Υπάρχουν δύο λόγοι τουλάχιστον για να θυμάται κανείς την επέτειο των Ιμίων: ο πρώτος είναι επειδή τρία στελέχη των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, έπεσαν εν ώρα καθήκοντος. Επισήμως επρόκειτο για δυστύχημα αλλά βεβαίως υπάρχουν υπόνοιες ότι η πτώση του ελικοπτέρου τους προκλήθηκε από την Τουρκία.

Ο δεύτερος λόγος αφορά το πώς το τότε πολιτικό κατεστημένο, πλήρως υποταγμένο στις ΗΠΑ (ήταν εποχή εκσυγχρονισμού, βλέπετε) και παντελώς απρόθυμο να υπερασπιστεί την ακεραιότητα της πατρίδα μας, όχι μόνο παρακάλεσε για τη διαμεσολάβηση της Ουάσιγκτον αλλά αποδέχτηκε στο πλαίσιο της αμερικανικής και του κατευνασμού της Τουρκίας, τον πρώτο ντε φάκτο ακρωτηριασμό μέρους , έστω και μικρού, της επικράτειας, μέσα από το «γκριζάρισμα» των Ιμίων.

Δεν θα σταθούμε ούτε σε εξιστόρηση των γεγονότων, ούτε σε επισήμανση τραγικών, στρατηγικών και τακτικών λαθών. Δεν θα σταθούμε ούτε στους χειρισμούς Σημίτη και Πάγκαλου, οι οποίοι έδωσαν ρεσιτάλ χυδαιότητας και ανικανότητας. Θέλουμε να σταθούμε μόνο στα μαθήματα τα οποία ήδη από τότε μας δόθηκαν, αλλά αρνούμαστε να λάβουμε, ως προς το τι σημαίνει αμερικανική πατρωνία και ως προς το πού αυτή οδηγεί.

Το πρότυπο διαμεσολάβησης το οποίο όλες οι κυβερνήσεις έκτοτε επιδιώκουν από την Ουάσιγκτον είναι αυτό των Ιμίων. Παρεμβάσεις, όποτε κλιμακώνεται η ένταση με την Τουρκία, ώστε να «ανακουφιστούν» οι κυβερνώντες από τον τρόμο που τους προκαλεί η πιθανότητα να αναγκαστούν να υπερασπιστούν την εθνική κυριαρχία.

Οι ΗΠΑ τελευταίως δεν δείχνουν τόσο πρόθυμες όσο το 1996 ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ να παρέμβουν, ωστόσο με τα πολλά πείθονται. Αυτό έγινε και το καλοκαίρι του 2020. Όταν πείθονται, αρχίζει η σαλαμοποίηση των ζητημάτων. Ξεκινούν «τεχνικές» διαπραγματεύσεις, αυτοσχεδιάζουν με διακανονισμούς ως προς το ποια πλοία μεταβαίνουν πού, ποια αεροπλάνα πετούν, ποιες στρατιωτικές δυνάμεις μπορούν να μετακινηθούν, ποιες θαλάσσιες ζώνες μπορούν να καθοριστούν. Μέτρο το μέτρο, ο ελληνισμός υποχωρεί «υπερηφάνως» αρκούμενος ενίοτε στο να προκαλεί λαμαρινοδουλειές στα τουρκικά πλοία ή στο να μπλοκάρει άοπλους πρόσφυγες. Μόνο οι αφελείς δεν βλέπουν ωστόσο ότι ο φόβος του ελληνικού κατεστημένου είναι παραπάνω από προφανής και η διάθεσή του να υπερασπιστεί την ελληνική κυριαρχία (πόσω μάλλον περισσότερο κυριαρχικά δικαιώματα) ανύπαρκτη.

Όσο η ισχύς των ΗΠΑ μειώνεται βεβαίως, τόσο και οι παρεμβάσεις τους αποδεικνύονται πιο αργές και κοπιώδεις. Ωστόσο, μια σταθερή αρχή είναι η εξής: η Τουρκία είναι πολύ σημαντική για τις ΗΠΑ, ώστε να μην πάρει έστω κάτι.

Αυτό ακριβώς συνέβη στα Ίμια: τόσο για τον Μπιλ Κλίντον, όσο και για τους δικούς μας, δεν επρόκειτο παρά για τρεις βράχους και για ένα κομμάτι πανί. Στο εκσυγχρονιστικό σύμπαν, ήταν απλώς ανόητο να αφήσει κανείς το πάρτι που θα ξεκινούσε λίαν συντόμως, δια των φτηνών δανείων από την Ευρωζώνη, για «παρωχημένες» εθνικές ευαισθησίες.

Δεν πέρασε πολύς καιρός για να καταλάβουμε ότι επρόκειτο για πάνω από 100 βράχους και για την παράδοση ενός αιτουμένου ασύλου – του Οτσαλάν. Έπειτα για την διεκδίκηση του αφοπλισμού των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου. Έπειτα για την αμφισβήτηση της κυριότητας και επί κατοικημένων νησιών. Έπειτα για τις θαλάσσιες ζώνες. Έπειτα για το δικαίωμα να δίνουμε άσυλο σε Τούρκους πολιτικούς πρόσφυγες που διώκονταν μετά το αντιερντογανικό πραξικόπημα – εκεί η τουρκική πρεσβεία είχε και την συμπαράσταση μεγάλου μέρους της δικαιωματικής κατά τα λοιπά αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ.

Ξεκίνησαν όλα αυτά το 1996; Όχι όλα, αλλά αρκετά. Κυρίως δε, η έμπρακτη (διότι είναι και έμπρακτη) αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας σε τμήματα της επικράτειάς της. Μετά το Κυπριακό έχουμε και το Αιγαίο. Οι «νονοί» του γκριζαρίσματος μέρους του Ανατολικού Αιγαίου βρίσκονται στην Ουάσιγκτον. Ωστόσο, το κατεστημένο μας προστρέχει πάντα σε αυτούς. Άλλωστε, όταν έχεις δισεκατομμύρια να ξεκοκκαλίσεις, θα ασχολείσαι με βράχια και με νησιά λίγων εκατοντάδων ή και δεκάδων κατοίκων;

Την ίδια στιγμή φυσικά θεμελιωνόταν η νέα εθνικοφροσύνη, η οποία και ακόμα συνεχίζεται. «Ισχυρή Ελλάδα», συμμαχίες με το Ισραήλ, συμμετοχή σε γενοκτονικό πόλεμο (στην Υεμένη), φανταστικοί αγωγοί, όπως ο Eastmed κ.ο.κ.

Για τα Ίμια, κανένας από τους συνενόχους δεν θα απολογηθεί φυσικά. Το κατεστημένο πάντα προστατεύει του εκλεκτούς του. Κάποια στιγμή, θα τρέξουμε ξανά με γονυκλισίες στις ΗΠΑ και δεν θα βρούμε ούτε αυτήν την διαμεσολάβηση α λα Ίμια διαθέσιμη. Τότε, κάποιοι όπως συνηθίζουν θα σκορπίσουν και οι υπόλοιποι θα αναγκαστούμε να δούμε τι θα κάνουμε με την πατρίδα μας.