Οι δύο τελευταίοι μήνες έχουν κυλήσει εντός ενός ειδησεογραφικού κλίματος επικεντρωμένου στην παραβατικότητα ανηλίκων και ρομά με καθόλου ψύχραιμο θα λέγαμε στιλ. Ρεπορτάζ και αρθρογραφία πανικού, αυθαίρετες στατιστικές περί παραβατικότητας στηριγμένες σε fake news που αναπαράγουν μέχρι και βουλευτές, δηλώσεις κάθε λογής ειδικών και δημοσιολογούντων, απειλές εκπροσώπων της αστυνομίας στον τηλεοπτικό αέρα που υπό άλλες περιπτώσεις θα σήκωναν παρέμβαση εισαγγελέας (θα τους πάμε αίμα), συνεντεύξεις υπουργών στην ΕΡΤ στις οποίες εκμυστηρεύονται ότι φοβούνται να πάνε σε πλατείες για να μην έρθουν αντιμέτωποι με ανήλικους μαχαιροβγάλτες και μποξέρ, και παράλληλα αστυνομικές επιχειρήσεις σε καταυλισμούς και πλατείες, συλλήψεις, ανακοινώσεις, αστυνομικά δελτία.
Ενώ τα παραπάνω εξελίσσονται διαμορφώνοντας ένα τοξικό πεδίο διαλόγου και μια ατμόσφαιρα καταστολής και πανταχού αστυνόμευσης εξελίσσεται και μια παράλληλη πραγματικότητα στην οποία τέσσερεις άνθρωποι, τέσσερεις έγκλειστοι σε ΑΤ και φυλακές, σε χώρους όπου την ευθύνη της ζωής και της ασφάλειας τους την έχει το κράτος και οι αρμόδιοι λειτουργοί του, βρίσκονται νεκροί κάτω από μυστηριώδεις, αδιευκρίνιστες και ανεξιχνίαστες συνθήκες μέσα σε ένα μόλις μήνα.
- Το πρωί της 21ης Σεπτεμβρίου 2024 η οικογένεια του Μοχάμεντ Καμράν Ασίκ με καταγωγή από το Πακιστάν ειδοποιείται από το Α.Τ. Αγίου Παντελεήμονα να παραλάβει τη σορό του. Η ανακοίνωση της ΕΛ.ΑΣ. αναφορικά με τον θάνατό του αναφέρει ως αιτία παθολογικά αίτια. Όμως όπως θα προκύψει και θα αποδειχθεί και με φωτογραφικό υλικό που θα δημοσιευτεί η σορός του Μοχάμεντ φέρει σημάδια βασανισμού σε όλο το σώμα. Η κατάσταση περιπλέκεται ακόμα περισσότερο καθώς ο Μοχάμεντ προκύπτει αγνοούμενος εδώ και μέρες ενώ περιφερόταν σε διάφορες αστυνομικές υπηρεσίες χωρίς να ενημερωθεί κανένας από τους οικείους του ή κάποιος δικηγόρος. Για την ακρίβεια στις 13 Σεπτεμβρίου οδηγείται, στο πλαίσιο του Αυτοφώρου, στο Α.Τ. Ομόνοιας έπειτα από μήνυση για το αδίκημα της ενδοοικογενειακής βίας. Επόμενος σταθμός τα δικαστήρια της Ευελπίδων τρεις μέρες μετά (16/9) προκειμένου να δικαστεί. Η δίκη αναβάλλεται όμως ο Μοχάμεντ δε θα αφεθεί ελεύθερος όπως προβλέπεται τουναντίον θα μεταφερθεί την ίδια μέρα στο Α.Τ. Πατησίων για να εξεταστεί αν διαθέτει κάποια έγγραφα και από εκεί στο Α.Τ Γαλατσίου. Την επομένη (17/9) θα μεταφερθεί στο Α.Τ. Κολωνού από όπου εν τέλη θα αφεθεί ελεύθερος για να συλληφθεί εκ νέου από ομάδα ΔΙΑΣ και να μεταφερθεί στο Α.Τ. Κολωνού όπου και βρέθηκε εν τέλη νεκρός. Η υπόθεση παραμένει μέχρι και σήμερα ουσιαστικά ανεξιχνίαστη.
- Το πρωί της 1ης Οκτώβρη ο 29χρονος Μία Χαριζούλ με καταγωγή από το Μπαγκλαντές. Ο Μία Χαριζούλ θα βρεθεί απαγχονισμένος σε χώρο κράτησης του Α.Τ. Ομονοίας όπου είχε οδηγηθεί την προηγούμενη κατηγορούμενος για φθορά σε περιπολικό. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της ΕΛ.ΑΣ. ο Μία Χαριζούλ αυτοχειριάστηκε με δικό του ρούχο ενώ κρατείτο στον ίδιο χώρο με άλλους 11 κρατούμενους. Τρεις μέρες μετά ο διοικητής του τμήματος θα αποπεμφθεί με τρόπο όμως που δεν είναι ξεκάθαρο αν αφορά το περιστατικό -στο οποίο κανονικό προκύπτουν ποινικές ευθύνες για αμέλεια- ή κάποιου είδους πειθαρχική τιμωρία για την απόδραση κρατούμενου στις 29/9 από το ίδιο τμήμα. Η υπόθεση παραμένει ουσιαστικά ανεξιχνίαστη.
- Την Παρασκευή 26 Οκτωβρίου ο 21χρονος Ασράλ Αλί με καταγωγή από το Πακιστάν θα βρεθεί νεκρός σε χώρο κράτησης στις φυλακές ανηλίκων του Βόλου. Οι συγκρατούμενοι του αναφέρουν πως ο Ασράλ παραπονιόταν για ώρες ότι πονάει φρικτά χωρίς ανταπόκριση. Όταν εντέλει ειδοποιήθηκε ασθενοφόρο ήταν αργά. Όταν αυτό έφθανε ο Ασράλ ήταν ήδη νεκρός. Ακολουθεί εξέγερση στη φυλακή η οποία θα κατασταλεί με τη συνδρομή των ΜΑΤ κάποιες ώρες μετά.
- Τρίτη 29 Οκτωβρίου 22χρονη κρατούμενη βρίσκεται κι αυτή απαγχονισμένη χώρο του Ειδικού Κέντρου Υγείας Κρατουμένων Κορυδαλλού. Όπως μας ενημερώνει το σχετικό δελτίο η 22χρονη κρατούμενη για εμπρησμό πηγαινοερχόταν από και προς το ψυχιατρείο Κορυδαλλού επειδή εμφάνισε «παραβατικότητα» εννοώντας προφανώς ασταθή συμπεριφορά. Όπως προκύπτει υπήρχε εντολή εκ νέου μεταφορά της στο ψυχιατρικό ίδρυμα εν τούτοι όμως για λόγους αδιευκρίνιστους παρέμεινε στο ειδικό κέντρο υγείας όπου και βρέθηκε νεκρή. Ο παραλογισμός της υπόθεσης ενεργοποίησε την παρέμβαση εισαγγελέα και την συνακόλουθη σύλληψη δύο σωφρονιστικών υπαλλήλων.
Είμαστε λοιπόν στη συνθήκη αυτή όπου μετράμε τέσσερεις θανάτους σε χώρους κράτησης, τέσσερεις ανθρώπους νεκρούς υπό συνθήκες που μπορεί να εγείρουν ποινικές ευθύνες για αμέλεια μέχρι και βασανισμού μέχρι θανάτου, και τα ερωτήματα είναι αμείλικτα.
Σημαίνουν κάτι αυτοί οι θάνατοι; Αντιπροσωπεύουν κάτι; Συνιστούν ένα μοτίβο ή ένα φαινόμενο που χρήζει ανάλυσης και μελέτης και ειδησεογραφικής κάλυψης ανάλογης άλλων θεμάτων της επικαιρότητας; Συμπεριλαμβάνονται σε κάποια, οποιαδήποτε στατιστική που να δείχνει οτιδήποτε;
Η προφανής απάντηση είναι πως όχι. Όχι δε σημαίνουν κάτι αυτοί οι θάνατοι. Ανακοινώνονται στα δελτία ειδήσεων ψυχρά, τυπικά, ανέκφραστα με τον ίδιο τρόπο που μπορεί να ειπωθεί «αίθριος αναμένεται ο καιρός σήμερα» ή «πρόσκαιρες αραιές νεφώσεις θα εμφανιστούν στα βόρεια της χώρας τις πρώτες μεσημβρινές» για να πειστούμε- αν δεν έχουμε πειστεί ήδη, ότι είναι κάτι φυσικό να πεθαίνουν κάτω υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες άνθρωποι σε χώρους κράτησης. Είναι νορμάλ, αναμενόμενο. Μην αγχώνεστε, μην πανικοβάλλεστε, κρατήστε τη ψυχραιμία σας. Δεν υπάρχει λόγος αναστάτωσης.
Κι επειδή στη μεγάλη εικόνα δε σημαίνουν κάτι αυτοί οι θάνατοι δεν υπάρχει καμία επίσημη στατιστική στην οποία να χωράνε αυτοί οι άνθρωποι. Δεν υπάρχει ένας στρατός αγανακτισμένων και προβληματισμένων ξερόλων που περιφέρουν την αποψάρα τους από κανάλι σε κανάλι. Δεν υπάρχει κανένας να πει δημόσια στον τηλεοπτικό αέρα θα πάμε αίμα τους υπεύθυνους για αυτούς τους θανάτους και κανένας υπουργός να πει ότι φοβάται να επισκεφτεί τις φυλακές και τα Α.Τ. μη τυχόν δει τίποτα κρεμασμένους. Δεν ενδιαφέρουν σα θέμα, δεν πρόκειται για ανήλικους που παίζουν σφαλιάρες ή για ρομά που ακούνε δυνατά μουσική.
Η σκοπιμότητα είναι σαφής και προφανώς αφορά την εμπέδωση της αίσθησης ότι δεν αξίζουν το ίδιο οι ζωές αυτών των ανθρώπων, οι ζωές των κρατουμένων. Συνεπώς δεν θα συζητήσουμε ποιανού ευθύνη είναι ο θάνατός τους. Δεν θα συζητήσουμε αν υφίσταται εγκληματική αμέλεια ή δόλος. Κι επειδή δεν θα συζητήσουμε ούτε τώρα, ούτε χθες, ούτε αύριο το θέμα δεν υπάρχει. Ή υπάρχει για λίγα λεπτά όσο χρειάζεται να αναφερθεί ακροθιγώς σαν είδηση και μετά τέλος. Πάμε στο επόμενο θέμα. Χωρίς συζήτηση δεν θα αναφερθούμε σε συχνότητα περιστατικών, συχνότητα θανάτων ή δολοφονιών σε χώρους ευθύνης των σωμάτων ασφαλείας. Δε θα μιλήσουμε για συγκάλυψη, δε θα μιλήσουμε για επαναληψιμότητα, δε θα πούμε για modus operandi. Όλα τα περιστατικά που δε μπορούν να συγκαλυφθούν θα είναι εσαεί μεμονωμένα και ασύνδετα μεταξύ τους.
Με τον τρόπο αυτό οτιδήποτε μπορεί να θεωρηθεί παραβατικότητα στα σώματα ασφαλείας δεν καταγράφεται με τρόπο που να μπορεί να μελετηθεί ο αριθμός εμπλεκομένων σε παραβατικές δραστηριότητες και κατ’ επέκταση καμία ποσοτική και ποιοτική ανάλυση του φαινομένου. Η μία είδηση διαδέχεται την άλλη και ύστερα χάνεται στη ροή της υπερπληροφόρησης και είναι σαν μην υπήρξε ποτέ.
Με αφορμή λοιπόν την επικαιρότητα και το κλίμα ηθικού πανικού των τελευταίων μηνών σκεφτήκαμε να προχωρήσουμε σε μια ποσοτική για αρχή καταγραφή και ανάλυση της παραβατικότητας στα σώματα ασφαλείας τους τελευταίους 13 μήνες ξεκινώντας από τον περσινό Σεπτέμβριου του 2023 χρησιμοποιώντας μάλιστα ως πηγή και βάση δεδομένων τα στοιχεία από τα δελτία τύπου του ίδιου του υπουργείου προστασίας του πολίτη όπως αυτά τα εντοπίσαμε στην επίσημη σελίδα του.
Έχουμε και λέμε λοιπόν
Τους 4 τελευταίους μήνες του 2023 (Σεπτέμβριος- Δεκέμβριος) συνελήφθησαν 10 μέλη σωμάτων ασφαλείας: 5 αστυνομικοί (ανάμεσά τους απόστρατος και αξιωματικός) τρεις λιμενικοί (ο ένας ανώτερος αξιωματικός) και ένας τελωνειακός με αδικήματα που περιλαμβάνουν εγκληματική οργάνωση, δωροδοκία, σωματεμπορία, βιασμό και πλαστογραφία. Κατηγορούνται μεταγενέστερα άλλοι τέσσερις για ανθρωποκτονία από πρόθεση σε ήρεμη ψυχική κατάσταση του 58χρονου Κώστα Μανιουδάκη . Συνολικά 9 δικογραφίες ενώ προκύπτει εμπλοκή μελών σωμάτων ασφαλείας σε έξι εγκληματικές οργανώσεις. Πιο αναλυτικά:
–Σεπτέμβρης 2023: 3 αστυνομικοί (ο ένας αξιωματικός) σε τρεις διαφορετικές υποθέσεις (μια για εγκληματική οργάνωση/όπλα ναρκωτικά, μια για δωροδοκία, και μία για σωματεμπορία/βιασμό) .
–Οκτώβρης 2023: 2 αστυνομικοί (ένας απόστρατος και ένας εν ενεργεία αστυνομικός) εγκληματική οργάνωση/ πλαστά έγγραφα
– Νοέμβρης 2023: 3 μέλη σωμάτων ασφαλείας σε τρεις διαφορετικές υποθέσεις (1 τελωνειακός, 1 λιμενικός, 1 αστυνομικός) τρεις εγκληματικές οργανώσεις (απάτες, πλαστογραφίες)
– Δεκέμβρης 2023: 2 λιμενικοί ( κατώτερος και ανώτερος αξιωματικός) εγκληματική οργάνωση/ ναρκωτικά
Συνολικά το 2024 (από τον Ιανουάριο μέχρι τώρα) συνελήφθησαν 38 μέλη σωμάτων ασφαλείας (20 αστυνομικοί, 1 λιμενικός (αξιωματικός), 7 σωφρονιστικοί, 5 συνοριοφύλακες, 4 τελωνειακοί, 1 πυροσβέστης) με αδικήματα που περιλαμβάνουν παράβαση καθήκοντος, εκβιασμούς, βασανιστήρια, συμμετοχή σε εγκληματικές οργανώσεις, μαστροπεία, διακίνηση ναρκωτικών και ψευδορκία. Συνολικά 21 δικογραφίες ενώ προκύπτει εμπλοκή μελών σωμάτων ασφαλείας σε7 συμμορίες/εγκληματικές οργανώσεις.
Πιο αναλυτικά:
–Ιανουάριος 2024: 7 αστυνομικοί σε 4 διαφορετικές υποθέσεις (παράβαση καθήκοντος, εκβιασμοί, δωροληψίες, όπλα και βασανιστήρια
–Φεβρουάριος 2024: 5 μέλη σωμάτων ασφαλείας σε 4 διαφορετικές υποθέσεις ( 4 αστυνομικοί και αξιωματικός λιμενικού) δύο συμμορίες, δωροδοκίες, όπλα/εκρηκτικά ναρκωτικά, διακεκριμένες κλοπές, βία κατά υπαλλήλων και δικαστικών προσώπων, παράτυπη άσκηση επαγγέλματος και ψευδή κατάθεση
–Μάρτιος 2024: 8 μέλη σωμάτων ασφαλείας σε 4 διαφορετικές υποθέσεις (3 αστυνομικοί, ένας σωφρονιστικός και 4 συνοριοφύλακες) βασανιστήρια, μαστροπεία, όπλα, ναρκωτικά, παράβαση καθήκοντος
– Απρίλιος 2024: 1 σωφρονιστικός υπάλληλος για διακίνηση ναρκωτικών/κινητών σε κατάστημα κράτησης
– Ιούνιος 2024: 1 αστυνομικός για εγκληματική οργάνωση/διακίνηση ναρκωτικών
–Ιούλιος 2024: 8 μέλη σωμάτων ασφαλείας σε τρεις διαφορετικές υποθέσεις ( 1 αστυνομικός, 3 σωφρονιστικοί, 4 τελωνειακοί) . Δύο εγκληματικές οργανώσεις ( λαθρεμπόριο τσιγάρων, ναρκωτικά, ψευδορκία)
–Αύγουστος 2024: 4 μέλη σωμάτων ασφαλείας σε δύο διαφορετικές υποθέσεις (2 αστυνομικοί- ο ένας απόστρατος, ένας συνοριοφύλακας, ένας αξιωματικός πυροσβεστικής)
– Οκτώβριος 2024: 4 μέλη σωμάτων ασφαλείας σε τρεις διαφορετικές υποθέσεις ( 2 αστυνομικοί, 2 σωφρονιστικοί) δωροληψία, απάτες κατ εξακολούθηση, όπλα, θάνατος κρατούμενης
Προχωρώντας σε μια πρόχειρη οπτικοποίηση των παραπάνω δεδομένων αυτή θα ήταν κάπως έτσι:
Παραβατικότητα στα σώματα ασφαλείας Σεπτέμβριος 2023-Οκτώβριος 2024
Σε μια πιο ποιοτική ανάλυση θα πρέπει να κρατήσουμε ότι 48 συλλήψεις μελών σωμάτων ασφαλείας μέσα σε 13 μήνες είναι οπωσδήποτε ένα μέγεθος τη στιγμή μάλιστα που προκύπτει ότι στις περισσότερες των περιπτώσεων, σε τουλάχιστον 13, υπάρχει εμπλοκή με εγκληματικές οργανώσεις, το λεγόμενο οργανωμένο έγκλημα δηλαδή. Πιο συχνή εγκληματική δραστηριότητα δε, η διακίνηση ναρκωτικών. Αυτό που λείπει όμως γενικά είναι μια συγκριτική ανάλυση.
Τι ποσοστό επί των συνολικών συλλήψεων την ίδια περίοδο αντιπροσωπεύει ο αριθμός 48; Είναι μεγάλο ή μικρό τμήμα της εγκληματικότητας στη χώρα; Τι ποσοστό επί των συνολικών εγκληματικών οργανώσεων που εξαρθρώθηκαν την ίδια περίοδο αντιπροσωπεύει ο αριθμός 13; Είναι μικρός, μεγάλος; Τι ποσοστό επί της συνολικής ποσότητας κατασχεμένων ναρκωτικών και όπλων αντιπροσωπεύει ο αριθμός ναρκωτικών και όπλων που κατασχέθηκαν στις περιπτώσεις αυτών των 48 συλλήψεων; Τι θα ανακαλύψουμε να επεκτείνουμε το χρονικό εύρος της έρευνας προς τα πίσω, σε βάθος διετίας, τριετίας, πενταετίας και πόσο μεγαλύτερα θα γίνουν άραγε τα νούμερα;
Για όλα αυτά τα ερωτήματα δεν ακούμε μελέτες, δεν διαβάζουμε στατιστικές, δεν υπάρχουν κοινωνιολόγοι και εγκληματολόγοι στα κανάλια να μας αναλύουν το δείκτη διαφθοράς στα σώματα ασφαλείας και να μας εξηγούν πως γίνεται η αγαπημένη τους ασχολία να είναι η διακίνηση ναρκωτικών και το πάρε δώσε με το οργανωμένο έγκλημα. Εδώ δεν υπάρχει φαινόμενο μόνο μεμονωμένα περιστατικά που δεν αποδεικνύουν τίποτα. Δεν υπάρχει καν κάποια σύγκριση με την κατάσταση σε άλλες χώρες, έτσι για το γαμώτο, για να βγει κάποιος θρασύς και να πει σε κάποιο πρωινάδικο, «έ, δεν είμαστε και σαν τους τάδε». Περισσότερο όμως κι από αυτό δε γνωρίζουμε, γιατί δεν υπάρχει η επαρκής ενημέρωση, τι συμβαίνει με όσους από τα σώματα ασφαλείας συλλαμβάνονται.
Σπανίως μαθαίνουμε αν προφυλακίστηκαν, αν καταδικάστηκαν, αν αποπέμφθηκαν από το σώμα τους και δε ξαναγύρισαν ποτέ ή αν παρά την εμπλοκή τους σε παράνομες δραστηριότητες και τη διερεύνηση αυτής, μπορεί να εκτελούν ενεργό υπηρεσία.
Και θα ρωτήσει κάποιος ενδεχομένως, είτε αφελώς είτε προβοκατόρικα, μα θα ήταν ποτέ δυνατόν σε μια ευνοούμενη πολιτεία με κράτος δικαίου να είναι αστυνομικός ή οποιοδήποτε άλλο μέλος οποιουδήποτε σώματος ασφαλείας υπόδικος ή ερευνώμενος πόσο μάλλον καταδικασμένος για εγκληματικές πράξεις και να έχει ενεργό υπηρεσία, να έχει δηλαδή μισθό από το ελληνικό δημόσιο, δηλαδή από τον Έλληνα φορολογούμενο;
Η απάντηση είναι ότι δεν γνωρίζουμε για οποιοδήποτε άλλο κράτος, ενδεχομένως ναι ενδεχομένως όχι, αλλά στο ελληνικό κράτος ναι, είναι δυνατόν να συμβεί, έχει συμβεί ήδη, μπορεί να συμβαίνει και αυτή τη στιγμή. Χαρακτηριστική η περίπτωση του ειδικού φρουρού που εκτελούσε χρέη σκοπού στο Α.Τ .Αγίων Αναργύρων το βράδυ της Δευτέρας της 1ης Απρίλη, τη νύχτα δηλαδή της γυναικοκτονίας της 28χρονης Κυριακής ακριβώς έξω από το τμήμα ακριβώς μπροστά στα μάτια του αδρανή σκοπού που δεν βγήκε καν από το φυλάκιο. Είναι φυσικά η τραγική περίπτωση της κοπέλας που πήγε να καταγγείλει τον πρώην της και να ζητήσει προστασία και φεύγοντας από το τμήμα κάλεσε την άμεσο δράση να ζητήσει περιπολικό να την πάει σπίτι για να ακούσει την απάντηση ότι το περιπολικό δεν είναι ταξί και στη συνέχεια ο έξαλλος πρώην της την κατέσφαξε σε ανοικτή ακρόαση με την άμεσο δράση ενώπιον του σκοπού.
Ο σκοπός λοιπόν, ένας 48χρονος αρχιφύλακας, όχι μόνο είχε ποινικό παρελθόν, αλλά είχε συλληφθεί το 2014 για εμπλοκή σε εγκληματική οργάνωση , είχε καταδικαστεί και είχε μείνει στη φυλακή (Λάρισα) τουλάχιστον δύο χρόνια (2021-2023) ενώ λίγους μόνο μήνες πριν τη γυναικοκτονία έξω από το τμήμα είχε καταδικαστεί αμετάκλητα από τον Άρειο Πάγο και εκκρεμούσε λέει η απόταξή του. Έδινε μάλιστα το «παρών» σε άλλο τμήμα και μετά εκτελούσε βάρδια στο Α.Τ. Αγίων Αναργύρων. Μοιραία αναρωτιόμαστε, είχε σχέση το ποινικό παρελθόν του φρουρού και ο φόβος του μήπως μπλέξει περισσότερο με τη στάση που κράτησε τη τραγική νύχτα της γυναικοκτονίας της Κυριακής; Δεν θα μάθουμε ποτέ μάλλον, όπως δε μάθουμε ποτέ αν κάποιος από τους 48 συλληφθέντες του προηγούμενου 13μηνου είναι αυτή τη στιγμή ενεργός σε κάποια υπηρεσία. Δε μπορούμε όμως να μη σχολιάσουμε μιας και είμαστε στο θέμα τη τραγικότητα της δήλωσης «το περιπολικό δεν είναι ταξί» όταν μόλις 15 μέρες πριν τη τραγική νύχτα στο Α.Τ. Αγίων Αναργύρων, είχαν συλληφθεί δύο αστυνομικοί να μεταφέρουν μεγάλες ποσότητες ναρκωτικών με περιπολικό στην Ηγουμενίτσα. Παρόμοια περίπτωση υπήρξε ένα περίπου χρόνο πριν, τον Απρίλιο του 2023, όταν δύο αστυνομικοί που υπηρετούσαν στο Α.Τ. Παλαίου Φαλήρου συνελήφθησαν για διακίνηση ναρκωτικών, με τον έναν να αποδεικνύεται ότι έκανε διακίνηση εν ώρα υπηρεσίας με το περιπολικό για να περνά απαρατήρητος.
Βεβαίως και να το μάθουμε δεν θα αλλάξει κάτι. Τα μέλη των σωμάτων ασφαλείας, από τους πιο χαμηλόβαθμους μέχρι τους πιο υψηλόβαθμους, μπορούν να συνεχίζουν να εκτελούν καθήκοντα, να έχουν δημόσιο βήμα, να επαίρονται για το έργο τους ακόμα κι αν είναι υπόδικοι σε βαρύτατες υποθέσεις του οργανωμένου εγκλήματος με δικογραφίες για οργανωμένα συμβόλαια θανάτου και εκατομμύρια μαύρου χρήματος από εγκληματικές δραστηριότητες.
Χαρακτηριστικό είναι το ρεπορτάζ του Reporters United για την περίπτωση του περιβόητου ταξιάρχου Δημήτριου Δαβάλου, υπόδικου σε τουλάχιστον δύο υποθέσεις της περιώνυμης greek mafia ( μία σε βαθμό πλημμελήματος μαζί με άλλους 17 συγκατηγορούμενους και μια σε βαθμό κακουργήματος μαζί με άλλους 22 κατηγορούμενους) κι ενώ ήταν ερευνώμενος με εισαγγελική παραγγελία από το 2018, συνεχίζεται να παραμένει στη θέση του, να εκτελεί καθήκοντα, να προάγεται συνεχώς και στις κρίσεις αξιωματικών του 2022 να φτάσει στο αξίωμα του διευθυντή ασφαλείας Αττικής έχοντας πρόσβαση σε έρευνες και δικογραφίες στις οποίες περιλαμβάνεται και ο ίδιος ως υπόδικος.
Δεδομένης λοιπόν της συσκότισης των λεπτομερειών σχετικά με την παραβατικότητα στα σώματα ασφαλείας ή μάλλον την ελλιπή τους παρουσίαση με τρόπο που να μην επιτρέπει στατιστικές μελέτες και συγκρίσεις, γίνεται κατανοητό το γιατί δε μιλάμε για φαινόμενο, γιατί δεν αναλύονται τα αίτια, οι συνθήκες, η συχνότητα και η ένταση του φαινομένου. Γίνεται κατανοητό το γιατί δε συζητιέται τι συνεπάγεται από το γεγονός ότι αυτοί που είναι επιφορτισμένοι να καταπολεμούν το οργανωμένο έγκλημα, καταλήγουν να αποδεικνύονται ότι έχουν διασυνδέσεις μαζί του ή γιατί ενώ για οποιαδήποτε άλλη μορφή παραβατικότητας βλέπουμε να προκρίνεται μια λογική αυστηροποίησης και ιδιώνυμων, σε ότι έχει να κάνει με την παραβατικότητα στα σώματα ασφαλείας, αυτή είναι μια συζήτηση που φυσικά δε θα γίνει ποτέ. Γιατί κανένας Υπουργός δε θα εισηγηθεί να γίνουν για παράδειγμα ιδιώνυμο αδίκημα η κατάχρηση εξουσίας, η παράβαση καθήκοντος, η οπλοφορία εκτός υπηρεσίας, τα βασανιστήρια, και γενικά η διάπραξη αδικήματος από μέλη σωμάτων ασφαλείας.
Κι εδώ υπάρχει μια συζήτηση με ιστορικό βάθος πενήντα χρόνων γιατί φυσικά δεν είναι άλλη από το καθεστώς ατιμωρησίας των σωμάτων ασφαλείας ως άτυπη προϋπόθεση για τη σύναψη του κοινωνικού συμβολαίου της λεγόμενης μεταπολίτευσης. Όλα τα περιστατικά βίας, όλες οι κρατικές δολοφονίες, όλα τα διαπραχθέντα βασανιστήρια στους δρόμους, στα Α.Τ. , στις φυλακές, οπουδήποτε εμπλέκονται μέλη σωμάτων ασφαλείας, όλη η διαφθορά και σχέση σε οτιδήποτε παράνομο, είναι βαθιά δομική και άμεσα συνδεδεμένη με το καθεστώς μετάβασης από το μεταπολεμικό κράτος της εθνικοφροσύνης (1944-1974) στην περίοδο της τρίτης ελληνικής δημοκρατίας, με τρόπο που ολόκληρος ο μηχανισμός του βαθέως -και κατά συνέπεια του πραγματικού- κράτους να μείνει ανέγγιχτος. Η ατιμωρησία είναι η λέξη κλειδί, είναι η έννοια, η κατάσταση που συνέχει όλα τα παραπάνω. Η διαρκής αίσθηση ότι τα σώματα ασφαλείας μπορούν να κάνουν ανά πάση στιγμή ανενόχλητα οτιδήποτε θελήσουν στον υπόλοιπο πληθυσμό, χωρίς πραγματικές συνέπειες. Μια ατιμωρησία που καταργεί de facto οποιοδήποτε πρόσχημα ισονομίας.
Γι’ αυτό λοιπόν, για να επιστρέψουμε και στην αρχή, δεν είναι μείζον ζήτημα της ειδησεογραφίας και του κοινωνικού ενδιαφέροντος ότι έχουμε τέσσερεις νεκρούς εντός ενός μήνα, όλοι τους σε χώρους κράτησης, όλοι τους με τρόπους που αναδεικνύουν είτε εγκληματικές παραλείψεις, είτε αμέλεια, είτε δόλο, και μόνο σε μια περίπτωση βλέπουμε να αποδίδονται κάποιες προσχηματικές ευθύνες. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι η μοναδική περίπτωση που το κράτος αντιμετώπισε αρκετά αυστηρά ένα μέλος ασφαλείας κατηγορούμενο για δολοφονία στα πενήντα χρόνια της μεταπολίτευσης, ήταν αυτή του Επαμεινώνδα Κορκονέα, μόνο που πρώτα έπρεπε να καεί ολόκληρη η χώρα.
