Οι ιλιγγιώδεις αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας έχουν προκαλέσει σοκ στις Ευρωπαϊκές χώρες με το κόστος του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας να ανέρχεται πλέον σε επίπεδα ρεκόρ.
Σε μία προσπάθεια δημιουργίας κοινού -πλην καθυστερημένου- ευρωπαϊκού μετώπου κατά των ανατιμήσεων στο ηλεκτρικό ρεύμα και το φυσικό αέριο οι υπουργοί οικονομικών Ελλάδας, Γαλλίας, Ισπανίας, Τσεχίας και Ρουμανίας προέβησαν σε κοινή δήλωση που περιλαμβάνει ένα πακέτο πέντε προτάσεων.
Μετά τη συνεδρίαση του ECOFIN, ο Χρήστος Σταϊκούρας και οι ομόλογοί του Μπρούνο Λε Μέρ, Νάντια Καλβίνο, Αλένα Σιλέροβα και Νταν Βοιλχεάνου πρότειναν μία σειρά μέτρων για την συγκράτηση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου, χωρίς να χαθεί ο στόχος για την Ευρώπη των μηδενικών ρύπων ως το 2050.
Η ανακοίνωση
Κοινή Δήλωση των Nadia Calviño, Α΄ Αντιπροέδρου και Υπουργού Οικονομίας και Ψηφιακού Μετασχηματισμού της Ισπανίας, Bruno Le Maire, Υπουργού Οικονομίας, Οικονομικών και Ανάκαμψης της Γαλλίας, Alena Schillerová, Υπουργού Οικονομικών της Τσεχίας, Χρήστου Σταϊκούρα, Υπουργού Οικονομικών της Ελλάδας, Dan Vîlceanu, Υπουργού Οικονομικών της Ρουμανίας.
Η τιμή του φυσικού αερίου και οι χονδρικές τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας έχουν αυξηθεί δραματικά τους τελευταίους μήνες. Αποτελούν σημαντικό και αυξανόμενο βάρος για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις μας, με ιδιαίτερα έντονο αντίκτυπο στους πιο ευάλωτους συμπατριώτες μας και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μας.
Προτείνουμε την ακόλουθη προσέγγιση, βασισμένη σε 5 πυλώνες:
1. Πρώτον, απαιτείται μια κοινή προσέγγιση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή εργαλειοθήκη πολιτικών, ώστε να συντονίσουμε τα εθνικά μέτρα για άμεση αντίδραση στις δραματικές κατακόρυφες αυξήσεις τιμών.
2. Δεύτερον, αναφορικά με το φυσικό αέριο, πρέπει να διερευνηθεί η λειτουργία της ευρωπαϊκής αγοράς φυσικού αερίου, ώστε να καταλήξουμε γιατί αποδείχθηκαν ανεπαρκή τα υφιστάμενα συμβόλαια φυσικού αερίου. Πρέπει, επίσης, να διαμορφώσουμε κοινές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την αποθεματοποίηση φυσικού αερίου, ώστε να περιορίσουμε και να εξομαλύνουμε τις αυξήσεις τιμών. Επιπλέον, πρέπει να βελτιώσουμε τον συντονισμό των αγορών μας σε φυσικό αέριο, ώστε να αυξήσουμε τη διαπραγματευτική ισχύ μας.
3. Τρίτον, είναι ανάγκη να μεταρρυθμίσουμε τη χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας έχει πολλά πλεονεκτήματα: διασφαλίζει ενεργειακά αποθέματα αδιαλείπτως, για όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες. Όμως, χρειάζεται να βελτιωθεί, ώστε να διαμορφώνει καλύτερα τη σύνδεση ανάμεσα στην τιμή που πληρώνουν οι καταναλωτές και στο μέσο κόστος παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας στα εθνικά μείγματα παραγωγής. Αυτό καθίσταται ολοένα και σημαντικότερο, καθώς η απολιγνιτοποίηση θα αυξήσει τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας στην οικονομία μας.
4. Τέταρτον, πρέπει να επικεντρωθούμε στην επίτευξη ενεργειακής ανεξαρτησίας, επενδύοντας στη διαφοροποίηση της ενεργειακής μας προμήθειας και να μειώσουμε την εξάρτηση της Ευρώπης από χώρες-εξαγωγείς φυσικού αερίου, το ταχύτερο δυνατόν. Οι ενεργειακές μορφές χαμηλών εκπομπών άνθρακα, όπως για παράδειγμα η βιομάζα, η αιολική και η ηλιακή ενέργεια, θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στη διαφοροποίηση της ενεργειακής μας προμήθειας.
5. Το Σύστημα Εμπορίας Ρύπων (ETS) είναι θεμελιώδες για τον καθορισμό τιμής για τον άνθρακα και για την προώθηση της ενεργειακής μετάβασης. Συνεπώς, για να προσφέρουμε στους δημόσιους και ιδιώτες ενδιαφερόμενους την ευκαιρία να σχεδιάσουν και να στρέψουν τις επενδύσεις τους προς δραστηριότητες με χαμηλές εκπομπές άνθρακα, πρέπει να διασφαλίσουμε μια πιο προβλέψιμη τιμή για τον άνθρακα και να αποφύγουμε την υπερβολική διακύμανσή της.
