Μετά την αστραπιαία κατάρρευση τον Αύγουστο του κράτους των πολεμάρχων που είχαν στήσει οι ΗΠΑ στο Αφγανιστάν και την κατάκτηση της Καμπούλ από τους Ταλιμπάν, οι ΗΠΑ δεν αναγνώρισαν ποτέ τους Ταλιμπάν σαν νόμιμη κυβέρνηση.
Αποτέλεσμα αυτής της μη-αναγνώρισης ήταν τα αποθεματικά της Κεντρικής Τράπεζας του Αφγανιστάν, που φυλάσσονταν στη Νέα Υόρκη, να μην αποδοθούν στο Αφγανιστάν. Η απόφαση αυτή ήταν εμφανές από την αρχή πως θα επέτεινε μια ανθρωπιστική κρίση που ήταν ήδη ορατή στον ορίζοντα. Παρά τις εκκλήσεις του ΟΗΕ, οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να αποδώσουν τα παρακρατηθέντα αποθεματικά στη χώρα.
Πλέον η ανθρωπιστική καταστροφή που εκτυλίσσεται στο Αφγανιστάν είναι βιβλική. Τα 2/3 του πληθυσμού χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια. Το ένα τέταρτο είναι στα πρόθυρα του λιμού. Η εικόνα συντίθεται από κρίσεις, πάνω σε κρίσεις, πάνω σε κρίσεις, ακραία ξηρασία που ακολουθείται από σεισμούς και παγετούς, πολλαπλές επιδημίες να σαρώνουν τον πληθυσμό, όλο και περισσότερα παιδιά να υποσιτίζονται, καθώς γονείς πουλάνε τα νεφρά τους για να τα ταΐσουν, ή πουλάνε ένα παιδί για να ταΐσουν τα υπόλοιπα.
Η ξηρασία είναι ένας ακόμα παράγοντας που έχει επιτείνει τη διατροφική κρίση αλλά και έχει οδηγήσει στην περαιτέρω ενίσχυση των καλλιεργειών της παπαρούνας από την οποία παράγεται το όπιο, το μόνο διεθνώς εμπορεύσιμο προϊόν του Αφγανιστάν, μαζί με άλλα ναρκωτικά, το οποίο και αποτελεί στήριγμα πια της αγροτικής κοινωνίας, κάνοντας κάθε σκέψη που πιθανόν να είχαν οι Ταλιμπάν για την απαγόρευσή του μη-ρεαλιστική.
Χρηματοικονομική Πειρατεία
Ενώ εξελίσσεται λοιπόν όλη αυτή η προβλέψιμη καταστροφή, η Αμερικανική κυβέρνηση – που κώφευε όλο αυτόν τον καιρό στις εκκλήσεις για επιστροφή των αποθεματικών του Αφγανιστάν στη χώρα – ανακοίνωσε πως από τα 7 δισ. των αποθεματικών της Κεντρικής Τράπεζας του Αφγανιστάν που έχει παρακρατήσει, θα διαθέσει τα μισά για τη δημιουργία ειδικού ταμείου (άγνωστης προς το παρόν σύστασης και ευθύνης) για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής καταστροφής στο Αφγανιστάν, και τα άλλα μισά θα τα διαθέσει για τη δικαστική αποζημίωση των οικογενειών των θυμάτων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001!
Πρόκειται για μια απόφαση που είναι σαν να επιχειρεί να αποσπάσει βραβεία μοχθηρίας, μια πειρατεία, ισοδύναμη με μαζική δολοφονία. Σαν «κακοί» των κόμικς, οι χορτασμένοι κλέβουν τα ελάχιστα ψίχουλα από το τραπέζι παιδιών που λιμοκτονούν.
Μια νομική ενέργεια που ετοιμαζόταν εδώ και καιρό από συγγενείς των θυμάτων της 911, που αφού δυσκολεύονται να διεκδικήσουν αποζημίωση από τη Σαουδική Αραβία (15 από τους 19 τρομοκράτες την 11/9/2001 ήταν σαουδάραβες), κινήθηκε τώρα που τα χρήματα των Αφγανών είναι δεσμευμένα στις ΗΠΑ. Υπάρχουν εδώ βέβαια και συγκρούσεις συμφερόντων και εξωφρενικές δικαιολογίες των ωφελουμένων από το πλιάτσικο δικηγόρων και λομπιστών:
Με την κατάσχεση των μισών αφγανικών αποθεματικών, ο Μπάιντεν βάζει περαιτέρω και ταφόπλακα στο ετοιμοθάνατο τραπεζικό σύστημα του Αφγανιστάν… Άλλωστε ήδη όσοι Αφγανοί είχαν αποταμιεύσει χρήματα σε Αφγανικές τράπεζες δεν έχουν καμία πρόσβαση πλέον σε αυτά ακριβώς λόγω του αρχικού παγώματος των αποθεματικών.
Αντιφάσεις και αντιδράσεις
Η αντίφαση είναι πως οι ΗΠΑ δεν επιστρέφουν τα αποθεματικά της Κεντρικής Τράπεζας του Αφγανιστάν στους Ταλιμπάν, επειδή δεν αναγνωρίζουν τη νομιμότητα της κυβέρνησής τους, άρα δεν θεωρούνται από τις ΗΠΑ ως νόμιμοι διαχειριστές αυτών των αποθεματικών. Η ίδια λοιπόν η απόφαση να κρατηθεί μέρος από τα αποθεματικά – επειδή είναι των Ταλιμπάν, καθώς η αγωγή στρέφεται εναντίον των Ταλιμπάν και όχι του κράτους του Αφγανιστάν – βασίζεται σε τεράστιες λογικές και νομικές ακροβασίες.
Η απόφαση του Μπάιντεν, όπως ήταν φυσικό εξόργισε τους Αφγανούς όλων των αποχρώσεων: Αφγανοί διαδήλωσαν στην Καμπούλ ενάντια στην απόφαση του Μπάιντεν…
…ο επιλεγμένος από τους Αμερικάνους, πρώην Πρόεδρος του Αφγανιστάν, Χαμίντ Καρζάι μίλησε για “θηριωδία” εναντίον του Αφγανικού λαού, η διοίκηση της Κεντρικής Τράπεζας για “αδικία”, η κυβέρνηση των Ταλιμπάν απείλησε με αναθεώρηση των σχέσεων με τις ΗΠΑ, αλλά και οργανώσεις της Αφγανικής διασποράς μιλάνε για “μυωπική, βάναυση” ενέργεια. Η κατακραυγή ακούστηκε ακόμα και από “πιστά” στον Μπάιντεν έντυπα, όπως ο Guardian (“Αρπάζοντας τα λεφτά από τους πεινασμένους“), ή η Washington Post (“Οι ΗΠΑ κλέβουν τα λεφτά του Αφγανιστάν“), το MSNBC, ή οργανώσεις όπως η Human Rights Watch…
Δεν ήταν φυσικά όλοι οι συγγενείς των θυμάτων της 11ης Σεπτεμβρίου σύμφωνοι με αυτή την ενέργεια του Μπάιντεν, και πολλοί μαζεύουν υπογραφές εναντίον της κλοπής των αποθεματικών του Αφγανιστάν.
Πάντως το θέμα έχει θαφτεί σχετικά από τα ΜΜΕ των ΗΠΑ και η συνέντευξη τύπου της εκπροσώπου του Λευκού Οίκου ουσιαστικά παρουσίασε την απόφαση της απόδοσης των μισών αποθεματικών για ανθρωπιστική βοήθεια σαν χειρονομία καλής θέλησης του Προέδρου των ΗΠΑ!
Μια ασύδοτη υπερδύναμη
Η απόλυτη ασυδοσία και η περιφρόνηση σε κάθε κανόνα διεθνούς νομιμότητας των ΗΠΑ γιγαντώνεται. Η κίνηση εναντίον του Αφγανικού λαού δεν είναι η μόνη που οι ΗΠΑ και οι εταίροι τους στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν πραγματοποιήσει εναντίον καθεστώτων που μπαίνουν στο στόχαστρό τους. Να υπενθυμίσουμε πως οι ΗΠΑ π.χ. διέπραξαν πειρατεία σε διεθνή ύδατα εναντίον πετρελαιοφόρων του Ιράν καθ’ οδόν για τη Βενεζουέλα το 2020, και πούλησαν, κρατώντας τα έσοδα, το ιρανικό πετρέλαιο που μεταφερόταν. Οι Βρετανοί αρνούνται να πληρώσουν νόμιμα χρέη προς το Ιράν. Ή πάλι η Βρετανία κατάσχεσε τα αποθέματα χρυσού της Βενεζουέλας που φυλάσσονταν στο Λονδίνο και θέλει να τα αποδώσει στην… κυβέρνηση Γουαϊδό!
Η περίπτωση όμως του Αφγανιστάν είναι ιδιαίτερη λόγω της ασύλληπτης ανθρωπιστικής τραγωδίας που ζει η χώρα, στην οποία έχουν μεγάλο μερίδιο οι ίδιες οι ΗΠΑ, αλλά και της απόλυτης αυθαιρεσίας που επιδείχθηκε. Οι ΗΠΑ δημιούργησαν στο Αφγανιστάν ένα κράτος του οποίου η εξάρτηση από τα αμερικανικά εμβάσματα και τη «διεθνή βοήθεια» ήταν συστατικό στοιχείο. Καμία ουσιαστική επένδυση δεν έγινε σε υποδομές στη χώρα και τα μυθικά ποσά που κατευθύνθηκαν στο Αφγανιστάν κατέληξαν σε αμερικανικές τσέπες, με όσα περίσσευαν να πηγαίνουν στους πολέμαρχους που εγκατέστησαν σαν εξουσία οι Αμερικάνοι, ακόμα αγριότεροι και από τους Ταλιμπάν και πιο άπληστοι, δημιουργώντας εσκεμμένα ίσως την πιο διεφθαρμένη οικονομία στον πλανήτη. Όταν οι Αμερικάνοι αποφάσισαν να εγκαταλείψουν το Αφγανιστάν – πιθανόν για να συγκεντρωθούν στον νέο διμέτωπο ψυχρό πόλεμο που ξεκίνησαν – φρόντισαν να δυναμιτίσουν κάθε πιθανότητα οικονομικής αυτονομίας της χώρας. Από τη μια ληστεύοντας τα αποθεματικά και από την άλλη επιβάλλοντας το – εγγυημένα φονικό – όπλο των αυστηρών κυρώσεων, όχι μόνο στους Ταλιμπάν, αλλά και σε οποιαδήποτε εταιρεία, κράτος ή οργανισμό κάνει οποιαδήποτε δουλειά με το Αφγανιστάν.
Αν λοιπόν οι αναφορές από το Αφγανιστάν σοκάρουν, αν ο επόμενος χειμώνας κινδυνεύει να σκοτώσει περισσότερους Αφγανούς από ό,τι 20 χρόνια πολέμου αθροιστικά κατά τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό, δεν είναι παρά τα παράπλευρα θύματα μιας νεοαποικιακής πολιτικής, που δεν μοιάζει να μπορεί να χαλιναγωγηθεί.
