Το απόγευμα της Δευτέρας, 14 Δεκεμβρίου, τα μέλη του συνεργείου της δημόσιας ολλανδικής τηλεόρασης που θα κάλυπτε το πρωθυπουργικό διάγγελμα στη Χάγη έδειχναν και ήταν εκνευρισμένα. Ακριβώς έξω και κάτω από το παράθυρο του πρωθυπουργικού γραφείου, περίπου 500 άτομα, δεδηλωμένοι ψηφοφόροι οι περισσότεροι του κυβερνώντος κεντροδεξιού Λαϊκού Κόμματος και της ακροδεξιάς του Φόρουμ για τη Δημοκρατία είχαν συγκεντρωθεί και διαμαρτύρονταν προκαταβολικά για τις ανακοινώσεις που θα έκανε ο πρωθυπουργός, Μαρκ Ρούτε. “Ρούτε, παραιτήσου”, “Ρούτε είσαι klootzak (αμετάφραστο στα ελληνικά καθώς αποτελεί διαδεδομένη λέξη υβριστικού περιεχομένου)”, “Αλλά λέγανε τον Μάρτη, άλλα λένε σήμερα” “Ελευθερία, Ελευθερία, Ελευθερία και όχι λουκέτα στην οικονομία”, ήταν μόνο μερικά από τα συνθήματα που δονούσαν τη σχετικά τεταμένη ατμόσφαιρα έξω από το παράθυρο του πρωθυπουργού όπου υπήρχε διακριτική παρουσία περίπου 80 αστυνομικών.
Όταν ο Ρούτε μπήκε στο γραφείο του, για να πραγματοποιήσει το διάγγελμα, ο σκηνοθέτης του συνεργείου τον προειδοποίησε πως τα συνθήματα και οι διαμαρτυρίες θα περνούσαν στο μικρόφωνο κατά τη διάρκεια της ομιλίας του. “Θα μπορέσω να μιλήσω χωρίς διακοπές;”, ρώτησε ο Ολλανδός πρωθυπουργός. “Ναι, κύριε πρωθυπουργέ, αλλά και αυτοί θα ακούγονται”, απάντησε ο σκηνοθέτης. “Δεν πειράζει, αυτοί τη δουλειά τους, εγώ τη δική μου”, ανταπάντησε ο Ρούτε και κάπως έτσι η ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση του μόλις δεύτερου από τον περασμένο Μάρτιο πρωθυπουργικού διαγγέλματος για την πανδημία και τα απαγορευτικά μέτρα ξεκίνησε.
Ο Ολλανδός πρωθυπουργός ενημέρωσε τους πολίτες πως η χώρα, στο σύνολο της και χωρίς γεωγραφικές ή διοικητικές εξαιρέσεις θα έμπαινε από την Τετάρτη, 16 Δεκεμβρίου σε καθεστώς λοκντάουν τύπου και κλιμάκωσης “πέντε”: σχεδόν τα πάντα, κλείνουν μέχρι την Τρίτη 19 Ιανουαρίου προκειμένου όπως τονίστηκε “να περιοριστεί ο ρυθμός ραγδαίας εξάπλωσης του κορονοϊού”.
Όση ώρα ο Ρούτε μιλούσε μπροστά στην τηλεοπτική κάμερα, οι διαδηλωτές ξεσπάθωναν και τα συνθήματα τους ακούγονταν ευκρινέστατα από τους τηλεθεατές. “Παραιτήσου, παραιτήσου” και “Είναι μία γρίπη, μια γρίπη, μια γρίπη!”, φώναζαν εν χορώ. Ο Ρούτε σήκωσε το γάντι στο τελευταίο σύνθημα και μίλησε εκτός κειμένου και χωρίς να χάσει τον ειρμό του: “Δεν είναι μία ακόμη απλή γρίπη, όπως υποστηρίζουν αυτοί εκεί έξω που φωνάζουν και εσείς τους ακούτε και πρέπει να το καταστήσω σαφές σε όλους μας”. Το διάγγελμα έλαβε τέλος αφού ο πρωθυπουργός ζήτησε από τους Ολλανδούς πιστή τήρηση των νέων και περισσότερων μέτρων, δίνοντας “κουράγιο” σε όλους όσοι προσπαθούν για το καλύτερο αυτές τις “δύσκολες αλλά ελπιδοφόρες μέρες”. “Το εμβόλιο έρχεται μέσα στο 2021 και είναι το πρώτο φως στην άκρη του τούνελ της πανδημίας”, κατέληξε ο πρωθυπουργός.
Μετά την ολοκλήρωση του διαγγέλματος, ορισμένοι διαδηλωτές επιχείρησαν να εισβάλουν στο κτίριο που στεγάζονται οι υπηρεσίες του πρωθυπουργικού γραφείου και η αστυνομία τους απώθησε κάνοντας και έξι συλλήψεις. Τα ίδια συνέβησαν και στο Ρότερνταμ, όταν μια ομάδα 150 σεσημασμένων ακροδεξιών (κυρίως επιχειρηματίες, έμποροι και νεολαίοι της πόλης) πραγματοποίησαν πορεία διαμαρτυρίας παραβιάζοντας την τοπική απαγόρευση κυκλοφορίας: άλλες πέντε συλλήψεις. Την ίδια ώρα γινόταν γνωστό πως ένας άνδρας είχε συλληφθεί από την αστυνομία επειδή είχε καλέσει τηλεφωνικά στα κοινοβουλευτικά γραφεία του Λαϊκού Κόμματος και απειλούσε πως θα έσφαζε τον Ρούτε στην πρώτη διαθέσιμη ευκαιρία. Σε αυτό το φόντο, το διάγγελμα Ρούτε πέτυχε νέο τηλεοπτικό ρεκόρ, καθώς πάνω από 8,3 εκατομμύρια Ολλανδοί στήθηκαν μπροστά στις οθόνες τους για να ακούσουν το τι μέλλει γενέσθαι, ο μεγαλύτερος αριθμός τηλεθεατών μετά από την περυσινή Eurovision που κέρδισε η Ολλανδία και τον δεύτερο ημιτελικό του Άγιαξ με την Τότεναμ για το Champions League.
Και τι μέλλει γενέσθαι σε αυτό το λοκντάουν τύπου και κλιμάκωσης “πέντε” που περιέχει τα πιο αυστηρά, καθολικά, περιοριστικά και απαγορευτικά μέτρα μετά τις 26 του Φλεβάρη όταν και ξεκίνησε η πανδημία στις Κάτω Χώρες;
Καταρχάς, τα πάντα ή σχεδόν τα πάντα κλείνουν. Ανοιχτά θα μείνουν τα καταστήματα τροφίμων, τα φαρμακεία, τα τραπεζικά υποκαταστήματα που θα λειτουργούν με ραντεβού και μόνο για έκτακτες εργασίες και τα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε προσδιορισμένο αριθμό αιθουσών, στα οποία θα συνεχίσουν να πηγαίνουν τα παιδιά των φτωχότερων οικογενειών, προκειμένου να υλοποιούνται τα προγράμματα πρόνοιας και διατροφής τους μέσα στη σχολική στέγη. Το ίδιο θα ισχύει και για τα παιδιά με γονείς εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα, τα καταστήματα τροφίμων και τις εγκαταστάσεις εκείνες, όπως στις υπηρεσίες υγείας, αστυνόμευσης, μεταφορών και καθαριότητας που θα μείνουν ανοιχτές και εν λειτουργία.
Με προσωπικό ασφαλείας θα λειτουργούν οι ανεφοδιαστικές αλυσίδες τροφίμων, καυσίμων, ενέργειας καθώς και όλες οι υπηρεσίες που κρίνονται απαραίτητες για την καθημερινότητα των πολιτών στο πλαίσιο της πρωτοβάθμιας φροντίδας, της δημόσιας υγείας, της κοινωνικής πρόνοιας, των δημόσιων υπηρεσιών καθαριότητας και συντήρησης και των μέσων μαζικής μεταφοράς και ενημέρωσης.
Όλα τα υπόλοιπα περνούν υποχρεωτικά και αποκλειστικά σε ρυθμούς τηλεργασίας, τηλεκπαίδευσης, τηλεμεταφορών και… τηλεπάθειας με εξαίρεση τις προσδιορισμένες και περιορισμένες κοινωνικές επαφές των Χριστουγέννων και του Σαββατοκύριακου. Τρία και δύο άτομα μάξιμουμ αντίστοιχα θα μπορούν να επισκέπτονται φίλους και συγγενείς με σχετική γραπτή ή ψηφιακή άδεια από την αστυνομία και τον τοπικό δήμο. Η Καθολική Εκκλησία της χώρας που πλειοψηφούν κατά τα λοιπά οι προτεστάντες κατάφερε να ανοίξουν οι εκκλησίες τα Χριστούγεννα και την επόμενη μέρα των Χριστουγέννων για μόνο 30 άτομα με σειρά προτεραιότητας και αίτησης άδειας. Το ίδιο φυσικά θα ισχύσει για δύο Παρασκευές και για τα τζαμιά και τους χώρους προσευχής των μουσουλμάνων ή για τους μαζικούς χώρους συγκέντρωσης και προσευχής οποιασδήποτε άλλης θρησκείας.
Δημόσιοι και ανοιχτοί χώροι άθλησης και αναψυχής κλείνουν και αυτοί ενώ θα επιτρέπεται η σωματική άσκηση για έως δύο άτομα στον δρόμο (ποδήλατο, τρέξιμο) ή το κανάλι (κωπηλασία, ιστιοπλοΐα) και κοντά στον τόπο κατοικίας. Εξαίρεση δίνεται μόνο στις ερασιτεχνικές ομάδες με μέλη νέους και εφήβους έως 18 ετών που θα μπορούν να πραγματοποιούν προπονήσεις και συγκεντρώσεις με επίβλεψη και διεξαγωγή τεστ. Ανοιχτές θα είναι και όλες οι δομές για αστέγους που θα υποδεχτούν υποχρεωτικά όλους τους στερούμενους στέγης για να παραμείνουν σε αυτές έως τις 19 του Γενάρη. Η εστίαση και η νυχτερινή διασκέδαση ήταν ούτως ή άλλως κλειστές εδώ και εβδομάδες. Η Ολλανδία ζει πρωτοφανείς στιγμές, καθώς τα μέτρα είναι κατά τι περισσότερα και πιο περιοριστικά από εκείνα της περασμένης άνοιξης, ειδικά στο θέμα των κοινωνικών συναναστροφών.
Πώς και γιατί έφθασε η χώρα σε αυτό το σημείο; Οι επίσημες ανακοινώσεις της κυβέρνησης Ρούτε και της ΟΜΤ, της κεντρικής επιτροπής επιστημόνων και εμπειρογνωμόνων που είναι το στρατηγείο της πανδημίας, υποστηρίζουν πως τα “σκληρά” στατιστικά και απόλυτα νούμερα της πανδημίας ήταν απογοητευτικά και καθοριστικά: η χώρα είχε μια απότομη αύξηση περίπου 40% στα θετικά τεστ που ξεπέρασαν προχθές τις 9.980 σε ένα σύνολο περίπου 97.000 πραγματοποιημένων τεστ, μοριακών και rapid εκείνη τη μέρα. Από τις 8 έως τις 13 Δεκεμβρίου είχαν πραγματοποιηθεί συνολικά 469.514 τεστ και είχαν αποκαλυφθεί 58.412 νέα κρούσματας του κορονοϊού, ανεξαρτήτως, συμπτωμάτων σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά στοιχεία του Εθνικού Παρατηρητηρίου για τη Δημόσια Υγεία και το Περιβάλλον. Οι προβολές της επόμενης εβδομάδας έδειχναν πάνω από 15.000 νέους ασθενείς του κορονοϊού έως τα Χριστούγεννα και κάθε μέρα αν δεν λαμβάνονταν αυστηρότερα μέτρα, κάτι που η Ολλανδία μπορεί να μην έχει αποφύγει αυτή τη στιγμή.
Την ίδια στιγμή, ο αριθμός των νεκρών βρίσκεται σταθερά και σε μέσο όρο κάτω από τους 60 τις τελευταίες δέκα-δεκαπέντε μέρες: 48, 53, 29, 34. Το σύνολο βέβαια φτάνει στις 10.082, οι περισσότεροι είναι τεθνεώτες της περασμένης άνοιξης, αλλά κυβέρνηση και επιστήμονες θεωρούν σε κάθε περίπτωση τον αριθμό αυτό, καθημερινό και συνολικό, μια πολύ κακή επίδοση. Παράλληλα, 30.000 είναι οι ασθενείς που νοσηλεύονται, οι 6.000 από αυτούς στις κλίνες εντατικής θεραπείας για περιστατικά Covid-19 οι οποίες έχουν αυξηθεί επί τούτου από την 1η Νοεμβρίου.
Υπάρχουν και τα ανεπίσημα στοιχεία, εκείνα που εξηγούν ενδεχομένως καλύτερα από όλα γιατί η Ολλανδία πέρασε σε καθεστώς “σκληρού” λοκντάουν. Καταρχάς είναι αποκαλυπτικό το γεγονός ότι ήδη από την περασμένη εβδομάδα, έξι στις δέκα σχολικές αίθουσες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είχαν αναστείλει τη λειτουργία τους λόγω θετικών τεστ ανάμεσα στα παιδιά και τους εφήβους. Έντεκα στα 100 νέα κρούσματα κάθε μέρα ήταν μαθητές και επιπλέον 14 στα 100 ήταν άνθρωποι του οικογενειακού και συγγενικού τους περιβάλλοντος όπως πρόκυπτε από την ιχνηλάτηση. Ακόμη 22 στους 100 νέους ασθενείς του κορονοϊού εμφανίζονταν στις βιομηχανίες και τις βιοτεχνίες που έβαζαν λουκέτο 14 ημερών η μία πίσω από την άλλη.
Αδιαμφισβήτητα, υπήρχε “λοκντάουν” πριν από το λοκντάουν: το υπαγόρευαν τα ακολουθητέα υγειονομικά πρωτόκολλα στους χώρους εργασίας και εκπαίδευσης. Παράλληλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία των περιφερειακών και υγειονομικών διοικήσεων για τη διεξαγωγή των τεστ σώνονται: η Ολλανδία κάνει πολλά τεστ, αλλά και τα χρήματα είναι πεπερασμένα. Μια έκτακτη προμήθεια με λεφτά του κεντρικού προϋπολογισμού για 2+2 εκατομμύρια τεστ, μοριακά και rapid, βρίσκεται καθ’ οδόν προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες για όσους εργαζόμενους, μαθητές και μετακινούμενους δεν θα περάσουν σε καθεστώς λοκντάουν και απαγορεύσεων. Τα εργαστήρια παραγωγής και διεξαγωγής τεστ στην Ουτρέχτη και άλλα πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα έχουν πάρει φωτιά.
Αλλά εκείνο που πιθανότατα πληρώνει περισσότερο από όλα η Ολλανδία σήμερα, ήταν ο κυβερνητικός σχεδιασμός που έφερε και στοιχεία εφησυχασμού για τη σύντομη έλευση του εμβολίου της Pfizer/BioNTech στη χώρα. Πριν από τρεις εβδομάδες, είχε ανακοινωθεί μάλιστα το “καθησυχαστικό” πρόγραμμα δημόσιων εμβολιασμών που θα ξεκινούσε στις 4 του Γενάρη, με σχετική τηλεοπτική μετάδοση από το πρωθυπουργικό γραφείο, όπου ο Ρούτε θα εμβολιαζόταν πρώτος μαζί με τα άλλα μέλη του υπουργικού συμβουλίου. Στο αεροδρόμιο Σίπχολ και στα σύνορα με το Βέλγιο και τη Γερμανία είχαν διαμορφωθεί επί χάρτου αποθήκες βαθιάς ψύξης. Περίπου 670 δημοτικά κέντρα υγείας είχαν προσδιοριστεί ως τα εμβολιαστικά κέντρα για τον γενικό πληθυσμό. Η κυβέρνηση πόνταρε πολλά αν όχι όλα τα λεφτά της στο εμβόλιο που θα ερχόταν.
Μέχρι τη στιγμή που ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) έδειξε μάλλον απρόθυμος να προβεί σε μία εσπευσμένη έγκριση του εμβολίου, χωρίς ικανά, πειστικά και ξεκάθαρα επιστημονικά δεδομένα μιας ανεξάρτητης έρευνας, προκαλώντας μεταξύ άλλων και την οργή και τις πιέσεις του Βερολίνου, ενώ και η ίδια η Pfizer/BioΝΤech άρχισε να λέει διάφορα στρεψόδικα και ακατάληπτα για τις πιθανές παρενέργειες σε άτομα με χρόνιες αλλεργίες και αντίστοιχα θεματάκια υγείας.
Επιπροσθέτως, και η ΟΜΤ θεωρεί ότι η Χάγη οφείλει να κάνει τις δικές της έρευνες για να διαπιστώσει αν και κατά πόσο το εμβόλιο της Pfizer/BioNTech είναι όντως ασφαλές, κατάλληλο και αποτελεσματικό στη συγκυρία, στις ηλικιακές ομάδες κυρίως τους μεγαλύτερους και τους εργαζόμενους στην υγεία, την εκπαίδευση και τις μεταφορές, που θεωρητικά θα είχαν προτεραιότητα στον δημόσιο εμβολιασμό σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο της κυβέρνησης Ρούτε.
Σε αυτό το κλίμα έφτασε η Ολλανδία στο νέο τύπου και κλιμάκωσης “πέντε” λοκντάουν από το “τύπου τρία” που είχε έως σήμερα με συγκεκριμένες προϋπάρχουσες εξαιρέσεις προς τα πλέον απαγορευτικά μέτρα στο Άμστερνταμ, το Ρότερνταμ και μερικές ακόμη βαριά πληττόμενες από την πανδημία πόλεις της χώρας. Εν τω μεταξύ, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, αρμόδιος υπουργός Υγείας, Αθλητισμού και Κοινωνικής Ασφάλισης, Ούγκο Ντε Γιονγκ ήδη έχει πληρώσει ορισμένα σπασμένα καθώς την περασμένη Παρασκευή, 11 Δεκεμβρίου αντικαταστάθηκε με κατεπείγουσα εσωκομματική διαδικασία από την προεδρία του Λαϊκού Κόμματος.
Διάδοχος του ορίστηκε ο σημερινός υπουργός Οικονομικών και 45χρονος οικονομολόγος, Βόπκε Χούκστρα που αναλαμβάνει επικεφαλής ενόψει των εθνικών βουλευτικών εκλογών της 17ης Μαρτίου. Αν και ο Ντε Γιονγκ ισχυρίστηκε ότι η αλλαγή στη σκυτάλη της κομματικής ηγεσίας πραγματοποιήθηκε επειδή ο ίδιος δεν μπορούσε να αφοσιωθεί στις καθημερινές προκλήσεις της πανδημίας έχοντας στο μυαλό του ταυτόχρονα και τον προεκλογικό αγώνα, φαίνεται πως η αντικατάσταση του έγινε ως επικοινωνιακή και πολιτική αποδοκιμασία προς την τροπή που πήραν τα πανδημικά γεγονότα και για τον χειρισμό των οποίων η αντιπροεδρία ήταν καθ’ ύλην αρμόδια.
Η απαλλαγή του Ντε Γιονγκ από την αρχηγία του Λαϊκού Κόμματος φάνηκε μάλλον να μην τον βοηθά στις δημόσιες τοποθετήσεις του. Μιλώντας στο ΑΝΡ, το μεγαλύτερο ειδησεογραφικό πρακτορείο της Ολλανδίας και προσπαθώντας να εξηγήσει τη σκοπιμότητα του νέου λοκντάουν ισχυρίστηκε πως “ειδικά το κλείσιμο των σχολείων έγινε για να ενθαρρυνθούν οι εργαζόμενοι γονείς να στραφούν απόλυτα στην τηλεργασία”. Η αποστροφή αυτή του αντιπροέδρου προκάλεσε τη μήνιν της μεγαλύτερης εργοδοτικής ομοσπονδίας της χώρας, VNO-NCW όπου, φυσικά, κυριαρχούν βιομήχανοι και επιχειρηματίες που υποστηρίζουν το Λαϊκό Κόμμα.
“Οι κυβερνητικές αποφάσεις είναι κακές για τα παιδιά, τους γονείς και την οικονομία” υποστήριξαν οι εργοδότες σε επίσημη ανακοίνωση τους. “Συμμορφωθήκαμε στην απαίτηση της κυβέρνησης για εξ αποστάσεως εργασία και τις ανάλογες προσαρμογές στην παραγωγή και την καθημερινή λειτουργία των επιχειρήσεων. Αλλά αυτός ο άτακτος ρυθμός αποφάσεων και μέτρων δεν έχει την υποστήριξη μας. Υπάρχουν άλλοι λιγότερο δραστικοί τρόποι για να αντιμετωπιστεί η πανδημία και όχι με το να αφεθούν τα παιδιά στα σπίτια για μελέτη. Τι θα έχει προτεραιότητα για τους εργαζόμενους γονείς; Η εργασία ή η επιτήρηση των παιδιών τους; Και πού είναι τα μαζικά τεστ που είχε υποσχεθεί η κυβέρνηση πως θα γίνονταν συνέχεια και τακτικά στα σχολεία ώστε αυτά να μην κλείσουν; Ελπίζουμε πως έως τις 19 Ιανουαρίου η κυβέρνηση θα πράξει όσα δεν έκανε έως σήμερα, ώστε να μη χρειαστούν περισσότερα και νέα λοκντάουν στο μέλλον”, τόνισαν οι εργοδότες που έως σήμερα είχαν εξαιρετική πολιτική συνεννόηση με την κυβέρνηση. Τέτοια, ώστε να έχει μπλοκαριστεί έως την 1η Δεκεμβρίου η υποχρεωτική χρήση μάσκας παντού, προκειμένου να μην τεθεί ζήτημα αγοράς και προσφοράς τους από τις εργοδοτικές ενώσεις και τις επιχειρήσεις, όπως είχε συμβεί ήδη από τις 20 Ιουλίου στους δήμους του Άμστερνταμ και του Ρότερνταμ, όπου πλειοψηφούν οι Πράσινοι Αριστεροί και οι Σοσιαλδημοκράτες, αντίστοιχα.
Την ίδια στιγμή και σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, μέλη της ΟΜΤ ισχυρίζονται πως το εμβόλιο δεν είναι “πανάκεια” για την οριστική και τελική νίκη στη αναμέτρηση με τον κορονοϊό. Παράλληλα υποστηρίζουν ότι το λοκντάουν τύπου “πέντε” κρίθηκε σκόπιμο, προκειμένου αφενός να υπάρξει μια περίοδος “ελέγχου” της εξάπλωσης και “εξακρίβωσης” της πραγματικής διασποράς και αφετέρου για να πάρει ανάσες το υγειονομικό προσωπικό της χώρας “όπως συμβαίνει και σε άλλες χώρες της Ευρώπης”.
Παράλληλα και στην ερώτηση γιατί προτιμήθηκε λοκντάουν πέντε και όχι τεσσάρων ή έξι εβδομάδων, το ενδεχόμενο παράτασης των μέτρων δεν αποκλείστηκε ενώ το πρότυπο δεν προερχόταν από ευρωπαϊκή χώρα. “Θα το κάνουμε όπως στη Νέα Ζηλανδία”, ειπώθηκε.
Βέβαια, η Νέα Ζηλανδία ευθύς εξαρχής δεν είχε ποντάρει στην ανοσία της αγέλης, όπως ουσιαστικά θύμισαν και οι διαδηλωτές στον Μαρκ Ρούτε όταν του φώναζαν “άλλα έλεγες τον Μάρτη, άλλα λες σήμερα”, ούτε η χώρα στους Αντίποδες φείσθηκε δυνάμεων, μέσων και πόρων για να κάνει τεστ, στοχευμένες καραντίνες και εκτεταμένους ελέγχους στα σύνορα, τα λιμάνια και τα αεροδρόμια από την πρώτη στιγμή και το πρώτο θετικό τεστ.
Αντικειμενικά, τον Δεκέμβριο του 2020 δεν μπορεί η Ολλανδία να γίνει Νέα Ζηλανδία του Ιουνίου του 2020. Και ας έχουν οι δύο αυτοί μήνες πολλές καιρικές και κοινωνικοοικονομικές ομοιότητες μεταξύ τους στις δύο εκ διαμέτρου αντίθετες χώρες που η μία χρωστά το όνομα της στην άλλη (η Νέα Ζηλανδία ανακαλύφθηκε από Ολλανδούς θαλασσοπόρους που την βάφτισαν έτσι από το σύμπλεγμα νησιών της Ζηλανδίας στη Βόρεια Θάλασσα).
Νέο λοκντάουν λοιπόν στην Ολλανδία, αυστηρότερο, σκοτεινότερο, σε κλίμα αβεβαιότητας και κοινωνικού θυμού πέρα από τις διαμαρτυρίες των επιχειρήσεων ή ορισμένων ακροδεξιών. Για να δούμε αν υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ, όπως υποσχέθηκε από τηλεοράσεως και στο διάγγελμα του ο Ρούτε, υπενθυμίζοντας μερικώς και κάπως πιο αμυντικά σε σχέση με τους διθυράμβους στα τέλη Νοεμβρίου τις ελπίδες που βασίζονται στο εμβόλιο.
Την ίδια ώρα, ανεξάρτητες μετρήσεις και δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν στατιστικά μια βαθιά διχασμένη και καταθλιπτική ολλανδική κοινωνία: το 54% υποστηρίζει αναφανδόν το λοκντάουν ή τέλος πάντων τα πιο αυστηρά μέτρα, το 40% έχει σοβαρούς “ενδοιασμούς” για την αποτελεσματικότητα των μέτρων, ενώ οκτώ στους δέκα εφήβους πάσχουν από κατάθλιψη, αισθάνονται φόβο για το κοινωνικό και επαγγελματικό τους μέλλον και διακατέχονται από οργή για την αποστέρηση των φίλων και του σχολικού τους περιβάλλοντος – ό,τι ακριβώς ήθελε να αποφύγει η κυβέρνηση Ρούτε όταν αποφάσιζε να κρατήσει τα σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ανοιχτά.
Είπαμε: η χώρα ζει πρωτοφανείς στιγμές και δύσκολα φαίνεται το φως στην άκρη του τούνελ. Μόνο οι εθνικές βουλευτικές κάλπες στις 17 του Μάρτη είναι βέβαιες στο βάθος του ορίζοντα. Εν τω μεταξύ, σε άλλες δημοσκοπήσεις, οι Ολλανδοί πολίτες επέλεξαν ως λέξη της χρονιάς 2020, το Anderhalvemetersamenleving που στα ολλανδικά σημαίνει “κοινωνία του 1,5 μέτρου απόσταση”. Αυτή η κοινωνία είναι και εκείνη που θα αποφανθεί αυθεντικά στις 17 Μαρτίου για το λοκντάουν, τους κυβερνητικούς χειρισμούς και τα αποτελέσματα τους στην καθημερινότητα, την οικονομία, την ψυχολογία και τη συνοχή της Ολλανδίας: η κοινωνία που πήρε υποχρεωτικές αποστάσεις 1,5 μέτρου ανάμεσα στους ανθρώπους, τις δραστηριότητες και τον τρόπο ζωής της.