Καθώς τα μάτια είχαν στραφεί στη Μέση Ανατολή καθ’ όλη την διάρκεια του καλοκαιριού και μέχρι τα μέσα του Οκτώβρη λόγω της ιρανικής πυραυλικής επίθεσης, αλλά και λόγω της επετείου της 7ης Οκτώβρη, ήχοι πυραυλικών χτυπημάτων, ερπύστριες αρμάτων μάχης και βόμβες μεγατόνων κυριαρχούσαν στο ηχητικό πεδίο των ουκρανικών στεπών, με τον ήχο να γίνεται ολοένα και ισχυρότερος, μέχρι να τραβήξει τη διεθνή προσοχή.
Αυτό δεν άργησε πολύ. Το ISW/Ινστιτούτο Πολεμικών Μελετών την 10η Οκτώβρη παρουσίασε στους χάρτες του τη ραγδαία εδαφική προώθηση των ρωσικών δυνάμεων στα κατειλημμένα ως τώρα εδάφη του Κουρσκ. Αλλά δεν περιορίστηκαν εκεί. Σε όλο το μήκος της γραμμής του μετώπου της Ουκρανίας, από το Λουχάνσκ στο Τορέτσκ και από το Ποκρόφσκ μέχρι την Ζαπορόζιε, οι ρωσικές δυνάμεις επιχειρούν πλέον μεγάλες μηχανοκίνητες εφόδους με εναέρια υποστήριξη μαχητικών ελικοπτέρων.
Σαφώς η προώθηση ρωσικών δυνάμεων τόσο βαθιά δεν είναι καινούργια, ιδιαίτερα μετά την απελευθέρωση της Αβντίεβκα και την κατάρρευση του μετώπου στο Οτσερέτινε, ταχύτατα προέλασαν προς το Ποκρόφσκ, καταλαμβάνοντας μια μεγάλη εδαφική έκταση του μετώπου του Ντονιέτσκ. Όμως αυτό ήταν μία περιορισμένη σε ένα μέτωπο προώθηση, ενώ τώρα παρατηρούμε ότι η ίδια κατάσταση λαμβάνει χώρα παντού, ακόμα και στο παγωμένο από το 2023 μέτωπο της Ζαπορόζιε. Οπότε κάτι έχει αλλάξει ριζικά σε σχέση με το πριν.
Εφεδρείες… γιοκ!
Αν κάτι κατόρθωσε η θερινή ουκρανική επίθεση του 2023, αυτό ήταν να αναλώσει μεγάλο κομμάτι του ανθρώπινου δυναμικού της σε μία άνευ νοήματος επιχείρηση και να στερήσει τον στρατό από πολύτιμες εφεδρείες οι οποίες τώρα θα στελέχωναν τα κρίσιμα μέτωπα της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης. Το ίδιο ακριβώς μπορεί να ειπωθεί και για το Κουρσκ, όπου πλέον παρατηρείται αναστροφή των ουκρανικών κτήσεων, υποχωρήσεις και μεγάλες απώλειες.
Παρατηρώντας τον χάρτη του militaryland.net βλέπουμε πως κατά έναν μεγάλο βαθμό, οι ουκρανικές δυνάμεις οι οποίες στελεχώνουν τις αμυντικές γραμμές είναι τάγματα και ταξιαρχίες επιστρατευμένων με ελλιπή εκπαίδευση (territorial defense). Αυτό που δεν βλέπουμε είναι το κατά πόσο είναι στελεχωμένες, εάν πρόκειται για πλήρη στελέχωση ανά τάγμα και ταξιαρχία, ή αν πρόκειται για φαντάσματα, δηλαδή τάγματα και ταξιαρχίες με στελέχωση περί του 60% και 50%. Βάσει της εικόνας του μετώπου, μάλλον το δεύτερο ισχύει.
Αυτό δεν θα έπρεπε να μας εκπλήσσει. Ήδη από τις αρχές του 2024 μέχρι και σήμερα, ακούσαμε Ουκρανούς αξιωματούχους να ζητούν από ευρωπαϊκά κράτη την επιστροφή Ουκρανών προσφύγων πολέμου για επιστράτευση και πιο πρόσφατα, σε ένα κείμενο του Εργατικού Μετώπου της Ουκρανίας (την μετάφραση θα την βρείτε εδώ) διαβάσαμε ότι εισήχθη «στρατιωτική και ιατρική εκπαίδευση και εξειδίκευση» στα λύκεια της χώρας!
Πιο συγκεκριμένα στην νέα εκπαιδευτική μπροσούρα η οποία εισήχθη στα λύκεια της χώρας με τους συγγραφείς να είναι στρατιωτικοί, το Εργατικό Μέτωπο της Ουκρανίας αναφέρει ότι «Το τμήμα της τακτικής εκπαίδευσης δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια προσπάθεια να χωρέσει η εξαμηνιαία επιστράτευση στο πρόγραμμα σπουδών των τριάντα ωρών.»
Ενδεικτικά, ας δούμε τι περιλαμβάνουν οι ενότητες 4 και 5. Ενότητα 4:
- Θέμα 1. Βασικές ατομικές δεξιότητες ενός στρατιώτη στη μάχη,
- Θέμα 2. Ενέργειες ενός στρατιώτη σε μια αμυντική μάχη,
- Θέμα 3. Ενέργειες ενός στρατιώτη σε μια επιθετική μάχη,
- Θέμα 4. Βασικές αρχές της εκπαίδευσης μηχανικών,
- Θέμα 5. όπλα και στρατιωτικός εξοπλισμός στρατιωτικών μονάδων (τμημάτων),
- Θέμα 6. Γνωριμία με τις δυνατότητες όπλων και στρατιωτικού εξοπλισμού ξένων κατασκευαστών.
Και ενότητα 5:
- Εξοικείωση με τα όπλα και τον στρατιωτικό εξοπλισμό μιας στρατιωτικής μονάδας (υποδιεύθυνσης), τον σκοπό τους, τα τακτικά και τεχνικά χαρακτηριστικά τους,
- Επίδειξη των όπλων και του στρατιωτικού εξοπλισμού σε δράση.
Σαφώς αυτά δεν είναι τα μόνα παραδείγματα, όλη η μπροσούρα είναι γεμάτη με τέτοια. Γίνεται σαφές λοιπόν ότι το παραπάνω κυνικό -θα ‘λεγε κανείς, ρεαλιστικό δε- σχόλιο του Εργατικού Μετώπου είναι ακριβέστατο: Πρόκειται για μία απόπειρα προκαταβολικής στρατιωτικής εκπαίδευσης και ιδεολογικής ζύμωσης των εφήβων στον εθνικισμό, τον μιλιταρισμό και στην ιδέα του να πεθάνει «για την πατρίδα», ή έστω ότι έχει απομείνει από αυτήν.
Το δικό μου ερώτημα όμως είναι το εξής: Δεδομένης της κατάστασης του μετώπου την οποία περιέγραψα παραπάνω και επαληθεύεται από αντικειμενικά στοιχεία ανταποκριτών και χαρτογράφων του πολέμου, αναρωτιέμαι εάν το καθεστώς του Κίεβου θεωρεί ότι έχει τον χρόνο να περιμένει την ενηλικίωση των νεαρών αυτών παιδιών, αν θεωρεί ότι θα τα ρίξει στην μάχη ως μία νέα «Hitlerjugend» όταν τα πράγματα γίνουν άκρως σκούρα για το ίδιο, ή αν τα προετοιμάζει για έναν μελλοντικό ανταρτοπόλεμο, ανάλογο με αυτόν που λάμβανε χώρα στην Τσετσενία μέχρι και το 2009 από σαλαφιστές αντικαθεστωτικούς.
Αυτό είναι κάτι που με τα παρόντα δεδομένα δεν μπορώ να απαντήσω και ο μόνο ο χρόνος θα δείξει. Αυτό που μπορώ να πω με σιγουριά όμως και δεδομένης της στροφής του λόγου των δυτικών think tank και ανταποκριτών από τα πανηγύρια και τα χαζογελάκια του ’22, στα πικρόχολα σχόλια και τις σκέψεις για το μέλλον του 2024, είναι ότι τα πράγματα δεν πάνε καθόλου καλά ούτε για την Ουκρανία, αλλά ούτε και για το ίδιο το ΝΑΤΟ.
