Η αμφιλεγόμενη προσπάθεια της Βρετανικής κυβέρνησης να αναβιώσει το σχέδιο μεταφοράς αιτούντων άσυλο μεταναστών στη Ρουάντα ξεπέρασε, χθες Τρίτη το βράδυ, τον πρώτο σκόπελο στη Βουλή των Κοινοτήτων, καθώς έπειτα από σχεδόν επτά ώρες συζήτησης, το σχετικό νομοσχέδιο εγκρίθηκε, σε πρώτη φάση, με 313 ψήφους υπέρ και 269 κατά, επιζώντας από την εξέγερση δεκάδων κυβερνητικών βουλευτών.
«Τώρα θα εργαστούμε» ώστε το σχέδιο αυτό «να γίνει νόμος προκειμένου να μπορέσουν να ξεκινήσουν οι πτήσεις προς τη Ρουάντα και να σταματήσουμε τις μικρές βάρκες με τις οποίες οι μετανάστες διασχίζουν τη Μάγχη, έγραψε ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ στο Χ.
Αλλά ο δρόμος για την οριστική έγκριση, του κεντρικού στην μεταναστευτική πολιτική της κυβέρνησης νομοσχεδίου, παραμένει μακρύς και δύσβατος. Σύμφωνα με τον πολιτικό επιστήμονα Τιμ Μπέιλ του πανεπιστημίου Queen Mary του Λονδίνου, πρόκειται «για μια αναβολή παρά για έναν θρίαμβο για τον Ρίσι Σούνακ». «Υπάρχουν ακόμη πολλά εμπόδια» και «καμία εγγύηση ότι θα μπορέσει να τα ξεπεράσει», πρόσθεσε.
Παρά τη νίκη, το αποτέλεσμα έδειξε ότι ο Βρετανός πρωθυπουργός αγωνίζεται να διατηρήσει τον έλεγχο του κόμματός του καθώς μετριοπαθείς Συντηρητικοί δήλωσαν ότι δεν θα υποστηρίξουν το προσχέδιο νόμου εάν αυτό σημαίνει ότι η Βρετανία θα παραβιάσει τις υποχρεώσεις της για τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ριζοσπαστικοί υποστηρικτές του Brexit που ανήκουν στο ERG (Ευρωπαϊκή Ομάδα Έρευνας) διατύπωσαν την άποψη ότι το νομοσχέδιο είναι πολύ μετριοπαθές και επεσήμαναν ότι θα επιδιώξουν «σημαντικές τροποποιήσεις». Έδωσαν μάλιστα ραντεβού τον Ιανουάριο για τη συνέχεια.
Οι διασπασμένοι Συντηρητικοί του Σουνάκ έχουν χάσει μεγάλο μέρος της κομματικής πειθαρχίας τους, όπως φάνηκε και από την δήλωση του Μαρκ Φρανσουά που μιλώντας εκ μέρους ομάδας περίπου 40 βουλευτών ανέφερε: «Αποφασίσαμε συλλογικά ότι δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε το νομοσχέδιο απόψε λόγω των πολλών παραλείψεων του».
Όλοι οι συντηρητικοί νομοθέτες είχαν λάβει εντολή από τους υπεύθυνους για τη διαχείριση του κόμματος να στηρίξουν το νομοσχέδιο και οι αποχές ήταν μια πρόγευση πιθανών περαιτέρω εξεγέρσεων στα επόμενα στάδια της κοινοβουλευτικής διαδικασίας.
Το σχέδιο μεταφοράς των παράτυπων μεταναστών στη Ρουάντα, ανακοινώθηκε πρώτη φορά τον Απρίλιο του 2022 αλλά δεν προχώρησε καθώς στην αρχική του μορφή κρίθηκε αντισυνταγματικό τον περασμένο Νοέμβριο, από το Ανώτατο Δικαστήριο της Βρετανίας, με την κυβέρνηση να αναγκάζεται να προχωρήσει σε αναδιατύπωση και αλλαγές.
«Η νέα συνθήκη που υπέγραψα με τη Ρουάντα και το νομοσχέδιο που τη συνοδεύει αλλάζουν τα δεδομένα», δήλωσε κατά την έναρξη της χθεσινής συνεδρίασης ο υπουργός Εσωτερικών Τζέιμς Κλέβερλι, διαβεβαιώνοντας ότι το νομοσχέδιο «είναι σύμφωνο με τους όρους της Σύμβασης της Γενεύης για το καθεστώς των προσφύγων».
Οι αλλαγές που έγιναν στη νέα συνθήκη, και οι οποίες συμφωνήθηκαν στο πρόσφατο ταξίδι τού υπουργού Εσωτερικών στην αφρικανική χώρα, αφορούν κυρίως στην απαγόρευση της επαναπροώθησης των μεταναστών από τη Ρουάντα στις χώρες καταγωγής τους και τον χαρακτηρισμό της ως «ασφαλή χώρα».
Ωστόσο οι αλλαγές αυτές δεν ικανοποίησαν τη δεξιά πτέρυγα των Συντηρητικών, ορισμένοι εκ των οποίων πιστεύουν ότι η Βρετανία πρέπει να αποσυρθεί από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και από άλλες διεθνείς συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα ώστε να έχει ελευθερία κινήσεων και να μην κινδυνεύει από πιθανές δικαστικές προσφυγές.
Η μη κυβερνητική οργάνωση Human Rights Watch χαρακτήρισε την αρχική έγκριση του νομοσχεδίου «ήττα για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και πλήγμα στο κράτος δικαίου».
