Εκατομμύρια πολίτες των ΗΠΑ βρίσκονται αντιμέτωποι με όλο και μεγαλύτερες αυξήσεις στους λογαριασμούς του νερού, τους οποίους πλέον αδυνατούν να πληρώσουν, με κίνδυνο να χάσουν ακόμα και τα σπίτια τους.
Το μείζον κοινωνικό θέμα που έχει προκύψει τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ αναλύει η αποκλειστική έρευνα του Guardian σε 12 διαφορετικές πόλεις σε όλη την επικράτεια της χώρας.
Σε πολλές περιπτώσεις, η αύξηση στην τιμή του νερού και στα πάγια της αποχέτευσης αγγίζει το 80%. Πρόκειται για αυξήσεις που σημειώθηκαν μέσα στην τελευταία δεκαετία και εκθέτουν τη σοβαρή κρίση που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ στον τομέα της διαχείρισης, εκμετάλλευσης και διανομής των υδάτων. Οι απαρχαιωμένες υποδομές σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή και τον πολλαπλασιασμό του πληθυσμού έχουν καταστήσει την πρόσβαση σε καθαρό, πόσιμο νερό μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση για τους κατοίκους αρκετών πόλεων σε διάφορες πολιτείες της χώρας.
Όλα αυτά στην εποχή του κορονοϊού, με την πρόσβαση σε καθαρό νερό να θεωρείται απαραίτητη για την επιβίωση του πληθυσμού και με τις καταναλώσεις να εκτοξεύονται σε πρωτόγνωρα ύψη.
Σύμφωνα με την έρευνα του Guardian, το πρόβλημα πλέον δεν αγγίζει μόνο τα φτωχότερα στρώματα και τους αναξιοπαθούντες, αλλά επηρεάζει αισθητά και την τάξη των εργατών και των χαμηλόμισθων υπαλλήλων. “Όλο και περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τους λογαριασμούς του νερού. Οι φτωχότεροι απ’ αυτούς αντιμετωπίζουν ήδη πρόβλημα επιβίωσης”, σημειώνει χαρακτηριστικά ο Ρότζερ Κόλτον, ο αναλυτής που τέθηκε επικεφαλής στην έρευνα του Guardian. Και όπως εμφατικά σχολιάζει: “Τα στοιχεία δείχνουν ότι ένας απίστευτα μεγάλος αριθμός πόλεων στις ΗΠΑ βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα πρόβλημα που δεν υπήρχε πριν από μια δεκαετία ή σε κάποιες περιπτώσεις πριν από δύο ή τρία χρόνια”.
Η έρευνα θεωρεί ως “μη προσιτό” (αδύνατο να πληρωθεί) κάθε λογαριασμό νερού που ξεπερνά το 4% του συνολικού οικογενειακού εισοδήματος και καταγράφει αυξήσεις που για το διάστημα 2010-2018 κυμαίνονται από 27% ως και 154%. Η αύξηση – ρεκόρ αφορά την πόλη του Όστιν, στο Τέξας. Εκεί, τα ετήσια έξοδα μιας μέσης οικογένειας για τους λογαριασμούς του νερού αυξήθηκαν από 566 δολάρια το 2010 σε 1.453 δολάρια το 2018, παρά τις κρατικές καμπάνιες για περιορισμό στην κατανάλωση και παρά τις συντεταγμένες προσπάθειες που αναπτύσσονται σε όλη την πολιτεία για περιορισμό της ξηρασίας και της ερημοποίησης που παρατηρείται στην περιοχή.
“Η κρίση του νερού απειλεί κάθε γωνιά της χώρας μας. Η κλίμακα του προβλήματος απαιτεί ριζική αναδιαμόρφωση των συστημάτων ύδρευσης. Το πόσιμο νερό δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν εμπόρευμα, ούτε σαν μια πολυτέλεια που συνεισφέρει στην κερδοφορία των πλουσίων”, παρατηρεί η Μαίρη Γκραντ, νομική εκπρόσωπος του Παρατηρητηρίου για το Φαγητό και το Νερό.
Ήδη στην Ουάσιγκτον, 90 νομικοί απ’ όλη τη χώρα -όλοι τους Δημοκρατικοί- πιέζουν για συνολικές μεταρρυθμίσεις στις χρηματοδοτήσεις, προκειμένου να εξασφαλιστεί η πρόσβαση στο πόσιμο νερό σε κάθε Αμερικανό, με κόστος στο οποίο θα μπορεί να αντεπεξέλθει.
Τα στοιχεία, πάντως, δείχνουν ότι η κρίση του νερού θα βαθύνει στις ΗΠΑ την επόμενη δεκαετία, με τους λογαρισμούς να καθίσταντοι “μη προσιτοί” για την πλειοψηφία των χαμηλόμισθων ή ακόμα και για ολόκληρους πληθυσμούς κάποιων μικρών και φτωχών πόλεων.
Στο Όστιν, που δεν είναι ούτε μικρό ούτε φτωχό, αν οι τιμές του νερού συνεχίσουν να αυξάνονται, μέχρι το 2030 οι τέσσερις στους πέντες κατοίκους με χαμηλά εισοδήματα θα αδυνατούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους.
Στην Τουσόν της Αριζόνα, πόλη που ταλανίζεται από αλλεπάλληλα φαινόμενα ξηρασίας τα τελευταία χρόνια, ο αριθμός των χαμηλόμισθων που αδυνατούν να πληρώσουν τα πάγια του νερού διπλασιάστηκε στο διάστημα 2010-2018. Ο μέσος ετήσιος λογαριασμός που καλείται να πληρώσει ένας κάτοικος της Τούσον είναι πλέον 869 δολάρια, αυξημένος κατά 119% σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία.
Σοβαρότατο πρόβλημα που επιδεινώνεται χρόνο με τον χρόνο αντιμετωπίζουν και οι φτωχότεροι της Νέας Ορλεάνης, της Σάντα Φε και του Κλίβελαντ. Ήδη στις πόλεις αυτές, τα τρία τέταρτα των χαμηλόμισθων κατοίκων αφήνουν απλήρωτους τους λογαριασμούς του νερού και της αποχέτευσης.
Εν τω μεταξύ, παράλληλα με τους λογαριασμούς του νερού αυξάνεται γενικώς το κόστος ζωής και τα συνολικά έξοδα για τη συντήρηση ενός σπιτιού. Τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά αριθμούνται σε πολλά εκατομμύρια και σύντομα πολλές οικογένειες θα αναγκαστούν να ζήσουν αρχικά χωρίς παροχή νερού και -σύντομα- χωρίς σπίτι, αφού οι απλήρωτοι λογαριασμοί είναι σε πολλές περιπτώσεις συνδεδεμένοι με δάνεια και υποθήκες και μπορούν να οδηγήσουν σε πλειστηριασμούς.
Ο Τζαρόμ Μοντγκόμερι, 48χρονος οδηγός φορτηγού από το Κλίβελαντ αναγκάστηκε να δανειστεί 30.000 δολάρια από τον συνέταιρο, τη μητέρα, τη γιαγιά του και τις αδερφές του προκειμένου να αποπληρώσει λογαριασμούς νερού που είχαν παραμείνει απλήρωτοι από το 2013. Αν δεν το έκανε, η τράπεζα θα έβγαζε το σπίτι του σε πλειστηριασμό μέσα στους επόμενους μήνες. Σήμερα, ο Τζαρόμ χρωστάει ακόμα 5.000 δολάρια στον δήμο του Κλίβελαντ, ποσό που αντιστοιχεί σε πρόστιμα και επιτόκια των λογαριασμών που είχαν μείνει απλήρωτοι για μεγάλο διάστημα.
“Εχω ήδη κάνει δύο διακανονισμούς, αλλά βρίσκομαι ακόμα σε καθεστώς αυστηρής επιτήρησης. Αισθάνομαι ότι προσπαθούν να μου πάρουν το σπίτι”, εξομολογείται ο Τζαρόμ. “Δεν υπάρχει καμία περίπτωση να έχω χρησιμοποιήσει όλο αυτό το νερό που μου έχουν χρεώσει, αλλά βρίσκομαι σε αδιέξοδο. Δεν θέλω να χάσω το σπίτι μου, οπότε πρέπει να συνεχίσω να βρίσκω λεφτά για να πληρώνω τους λογαρισμούς που εκκρεμούν”.
Στο Σαν Ντιέγκο, ο μέσος ετήσιος λογαριασμός ήταν 1.416 δολάρια το 2018, ποσό που δεν μπορούσε να αποπληρώσει ο ένας στους πέντε κατοίκους της πόλης. Για τους φτωχότερους κατοίκους, αυτό το ποσό αντιπροσωπεύει το 12% του συνολικού ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος.
Από τις πόλεις που μελετήθηκαν στην έρευνα, το Σιάτλ είναι αυτή με μικρότερο ποσοστό πληθυσμού που ζει στο όριο ή κάτω από το όριο της φτώχειας. Ακόμα κι εκεί το 13% των κατοίκων δηλώνει ότι δυσκολεύεται να αντεπεξέλθει στους λογαριασμούς του νερού, με το ετήσιο κόστος να έχει φτάσει στα 1.254 δολάρια. Ως το 2030, τα 3/4 των χαμηλόμισθων του Σιάτλ θα ζουν σε γειτονιές όπου το νερό θα θεωρείται “μη προσιτό”.
Ολόκληρη η έρευνα, με αναλυτικά στοιχεία και επεγηξηματικούς πίνακες στο TheGuardian.com.
