Οι πρόσφατες συγκλονιστικές αποκαλύψεις του Κριστιάν Καρεμπέ για την τύχη του προπάππου του ο οποίος τη δεκαετία του ’30 βρέθηκε μαζί με άλλους συμπατριώτες του σε ρόλο “ανθρώπινου εκθέματος” στη Γαλλία και τη Γερμανία επαναφέρει στο προσκήνιο μία από τις πιο συγκλονιστικές (και περισσότερο απωθημένες) πλευρές της αποικιοκρατίας, για την οποία η Λαμπρινή Θωμά είχε δημοσιεύσει στις 14 Ιουνίου 2020 στο “Κοσμοδρόμιο” το κείμενο που ακολουθεί.
Mόλις πέρυσι, το 2019, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου επέστρεψε στην Αυστραλία και τις κοινότητες των εκεί ιθαγενών ότι έχει απομείνει από τις σορούς 37 ιθαγενών (αβορίγινων) ώστε να μπορέσουν επιτέλους να θαφτούν κατά τα έθιμα του λαού τους, και τα πνεύματά τους να απελευθερωθούν.
Οι 37 σοροί παρέμειναν πάνω από έναν αιώνα στο Μουσείο, και η επιστροφή τους ανέβασε σε 1.480 τις σορούς ιθαγενών που επεστράφησαν βάσει του Προγράμματος Επαναπατρισμού Ιθαγενών, που έχει αποδεχθεί η Μ. Βρετανία – από τις 1.480 σορούς πάνω από 1.200 εκτείθονταν σε βρετανικά μουσεία.
Οι σοροί που επαναπατρίζονται, αρχικά φιλοξενούνται σε μουσεία της Αυστραλίας και κατόπιν παραδίδονται στις φυλές που ανήκουν, ώστε να γίνουν τα τελετουργικά που προβλέπονται για την απελευθέρωση των πνευμάτων τους. «Η επιστροφή των γηραιών μας στην γη τους σημαίνει ότι τα πνεύματά του; δε θα είναι θυμωμένα και ανάστατα, πια», δήλωσε, κατά την τελετή παραλαβής ο ιθαγενής Μιλέρα της φυλής των Ναρούγκα.
Οι σοροί όσων αυστραλών ιθαγενών έχουν κλαπεί από τις ΗΠΑ, ωστόσο, δεν επιστρέφονται τόσο εύκολα. Όταν, το 1990, πέρασε ο αμερικάνικος νόμος για την επιστροφή σορών ιθαγενών από το Μουσείο Σμιθσόνιαν στις φυλές στις οποίες ανήκαν οι νεκροί, αυτός προέβλεπε την επιστροφή μόνον όσων ανήκαν σε φυλές που κατοικούσαν στα σημερινά γεωγραφικά όρια των ΗΠΑ. Οι ιθαγενείς φυλές του Καναδά, της Αυστραλίας, του Μεξικού, είχαν σαφώς εξαιρεθεί του νόμου. Και οι σοροί που ανήκουν στους εξαιρεθέντες ιθαγενείς λαούς είναι χιλιάδες. όταν ψηφίστηκε ο νόμος, στο Σμιθσόνιαν φυλάσσονταν ή εκτείθονταν άνω των 35.000 σορών ιθαγενών από κάθε άκρη της γης. Όλοι κλαπέντες για χάριν της «επιστήμης» και της «έρευνας». Πολλοί ανήκοντες σε λαούς που η αποικιοκρατία κυριολεκτικά εξαφάνισε από προσώπου γης.
Η μνήμη όσων συνέβησαν στην Τρουγκανίνι, την τελευταία που μιλούσε τη γλώσσα των Τασμανών ιθαγενών, δείχνει με σαφήνεια τον τρόπο που συνελέγησαν για να εκτεθούν ή «ερευνηθούν» αυτές οι σοροί. Κόρη αρχηγού της φυλής των ιθαγενών της νήσου Μπρούνυ, γεννημένη το 1812, έζησε σε νεαρή ηλικία την εισβολή των βρετανών αποικιοκρατών. Οι ιθαγενείς ήταν επικηρυγμένοι, οδηγούνταν σε στρατόπεδα και δολοφονούνταν για να «καθαρίσει» το νησί από τους «κατώτερους» και να κατοικηθεί από το λευκό κατακτητή. Είδε τον ένα μετά τον άλλο τους ανθρώπους της φυλής της να εξαφανίζονται, έμαθε ότι κάποιοι μεταφέρθηκαν ζωντανοί, ως «δείγματα» στις βασιλικές αυλές, ενώ οι σοροί των νεκρών μεταφέρονταν στην Βρετανία, να κλειστούν σε γυάλινες προθήκες, σε μουσεία και πανεπιστήμια.
Ήξερε ότι αυτή η μοίρα την περίμενε. Γι’ αυτό και ζήτησε από τις αποικιοκρατικές δυνάμεις να επιτρέψουν, όταν πεθάνει, αυτή, η τελευταία της φυλής της, να καεί και οι στάχτες της να απλωθούν στη θάλασσα, εκεί ακριβώς που ζούσε η φυλή της, στο κανάλι Ντ’εντρκαστώ – βαφτισμένο κι αυτό από τον κατακτητή… Έτρεμε ότι θα είχε τη μοίρα του συζύγου της, που το νεκρό του σώμα διαμελίστηκε και απεστάλη σε κομμάτια για «επιστημονική έρευνα».
Το αίτημά της δεν έγινε σεβαστό. Η σορός της τελευταίας ιθαγενούς της Τασμανίας εξετέθη από την Βασιλική Εταιρία της Τασμανίας, και χρειάστηκε να περάσουν εκατό χρόνια και να γίνει παγκόσμια προσπάθεια, ώστε να επιστραφεί σε ιθαγενείς, και να τηρηθεί, επιτέλους, η τελευταία της επιθυμία. Οι στάχτες της σκορπίστηκαν στη θάλασσα της πατρίδας της τον Απρίλιο του 1976. Τα κοσμήματά της, που εκτείθονταν στο βασιλικό μουσείο Αλβέρτου του Έξετερ της Αγγλίας, επεστράφησαν στην Τασμανία το 1997. Τα μαλλιά και το δέρμα της που είχαν σταλεί στο Βασιλικό Κολλέγιο Χειρουργών της Αγγλίας, επεστράφησαν το 2002 και ετάφησαν στην Τασμανία. Η μόνη παραχώρηση που της έκαναν οι λευκοί κατακτητές ήρθε από τη μουσική: ήταν οι Midnight Oil που τραγούδησαν την ιστορία της, και την έκαναν γνωστή σε ένα ευρύτερο κοινό.
Η στάση των αποικιοκρατών ήταν η ίδια σε κάθε ήπειρο που πάτησαν το πόδι τους. Οι ιθαγενείς έγιναν αντικείμενα κυνηγιού, επικηρύξεων, δολοφονιών, γενοκτονιών ώστε «να καθαρίσει ο τόπος» και να μπορέσουν να προχωρήσουν τα ιμπεριαλιστικά τους σχέδια. Στο πλαίσιο αυτό, ο ρατσισμός, δηλαδή η αντιμετώπιση των ιθαγενών ως κατώτερων ή και ως μη-ανθρώπων ήταν η βολική δικαιολογία που χρειαζόταν ο «χριστιανικός» δυτικός κόσμος. Οι «ένδοξες» κατακτήσεις Ισπανών, Ολλανδών, Βρετανών, Γάλλων, συνοδεύονταν από την εξόντωση ιθαγενών λαών, την καταλήστευση των τόπων τους, την εγκατάσταση λευκών «μεταναστών» με δικαιώματα ζωής και θανάτου επί των ιθαγενών που είχαν γλιτώσει το πρώτο μαχαίρι.
Ο ρατσισμός ήταν και είναι αναγκαίος στον Ιμπεριαλισμό, είναι η διαστρέβλωση του δικαίου, ο τρόπος με τον οποίο όλα τα εγκλήματα του Λευκού Ανθρώπου δικαιολογούνται, γίνονται αποδεκτά. Τα αγάλματα που γκρεμίζονται αυτές τις μέρες σε δεκάδες δυτικές χώρες, από τους διαδηλωτές που βλέπουν καθαρά τι κρύβεται πίσω από τη δολοφονία του Τζωρτζ Φλόυντ, δεν είναι αγάλματα κάποιων ρατσιστών, απλώς. Είναι μνημεία της αλαζονείας του γενοκτόνου κατακτητή, φόροι τιμής στην ωμή ιμπεριαλιστική δύναμη, στον εισβολέα δολοφόνο που αποφάσισε ότι είναι ο θεός του πλανήτη και του ανήκουν όλα, και έχει δικαίωμα ζωής και θανάτου επί παντός. Ο χαρακτηρισμός του ρατσιστή είναι, εν πολλοίς, αθώωση. Το θηρίο είναι πολύ μεγαλύτερο και ο ρατσισμός είναι ένα από τα πολλά ποδάρια του.
