Πάλι με ρώτησαν στη δουλειά αν είμαι ηθοποιός. Και πάλι, αν και κολακευμένος, αναρωτήθηκα αν κάνω κάτι υπερβολικό. Αν έχω κάποια θεατρικότητα στη συμπεριφορά μου η οποία μπορεί να αποσπά την προσοχή ή να ξενίζει σε κάποιο βαθμό. Κι όμως, η ερώτηση αυτή που μου κάνουν, είναι ειλικρινής κάθε φορά και προέρχεται από ευχαριστημένους πελάτες, αλλά και ευχάριστους.
Είναι συνήθως άνθρωποι στην ηλικία των 30 και βάλε, άνθρωποι δηλαδή που αναγκάστηκαν να δραστηριοποιηθούν επαγγελματικά στα χρόνια της κρίσης -της επίσημης. Και που ως παιδιά είχαν αρχίσει ήδη να αφουγκράζονται μια τεράστια δυσκολία, έναν κόμπο που άρχισε να μεγαλώνει και να γιγαντώνεται στα σπίτια μετά την Ολυμπιάδα του 2004. Ένας κόμπος ολίγον λούτρινος και fluffy στην αρχή, που θα σκλήραινε καθώς θα κατάπινε όλο και πιο αδηφάγα ή θα παραμέριζε την ευμάρεια, τα ταξίδια, τα κοινωνικά δίκτυα στην αθώα τους πρωταρχική φάση, τις μουσικές από το διαδίκτυο, τα ιντερνετικά ραδιόφωνα, τις παραστάσεις, τις δουλειές σε άλλες χώρες, τις τέχνες που θα ήταν προσβάσιμες σε όλους, που θα απευθύνονταν πια σε όλους. Άνθρωποι που θα μεγάλωναν όμως και μες στην κρίση. Θα ερωτεύονταν, θα έτρωγαν τα χαστουκάκια της ζωής ή τις μπουνιές της, θα είχαν επιτυχίες και αποτυχίες, ισορροπώντας μονίμως μέσα σε μια ιδιαίτερη συνθήκη που σχημάτιζε η οικονομική κατάσταση, η πολιτική έκφραση, η κοινωνική συνοχή, το ίδιο το πολιτισμικό προϊόν της εποχής.
Αυτοί οι άνθρωποι, λοιπόν, θεωρούν πολύ λογικό κάποιος να δουλεύει ως σερβιτόρος σε ένα εστιατόριο, ενώ κάνει κι άλλα πράγματα επαγγελματικά. Είτε πολύ απλά για να βγάζει τα προς το ζην, ώστε να στηρίξει τη μεγάλη του αγάπη που είναι το θέατρο, ας πούμε -για θέατρο μιλάμε, παρεμπιπτόντως, ποτέ για τηλεόραση. Είτε γιατί θεωρούν πολύ λογικό κάποιος για να μπορεί να τα φέρει βόλτα ή για να καλύψει κάποιες επιπλέον ανάγκες να κάνει δύο και τρεις δουλειές συγχρόνως χωρίς να τον χαρακτηρίζει κάποια από αυτές. Ίσως να έχει περάσει εκείνη η εποχή που το επάγγελμα που έκανε κάποιος τον τοποθετούσε αυτομάτως και κοινωνικά, ενώ κανείς δεν νοιαζόταν για το αν είχε τις ίδιες ευκαιρίες με άλλους. Ή τις ίδιες υποχρεώσεις. Ή τα ίδια βύσματα.
Και ίσως να είναι καλύτερα έτσι. Μπορεί να βρισκόμαστε οι περισσότεροι σε μια ρευστή κατάσταση που μας τρομάζει το ενδεχόμενο να μην έχουμε να πιαστούμε από κάπου, αλλά δεν υπάρχει εκείνη η αίσθηση της αποτυχίας (Είμαι σερβιτόρος, πιάνω τα αποφάγια του καθενός, τι κατάφερα στη ζωή μου, οι άλλοι τι καλύτερο έχουν από μένα;). Όχι, ακόμα και όταν σε πιάνει αυτό και σου τρυπάει τον εγκέφαλο, γρήγορα το αφήνεις πίσω, γιατί ξέρεις ότι έτσι ήρθε το πράγμα, μια χαρά είναι, τα λεφτάκια σου τα βγάζεις, μια δουλειά με πολλές προεκτάσεις είναι, μαθαίνεις κι ένα σωρό πράγματα, εμβαθύνεις στους ανθρώπους, βλέπεις στον τρόπο που τρώνε τι έχουν στην ψυχή τους, ποιος ηθοποιός, ο Ίψεν ο ίδιος γίνεσαι!
Πολύ σπάνια, όμως, θα με περάσουν για ηθοποιό πελάτες μεγαλύτερης ηλικίας. Μπορεί να γοητεύονται από τη χάρη μου, το σκέρτσο μου και την αποτελεσματικότητά μου, αλλά για αυτούς είμαι ένας πολύ καλός επαγγελματίας, στο συγκεκριμένο επάγγελμα, στο συγκεκριμένο εστιατόριο. Ακόμα κι αν εντοπίσουν σε μένα κάποιες δεξιότητες που θα αντιστοιχούσαν σε άλλες δουλειές, σε άλλη προσωπική πορεία ενδεχομένως, για αυτούς είμαι ο σερβιτόρος της δεδομένης στιγμής. Οι πελάτες μεγάλης ηλικίας που με έχουν ρωτήσει αν είμαι ηθοποιός ή μου έχουν πει ότι θα έπρεπε να γίνω ηθοποιός, είναι συνήθως από δυτικές χώρες και κυρίως Αμερικανοί. Για αυτούς όλα αυτά έχουν απαντηθεί πολλές δεκαετίες πριν. Αντιθέτως, οι πολύ νέοι, οι εικοσάρηδες δηλαδή, δεν έχουν κανενός τέτοιου είδους αναζητήσεις. Έχω την αίσθηση ότι για αυτούς είναι όλα πολύ φυσιολογικά. Σήμερα είσαι ηθοποιός, αύριο σερβιτόρος, συγχρόνως και τα δύο, ποιος αλήθεια νοιάζεται για όλα αυτά.
Είναι αλήθεια ότι αυτή η γενιά προσδίδει στις καταστάσεις μια παροδικότητα. Κάτι το νεαρόν της ηλικίας, εκείνη η υπέροχη αίσθηση ότι όλος ο κόσμος μάς ανήκει και απλώνεται μπροστά μας, αν τη θυμάστε, αλλά και την ίδια στιγμή το φευγαλέο της εποχής, οι ασύλληπτες ταχύτητες, οι αδυσώπητες εναλλαγές. Θα την αδικούσαμε βεβαίως αν προσπαθούσαμε να ορίσουμε από τώρα το αποτύπωμά της.
Είμαι, όμως, ένας ηθοποιός; Ναι, είμαι. Παίζω μονίμως έναν ρόλο. Σας χαμογελώ σχεδόν πάντα, ακόμα και τις φορές που σας αξίζει να σας χώσω το κεφάλι σε μια καυτή κρεμμυδόσουπα με κρουτόν ψημένα στον ξυλόφουρνο. Οργανώνω σε παράσταση τη γαστριμαργική σας ευχαρίστηση. Αν είστε στενοχωρημένοι, μπορώ να σας κάνω να αισθανθείτε καλύτερα. Να σας παίξω τον ξεναγό. Τον παιδαγωγό. Τον σέξι γκόμενο. Τον κλόουν. Τον Νάιλς από τη Nanny Fine. Και δεν θα φτύσω ποτέ στο φαγητό σας. Ποτέ, όμως.
