Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης μιλάει στο Κοσμοδρόμιο με αφορμή την παράσταση «Ο Τίποτας» που παίζεται στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, και στην οποία πρωταγωνιστεί, για το θέατρο και τις έννοιες και τις αξίες που αυτό διαπραγματεύεται.
«Ο Τίποτας», έχει αναφορά στον Μπέκετ, κρατάει μια δυνατή επαφή με το stand–up comedy και είναι και θεατρικό μονόπρακτο. Πως προέκυψε η επιλογή ενός τέτοιου έργου, τόσο ιδιαίτερου;
Το έργο έχει ξαναπαιχτεί για λίγες παραστάσεις στο Ίδρυμα Κακογιάννης. Έψαχνα κείμενα για το θέατρο και προέκυψε το εν λόγω έργο του Γουίλ Ίνο στην οθόνη του υπολογιστή. Μου φάνηκε ενδιαφέρουσα η σύνοψη του έργου και όταν το διάβασα χρειάστηκε τρία περάσματα για να έχω ολοκληρωμένη εικόνα. Εκεί λοιπόν βρήκα ένα κείμενο με το οποίο ταυτίστηκα αρκετά.
Βρίσκει αυτή η έντονα ατομική εμπειρία κοινές οδούς με το τελευταίο ατομοκεντρικό σου project, το «Tokakis or What’s My Name»;
Υπάρχει μια κοινή γραμμή που αφορά το πώς εκφράζεται αυτός ο χαρακτήρας. Μιλάει για τραύματα και πόνο και πώς μπορεί κανείς να μετουσιώσει αυτά τα τραύματα σε κάτι άλλο. Γιατί αυτά τα τραύματα υπάρχουν και αν δεν τα διαχειριστείς θα γίνουν κάτι άλλο στο σώμα σου. Εκεί λοιπόν, σε αυτό το ερώτημα, βρήκα αρκετό «ψωμί» και σε ένα δεύτερο επίπεδο με απασχόλησε δραματουργικά η ίδια η έννοια της ευτυχίας. Έπειτα, υπάρχει το ατομικό στοιχείο που είναι όπως στην ταινία ένα στοιχείο μη χαρακτήρα, ο «ήρωας» μας είναι η αίσθηση μιας κατάστασης ενός από εμάς. Είναι ένα ον όπως όλοι μας που περιφέρεται όπως περιφερόμαστε όλοι μας ανά τους αιώνες. Η συνέχεια σε σχέση με την ταινία είναι στο ότι υπάρχει η πραγμάτευση με μια ευρύτερη έννοια, στην ταινία αυτή ήταν η επιτυχία ενώ τώρα έχουμε να κάνουμε με την ευτυχία, δύο κατ’ εμέ νόρμες της πολύ σαθρής κοινωνικής μας ζωής. Αναζητούμε και το ένα και το άλλο και τρώμε τα μούτρα μας.
Ευτυχία και επιτυχία είναι όροι με τους οποίους η παράσταση αναμετράται. Υπάρχει αλήθεια τελικά σε αυτούς, τι λες εσύ και κατ’ επέκταση ο ήρωάς σου;
Προσπαθώ κι εγώ να βρω κάτι τέτοιο αλλά διερωτώμενος και μέσα από όσα κάνω σε δημιουργικό επίπεδο θα έλεγα πως πιστεύω περισσότερο σε μια εσωτερική γαλήνη, σε μια ισορροπία. Ακόμη δεν ξέρω τι είναι ο όρος επιτυχία ούτε ευτυχία. Ένας εξωτερικός παράγοντας του τύπου «ότι «θα μου έρθουν λεφτά» ή ένας ρόλος στο Χόλιγουντ; Πώς συνιστά επιτυχία και ευτυχία όλο αυτό. Πόσο κρατάει;
Πρέπει να κρατάει; Μήπως το κλισέ «η ευτυχία είναι στιγμές» ισχύει τελικά;
Μπορεί να ισχύουν τα κλισέ. Αλλά, αν είναι στιγμές και δεν είσαι ευτυχισμένος διαρκώς ή σταθερά τουλάχιστον για μια περίοδο, σε τι μετουσιώνονται αυτές οι στιγμές; Και μήπως η στιγμή που συνειδητοποιείς την ευτυχία δεν είναι η συνειδητοποίηση ότι η δυστυχία έπεται; Ίσως τελικά η ευτυχία να είναι μια Δυτική σκέψη, ένα παιδί της Δύσης που αποτυπώθηκε στο American dream και αυτό το λέω λιγότερο κοινωνικοπολιτικά και περισσότερο ψυχολογικά. Για αυτό μιλάω για ισορροπία, για την ανάγκη μιας διαρκούς αναζήτησης που εμπεριέχει την αποδοχή της λύπης του τραύματος. Το να πεις στον εαυτό σου ένα «οκ» δεν είναι λίγο. Αυτό εκδηλώνεται και σε ένα αυτομαστίγωμα ορισμένων να επανέρχονται διαρκώς στη μιζέρια, ακριβώς γιατί τους πλακώνουν τεράστια πράγματα που έχουν περάσει μέσα τους ως στόχοι.
Με δεδομένα όσα είπες ποιος είναι ο στόχος της παράστασης; Πού αποσκοπεί εν προκειμένω ο Τίποτας;
Η αναζήτηση της παράστασης μου είναι να θέσω κάποια ερωτήματα στους θεατές, όπως θέτω και στον εαυτό μου. Με αυτή την παράσταση θέλω να βάλω κάποια ερωτήματα για πράγματα που μπορούμε να βιώσουμε όλοι μαζί. Δεν με νοιάζει μετά την παράσταση να έρθει να μου πει «τι καλά έπαιξες», με αφορά να μου πει «ρε συ, με άγγιξε, εκεί συμφωνώ ή διαφωνώ», να ανοίξει η συζήτηση. Με αυτή την παράσταση απλώνω ένα χέρι και λέω πως δεν είσαι μόνος σου σε αυτούς τους προβληματισμούς, ότι πρέπει να φτιάξουμε έναν κύκλο ανθρώπων με έναν άξονα τους τελευταίους.
Ποιο ήταν το πιο δύσκολο και το πιο ελκυστικό στη διαπραγμάτευσή σου με τον ρόλο που υποδύεσαι;
Η αμεσότητα, η εγγύτητα με το κοινό, γιατί είμαι ένας άνθρωπος που έχω μια ιδιαίτερη σχέση με το κοινό, τους άλλους. Σε αυτό το έργο η επαφή μου με τον κόσμο που έρχεται να με δει είναι αδιανόητα κοντινή και άμεση, «τρώμε» ο ένας τον άλλο στα μούτρα. Αυτό το γεγονός κάθε βράδυ είναι μια ισορροπία δύσκολη να διαχειριστώ. Από την άλλη η συμμετοχή του κοινού είναι το θετικό της υπόθεσης, νιώθω ότι αυτή η σχέση που αναπτύσσεται ανταποκρίνεται στις προσδοκίες τους και την φιλοδοξία στην οποία αναφέρθηκα προηγουμένως.
Υπάρχει η συζήτηση ότι η Αθήνα καταγράφει μεγαλύτερη θεατρική κίνηση αναφορικά με το Λονδίνο ή τη Νέα Υόρκη. Είναι όντως πρόβλημα αυτού του είδους ο πληθωρισμός κατά τη γνώμη σου;
Όχι, είναι η πραγματικότητα ανθρώπων που θέλουν να εκφραστούν, πέρα από κακό ή καλό. Και δεν ξέρω αν το θέατρο θα ήταν καλύτερο με λιγότερες παραστάσεις ή τι νόημα θα είχε να περιορίζεται η χρηματοδοτική στήριξη στους μεγαλύτερους «παίκτες» αντί για θέατρα που στην τελική άνθρωποι πάνε και βλέπουν θέατρο, όποιου είδους και ύφους. Η ποιότητα των παραστάσεων πρέπει να μας απασχολεί όχι η ποιότητα.
Πέρα από τον «Τίποτα» υπάρχουν άλλα σχέδια για το επόμενο διάστημα;
Κινηματογραφικά γράφω μια μικρού μήκους ταινία, σε κοινή γραμμή με το «Tokakis or What’s My Name», που πάλι έχει σχέση με τη σάτιρα και τον αυτοσαρκασμό. Συμμετείχα επίσης σε δύο ταινίες που ελπίζω να βγουν μέσα στον χειμώνα. Όσο για το θέατρο, θα συμμετάσχω μαζί με εξαιρετικού συναδέλφους στην «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη που θα σκηνοθετήσει ο Ρώσος σκηνοθέτης Τιμοφέι Κουλιάμπιν και θα ανοίξει τα φετινά Επιδαύρια, στις 5 και 6 Ιουλίου.
«Ο Τίποτας»
Συγγραφέας:Γουίλ Ίνο [τίτλος πρωτοτύπου:Thom Paine (based on nothing)]
Μετάφραση:Τζούλια Διαμαντοπούλου
Σκηνοθεσία: Θάνος Τοκάκης
Σκηνικά:Εύα Γουλάκου
Κοστούμια:Εύα Γουλάκου
Φωτισμοί:Τάσος Παλαιορούτας
Παίζουν:Θάνος Τοκάκης
Τιμές Εισιτηρίων: Γενική είσοδος 16€, Μειωμένο (Άνεργοι, Φοιτητές, ΑΜΕΑ, άνω των 65) 14€
Διάρκεια Παραστάσεων:Από 8 Δεκεμβρίου 2023 έως 10 Μαρτίου 2024
Πληροφορίες: Προπώληση εισιτηρίων: https://www.more.com/theater/o-tipotas-mia-ponemeni-istoria/
Παραστάσεις: Κάθε Παρασκευή στις 21:15, Σάββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 19:00
Βοηθός Σκηνοθετη: Βασίλης Μαγουλιώτης, Νίκος Ιατρού
Πληροφορίες Χώρου:Θέατρο του Νέου Κόσμου – Κάτω Χώρος, Αντισθένους 7 & Θαρύπου, Αθήνα. Τηλ: 210 9212900. Ε: [email protected] | https://nkt.gr/
Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας