Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ κατέρριψε μια αμφιλεγόμενη δικαστική μεταρρύθμιση που πυροδότησε πανεθνικές διαδηλώσεις πέρυσι κατά της κυβέρνησης Νετανιάχου, μεταδίδει το BBC.
Η αλλαγή θα περιόριζε την εξουσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην ανατροπή νόμων που έκρινε αντισυνταγματικούς.
Οι επικριτές λένε ότι θα είχε υπονομεύσει σοβαρά τη δημοκρατία της χώρας αποδυναμώνοντας το δικαστικό σύστημα.
Υπάρχει έντονη αντίθεση στην τρέχουσα κυβέρνηση Νετανιάχου, η οποία θεωρείται η πιο δεξιά στην ιστορία του Ισραήλ.
Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου να ανατρέψει τον νόμο που ψηφίστηκε από την κυβέρνηση το 2023 ακολουθεί μήνες εσωτερικής αναταραχής.
Τον Ιούλιο, η κυβέρνηση ψήφισε νόμο αυτό που σήμερα είναι γνωστό ως νομοσχέδιο «λογικότητας».
Αυτό αφαίρεσε την εξουσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου και των κατώτερων δικαστηρίων στο Ισραήλ να ακυρώνουν κυβερνητικές αποφάσεις που θεωρούσε ότι ήταν «εξαιρετικά παράλογες».
Ο νόμος προκάλεσε εκτεταμένη οργή και διχασμό, ωθώντας εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές να βγουν στους δρόμους ζητώντας την κατάργηση των μεταρρυθμίσεων – και την παραίτηση του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Οι διοργανωτές είπαν ότι οι εβδομαδιαίες διαδηλώσεις ήταν οι μεγαλύτερες διαδηλώσεις στους δρόμους στην ιστορία του Ισραήλ.
Εκείνη την εποχή, εκατοντάδες στρατιωτικοί έφεδροι – συμπεριλαμβανομένων πιλότων της πολεμικής αεροπορίας – απείλησαν να αρνηθούν να παρουσιαστούν για υπηρεσία, γεγονός που οδήγησε σε προειδοποιήσεις ότι αυτό θα μπορούσε να βλάψει τις στρατιωτικές δυνατότητες του Ισραήλ.
Σε δήλωση του Ανωτάτου Δικαστηρίου ανέφερε ότι 8 στους 15 δικαστές αποφάνθηκαν κατά του νόμου, προσθέτοντας ότι θα είχε προκαλέσει “σοβαρή και άνευ προηγουμένου ζημιά στα βασικά χαρακτηριστικά του κράτους του Ισραήλ ως δημοκρατικού κράτους”.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης του Ισραήλ και αρχιτέκτονας του νόμου Yariv Levin επέκρινε τους δικαστές ότι «πήραν στα χέρια τους όλες τις εξουσίες» και χαρακτήρισε την απόφασή τους να την καταργήσουν αντιδημοκρατική.
Ο νόμος περί «λογικότητας» ήταν μέρος μιας ευρύτερης σειράς δικαστικών μεταρρυθμίσεων που εισήγαγε η κυβέρνηση Νετανιάχου.
Αυτά θα είχαν αποδυναμώσει την εξουσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου να αναθεωρεί ή να απορρίπτει νόμους, επιτρέποντας στην απλή πλειοψηφία του ενός στο Κνεσέτ (κοινοβούλιο) να ακυρώνει τέτοιες αποφάσεις.
Η κυβέρνηση προσπάθησε επίσης να αποκτήσει μεγαλύτερη εξουσία στον διορισμό δικαστών και να καταργήσει την απαίτηση των υπουργών να υπακούουν στις συμβουλές των νομικών συμβούλων τους.
Ο κ. Νετανιάχου υποστήριξε ότι οι αλλαγές απαιτούνται για την αποκατάσταση της ισορροπίας μεταξύ των δικαστών και των πολιτικών.
Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου απειλεί να υπονομεύσει περαιτέρω την εμπιστοσύνη στην κυβέρνησή του. Το κόμμα Λικούντ του κ. Νετανιάχου είπε ότι η απόφαση αντιτίθεται στη «βούληση του λαού για ενότητα, ειδικά σε καιρό πολέμου».
Η ηγεσία του Ισραήλ δέχεται πιέσεις στο εσωτερικό για την αποτυχία της να αποτρέψει την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου και επειδή μέχρι στιγμής αποδείχθηκε ανίκανη να σώσει όλους τους Ισραηλινούς ομήρους που συνελήφθησαν στη Γάζα.
