«Η Ευρώπη πρέπει να ξεφύγει από την αυτοεπιβεβλημένη αφέλειά της ή να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο να πεθάνει» αυτή ήταν η αυστηρή προειδοποίηση στο επίκεντρο μιας σημαντικής ομιλίας για την Ε.Ε. του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν την Πέμπτη (25/4) στο Παρίσι.
Πάνω από δύο ώρες στο ιστορικό αμφιθέατρο του πανεπιστημίου της Σορβόννης, ο Γάλλος πρόεδρος τόνισε, ότι η Ευρώπη πρέπει να αντιδράσει γρήγορα εάν θέλει να επιβιώσει σε έναν κόσμο που αλλάζει.
«Πρέπει να είμαστε διαυγείς και να αναγνωρίσουμε, ότι η Ευρώπη μας είναι θνητή. Μπορεί να πεθάνει. Όλα εξαρτώνται από τις επιλογές που κάνουμε, και αυτές οι επιλογές πρέπει να γίνουν τώρα».
Η ομιλία του Μακρόν χαρακτηρίστηκε ως η συνέχεια της ορόσημης ομιλίας του στη Σορβόνη το 2017, όταν, λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, προέτρεψε για πρώτη φορά την Ευρωπαϊκή Ένωση να προχωρήσει προς μεγαλύτερη αυτάρκεια στην άμυνα και την οικονομία. Έρχεται λίγες μόλις εβδομάδες πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές, η ομιλία θεωρήθηκε επίσης ως μια προσπάθεια να αναζωογονήσει την άτονη εκστρατεία του αναγεννησιακού κόμματός του. Επί του παρόντος, οι υποστηρικτές του προέδρου μένουν πολύ πίσω από τη σκληρή δεξιά της Μαρίν Λεπέν.
Σε μια απαισιόδοξη εκτίμηση της έλλειψης ετοιμότητας της Ευρώπης για την «αλλαγή του παραδείγματος» που αντιμετωπίζει τώρα ο κόσμος, ο Μακρόν είπε ότι η εχθρότητα από τη Ρωσία, η έλλειψη ενδιαφέροντος από τις ΗΠΑ και ο ανταγωνισμός από την Κίνα κινδυνεύουν να αφήσουν την Ε.Ε. «περιθωριοποιημένη και υποβιβασμένη».
«Η εποχή που η Ε.Ε. αγόρασε την ενέργεια και τα λιπάσματά της από τη Ρωσία, ανέθεσε την παραγωγή της στην Κίνα και εξαρτιόταν από τις ΗΠΑ για την ασφάλειά της-αυτή η εποχή έχει τελειώσει».
Σε απάντηση προέτρεψε τους ευρωπαίους ηγέτες να είναι έτοιμοι για «τεράστιες στρατηγικές αποφάσεις» για την άμυνα και την οικονομία, υποστηρίζοντας ότι μια μεγάλη δόση προστατευτισμού είναι πλέον απαραίτητη για τα ευρωπαϊκά συμφέροντα. Η Ευρώπη χρειαζόταν να οικοδομήσει μια αξιόπιστη ανεξάρτητη άμυνα, ώστε να μπορέσει αν χρειαστεί να προχωρήσει σε πόλεμο χωρίς τη βοήθεια των ΗΠΑ.
Ο Πρόεδρος Μακρόν πρόσθεσε, ότι οι ευρωπαϊκοί στρατοί δεν πρέπει να συγχωνευθούν, αλλά πρέπει να μοιράζονται κοινούς στόχους, όπως μια ενδεχόμενη αντιπυραυλική ασπίδα σε ολόκληρη την ήπειρο, και ζήτησε τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής στρατιωτικής ακαδημίας.
Καθώς τόσο η Κίνα όσο και οι ΗΠΑ, οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου «δεν σέβονται πλέον τους κανόνες» του ανοιχτού διεθνούς εμπορίου, είναι ζωτικής σημασίας η Ε.Ε. να πολεμήσει τη δική της γωνία «Δεν μπορούμε να είμαστε οι μόνοι που υπακούμε στους κανόνες», είπε. «Είμαστε πολύ αφελείς».
Ο Πρόεδρος Μακρόν τόνισε ότι «υπέθετε πλήρως» την άρνησή του να αποκλείσει την αποστολή χερσαίων στρατευμάτων στην Ουκρανία, την οποία διατύπωσε για πρώτη φορά σε ομιλία του τον Φεβρουάριο. Είπε ότι η «στρατηγική ασάφεια» ήταν ένα σημαντικό μέρος της νέας γεωπολιτικής τάξης «Γιατί να πούμε στους Ρώσους ποια είναι τα όριά μας;» ρώτησε.
Ωστόσο, είπε ότι η Ευρώπη πρέπει να δείξει ότι «δεν είμαστε απλώς υποτελείς των Ηνωμένων Πολιτειών… ότι είμαστε μια εξισορροπητική δύναμη που απορρίπτει τον διπολικό [κόσμο]. Δεν είμαστε απλώς μια μικρή μερίδα της Δύσης». Ο πρόεδρος δήλωσε επίσης, ότι ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους για την επιβίωση της Ευρώπης ήταν η ίδια της η αποθάρρυνση «Η Ευρώπη μπορεί να πεθάνει από μόνη της», είπε. «Ο κίνδυνος είναι ότι όλοι έχουμε συνηθίσει στη δική μας υποτίμηση του εαυτού μας».
Προέτρεψε λοιπόν τους Ευρωπαίους να επανασυνδεθούν με τις αξίες που έκαναν την ήπειρο διαφορετική. «Δεν είμαστε σαν τους άλλους. Δεν πρέπει ποτέ να το ξεχνάμε αυτό. Η Ευρώπη δεν είναι απλώς ένα κομμάτι γης, είναι μια αντίληψη για την ανθρωπότητα».
Προειδοποιώντας για τους κινδύνους που εγκυμονεί η διαδικτυακή παραπληροφόρηση, η βία και η πορνογραφία, είπε ότι η απάντηση της Ευρώπης θα πρέπει να είναι να επιβάλει ένα όριο ηλικίας 15 ετών για πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Πρέπει να ανακτήσουμε τον έλεγχο της ζωής των παιδιών μας».