Η κυβέρνηση της Αϊτής κήρυξε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης στο δυτικό τμήμα της χώρας χθες Κυριακή το απόγευμα (σ.σ. τοπική ώρα· τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα ώρα Ελλάδας), έπειτα από σειρά αιματηρών επεισοδίων στην πρωτεύουσα και τη μαζική απόδραση κρατουμένων έπειτα από εφόδους βαριά οπλισμένων κακοποιών σε δυο φυλακές, καθώς ο ηγέτης συμμαχίας συμμοριών έχει κλιμακώσει, από την περασμένη Πέμπτη, την προσπάθεια να ανατρέψει τον πρωθυπουργό Αριέλ Ανρί.
Στην προσπάθειά της να ανακτήσει τον έλεγχο και να αποκαταστήσει την τάξη, η κυβέρνηση ανακοίνωσε απαγόρευση νυχτερινής κυκλοφορίας, με άμεση ισχύ, για «περίοδο 72 ωρών» -που είναι «ανανεώσιμη», σύμφωνα με ανακοίνωσή της- από τις «18:00 ως τις 05:00» μέχρι και την Τετάρτη 6η Μαρτίου.
Από την απαγόρευση εξαιρούνται μόνο οι δυνάμεις επιβολής της τάξης, πυροσβέστες, πληρώματα ασθενοφόρων και δημοσιογράφοι που διαθέτουν διαπιστεύσεις, σύμφωνα με την ανακοίνωση.
At least 12 people have been killed as thousands of inmates escaped from the main prison in Haiti's Port-au-Prince amid escalating gang violence targeting PM Ariel Henry's removal from power.https://t.co/dLUX75YEo9
— Al Jazeera English (@AJEnglish) March 4, 2024
Το μέτρο ακολουθεί τη δραματική κλιμάκωση της βίας τα τελευταία 24ωρα, με την πρωτεύουσα Πορτ-ο- Πρένς να παραλύει, τις επικοινωνίες να κόβονται και δυο μαζικές αποδράσεις κρατουμένων από φυλακές, συμπεριλαμβανομένων σχεδόν όλων όσοι ήταν έγκλειστοι στη μεγαλύτερη φυλακή της χώρας. Την προανήγγειλε με βίντεο που μεταφορτώθηκε σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης ο διαβόητος επικεφαλής συμμαχίας συμμοριών Τζίμι Σεριζιέ, ή «Μπάρμπεκιου», πρώην αστυνομικός στον οποίο επιβάλλονται κυρώσεις από τον ΟΗΕ και τις ΗΠΑ.
«Η αστυνομία έλαβε εντολή να χρησιμοποιήσει όλα τα νόμιμα μέσα που έχει στη διάθεσή της για να επιβάλει την απαγόρευση κυκλοφορίας και να συλλάβει όλους τους παραβάτες», ανέφερε μια δήλωση του υπουργού Οικονομικών Πάτρικ Μπόισβερτ, ο οποίος ενεργεί ως πρωθυπουργός ενώ ο Άριελ Ανρί βρίσκεται στο εξωτερικό και προσπαθεί να διαπραγματευτεί στρατιωτική βοήθεια από τον ΟΗΕ.
Τουλάχιστον δώδεκα άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της μαζικής απόδρασης χιλιάδων κρατουμένων στην Pénitencier National, τη μεγαλύτερη φυλακή της Αϊτής, στην πρωτεύουσα Πορτ-ο-Πρενς, τη νύχτα του Σαββάτου προς Κυριακή, διαπίστωσε δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου και ανακοίνωσε ΜΚΟ.
«Καταμετρήσαμε πολλά πτώματα φυλακισμένων», είπε στο πρακτορείο ο Πιερ Εσπεράνς, εκτελεστικός διευθυντής του Εθνικού Δικτύου Υπεράσπισης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Réseau national de défense des droits humains, RNDDH), εξηγώντας ότι μόλις περίπου εκατό κρατούμενοι απέμεναν στη φυλακή χθες Κυριακή, από τους κάπου 3.800 που βρίσκονταν έγκλειστοι εκεί πριν από την έφοδο βαριά οπλισμένων κακοποιών.
#BREAKING Haiti government declares state of emergency, curfew pic.twitter.com/07WL4pHBrk
— AFP News Agency (@AFP) March 4, 2024
Δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου που μετέβη επιτόπου χθες το πρωί είδε τουλάχιστον δέκα πτώματα γύρω από τη φυλακή. Κάποια από τα θύματα έφεραν εμφανή τραύματα από σφαίρες, σημείωσε ο ρεπόρτερ.
Μπόρεσε να μπει μέσα στη φυλακή, η πύλη της οποίας ήταν «ανοικτή» και να δει πως μέσα στο κέντρο κράτησης δεν βρισκόταν πλέον «σχεδόν κανείς».
Τη νύχτα του Σαββάτου προς Κυριακή, αστυνομικοί «προσπάθησαν να απωθήσουν επίθεση συμμοριών εγκληματιών εναντίον της Pénitencier National και της (φυλακής) Croix des Bouquets», ανέφερε νωρίτερα η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ανρί σε ανακοίνωσή της.
«Η επίθεση αυτή εναντίον των κέντρων κράτησης προκάλεσε πολλούς τραυματισμούς μεταξύ των κρατουμένων και του προσωπικού της διεύθυνσης σωφρονιστικών καταστημάτων», πρόσθεσε.
Η κυβέρνηση κατήγγειλε τις εφόδους «των βαριά οπλισμένων εγκληματιών που ήθελαν με κάθε κόστος να απελευθερώσουν φυλακισμένους, κυρίως για απαγωγές, φόνους και άλλα σοβαρά εγκλήματα» και «δεν δίστασαν να εκτελέσουν πολίτες, να πυρπολήσουν και να λεηλατήσουν ιδιωτικά και δημόσια αγαθά».
Haiti's government has declared a state of emergency following violent clashes in the capital that have damaged communications and led to two prison breaks as a major gang leader seeks to oust Prime Minister Ariel Henryhttps://t.co/Qx3bsFRQGv
— RTÉ News (@rtenews) March 4, 2024
Παραμένει ασαφές σε αυτό το στάδιο πόσοι έγκλειστοι μπόρεσαν να αποδράσουν από τη φυλακή Κρουά ντε Μπουκέ, σημείωσε ο Πιερ Εσπεράνς. Στο συγκεκριμένο κέντρο κράτησης ήταν έγκλειστοι πριν από την επίθεση περίπου 1.450 άνθρωποι, εκτίμησε ο ίδιος.
Η Αϊτή, η φτωχότερη χώρα του δυτικού ημισφαιρίου, παραμένει βυθισμένη σε σοβαρή κρίση, πολιτική, ανθρωπιστική και ασφαλείας, που επιτάθηκε μετά τη δολοφονία του προέδρου Ζοβενέλ Μοΐζ το 2021. Πάνοπλες συμμορίες έχουν πάρει τον έλεγχο μεγάλου μέρους της επικράτειας.
Από την Πέμπτη, συμμορίες επιτίθενται εναντίον στρατηγικών τοποθεσιών στο πλαίσιο «συντονισμένης» δράσης για την ανατροπή του πρωθυπουργού Ανρί.
Στην εξουσία από το 2021, ο κ. Ανρί θεωρητικά θα παραχωρούσε την εξουσία την 7η Φεβρουαρίου, δυνάμει συμφωνίας που είχε συναφθεί τον Δεκέμβριο του 2022. Όμως ανακοίνωσε πως θα παραμείνει στην εξουσία, επιχειρηματολογώντας πως πρέπει να αποκατασταθεί η ασφάλεια ώστε να να μπορέσουν να διεξαχθούν ελεύθερες και δίκαιες εκλογές.
Η αστυνομία «θα καταδιώξει» τους φυγάδες, θα «συλλάβει» τους εγκληματίες και «τους συνεργούς τους», διαβεβαίωσε χθες η κυβέρνηση.
Την Παρασκευή, η Κένυα και η Αϊτή υπέγραψαν διμερή συμφωνία για την αποστολή κενυατών αστυνομικών στη χώρα της Καραϊβικής, στο πλαίσιο διεθνούς αποστολής που έχει λάβει πράσινο φως από τον ΟΗΕ.
Κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο Ναϊρόμπι, ο πρωθυπουργός Ανρί συζήτησε με τον κενυάτη πρόεδρο Γουίλιαμ Ρούτο «την επιτάχυνση της ανάπτυξης» της διεθνούς οπλισμένης δύναμης αυτής, ωστόσο το χρονοδιάγραμμα συνεχίζει να είναι ασαφές.
Το κοινοβούλιο της Κένυας ενέκρινε την αποστολή, που εμποδιζόταν εξαιτίας απόφασης δικαστή, που τη χαρακτήρισε αντισυνταγματική, στα τέλη Ιανουαρίου.
