Μια τραγική κατάσταση, η οποία απαιτεί την άμεση λήψη δραστικών μέτρων, αλλά (δυστυχώς) αντιμετωπίζεται με ευχολόγια και σχέδια επί χάρτου, περιγράφει η αιτιολογική έκθεση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα των φύλων 2021-2025, το οποίο αναρτήθηκε προς δημόσια διαβούλευση.

Όπως αποδεικνύεται περίτρανα από τα στοιχεία που περιλαμβάνει η έκθεση, τόσο στη χώρα μας όσο και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη εκατομμύρια γυναίκες ζουν την εποχή της “Μήτσαινας”, της γυναίκας δηλαδή του… “άνδρα παλαιάς κοπής”, του Μήτσου, η οποία για την κοινωνία δεν είχε όνομα, προσωπικότητα και (σε αρκετές περιπτώσεις) αξία ή ανθρώπινη υπόσταση.

Σε μια κοινωνία, η οποία θεωρεί τιμή τον επιθετικό προσδιορισμό “αντράκι” για μια δυναμική γυναίκα (άνδρας, δεν θα γίνει ποτέ σε αξία), η οποία ανέχεται (έστω και αν εκ των υστέρων και για λίγο κοκκινίζει από ντροπή) την κακοποίηση και υποτίμηση γυναικών σε όλα τα επίπεδα, η επίσημη Πολιτεία επιμένει στην προώθηση μικροπολιτικών ρυθμίσεων, αντί των ουσιαστικών κοινωνικών λύσεων.

Επιμένει στην εξίσωση, η οποία περιέχει τον άνδρα, την γυναίκα, ως σύνολα, με “άγνωστο Χ” την κατ’ επίφασιν ισότητα, αντί να φροντίσει ώστε παρονομαστής να είναι ο Άνθρωπος.

Η κυβερνητική πρωτοβουλία, περιλαμβάνει σεμινάρια…. στοιχειώδους ανθρώπινης συμπεριφοράς, ενημερωτικές καμπάνιες (προφανώς για το πως θα φέρεσαι στους ανθρώπους), ποσοστώσεις συμμετοχής των γυναικών στην εργασία και σε θέσεις λήψης αποφάσεων, αντί για μέτρα δυναμικής αντιμετώπισης της απάνθρωπης συμπεριφοράς.

Μάλιστα, γίνεται αναφορά στην ενημέρωση των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων με βάση το αμερικανικό μοντέλο…

Αρκεί να υπενθυμίσουμε ότι εκείνοι που αποφάσισαν να ενταχθούν και να εργαστούν στο σύστημα του στρατού ως αξιωματικοί ή υπαξιωματικοί, είναι ενήλικες και δεν θα έπρεπε να χρειάζονται ειδικά σεμινάρια ενημέρωσης, προκειμένου να πειστούν ότι η ένστολη γυναίκα με την οποία συνεργάζονται, δεν είναι αντικείμενο. Αρκούν μερικές “καμπάνες”, όπως είναι γνωστές οι ποινές στην αργκό των στρατώνων.

Όσο για το αμερικανικό μοντέλο, σύμφωνα με το Πεντάγωνο, 26.000 στρατιώτες, άνδρες και γυναίκες, κακοποιήθηκαν σεξουαλικά από τους συναδέλφους τους το 2012. Μόνο 376 έκαναν μήνυση.

Η Ε.Ε., η οποία εμφανίζεται να κόπτεται υπέρ την ενίσχυσης της απασχόλησης των γυναικών (επειδή Λωτοφάγοι εμφανίζονται μόνο στα Ομηρικά έπη), είναι η ίδια που πριν από τουλάχιστον 25 χρόνια προωθούσε την μερική και τις υπόλοιπες ευέλικτες μορφές απασχόλησης, ισχυριζόμενη ότι θα βοηθήσουν τις γυναίκες να φροντίσουν τα παιδιά τους συνεισφέροντας στον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Δηλαδή, αντί οι γυναίκες να στηριχθούν πραγματικά στην επαγγελματική τους πορεία, θα παρέμεναν στο σπίτι για την φροντίδα των παιδιών, με αμοιβή-χαρτζιλίκι η οποία θα λειτουργούσε συμπληρωματικά στον μισθό του άνδρα-κουβαλητή.

Ακόμα και σήμερα, η ένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας αντιμετωπίζεται με όρους τεχνοκρατικούς, καθώς υπολογίζεται ότι “η παρουσία περισσότερων γυναικών σε θέσεις εργασίας στον ψηφιακό τομέα θα μπορούσε να δημιουργήσει ετήσια αύξηση του ΑΕΠ της Ε.Ε., ύψους 16 δισ. ευρώ”.

Φυσικά ακόμη και υπό αυτό το τεχνοκρατικό πρίσμα δεν υπάρχει αναφορά ή δέσμευση για την ποιότητα της εργασίας και το ύψος των αμοιβών.

Δυστυχώς για τους εκπροσώπους του οικονομικού συστήματος εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο , τα φώτα νέον από τις ταμπέλες ισότητας, δεν μπορούν να καλύψουν την ανισότητα και την αναξιοπρέπεια που τροφοδοτεί το σύστημα αυτό.

Άραγε, με εξαίρεση τους μαθητές για τους οποίους πρέπει να υπάρξει καθοδήγηση, πόσα σεμινάρια και κίνητρα χρειάζονται:

• Ο “παντελονάτος” εργαζόμενος , προκειμένου να σεβαστεί την συνάδελφό του;
• Ο ασυνείδητος εργοδότης, προκειμένου να αποβάλλει την κοινωνικά, ηθικά και ανθρωπιστικά διαστρεβλωμένη άποψη ότι με μια θέση εργασίας μπορεί να εξασφαλίσει ταυτόχρονα εργαζόμενη και (κατά τις ορέξεις του) ερωμένη;
• Ο “τσαχπίνης” χρήστης των social media προκειμένου να καταλάβει ότι δεν είναι φυσιολογικό να στέλνει σε γυναίκες και κορίτσια φωτογραφίες των γεννητικών του οργάνων, σα να πρόκειται για καρτ ποστάλ με ηλιοβασιλέματα της Σαντορίνης;

Η (ελλιπής) στατιστική της ανισότητας

Αποτολμώντας να αναφερθούμε στα σοβαρότερα περιστατικά, βρισκόμαστε ενώπιον του κενού ελέγχου και ενημέρωσης.

Σύμφωνα με την Eurostat, επτά γυναίκες σκοτώθηκαν από τον σύντροφό τους μέσα στο 2020, ενώ δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα για τις γυναίκες θύματα σκόπιμης ανθρωποκτονίας από μέλος της οικογένειάς τους.

Επιπρόσθετα, εκτιμάται ότι το 25-42% των κοριτσιών που ανήκουν στον πληθυσμό των μεταναστών κατοίκων απειλούνται με τον κίνδυνο ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, ενώ μόνο το 2% των γυναικών εμφανίζεται να δηλώνει ότι έχει υποστεί διαδικτυακή παρενόχληση. Επίσης, το 2016 υπήρχαν μόλις 138 καταχωρημένες γυναίκες θύματα εμπορίας ανθρώπων…

Ως προς την εργασία, τις αμοιβές και τις θέσεις ευθύνης των γυναικών, η εικόνα είναι απογοητευτική:

• Σε σχέση με τη συμμετοχή των γυναικών στην κοινωνική και πολιτική ζωή, το 2020, το ποσοστό των γυναικών στο υπουργικό συμβούλιο περιορίζεται στο 10%, ενώ το 2013 το ποσοστό ήταν 16,1%. Το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 32%.
• Στα μέλη του κοινοβουλίου οι γυναίκες συμμετέχουν με 21%, καταγράφοντας μία αύξηση έναντι του 2013, όπου το ποσοστό ανέρχονταν σε 16,1%, υπολείπεται όμως του ευρωπαϊκού μέσου που είναι 32%.
• Στα περιφερειακά και δημοτικά συμβούλια, το 2019 φαίνεται οι γυναίκες να κατείχαν ποσοστό 21% των θέσεων, με μια μικρή αύξηση συγκριτικά με το 2013.
• Όσον αφορά στον κλάδο των επιχειρήσεων, από τα μέλη του Δ.Σ. των μεγαλύτερων εταιρειών, μόλις 12% ήταν γυναίκες. Παρόλο που το ποσοστό συνεχίζει να είναι μικρό, υπήρξε διπλασιασμός από το 2013 που αποτελούσαν μόλις το 5,7%.
• Η ίδια εικόνα χαμηλής εκπροσώπησης και σημαντικής διαφοράς σε σχέση με τα ποσοστά σε επίπεδο Ε.Ε. καταγράφεται στις θέσεις των μελών των συλλογικών οργάνων της κεντρικής τράπεζας, των οργανισμών χρηματοδότησης της έρευνας, των δημοσίων ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών, και των εθνικών οργανισμών ολυμπιακών αθλημάτων.
• Ως προς τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, το 2018 το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών, σε Ισοδύναμο Πλήρους Απασχόλησης (ΙΠΑ), ανερχόταν σε 31,4%, ενώ των ανδρών άγγιζε το 50%. Σε σχέση με τα αντίστοιχα ποσοστά του 2015 (29,8% και 47,2%), αν και η απασχόληση των γυναικών φαίνεται να βελτιώνεται, το χάσμα μεταξύ των φύλων αυξάνεται. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το χάσμα στο ποσοστό απασχόλησης σε ΙΠΑ γυναικών και ανδρών που έχουν σύντροφο και παιδιά (50% έναντι 79% αντίστοιχα), όπου φτάνει σχεδόν τις 30 εκατοστιαίες μονάδες (2018) και είναι μεγαλύτερο από αυτό που παρατηρείται στα ζευγάρια χωρίς παιδιά, στα οποία το χάσμα μεταξύ των φύλων ανέρχεται σε 6 εκατοστιαίες μονάδες. Η χαμηλή συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας αναγνωρίζεται ως ένα από τα βασικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας στην Έκθεση για το Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία, με σημαντικό αντίκτυπο στην παραγωγικότητα, καθώς το μέσο μορφωτικό επίπεδο όσων βρίσκονται εκτός αγοράς εργασίας είναι υψηλό.
• Το ποσοστό των γυναικών που δηλώνουν ότι η φροντίδα μικρών παιδιών επηρεάζει την εργασία τους, είναι τουλάχιστον διπλάσιο των ανδρών, ήτοι 32,0% έναντι 14,6% (ΕΛΣΤΑΤ, 2018). Ειδικότερα δε, η διακοπή της καριέρας για τη φροντίδα των παιδιών αφορά κυρίως στις γυναίκες (49,7% έναντι 4,0% των ανδρών), ενώ 9% των γυναικών δεν εργάστηκε προκειμένου να φροντίσει τα παιδιά του.
• Όσον αφορά στο μισθολογικό χάσμα, τα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ για το 2018 δείχνουν ότι η διαφορά οι μέσες ετήσιες αποδοχές των γυναικών είναι 20,6% χαμηλότερες από αυτές των ανδρών.
• Σχετικά με την ισότητα των φύλων στον τομέα του αθλητισμού, παρατηρείται ότι το ποσοστό συμμετοχής των γυναικών σε αθλητικές δραστηριότητες είναι ανοδικό. Ωστόσο, ο αριθμός τους είναι σημαντικά μικρότερος έναντι του ανδρικού πληθυσμού που έχουν ενσωματώσει τον αθλητισμό ως δραστηριότητα αναψυχής. Σύμφωνα με την έρευνα του Eurobarometer σχετικά με τη συχνότητα σε αθλήματα ή σωματική άσκηση σε ηλικία άνω των 18,το 2016 μόνο το 6,1% των γυναικών έναντι 12,3% των ανδρών δήλωσε ότι αθλείται κάθε μέρα ή σχεδόν κάθε μέρα ενώ το 2011, τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 4,9% και 11,7%.
• Ως προς τα άτομα με αναπηρία, οι γυναίκες αναφέρουν υψηλότερα επίπεδα μη καλυπτόμενων αναγκών σε σύγκριση με τους άνδρες (30% έναντι 28%), και όσων δεν έχουν αναπηρία (20% έναντι 21%).