Μετά από 20 χρόνια οι ΗΠΑ αποχώρησαν από το Αφγανιστάν, αφήνοντας πίσω τους εκαντάδες Αμερικανούς και Αφγανούς πολίτες, αλλά και την χώρα στα χέρια των Ταλιμπάν, οι οποίοι πλέον πανηγυρίζουν, διατεινόμενοι “ότι έγραψαν ιστορία”.
O πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, σε δήλωση που εξέδωσε ο Λευκός Οίκος το βράδυ της Δευτέρας, αφού το Πεντάγωνο επιβεβαίωσε ότι τα τελευταία αμερικανικά αεροσκάφη είχαν φύγει από την Καμπούλ και εν μέσω επικρίσεων για την προφανή εγκατάλειψη των Αμερικανών – αφού έχασε 13 στρατιώτες από μια βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας την περασμένη εβδομάδα -ευχαρίστησε “τους διοικητές, τους άνδρες και τις γυναίκες που συνέβαλαν στην εκτέλεση της επικίνδυνης αποχώρησης από το Αφγανιστάν, τις πρώτες πρωινές ώρες της 31ης Αυγούστου, χωρίς περαιτέρω απώλειες Αμερικανών ζωών” και ζήτησε από τη χώρα να προσευχηθεί για όλους τους εμπλεκόμενους, συμπεριλαμβανομένων των προσφύγων, μέχρι την αυριανή ομιλία του.
Ο Μπάιντεν είπε ότι θα μιλήσει το απόγευμα της Τρίτης (31/8) για την απόφασή του “να μην παρατείνει” την αμερικανική παρουσία στο Διεθνές Αεροδρόμιο της Καμπούλ μετά τις 31 Αυγούστου, ισχυριζόμενος πως αυτός είναι “ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσουμε τη ζωή των στρατευμάτων μας και να διασφαλίσουμε τις προοπτικές αναχωρήσεων πολιτών για όσους θέλουν να φύγουν από το Αφγανιστάν τις επόμενες εβδομάδες και μήνες”.
Οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ μοιράστηκαν σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης φωτογραφικό στιγμιότυπο στο οποίο εικονίζεται ο τελευταίος Αμερικανός στρατιωτικός που έφυγε χθες, Δευτέρα 30/8 από την Καμπούλ.
Πρόκειται για τον υποστράτηγο Κρις Ντόναχιου, διοικητή της 82ης αερομεταφερόμενης μεραρχίας, που εικονίζεται καθώς επιβιβάζεται στην τελευταία πτήση που αναχώρησε, λίγο πριν τα μεσάνυχτα (τοπική ώρα) της Δευτέρας, από το διεθνές αεροδρόμιο Χαμίντ Καρζάι. Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη μέσα από διόπτρα νυχτερινής όρασης.
“Ο τελευταίος αμερικανός στρατιώτης εγκατέλειψε το Αφγανιστάν”, ανέφερε η Κεντρική Διοίκηση των ΗΠΑ (CENTCOM) μέσω Twitter”.
Αυτοί που μένουν…
Ωστόστο, εκατοντάδες πολίτες των ΗΠΑ παραμένουν στο Αφγανιστάν παραδέχτηκε ο στρατηγός Κένεθ Μακένζι, ο επικεφαλής του μεικτού διοικητηρίου των αμερικανικών ένοπλων δυνάμεων που είναι αρμόδιο για το Αφγανιστάν, της Κεντρικής Διοίκησης (USCENTCOM), μιλώντας χθες σε δημοσιογράφους μέσω βιντεοσύνδεσης.
“Μολονότι οι στρατιωτικές εκκενώσεις τελείωσαν, συνεχίζεται η διπλωματική αποστολή για να διασφαλίσουμε ότι περισσότεροι Αμερικανοί πολίτες και οι επιλέξιμοι Αφγανοί θα μπορέσουν να φύγουν” είπε ο Κένεθ Μακένζι.
Σύμφωνα με τον στρατηγό, κανένας πολίτης των ΗΠΑ δεν κατάφερε να φθάσει στο αεροδρόμιο για να επιβιβαστεί στις τελευταίες στρατιωτικές πτήσεις που αναχωρούσαν χθες από την Καμπούλ.
Ο ανώτατος αξιωματικός είπε πως πιστεύει ότι η Ουάσινγκτον θα καταφέρει να απομακρύνει τις “λίγες εκατοντάδες” Αμερικανών που έμειναν πίσω.
“Θα διαπραγματευτούμε επίσηςς πολύ σκληρά, πολύ επιθετικά, για να φύγουν Αφγανοί εταίροι μας”, πρόσθεσε, τονίζοντας ότι “η στρατιωτική φάση αυτής της επιχείρησης ολοκληρώθηκε. Τώρα αρχίζει η διπλωματική συνέχεια της”.
Επιβεβαίωσε ότι “όλοι οι στρατιωτικοί των ΗΠΑ έχουν πλέον αποχωρήσει από το Αφγανιστάν. Μπορώ να το πω αυτό με 100% βεβαιότητα”.
Οι ΗΠΑ υπέστησαν τις περισσότερες απώλειες από όλες τις χώρες του διεθνούς συνασπισμού που συμμετείχαν στη σύρραξη: πάνω από 2.460 μέλη των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια του πιο μακρόχρονου πολέμου στην αμερικανική ιστορία.
Τις προηγούμενες ημέρες, με αεροσκάφη των ΗΠΑ και των συμμάχων τους απομακρύνθηκαν περισσότεροι από 123.000 άνθρωποι από τη χώρα, εκ των οποίων 6.000 Αμερικανοί πολίτες.
Εντούτοις, όλοι αναγνωρίζουν πως χιλιάδες είναι οι ευάλωτοι Αφγανοί που έμειναν πίσω εν μέσω μίας χαοτικής επιχείρησης εκκένωσης, και γίνεται διπλωματικός αγώνας για να διασφαλιστεί -εάν διασφαλιστεί- πως έστω κάποιοι από αυτούς θα μπορέσουν να αναχωρήσουν από το Αφγανιστάν με πολιτικές πτήσεις μετά την 31η Αυγούστου.
Σημειώνεται ότι η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Γαλλία, η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν ήδη τερματίσει τις επιχειρήσεις απομάκρυνσεις ανθρώπων από την Καμπούλ.
Η διασφάλιση της διέλευσης “όλων των Αμερικανών, Αφγανών εταίρων και ξένων υπηκόων που θέλουν να φύγουν από το Αφγανιστάν” θα είναι δουλειά του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και θα βασιστεί στους Ταλιμπάν που θα εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους απέναντι στη “διεθνή κοινότητα”, ανέφερε η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου τη Δευτέρα.
Μπλίνκεν: Οι ΗΠΑ είναι διατεθειμένες να “συνεργαστούν” με τους Ταλιμπάν εάν τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους
Οι ΗΠΑ είναι διατεθειμένες να “συνεργαστούν” με τους Ταλιμπάν, αλλά με την προϋπόθεση πως θα “τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους”, δήλωσε τη Δευτέρα ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Άντονι Μπλίνκεν, λίγες ώρες μετά την αποχώρηση των τελευταίων Αμερικανών στρατιωτικών, ανακοινώνοντας παράλληλα το κλείσιμο της διπλωματικής αποστολής στην Καμπούλ και τη μεταφορά της λειτουργίας της στη Ντόχα.
“Κάθε βήμα που θα κάνουμε δεν θα βασίζεται στο τι λέει η κυβέρνηση των Ταλιμπάν, αλλά στο τι κάνει για να τηρήσει τις δεσμεύσεις της”, είπε, προσθέτοντας ότι οι Ταλιμπάν πρέπει να αποδείξουν πως τους “αξίζει” νομιμοποίηση και υποστήριξη από τη διεθνή κοινότητα.
“Οι Ταλιμπάν θέλουν νομιμοποίηση και διεθνή υποστήριξη. Το μήνυμά μας είναι πως τη νομιμοποίηση και την υποστήριξη πρέπει να την αξίζεις”, σημείωσε.
Οι ΗΠΑ ανέστειλαν τη διπλωματική τους παρουσία στο Αφγανιστάν και μετέφεραν την επιχειρησιακή λειτουργία της στην πρεσβεία τους στη Ντόχα, την πρωτεύουσα του Κατάρ, επιβεβαίωσε, επικαλούμενος το “αβέβαιο περιβάλλον ασφαλείας και την πολιτική κατάσταση” στη χώρα.
Η “νέα διπλωματική αποστολή” θα διαθέτει “νέα ομάδα”, με επικεφαλής τον Ίαν Μακάρι, ως χθες δεύτερο τη τάξει στην αμερικανική πρεσβεία στην Καμπούλ.
“Θα χρησιμοποιήσουμε το πόστο στη Ντόχα για να διεξαγάγουμε τη διπλωματία μας ως προς το Αφγανιστάν”, ιδίως για τη συνδρομή στους Αμερικανούς που έχουν μείνει στη χώρα, την ανθρωπιστική βοήθεια και τον διάλογο με τους Ταλιμπάν, ενημέρωσε.
Η Ουάσινγκτον θα συνεχίσει να “βοηθά” Αμερικανούς που θέλουν να φύγουν από το Αφγανιστάν μετά την αποχώρηση του στρατού των ΗΠΑ, σημείωσε. Πρόκειται για 100 ως 200 ανθρώπους, κατ’ αυτόν.
Αγνοώντας τις ερωτήσεις των δημοσιογράφων, ο κ. Μπλίνκεν είπε πως άνοιξε “νέο κεφάλαιο στη δέσμευση της Αμερικής στο Αφγανιστάν”, στο οποίο θα πρωταγωνιστεί “η διπλωματία μας”. “Θα συνεχίσουμε τις ασταμάτητες προσπάθειές μας να βοηθήσουμε Αμερικανούς, αλλοδαπούς και Αφγανούς να φύγουν, εάν το επιλέξουν”, πιθανόν οδικώς, ανέφερε.
Η διαδικασία πάντως “δεν έχουμε καμία ψευδαίσθηση πως θα είναι εύκολη η γρήγορη”, διευκρίνισε.
Ύπατη Αρμοστεία: Τώρα ξεκινά η ανθρωπιστική κρίση
Ωστόσο, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες προειδοποιεί ότι το Αφγανιστάν αντιμετωπίζει “ πολύ μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση” καθώς οι χώρες τερματίζουν τις προσπάθειες εκκένωσης.
Σε ανακοίνωση που δόθηκε στη δημοσιότητα τη Δευτέρα, η υπηρεσία προσφύγων του ΟΗΕ εξέδωσε προειδοποίηση στη διεθνή κοινότητα σχετικά με την κατάσταση επικρατεί στο Αφγανιστάν, καθώς ο “φόβος και η απόγνωση” κυριεύει “χιλιάδες” πολίτες που προσπαθούν να εγκαταλείψουν τη χώρα.
“Οι αεροπορικές μεταφορές από την Καμπούλ θα τελειώσουν σε λίγες μέρες και η τραγωδία που εκτυλίχθηκε δεν θα είναι πλέον τόσο ορατή. Αλλά θα εξακολουθεί να είναι μια καθημερινή πραγματικότητα για εκατομμύρια Αφγανούς. Δεν πρέπει να απομακρυνθούμε. Μια πολύ μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση μόλις ξεκινά“, ανέφερε η UNHCR.
Η προειδοποίηση της υπηρεσίας έρχεται λίγες μέρες μετά την πρόβλεψη της Κέλι Κλέμεντς, ότι “περίπου 500.000” άτομα ενδέχεται να προσπαθήσουν να εγκαταλείψουν τη χώρα μέχρι το τέλος του έτους. Η Κλέμεντς κάλεσε επίσης τις γειτονικές χώρες να διατηρήσουν τα σύνορά τους ανοιχτά και να δεχτούν τους αιτούντες άσυλο.
Από την έναρξη της διαδικασίας εκκένωσης, η υπηρεσία του ΟΗΕ εκτιμά ότι έχει σώσει δεκάδες χιλιάδες ζωές, αλλά, με περίπου 39 εκατομμύρια Αφγανούς στη χώρα, κάλεσε τους υπογράφοντες τη Σύμβαση για τους Πρόσφυγες του 1951 να αναλάβουν τις ευθύνες τους για να επιτρέψουν σε άτομα να διαφύγουν και να αναζητήσουν διεθνή προστασία.
Το Ουζμπεκιστάν έκλεισε τα σύνορα με το Αφγανιστάν
Σημειώνεται ότι το υπουργείο Εξωτερικών του Ουζμπεκιστάν ανακοίνωσε ότι τα σύνορα με το Αφγανιστάν έκλεισαν πλήρως.
“Με σκοπό να διασφαλισθεί η ασφάλεια στην παρούσα χρονική περίοδο τα σύνορα Ουζμπεκιστάν – Αφγανιστάν έκλεισαν πλήρως, και η διέλευση μέσω του σημείου ελέγχου διαβατηρίων ‘Τερμέζ’ δεν πραγματοποιείται” αναφέρεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, στην οποία επισημαίνεται ότι “στο προσεχές μέλλον δεν προγραμματίζεται να ανοίξει το σημείο ελέγχου ‘Τερμέζ’”.
Το υπουργείο Εξωτερικών προειδοποιεί παράλληλα ότι οιεσδήποτε απόπειρες διέλευσης των συνόρων, ανεξάρτητα από τους λόγους, θα αποτραπούν με βάση την νομοθεσία του Ουζμπεκιστάν.
Οι πρώτοι 149 Αφγανοί πρόσφυγες έφθασαν στα Σκόπια
Eν τω μεταξύ, οι πρώτοι 149 Αφγανοί πρόσφυγες έφθασαν λίγο μετά τα μεσάνυχτα της Δευτέρας, στο αεροδρόμιο των Σκοπίων, προερχόμενοι από την Τιφλίδα.
Πρόκειται για Αφγανούς υπηκόους που εργάζονταν για διεθνείς οργανισμούς στην Καμπούλ και για μέλη των οικογενειών τους.
Αμέσως μετά την άφιξή τους μεταφέρθηκαν σε ξενοδοχεία σε περιοχή έξω από τα Σκόπια.
Στο αεροδρόμιο των Σκοπίων τους υποδέχτηκαν ο υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας, Μπουγιάρ Οσμάνι, εκπρόσωπος της πρεσβείας των ΗΠΑ στα Σκόπια και εκπρόσωποι του Ερυθρού Σταυρού.
Σύμφωνα με την κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας, πρόκειται για πρόσφυγες των οποίων οι ζωές θα διέτρεχαν κίνδυνο εάν παρέμεναν στο Αφγανιστάν.
Η κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας έχει γνωστοποιήσει ότι η χώρα θα φιλοξενήσει προσωρινά συνολικά 780 Αφγανούς πρόσφυγες.
Από τις χώρες της περιοχής, εκτός της Βόρειας Μακεδονίας, Αφγανούς πρόσφυγες φιλοξενούν ακόμη η Αλβανία και το Κόσοβο.
Η Αλβανία έχει δεχτεί μέχρι στιγμής 275 Αφγανούς πρόσφυγες, ενώ το Κόσοβο 111.
Πηγές: RT, AFP, Reuters, dpa, TASS, AΠΕ