Σάλος επικράτησε στην Wall Street και στις μεγάλες αίθουσες όλων των χρηματιστηρίων παγκοσμίως, την Παρασκευή 2/8, μετά από μία νέα έκθεση του αμερικανικού υπουργείου Εργασίας για την ανεργία στις ΗΠΑ φαίνεται πως ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της ανησυχίας για τις προοπτικές της αμερικανικής οικονομίας και το ενδεχόμενο μίας νέας, διεθνούς ύφεσης.
Η έκθεση προκάλεσε κακό χάος καθώς, όπως αναφέρει ο χρηματοπιστωτικός αναλυτής Τζέικομπ Κινγκ: Πάνω από 2,9 τρισεκατομμύρια δολάρια εξαφανίστηκαν από μεγάλες μετοχές και δείκτες χρηματιστηρίων την Παρασκευή το πρωί εξαιτίας των φόβων για μία διεθνή ύφεση. Αυτή είναι η χειρότερη μέρα για τις μετοχές από τις 16 Μαρτίου 2020, στη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού.
Συγκεκριμένα, η μετοχή της Intel έχασε το 27% της αξίας της, ενώ απώλειες σημειώθηκαν και για την Amazon και για τη Microsoft.
Και αν το χρηματιστήριο την Παρασκευή έκλεισε στο «κόκκινο», τη Δευτέρα 5/8, άνοιξε στο «κατακόκκινο» με τον δείκτη ιαπωνικού χρηματιστηρίου, Nikkei, να υποχωρεί περισσότερο από 12% και να χάνει 4.451,28 μονάδες, σημειώνοντας τη χειρότερη απώλεια από την κρίση της Φουκουσίμα το 2011. Η μπάλα φυσικά δεν άργησε να πάρει και τα λοιπά ανά τον κόσμο χρηματιστήρια, συμπεριλαμβανομένου και του ελληνικού χρηματιστηρίου με 92 μετοχές να σημειώνουν πτώση και μόνο 9 να παραμένουν σταθερές.
Η FED τι κάνει;
Μάλλον διακοπές, με την επόμενη συνεδρίαση να έχει προγραμματιστεί για τα μέσα του Σεπτεμβρίου όπου και θα συζητηθεί η πολυαναμενόμενη μείωση των επιτοκίων.
Ήδη εμπειρογνώμονες, όπως ο Αμερικανός οικονομολόγος και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Γουάρτον, Τζέρεμι Σίγκελ, καλεί την Fed να κάνει έκτακτη συνεδρίαση και να μειώνει τα επιτόκια ώστε να φτάσουν «κάπου μεταξύ του 3,5% και 4%» εν αντιθέσει του 5,25% με 5,5% που είναι τώρα.
Προφανώς όμως δεν φταίει μόνο η Fed και η διατήρηση των επιτοκίων στα ίδια επίπεδα παρά τις συνεχείς εκκλήσεις για μειώσεις. Άλλος ένας παράγοντας είναι η αυξανόμενη ανεργία, όπως αναφέρει η έκθεση που τάραξε τα χρηματιστήρια, αλλά και το ίδιο το διογκωμένο χρέος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο οικονομολόγος Πολ Γκόντσαροφ σε συνέντευξή του στον Sputnik:
Τα κρατικά ομόλογα θεωρούνται ασφαλή, επειδή οι κυβερνήσεις μπορούν πάντα να φορολογήσουν τους πολίτες τους προκειμένου να πληρώσουν τους πιστωτές τους, αλλά αν η αξία αυτών των κρατικών ομολόγων παρουσιάσει ξαφνικά αστάθεια λόγω της πολιτικοποιημένης δημοσιονομικής πολιτικής ή των ακραίων γεωπολιτικών θέσεων, τότε όσοι δανείστηκαν έναντι αυτών των ομολόγων κινδυνεύουν να ρευστοποιηθούν. Με άλλα λόγια, αναγκάζονται να πουλήσουν, και αυτό μπορεί να ξεκινήσει μια αλυσιδωτή αντίδραση αναγκαστικών πωλήσεων σε όλους τους τομείς.
Φυσικά όπως αναφέρει, δεν πρέπει να μείνει εκτός συζήτησης και η κρατική δημοσιονομική πολιτική. Ένας αυξημένος πληθωρισμός μπορεί να ωθήσει τους κατόχους κρατικών ομολόγων να ζητήσουν μια απόδοση για να αντισταθμίσουν το γεγονός ότι, όταν το ομόλογο τελικά εξοφληθεί, τα χρήματα δεν θα είναι ίσα με την αρχική αξία του ομολόγου.
Και προφανώς έχουμε και το κλασικό παράδειγμα με την Ε.Ε. να προωθεί χαλάρωση επιτοκίων, οι ΗΠΑ ακλόνητες να τα διατηρούν στα ίδια επίπεδα, ενώ στην Ιαπωνία τείνουν προς άνοδο.
Η κατάσταση στην Μέση Ανατολή
Προφανώς όμως η οικονομική πολιτική στον Πρώτο Κόσμο δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας της χρηματοοικονομικής αποσταθεροποίησης, καθώς όπως προαναφέρθηκε ρόλο στις αναταράξεις παίζουν και οι γεωπολιτικές εξελίξεις, με την μεγαλύτερη να είναι η επικείμενη σύγκρουση Ιράν-Ισραήλ.
Ο φόβος περί «πύρινης αντεπίθεσης» του Ιράν στο Ισραήλ ήρθε και έδεσε με την έκθεση που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή και έφερε αυτό το μαζικό sell-out και την αναμενόμενη πτώση των μετοχών.
Απλά και μόνο ας σκεφτούμε ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες αυτής της κλιμάκωσης της σύρραξης και της αντεπίθεσης του Ιράν:
- Η περιοχή της Μέσης Ανατολής θα μετατραπεί σε «no-go zone», ανεβάζοντας τις ήδη υψηλές τιμές των εμπορευματικών μεταφορών.
- Οι τιμές του πετρελαίου πιθανόν να αυξηθούν. Σε συνδυασμό με τις ενεργειακές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, μια σύγκρουση με το Ιράν θα μπορούσε να επηρεάσει το δυναμικό παραγωγής της G7.
- Θα επηρεαστούν σε τεράστιο βαθμό οι προμήθειες τροφίμων, ιδίως στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής.
- Η αξία των βασικών κρυπτονομισμάτων, καθώς και ο χρυσός και το ασήμι θα «οδηγήσουν το δρόμο προς τη σταθερότητα του ασφαλούς καταφυγίου των αγορών»
Βέβαια, ο Παγκόσμιος Νότος είναι συνηθισμένος σε τέτοιες αναταραχές και κρίσεις. Αυτή άλλωστε είναι όλη του η ιστορία τα τελευταία 200 χρόνια: όταν δεν είχε ξένη κατοχή είχε πραξικοπήματα και όταν δεν είχε πραξικοπήματα βίωνε κυρώσεις και επισιτιστικές κρίσεις. Ο ίδιος όμως έχει πάρει αυτή την στιγμή τα όπλα και μάχεται κατά των δυναστών του.
Το ερώτημα λοιπόν τίθεται προς τους λαούς και τους πολιτικούς φορείς του Παγκοσμίου Βορρά: Είμαστε έτοιμοι για κάτι τέτοιο; Τι θα κάνουμε όταν έρθει, θα ζητήσουμε λόγο από τις κυβερνήσεις και τα αφεντικά τους ή θα κάτσουμε πάλι σπίτι και θα κλαίμε την μοίρα μας;
