του Tareq Baconi*
Από την 1η Ιουλίου, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου έχει την εξουσία να ψηφίσει στην Κνεσέτ υπέρ ή κατά της επέκτασης της κυριαρχία της χώρας του σε τμήματα της Δυτικής Όχθης του Ιορδάνη, σύμφωνα με το λεγόμενο “ειρηνευτικό σχέδιο” της κυβέρνησης Τραμπ, ένα έγγραφο 181 σελίδων, που αποτελεί, στην ουσία, την επίσημη έγκριση των ΗΠΑ στην επεκτατική ατζέντα του Ισραήλ.
Η προσάρτηση παλαιστινιακών εδαφών από το Ισραήλ συνεπάγεται την περαιτέρω εξάπλωση της ισραηλινής εδαφικής κυριαρχίας στην επικράτεια που οι Παλαιστίνιοι οραματίστηκαν ότι θα αποτελούσε τμήμα του μελλοντικού τους κράτους.
Το σχέδιο Τραμπ έδωσε το πράσινο φως στην ενσωμάτωση στο Ισραήλ έως και του 30% της Δυτικής Όχθης, όπου συμπεριλαμβάνονται περισσότεροι από διακόσιοι ισραηλινοί εποικιστικοί οικισμοί και φυλάκια, καθώς και το μεγαλύτερο μέρος της κοιλάδας του Ιορδάνη, διαλύοντας την ψευδαίσθηση ότι η κατοχή είναι προσωρινή. Στο όνομα μιας “ρεαλιστικής” λύσης δύο κρατών, το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία μίας παλαιστινιακής οντότητας στις περιοχές που δεν προσαρτώνται από το Ισραήλ, η οποία θα περιβάλλεται από το ισραηλινό έδαφος στη Δυτική Όχθη.
Αυτό το υποτιθέμενο ανεξάρτητο κράτος θα αποτελείται από πολυάριθμες αρχικά απομονωμένες μεταξύ τους αστικές νησίδες που θα συνδέονται με ένα δίκτυο γεφυρών, υπόγειων αυτοκινητόδρομων και σηράγγων.
Δεν είναι σαφές πώς θα προχωρήσει στο εξής η κυβέρνηση του Νετανιάχου, δεδομένων των πολιτικών εντάσεων στο Ισραήλ και του μέχρι στιγμής άγνωστου σχεδίου καθοδήγησης των ΗΠΑ. Ενώ ο Νετανιάχου λέγεται ότι υποστηρίζει μια εκτεταμένη προσάρτηση, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Μπένι Γκάντς φέρεται να επιδιώκει μια περιορισμένης κλίμακας προσάρτηση που θα περιλαμβάνει τα μεγάλα εποικιστικά συγκροτήματα που βρίσκονται πίσω από την “Πράσινη Γραμμή” του 1967. Το δεξιόστροφο κίνημα των Ισραηλινών εποίκων, που εδώ και πολύ καιρό υποστήριζε ένα μαξιμαλιστικό σχέδιο προσάρτησης, τώρα είναι διχασμένο για το πώς να προχωρήσει χωρίς να κάνει εκχωρήσεις στο θέμα της ίδρυσης παλαιστινιακού κράτους, ακόμη και ενός τόσο εδαφικά πολυδιασπασμένου και μη βιώσιμου, όσο αυτό που προτείνει το σχέδιο Τραμπ.
Οι αντιδράσεις στο σχέδιο προσάρτησης
Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, περισσότεροι από τους μισούς Ισραηλινούς υποστηρίζουν κάποια μορφή περαιτέρω προσάρτησης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ και της Δυτικής Όχθης, ωστόσο, πολλοί σχολιαστές μεγάλων μέσων ενημέρωσης, καθώς και μέρος του κατεστημένου των υπηρεσιών εθνικής ασφάλειας του Ισραήλ, υποστηρίζουν ότι η επίσημη προσάρτηση είναι άσκοπη, καθώς η χώρα έχει ήδη τον απόλυτο έλεγχο των εν λόγω εδαφών, και, από την άλλη πλευρά, θα προκαλέσει τη διεθνή καταδίκη. Επισημαίνουν επίσης ότι η κυβέρνηση Τραμπ έχει ήδη προχωρήσει στην αναγνώριση της κυριαρχίας του Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ (και του χαρακτηρισμού της ως πρωτεύουσας της χώρας), αλλά και στα στρατηγικής σημασίας υψίπεδα του Γκολάν που το εβραϊκό κράτος κατέλαβε από τη Συρία. Το κεντροαριστερό Εργατικό Κόμμα, που ξεκίνησε την επιχείρηση εποικισμού του Ισραήλ μετά την έναρξη της κατοχής το 1967, υιοθέτησε την υπέρ της προσάρτησης ατζέντα της κυβέρνησης όταν προσχώρησε στη συγκυβέρνηση Νετανιάχου-Γκαντζ. Η μόνη πραγματική αντιπολίτευση που ασκείται στο Ισραήλ στο ζήτημα της περαιτέρω προσάρτησης προέρχεται από την Ενωμένη Λίστα, τον συνασπισμό αραβο-ισραηλινών κομμάτων που εκπροσωπεί παλαιστινιακές και προοδευτικές εβραϊκές φωνές.
Η παλαιστινιακή ηγεσία, στο μεταξύ, είναι σχεδόν απολύτως απούσα από τη συζήτηση για την προσάρτηση, παρά το γεγονός ότι το σχέδιο αυτό αποτελεί την πιο τρανή επιβεβαίωση της μέχρι στιγμής αποτυχίας των προσπαθειών της να αναγνωριστεί η Παλαιστίνη ως κυρίαρχο κράτος . Η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) έχει επανειλημμένα απορρίψει το σχέδιο Τραμπ, αλλά φάνηκε ανίσχυρη να σταματήσει την εφαρμογή του: έχει σε μεγάλο βαθμό αποτύχει να κινητοποιήσει την εγχώρια λαϊκή αντιπολίτευση στο σχέδιο προσάρτησης ή, καθώς φαίνεται, να εξασφαλίσει επαρκή ευρωπαϊκή και αραβική πίεση στην κατεύθυνση είτε της αποτροπής του σχεδίου, είτε της δέσμευσης σε συγκεκριμένα, αποτελεσματικά αντίμετρα, εάν αυτό προχωρήσει. Η πολιτική αδυναμία της PLO διευκόλυνε τους υποστηρικτές του σχεδίου Τραμπ να αποκλείσουν τους Παλαιστίνιους ηγέτες από τις διαδικασίες στη βάση της απορριπτικής τους στάσης, και να πουν ότι οι Παλαιστίνιοι έχουν αποτύχει ως “εταίροι για την ειρήνη”.
Από την άλλη, και παρά τις ελάχιστες ενδείξεις προόδου, οι ηγέτες της PLO, επιμένουν ότι η μόνη τους επιλογή είναι να συνεχίσουν να επιδιώκουν την ίδρυση κράτους μέσω της διπλωματίας. “Είμαστε πρόθυμοι να καθίσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για άλλα εκατό χρόνια”, ανέφερε σε προσωπική του δήλωση αξιωματούχος της PLO.
Οι κινήσεις της Παλαιστινιακής Αρχής
Εν τω μεταξύ, ο βραχυπρόθεσμος στόχος της παλαιστινιακής πλευράς είναι η αποτροπή της ισραηλινής προσάρτησης. Τον Μάιο, η παλαιστινιακή ηγεσία κήρυξε προληπτικά την αναστολή των συμφωνιών του Όσλο και του επακόλουθου συντονισμού ασφάλειας μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινιακής Αρχής. Σε αντίθεση με το παρελθόν, η Παλαιστινιακή Αρχή αυτή τη φορά πραγματοποίησε τις απειλές της για αναστολή τόσο της ανοιχτής ανταλλαγής μυστικών πληροφοριών με τις ισραηλινές δυνάμεις ασφάλειας, όσο και του πολιτικού συντονισμού που κατά περίπτωση απαιτείται σε θέματα που σχετίζονται με τις άδειες εργασίας και ιατρικής περίθαλψης. Οι εκπρόσωποί της δήλωσαν, ωστόσο, ότι η αναστολή των μέτρων είναι αναστρέψιμη, αρκεί ο Νετανιάχου να αποφασίσει να υπαναχωρήσει από την προσάρτηση.
Τα μέτρα αποδέσμευσης από τις συμφωνίες του Όσλο που πήρε η παλαιστινιακή ηγεσία έχουν ευρεία λαϊκή υποστήριξη, εφόσον, όπως έχει γίνει φανερό από αλλεπάλληλες δημοσκοπήσεις, ένα μεγάλο μέρος του παλαιστινιακού λαού δυσπιστεί αφενός απέναντι στην ιδέα ότι η συμφωνία με το Ισραήλ θα μπορούσε ποτέ να οδηγήσει σε ένα παλαιστινιακό κράτος, και αφετέρου ότι η Παλαιστινιακή Αρχή, με την υποτυπώδη θεσμική μηχανή της, θα καταφέρει κάποτε να παραδώσει μια ελεύθερη Παλαιστίνη.
Με φόντο τις διπλωματικές κινήσεις της Παλαιστινιακής Αρχής. για την αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, όπως, για παράδειγμα, την απόκτηση θέσης “μη μέλους κράτους-παρατηρητή” στον ΟΗΕ, ο αριθμός των ισραηλινών εποίκων στα παλαιστινιακά εδάφη αυξάνεται με σταθερό ρυθμό.
Ορισμένοι Παλαιστίνιοι, μεταξύ των οποίων και μέλη της ίδιας της ηγεσίας, υποστηρίζουν ότι η Παλαιστινιακή Αρχή, αντί να εργάζεται προς την κατεύθυνση μιας ανεξάρτητης κρατικής υπόστασης, αποτελεί, με τη σημερινή της πλέον μορφή, έναν απλό εργολάβο ασφάλειας, κατευνάζοντας την ορμή της παλαιστινιακής αντίστασης, κατά τρόπο που ευνοεί το Ισραήλ. Οι Παλαιστίνιοι που θεωρούν ότι η Παλαιστινιακή Αρχή αποτελεί μέρος του προβλήματος της κατοχής ελπίζουν ότι η αναστολή του συντονισμού ασφάλειας είναι το πρώτο βήμα προς την ανασύσταση της Αρχής ως πολιτικής και διπλωματικής οντότητας που θα αντισταθεί στον επεκτατισμό του Ισραήλ. Ένας Παλαιστίνιος αναλυτής μου είπε ότι η μόνη “πραγματική αλλαγή θα έρθει όταν οι Παλαιστίνιοι πουν “δεν θέλω πια να παίζω [αυτό το παιχνίδι]””.
Οπωσδήποτε, η απεμπλοκή από το παιχνίδι είναι πιο δύσκολη από ό,τι φαντάζονται πολλοί, κυρίως λόγω των εύθραυστων ειδικών οικονομικών συνθηκών της Δυτικής Όχθης – η δυνατότητα της Παλαιστινιακής Αρχής να καταβάλλει τη μισθοδοσία των πολυάριθμων Παλαιστίνιων υπαλλήλων εξαρτάται από τη βούληση του Ισραήλ να αποδώσει τα φορολογικά έσοδα που εισπράττει για λογαριασμό τους. Στέλεχος της Παλαιστινιακής Αρχής συμμερίστηκε το δίλημμα της ηγεσίας εξηγώντας ότι οι άδειες κυκλοφορίας, καθώς και η πρόσβαση σε ζωτικές υπηρεσίες, όπως η υγειονομική περίθαλψη ή η απασχόληση, εξαρτώνται από την αδιακοπη συνεργασία της Παλαιστινιακής Αρχής με το Ισραήλ σε θέματα ασφάλειας, με απώτερο στόχο τον τερματισμό κάθε μορφής αντίστασης στην ισραηλινή κατοχή.
Το κίνημα για τα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού
Απογοητευμένοι από την επίσημη ηγεσία, οι Παλαιστίνιοι στα Κατεχόμενα, στο Ισραήλ και στη διασπορά στρέφουν όλο και περισσότερο τον αγώνα τους μακριά από την ανέφικτη προσδοκία συνύπαρξης δύο κρατών, επιλέγοντας να αντισταθούν στην πραγματικότητα του ενός κράτους: στην αποκλειστική κυριαρχία του Ισραήλ σε όλη την περιοχή “από τον ποταμό ως τη θάλασσα” και στη μη απονομή στους Παλαιστίνιους των αστικών και πολιτικών δικαιωμάτων που παρέχονται στους Εβραίους από την ισραηλινή κυβέρνηση.
Το κίνημα για τα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού, αν και μη συγκεντρωτικό και αποτελούμενο από πληθώρα μεμονωμένων ατόμων, συλλογικοτήτων και φορέων που προωθούν μια ποικιλία αιτημάτων, δεν ταυτίζεται, σε γενικές γραμμές, με ένα συγκεκριμένο πολιτικό πρόγραμμα (στο πλαίσιο είτε μιας λύσης ενός είτε δύο κρατών), αλλά στοχεύει να πλήξει το σύστημα ελέγχου και κυριαρχίας που παραβιάζει τις ζωές των Παλαιστινίων.
Αντί να αναζητούν ένα κράτος, οι αγωνιστές αυτοί αναδεικνύουν τις αξίες που πρέπει να διέπουν οποιασδήποτε μορφής αγώνα για την παλαιστινιακή αυτοδιάθεση: ελευθερία, δικαιοσύνη και ισότητα. Η ελευθερία υποδηλώνει την έκκληση για τερματισμό της στρατιωτικής κατοχής του Ισραήλ· η δικαιοσύνη αναφέρεται στο αίτημα αποκατάστασης για τη μεταχείριση που υπέστησαν οι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες λόγω της έξωσης και δήμευσης των περιουσιών τους μετά την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ το 1948· και η ισότητα αναφέρεται στο αίτημα των Παλαιστινίων πολιτών του Ισραήλ να τερματιστούν οι θεσμικές διακρίσεις εις βάρος τους. “Πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε τον παλαιστινιακό αγώνα”, μου εξήγησε ένας νεαρός άνδρας στη Χεβρώνα. “Χρειαζόμαστε μια νέα παλαιστινιακή πολιτική ταυτότητα, η οποία να μην ορίζεται από τη Χαμάς ή τη Φατάχ. Ζούμε τώρα σε μια μονοκρατική πραγματικότητα. Δεν παλεύουμε για ένα παλαιστινιακό κράτος στη βάση του 1967, αλλά για τα δικαιώματά μας ως άνθρωποι”. Η γλώσσα των δικαιωμάτων, όπως υποστηρίζουν οι υποστηρικτές της, μπορεί να επανενώσει τον παλαιστινιακό λαό ως ενιαίο συλλογικό υποκείμενο που επιδιώκει την αυτοδιάθεση, ενώ το σχέδιο αναγνώρισης παλαιστινιακού κράτους εμπεδώνει τον γεωγραφικό του κατακερματισμό. Το κίνημα για τα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού απέχει ακόμα από το να είναι συντονισμένο ή επίσημο, πόσο μάλλον να διαθέτει μια κρίσιμη μάζα πολιτικής επιρροής, πράγμα που ίσως εξηγεί τον λόγο για τον οποίο οι ηγέτες της Παλαιστινιακής Αρχής στην καλύτερη περίπτωση το ανέχονται, ενώ στη χειρότερη, το απορρίπτουν ως απρόσφορο και ουτοπικό.
Αξιωματούχοι της PLO παραδέχονται απέναντι στους Παλαιστίνιους επικριτές τους ότι ο στόχος ενός ανεξάρτητου κράτους στο μόλις 22% της υπό Βρετανική Εντολή Παλαιστίνης απέχει πολύ από το ιδανικό και είναι ήδη μια σημαντική παραχώρηση που δεν έχει ακόμη αντισταθμιστεί με κανενός είδους αναγνώριση ανεξαρτησίας. Ωστόσο, προειδοποιούν ότι η εγκατάλειψη του σχεδίου οικοδόμησης κράτους θα μπορούσε να αποβεί μοιραία για την παλαιστινιακή υπόθεση. Δεδομένης της ανισορροπίας ισχύος ανάμεσα στις δύο πλευρές, οι ηγέτες της PLO φοβούνται ότι η συζήτηση περί ισότητας και δικαιωμάτων θα υποβιβάσει τον ιστορικό αγώνα για εθνική αυτοδιάθεση των Παλαιστινίων σε εσωτερικό ζήτημα διεκδίκησης των δικαιωμάτων τους στην ισραηλινή επικράτεια. Ανώτερο στέλεχος της Φατάχ μου είπε: “[οι Παλαιστίνιοι] θα γίνουν μειονότητα [αναφερόμενος στο ενδεχόμενο να γίνουν μία περιθωριοποιημένη κοινότητα στο Ισραήλ]. [Εμείς] θα υποδουλωθούμε. Θα ποδοπατήσουν τις ζωές [μας]. Δεν μπορούμε να παραιτηθούμε από διεθνώς αναγνωρισμένα δικαιώματα. Δεν μπορούμε να ζήσουμε με [Ισραηλινούς Εβραίους] εάν δεν έχουμε δύναμη”.
Από άλλες πλευρές του κατεστημένου της PLO εκφράζεται η πιο ρεαλιστική ανησυχία ότι κάθε νέο κίνημα πολιτικής διαμαρτυρίας που απειλεί να αποσταθεροποιήσει την παρούσα πραγματικότητα κινδυνεύει να επιφέρει αιματηρά αντίποινα, ίσως ακόμη και να παράσχει το πρόσχημα για περαιτέρω εκτοπισμούς Παλαιστινίων από τα εδάφη που διεκδικούν. Ακόμα και άλλοι εκπρόσωποι του παλαιστινιακού πολιτικού κόσμου υποστηρίζουν ότι οι Παλαιστίνιοι δεν πρόκειται να κερδίσουν τίποτα, και κυρίως την απονομή ισότητας, αν περιχαρακωθούν σε μια στρατηγική de facto διεκδίκησης ενός κράτους, επειδή το Ισραήλ “μπορεί να ανεχθεί επ’ αόριστον τη διατήρηση ενός καθεστώτος ανισότητας”.
Οι περισσότεροι Παλαιστίνιοι ηγέτες, τόσο από την PLO όσο και από τη Χαμάς, υποστηρίζουν ότι, πριν από οποιαδήποτε παρόμοια αλλαγή στρατηγικής, οι Παλαιστίνιοι πρέπει να διασφαλίσουν την αναγνώριση κράτους και να παγιώσουν στη διεθνή σκηνή τα πολιτικά τους κέρδη, τα οποία θα πρέπει να περιλαμβάνουν την εφαρμογή όλων των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που επικυρώνουν το δικαίωμα αυτοδιάθεσης των Παλαιστινίων. Όπως σχολίασε πρώην διπλωμάτης της PLO, η συζήτηση για την μετατροπή του παλαιστινιακού αγώνα σε κίνημα πολιτικών δικαιωμάτων είναι ωραία “σε καφετέριες στο Μανχάταν”, αλλά όχι στην Παλαιστίνη. Δεδομένου ότι καμία ισραηλινή κυβέρνηση δεν είναι πιθανό να επιτρέψει τη λύση ενός κράτους που εγγυάται ίσα δικαιώματα για όλους, οι Παλαιστίνιοι ηγέτες αισθάνονται επιπλέον δικαιωμένοι για την εκτίμησή τους ότι μια διεκδίκηση ικανοποίησης δικαιωμάτων δεν είναι ρεαλιστική.
Χαλάρωση της διπλωματικής πίεσης
Από τα μέσα της δεκαετίας του 2000, το παλαιστινιακό πολιτικό σώμα είναι χωρισμένο ανάμεσα στη Δυτική Όχθη που βρίσκεται υπό την εξουσία της PLO και τη Λωρίδα της Γάζας που τελεί υπό τον έλεγχο της Χαμάς. Οι αραβικές κυβερνήσεις σήμερα είναι πολύ περισσότερο διατεθειμένες να εργαστούν για την εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ, ακόμη και αν αυτό σημαίνει να κλείσουν τα μάτια μπροστά στη συνεχιζόμενη κατοχή και να χαλαρώσουν τη διπλωματική τους πίεση στο παλαιστινιακό ζήτημα. Ταυτόχρονα, η άνοδος του λαϊκιστικού εθνικισμού στη Δύση έχει αποδυναμώσει τη δέσμευση πολλών χωρών στην τήρηση της διεθνούς έννομης τάξης και έχει μειώσει την ήδη ισχνή πολιτική τους βούληση να συσπειρώσουν τις δυνάμεις τους με στόχο τη λύση του Παλαιστινιακού.
Το κίνημα Black Lives Matter και η Παλαιστινιακή Αντίσταση
Στις 30 Μαΐου, η ισραηλινή αστυνομία σκότωσε στην Ιερουσαλήμ τον Ιγιάντ αλ Χάλακ, έναν Παλαιστίνιο που έπασχε από αυτισμό. Όταν οι Ισραηλινοί αστυνομικοί του ζήτησαν να σταματήσει, τρομοκρατημένος ο Χάλακ έτρεξε να κρυφτεί ανάμεσα σε κάδους σκουπιδιών όσο ο φροντιστής του παρακαλούσε τους αστυνομικούς να μην πυροβολήσουν, τόσο στα Αραβικά όσο και στα Εβραϊκά, λέγοντας ξανά και ξανά ότι ο Χαλλάκ ήταν ανάπηρος και δεν μπορούσε καταλάβει τις οδηγίες τους.
Λίγες μέρες μετά τη δολοφονία του Χάλακ, σε πόλεις τόσο του Ισραήλ όσο και της Δυτικής Όχθης, συμπεριλαμβανομένων της Χάιφα, της Ραμάλα και της Ιερουσαλήμ, πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις διαμαρτυρίας απέναντι στη βαρβαρότητα των Ισραηλινών δυνάμεων ασφαλείας εναντίον Παλαιστινίων. Πολλοί από όσους συμμετείχαν στις διαδηλώσεις έκαναν ρητό το συσχετισμό ανάμεσα σε αυτές και τις διαμαρτυρίες με σύνθημα “οι ζωές των μαύρων μετράνε” κατά του ρατσισμού και της αστυνομικής βίας που πραγματοποιούνταν σε διάφορες πόλεις σε όλο τον κόσμο.
Κάτι τέτοιο δεν ήταν καινούργιο. Πολλοί ακτιβιστές προωθούν τους δεσμούς μεταξύ του κινήματος Black Lives Matter και του αγώνα για τα δικαιώματα των Παλαιστινίων εδώ και αρκετά χρόνια. Το καλοκαίρι του 2014 ήταν ένα σημείο καμπής και για τα δύο κινήματα: ενώ στο Φέργκιουσον του Μιζούρι ξεσπούσαν διαμαρτυρίες με σύνθημα «οι ζωές των μαύρων μετράνε» μετά τη δολοφονία του Μάικλ Μπράουν από αστυνομικούς, οι Παλαιστίνιοι διαδήλωναν στη Δυτική Όχθη και παγκοσμίως, ενάντια στον ισραηλινό βομβαρδισμό της Λωρίδας της Γάζας. Το 2016, τρία χρόνια μετά την ίδρυσή του, το κίνημα Black Lives Matter εξέδωσε διακήρυξη αλληλεγγύης προς τους Παλαιστινίους: Η παλαιστινιακή απελευθέρωση αποτελεί εγγενή απειλή για την ισραηλινή εποικιστική αποικιοκρατία και απαρτχάιντ, ενός μηχανισμού που κατασκευάστηκε και διατηρήθηκε πάνω στην εθνοκάθαρση, την αρπαγή της γης και την άρνηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της κυριαρχίας του παλαιστινιακού λαού. Ενώ αναγνωρίζουμε ότι το σύστημα του απαρτχάιντ στο Ισραήλ / Παλαιστίνη είναι διακριτό από εκείνο στις Ηνωμένες Πολιτείες (και τη Νότια Αφρική), συνεχίζουμε να βλέπουμε συσχετισμούς μεταξύ της κατάστασης των Παλαιστινίων και των Μαύρων.
Αυτή την εβδομάδα, το κίνημα Black Lives Matter στο Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε την αλληλεγγύη του προς τους Παλαιστινίους, δηλώνοντας: “Καθώς το Ισραήλ προωθεί την προσάρτηση της Δυτικής Όχθης […] στεκόμαστε σθεναρά και ξεκάθαρα στο πλευρό των Παλαιστινίων συντρόφων μας”. Από τους ίδιους τους λογαριασμούς, τόσο το κίνημα Black Lives Matter όσο και το κίνημα για τα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού παλεύουν κατά του εποικισμού και της αποικιοκρατίας, καθώς και των δομών κυριαρχίας και εξουσίας που αποτιμούν τις ζωές των λευκών και των Εβραίων, αντίστοιχα, ψηλότερα από αυτές των μαύρων και των Παλαιστινίων. Και τα δύο κινήματα αντιτίθενται στην κρατική βία κατά των κοινοτήτων τους και στη χρήση υπερβολικής βίας στην αστυνόμευση.
Οπωσδήποτε, πάρχουν και διαπιστωμένες διαφορές: ενώ το κίνημα Black Lives Matter αγωνίζεται για τη χειραφέτηση των μαύρων από τη δουλεία και τις θεσμικές διακρίσεις, οι Παλαιστίνιοι αντιστέκονται στη στρατιωτική κατοχή και τον εποικισμό. Παρά τις διαφορές αυτές, τα κανάλια αλληλεγγύης μεταξύ των παράλληλων αγώνων τους πολλαπλασιάζονται. Κάθε φορά που βγαίνουν στους δρόμους ακτιβιστές του Black Lives Matter, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γεμίζουν με Παλαιστίνιους που αντλούν πληροφορίες σχετικά με τους διαφορετικούς τύπους δακρυγόνων που χρησιμοποιούνται από την αμερικανική αστυνομία, ενώ μοιράζονται την εμπειρία τους από παρόμοιες χημικές ουσίες που χρησιμοποιούν οι ισραηλινές δυνάμεις. Παλαιστινιακές σημαίες υψώνονται σε πολλές διαδηλώσεις του Black Lives Matter και, με τη σειρά τους, οι Παλαιστίνιοι που συμμετείχαν στις διαμαρτυρίες για τη δολοφονία του Χάλλακ στα κατεχόμενα σήκωσαν πλακάτ που διακήρυτταν την αλληλεγγύη τους απέναντι στο μαύρο κίνημα – ένα που είδα έγραφε: “Οι Παλαιστίνιοι υποστηρίζουν τη μαύρη Ιντιφάντα”.
* Ο Tareq Baconi είναι επικεφαλής αναλυτής της Διεθνούς Ομάδας Κρίσεων για τις Ισραηλο-Παλαιστινιακές σχέσεις και συγγραφέας του βιβλίου Ο περιορισμός της Χαμάς: Η άνοδος και η ειρήνευση της Παλαιστινιακής Αντίστασης [Hamas Contained: The Rise and Pacification of Palestinian Resistance], 2018)
To άρθρο μετάφρασε από τα αγγλικά η Βάσω Παππη
