Ομόφωνη ήταν η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου του Ισραήλ,  ότι ο στρατός πρέπει να αρχίσει να επιστρατεύει υπερορθόδοξους Εβραίους άνδρες για υποχρεωτική θητεία -μια απόφαση που θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού του πρωθυπουργού, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, καθώς το Ισραήλ συνεχίζει να διεξάγει πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας.

Η ιστορική απόφαση βάζει ουσιαστικά «τέλος» σε ένα σύστημα δεκαετιών που εξαιρούσε τους υπερορθόδοξους άνδρες από τη στρατιωτική θητεία, διατηρώντας παράλληλα την υποχρεωτική στράτευση για την κοσμική εβραϊκή πλειοψηφία της χώρας. Η συμφωνία, που κρίθηκε μεροληπτική από τους επικριτές, έχει δημιουργήσει ένα βαθύ χάσμα στην εβραϊκή πλειοψηφία του Ισραήλ, σχετικά με το ποιος θα επωμιστεί το βάρος της προστασίας της χώρας.

Το δικαστήριο είχε καταρρίψει τον νόμο που θεσμοθέτησε την εξαίρεση των υπερορθόδοξων το 2017, αλλά λόγω επαναλαμβανόμενων αναβολών και διάφορων κυβερνητικών τακτικών που καθυστερούσαν την αντικατάσταση της έως τότε νομοθεσίας, η τελική ψήφιση κατέληξε να αναβάλλεται για χρόνια. Τελικά, το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε ότι, ελλείψει νόμου, η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία ισχύει για τους υπερορθόδοξους Ισραηλινούς, όπως για κάθε άλλο πολίτη.

Στην απόφασή του, το δικαστήριο διαπίστωσε ότι το ισραηλινό κράτος διενεργούσε «παράνομη επιλεκτική επιβολή [της νομοθεσίας], η οποία αποτελεί σοβαρή παραβίαση του κράτους δικαίου και της αρχής, σύμφωνα με την οποία όλα τα άτομα είναι ίσα ενώπιον του νόμου». Παρότι το Δικαστήριο δεν διευκρίνισε τον αριθμό των στρατεύσιμων υπερορθόδοξων ανδρών που θα μπορούσαν να επιστρατευτούν, σε δική του ανακοίνωση, ο στρατός ανέφερε ότι είναι ικανός να στρατολογήσει 3.000 άτομα, εντός του τρέχοντος έτους.

Υπογραμμίζεται ότι, αυτές οι εξαιρέσεις αποτελούσαν εδώ και καιρό πηγή ερίδων στο κοσμικό κοινό, ένα χάσμα που διευρύνθηκε κατά τη διάρκεια του σημερινού πολέμου, καθώς ο στρατός έχει επιστρατεύσει δεκάδες χιλιάδες Ισραηλινούς πολίτες, ενώ τονίζει την ανάγκη για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό ανθρωπίνου δυναμικού.

Τριγμοί στην κυβέρνηση Νετανιάχου

Από την πλευρά τους, τα πολιτικά ισχυρά υπερορθόδοξα κόμματα -βασικοί εταίροι στον κυβερνητικό συνασπισμό του Νετανιάχου– αντιτίθενται σε οποιαδήποτε αλλαγή στο ισχύον σύστημα. Εάν παύσουν να ισχύουν οι εξαιρέσεις, τα κόμματα αυτά θα μπορούσαν να εγκαταλείψουν τον συνασπισμό, προκαλώντας την κατάρρευση της κυβέρνησης, σενάριο που πιθανότατα θα οδηγήσει σε νέες εκλογές στο Ισραήλ.

Παράλληλα, η κυβέρνηση Νετανιάχου θα μπορούσε να καθυστερήσει περαιτέρω την εφαρμογή της απόφασης του Δικαστηρίου, για την οποία η κυβερνητική πλευρά ανέφερε πως θα «διέλυε την ισραηλινή κοινωνία».

Σε δήλωσή του, το κόμμα Λικούντ του Νετανιάχου επέκρινε την απόφαση, ανακοινώνοντας πως θα προχωρήσει στην κατάθεση νέου νομοσχεδίου στο ισραηλινό κοινοβούλιο (Κνεσέτ), το οποίο θα χαίρει της υποστήριξης του πρωθυπουργού και θα έρθει σε σύγκρουση με την σημερινή απόφαση. «Η πραγματική λύση στο πρόβλημα δεν είναι απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου», ανέφερε η ανακοίνωση.

Επικριτές της κυβέρνησης αναφέρουν πως, εάν παρακαμφθεί η απόφαση του Δικαστηρίου, τότε η κυβέρνηση αγνοεί τις ανάγκες του Ισραήλ, εν καιρώ πολέμου.

Σε μια ανάρτηση στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X, ο υπουργός Υποδομών και μέλος του υπουργικού συμβουλίου, Γιτζάκ Γκολντνόπφ -ο οποίος ηγείται του Agudat Yisrael, ενός από τα υπερορθόδοξα κόμματα του συνασπισμού- χαρακτήρισε την απόφαση «πολύ ατυχή και απογοητευτική». «Το κράτος του Ισραήλ ιδρύθηκε για να είναι το σπίτι του εβραϊκού λαού, του οποίου η Τορά είναι το θεμέλιο της ύπαρξής του. Η ιερή Τορά θα επικρατήσει», έγραψε.

Σημειώνεται ότι οι υπερορθόδοξοι βλέπουν την –πλήρους απασχόλησης– θρησκευτική τους μελέτη, ως την δική τους συνδρομή στην προστασία του κράτους. Πολλοί φοβούνται ότι μια μεγαλύτερη επαφή με την κοσμική κοινωνία μέσω του στρατού, θα τους απομακρύνει από την αυστηρή τήρηση της πίστης.