Μπορεί ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και οι κόντρες των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικάνων στο Κογκρέσο να έκλεψαν την “παράσταση” των αμερικανικών εκλογών της 3ης Νοέμβρη, όμως αλλού βρισκόταν η πραγματική είδηση: Στην πιο ακριβοπληρωμένη εκστρατεία δημοψήφισματος στην Ιστορία των ΗΠΑ. Στο δημοψήφισμα της πρότασης 22 (Proposition 22) που διεξήχθη στην πολιτεία της Καλιφόνιας επειδή οι πολυεθνικές εταιρίες προσφοράς υπηρεσιών μεταφοράς ταξί, όπως οι εταιρίες Uber και Lyft, απαίτησαν να υπερπηδήσουν (κοινώς να καταστρατηγίσουν…) πρόσφατο πολιτειακό νόμο που τις ανάγκαζε να ασφαλίζουν και να μισθώνουν τους οδηγούς που είχαν στις υπηρεσίες τους ως κανονικούς εργαζόμενους με δικαιώματα και επιδόματα. Και όχι σαν… “ανεξάρτητους εργολάβους”…

Μετά από μία εκστρατεία μερικών εβδομάδων που κόστισε σε εταιρίες και συνδικάτα πάνω από 220 εκατομμύρια δολάρια η πλάστιγγα του δημοψηφίσματος έγειρε προς τη μεριά των εταιριών.

Νόμος είναι το “δίκαιο” της εταιρίας…

Εκατομμύρια Καλιφορνέζοι εργάτες πυροβόλησαν τα πόδια με τα ίδια τους τα χέρια καθώς “πείσθηκαν” (στην ουσία ξεγελάστηκαν ή εκβιάστηκαν) να εξουδετερώσουν τον πολιτειακό νόμο που υπεράσπιζε, έστω και στοιχειωδώς, τα συμφέροντά τους.

Το 58% των ψηφοφόρων στην Καλιφόρνια ψήφισε “ναι” στην “Πρόταση 22” συνυπογράφοντας στην ουσία ότι νόμος είναι… το δίκαιο της εταιρίας και όχι του εργάτη, όπως λέμε ορισμένοι εμείς εδώ στην Ελλάδα…

Όσο, λοιπόν, οι περισσότεροι από μας χαζεύαμε ή σχολιάζαμε ποικιλοτρόπως τις αναρτήσεις του Αμερικανού προέδρου στο Τουίτερ, όσο κάναμε αναπαραγωγή άρθρων, σχολίων και σκίτσων που διακωμωδούσαν την σθεναρή άρνηση του Ντόναλντ Τραμπ να αποδεχθεί την ήττα του ή μνημονεύαμε (κυρίως οι δημοσιογράφοι…) τα αμέτρητα “ναι” του νεοεκλεγέντος Τζο Μπάιντεν σε ιμπεριαλιστικούς πολέμους των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ σε Ευρώπη, Ασία, Αφρική και Μέση Ανατολή, κάποιοι άλλοι άνοιγαν σαμπάνιες. Και τις έπιναν. Και πανηγύριζαν τρελά σαν να μην υπήρχε αύριο ή πανδημία ή άλλα δυσάρεστα…

Οι πανηγυρισμοί γίνονταν στα ακριβοπληρωμένα κεντρικά γραφεία των πλατφορμών υπηρεσιών μετακίνησης Uber, Lyft, DoorDash και άλλων “ευαγών” ιδρυμάτων του κλάδου της λεγόμενης gig economy.

Της “ευέλικτης” οικονομίας των πλατφορμών υπηρεσιών που βγάζουν από τη μύγα ξύγκι παίζοντας το ρόλο μεσάζοντα ανάμεσα σε μεμονωμένους πολίτες που διαθέτουν ακίνητα, αυτοκίνητα ή άλλα περιουσιακά στοιχεία και δεξιότητες που έχουν ζήτηση. Οι εταιρίες αυτές σε ρόλο μεσάζοντα ουσιαστικά κατορθώνουν να θησαυρίζουν μετατρέποντας σκληρά εργαζόμενους σε…”ανεξάρτητους εργολάβους”. Παράλληλα, σπάνε τον ανταγωνισμό διαιρώντας και διχάζοντας τους εργαζόμενους μέσω γνωστών “μηχανισμών” κοινωνικού αυτοματισμού ενώ ρημάζουν (σχεδόν ανενόχλητα) τις παραδοσιακές εργασιακές σχέσεις καταργώντας (με τη μορφή ντόμινο) βασικά εργασιακά δικαιώματα, επιδόματα, ασφαλιστική κάλυψη κ.α.

Το gig economy είναι ουσιαστικά ο παλιός, κλασικός, στυγνός καπιταλιστής με διαφορετικό μαγκιγιάζ, μοντέρνο κούρεμα και “μίνιμαλ” γκαρνταρόμπα που κάνει το δούλο να αισθάνεται αφεντικό, και τον πελάτη “βασιλιά”.

Πέτυχε! Δεν έτυχε!

Φως στο μυστήριο που εξηγεί πώς τόσα εκατομμύρια εργάτες ψήφισαν υπέρ των συμφερόντων των εκμεταλλευτών τους αντί να εξασφαλίσουν το δικό τους, ταξικό συμφέρον έριξε πριν λίγες μέρες ένα εκτενέστατο ρεπορτάζ της εφημερίδας Los Angeles Times.

Με τη βοήθεια της ανάλυσης μετεκλογικών δημογραφικών και άλλων δεδομένων αλλά και έπειτα από συνεντεύξεις με στελέχη των άμεσα θιγόμενων εταιριών και συνδικαλιστών-πολέμιων της Πρότασης 22 κατέληξαν σε ορισμένα χρήσιμα συμπεράσματα.

_Οι εταιρίες της gig economy έριξαν στις διαφημιστικές εταιρίες που ανέλαβαν την εκστρατεία παραμυθιάσματος των ψηφοφόρων στην Καλιόφνια 204 εκατομμύρια δολάρια.

_Στη συνέχεια πραγματοποίησαν ένα συστηματικό “μασάζ” στα μυαλά εκατομμυρίων νοικοκυριών (“πλύση εγκεφάλου” λεγόταν παλιότερα…) προωθώντας τα επιχειρήματα των εταιριών με κάθε πιθανό τρόπο: με πληρωμένες διαφημίσεις στον τοπικό Τύπο, σε ενημερωτικές ιστοσελίδες, με συνεχείς “ειδοποιήσεις” μέσω εφαρμογών για κινητά τηλέφωνα,με συστηματική εκστρατεία “ενημέρωσης” σε τοπικούς τηλεοπτικούς, ραδιοφωνικούς και ψηφιακούς σταθμούς.

_Απείλησαν με μεταφορά της έδρας τους σε άλλη πολιτεία, με απολύσεις χιλιάδων υπαλλήλων (συγνώμη “ανεξάρτητων εργολάβων”), με περικοπές αποδοχών συνεργατών τους.

_Ανάγκασαν, με το καλό ή το άγριο, 120.000 οδηγούς που συνεργάζονταν με τις εταιρίες Uber, Lyft κ.α. να συνυπογράψουν πολυσέλιδη ανακοίνωση με την οποία στοίχιζαν τα συμφέροντά τους πίσω από τα συμφέροντα των μεγάλων εταιριών.

_Οι διαφημιστές των εταιριών της gig economy προώθησαν, στη συνέχεια, με κάθε τρόπο επιχειρήματα που παρουσίαζαν τις διπλές …”χαρές” της “ευέλικτης”, ελεύθερης και “ανεξάρτητης” συνεργασίας με έναν κολοσσό υπηρεσιών όπως η Uber (σε ό,τι αφορά τους εργάτες που πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους) και τις προσιτές και οικονομικές υπηρεσίες (σε ό,τι αφορά τους πλούσιους πελάτες ή τους καλοπληρωμένους εργαζόμενους της μεσαίας τάξης που ήταν σχεδόν απίθανο να εργαστούν για λογαριασμό της gig economy).

_Με τον τρόπο αυτό, οι πιο πλούσιοι κάτοικοι συνοικιών του Λος Άντζελες, όπως το Μπέβερλι Χιλς και οι Αφροαμερικανοί και Λατίνοι φτωχοδιάβολοι στα φτωχότερα προάστια της πόλης ή σε αγροτικές περιοχές της Καλιφόρνιας βρέθηκαν στην ίδια πλευρά ψηφίζοντας “ΝΑΙ”.

_”ΟΧΙ” ψήφισαν περισσότερο εύποροι μεσοαστοί και εργαζόμενοι αστικών κέντρων. Οι πρώτοι γιατί δεν έχουν ανάγκη από τις υπηρεσίες εταιριών τύπου Uber και οι δεύτεροι γιατί δεν συζητούν “εκπτώσεις” σε δικαιώματα και επιδόματα που έχυσαν αίμα μέχρι να τα εξασφαλίσουν…

Ο καταιγισμός της εκστρατείας των εταιριών, μέσα σε έξι βδομάδες, κατάφερε να μετατρέψει σε 58% το αρχικό 39% των ψηφοφόρων που δήλωνε πως θα ψήφιζε “Ναι” στην Πρόταση 22!

Όσο για την αντίπαλη πλευρά; Μάλλον δεν είχε ελπίδα!

Τα τρία βασικά συνδικάτα που σήκωσαν το βάρος της εκστρατείας του “ΟΧΙ” στην Πρόταση 22, Service Employees International Union, United Food and Commercial Workers και Teamsters είχαν στη διάθεσή τους μόλις 16.000.000 δολάρια για να στήσουν εκστρατεία ενημέρωσης και προβολής των θέσεών τους.

Η δύναμη των αντιπάλων ήταν τέτοια που σε μία δημοσκόπιση μόνο το 51% των νοικοκυριών συνδικαλιστών είπε πως θα ψήφιζε “ΟΧΙ” στο δημοψήφισμα…