Όσοι αντιλαμβάνονται ως «θρίλερ» τα πολιτικά γενόμενα στην Ιταλία, μετά την παραίτηση του δοτού πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι, που δεν την έκανε δεκτή ο πρόεδρος Σέρτζο Ματαρέλα, παραπέμποντάς τον να δώσει εξηγήσεις στα δύο σώματα της Βουλής την ερχόμενη Τετάρτη, ενδεχομένως να διαψευσθούν.
Σαφώς για την εκδοχή του θρίλερ υπάρχουν όλα τα στοιχεία που συνθέτουν την αγωνία του. Όμως υπάρχει από την άλλη πλευρά, έντονος ο πολιτικός βολονταρισμός μεγάλης μερίδας των κομμάτων που στηρίζουν άμεσα ή έμμεσα την εν λόγω επινοημένη πολυμερή κυβέρνηση για να συνεχισθεί η ίδια κατάσταση, δίχως τα «βαρίδια» (βλέπε Κίνημα 5 Αστέρων) που τη δυσχεραίνουν.
Ήδη από καιρό υπήρχαν φωνές, όπως του Σίλβιο Μπερλουσκόνι για να ξεκινήσουν οι διεργασίες για την ανασυγκρότηση μίας κυβέρνησης «Ντράγκι 2» χωρίς το κόμμα του Τζουζέπε Κόντε. Την προοπτική για την παραμονή του Ντράγκι στην εξουσία την υποστηρίζουν όλοι, διατηρώντας πάντοτε τις επιφυλάξεις τους για οποιοδήποτε απρόοπτο. Πολλοί δε, προσλαμβάνουν την παραίτηση Ντράγκι – όσο και αν αυτός δηλώνει αμετακίνητος, όσο και αν αυτός επιμένει πως η συμμετοχή του κόμματος του Μπέπε Γκρίλο είναι απαραίτητη για την κυβέρνησή του – ως μία τακτική κίνηση για να «εκβιάσει» τη συστράτευση και τη δήλωση πίστης όλων τους στη μονόδρομη πολιτική του.
Ως «τακτική κίνηση» άλλωστε γίνεται αντιληπτή και η ακατανόητη σε γενικές γραμμές απόφαση του «Κινήματος 5 Αστέρων» να μην ψηφίσει το διάταγμα για τη βοήθεια στα νοικοκυριά, έπειτα από την «αποστασία» του Λουίτζι Ντι Μάγιο, που αδυνατίζει την παρουσία του μητρικού M5S στα όργανα της κυβέρνησης. Ο ίδιος ο Κόντε πλέον βρίσκεται, παρά τη στήριξη του ιδρυτή Γκρίλο, σε μία δίβουλη κατάσταση: είτε να αναθεωρήσει την αντίδρασή του στην κυβέρνηση Ντράγκι και την Τετάρτη να υπαναχωρήσει στηρίζοντάς την ή να επιλέξει τον δρόμο της αντιπολίτευσης, με την ελπίδα ότι τα κυβερνητικά μέτρα και η περιρρέουσα οικονομική και κοινωνική κατάσταση που θα δημιουργηθεί από την κρίση στο Ουκρανικό και τη στήριξη του Ντράγκι στον εξοπλισμό του Κιέβου, να δικαιώσουν τη θέση του ενάντια στην ενίσχυση του πολέμου και την εφ’ αυτού διαιώνιση της ύφεσης και του ενεργειακού προβλήματος. Μια θέση που έχει ταυτίσει τον Κόντε με τους «Πουτινικούς» και ωθεί πολλούς να ζητούν την αποπομπή του «Κινήματος των 5 Αστέρων» από το κυβερνητικό σχήμα. Ωστόσο, μια έξοδος του Κόντε από την κυβέρνηση ενδεχομένως να κοστίσει ακόμη περισσότερο στο M5S.
Μετά την αποχώρηση του Ντι Μάγιο, ο οποίος συμπαρέσυρε στο νέο σχήμα του πάνω από 60 κοινοβουλευτικούς, αφαιρώντας από το M5S την πρωτοκαθεδρία στο Κοινοβούλιο, και άλλοι βουλευτές και ένας γερουσιαστής αναμένεται να εγκαταλείψουν τις τάξεις του σε περίπτωση που το Κίνημα καταλήξει στην αντιπολίτευση. Πολλοί βουλευτές του M5S δεν θέλουν να επικρατήσει η ρήτρα στο Καταστατικό για όριο δύο θητειών στη Βουλή. Σε περίπτωση πρόωρων εκλογών πολλοί δεν θα συμπεριληφθούν στο ψηφοδέλτιο, αλλά και ούτε είναι βέβαιο ότι θα επανεκλεγούν άμα θεωρηθεί πως ο Κόντε ευθύνεται για την πτώση της κυβέρνησης.
Η διαιώνιση της πολυκομματικής κυβέρνησης του Ντράγκι είναι άλλωστε επιβεβλημένη, δεδομένου ότι λόγω της βραδύτητάς της απομένουν ακόμη πολλά νομοσχέδια που θα πρέπει να ψηφιστούν στη Βουλή, από το Εθνικό Σχέδιο για την Ανάκαμψη και ανθεκτικότητα, τις συντάξεις, τη βοήθεια για την ακρίβεια, τους μισθούς. Για τη μακροημέρευση της όποιας κυβέρνησης προκύψει από τη διαδικασία της ερχόμενης Τετάρτης μεγάλη σημασία θα έχει η στάση της Λέγκας του Ματέο Σαλβίνι. Ο ίδιος ο ξενοφοβικός ηγέτης πάντως έχει βεβαιώσει τη στήριξή του στον Ντράγκι, επιρρίπτοντας την ευθύνη για την πρόσφατη κρίση στον τακτικισμό του Κόντε και την ιδεοληψία του Pd. O Σαλβίνι είναι από εκείνους που δεν θα επιθυμούσαν να πέσει η κυβέρνηση και να στηθούν κάλπες, καθώς τα εκλογικά και δημοσκοπικά ποσοστά του δεν του εξασφαλίζουν την ηγεμονική θέση στο στρατόπεδο της δεξιο-ακροδεξιάς παράταξης. Άλλωστε κανένα άλλο από τα κόμματα που συμμετέχουν στην κυβέρνηση Ντράγκι δεν επιθυμεί αυτή τη στιγμή να προκηρυχθούν εκλογές, καθώς δημοσκοπικά – πέρα από το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα – δεν διανύουν την καλύτερη στιγμή για τη δημοφιλία τους. Απεναντίας, με ανυπομονησία αναμένει τις εξελίξεις η μοναδική αντιπολίτευση στην πολυκομματική κυβέρνηση.
Ήγγικεν η ώρα «για να αφεθούν ελεύθεροι οι πολίτες να ψηφίσουν» είναι η ιαχή της ηγέτιδας του ακροδεξιού «Αδέλφια της Ιταλίας», Τζόρτζια Μελόνι, η οποία είναι η μόνη που επιδιώκει πρόωρες εκλογές, έχοντας τον ούριο δημοσκοπικό άνεμο στα πανιά της. Εντούτοις, η προοπτική μιας κυβέρνησης δεξιό-ακροδεξιάς (Λέγκα-Μελόνι) δεν αποτελεί μια ευκταία λύση ούτε για το προεδρικό Μέγαρο, αλλά ούτε και τους Ευρωπαίους που άλλωστε προώθησαν τον Ντράγκι για να κρατήσουν σε απόσταση οποιαδήποτε αντισυστημική εξέλιξη.
Η κοινή συνεδρίαση των δύο σωμάτων την Τετάρτη αναμένεται φυσικά με ενδιαφέρον. Όχι μόνον για το αν θα βεβαιωθεί η μακροημέρευση του όποιου σχήματος προκύψει με τον Ντράγκι, αλλά επίσης για το αν θα επισπευσθούν οι διεργασίες για τη συγκρότηση ενός ενιαίου φορέα του «μεγάλου Κέντρου». Οι τελευταίες εξελίξεις, μετά τις δημοτικές εκλογές και την «αποστασία» του Ντι Μάγιο, φαίνεται πως δρομολογούν τις διαδικασίες για να συμπυκνωθεί μία νέα κεντρώα παράταξη που θα συγκεντρώνει διαφορετικές σε προέλευση ιδέες, αλλά με κοινές φιλοδοξίες να αρδεύσουν ψήφους από απογοητευμένους ψηφοφόρους της μεσαίας τάξης. Δυνάμεις που κυμαίνονται από το Italia Viva του Ματέο Ρέντσι, το Azione του Κάρλο Καλέντα, το Insieme per il Futuro του Ντι Μάγιο και το πρόσφατο Grande Centro του Τζοβάνι Τότι, στο οποίο πρόσφατα προσκολλήθηκε και η προερχόμενη από το Forza Italia Μαριαστέλα Τζελμίνι, προκαλώντας την αντίδραση του Μπερλουσκόνι.
Εν γένει, ο νέος πυρήνας που αναμένεται να αποσπάσει κοινοβουλευτικούς από τα κόμματα της πλειοψηφίας (Forza Italia, M5S), είναι πιθανό να εντάξει στο νέο σχήμα τα μικρότερα κόμματα που σήμερα δεν μετέχουν. Έτσι θα παράσχουν στον Ντράγκι το «φύλλο συκής» της ευρείας συναίνεσης που απαιτεί (βλέπε απειλεί) και θέτει διαρκώς ως προαπαιτούμενο για να παραμείνει στην κεφαλή της κυβέρνησης. Άλλωστε και ο λόγος που επικαλέσθηκε για την παραίτησή του ερμηνεύεται ως απώλεια «της πράξης εμπιστοσύνης» στο πρόσωπο Ντράγκι από τον Κόντε και ρωγμή στην πλατειά συναίνεση που θέλει.
Για το Δημοκρατικό Κόμμα του Ενρίκο Λέτα, η ανάδυση και η συμμαχία με το νέο Κέντρο είναι ο μόνος δρόμος για να συντηρηθεί η πολιτική του για το «Ευρύ Μέτωπο», που θα αποτρέψει τις εκλογές και θα φέρει σε πέρας την αποστολή να εφαρμοστούν τα μέτρα (κυρίως της Ε.Ε.) για το πέρασμα στο νέο παραγωγικό και εργασιακό μοντέλο, που προωθούνται μέσα από τις «στημένες» διαπραγματεύσεις με τα συνδικάτα, αλλά και τον νεοατλαντισμό που δεν βρίσκει αντίθετο το υποτιθέμενα κεντροαριστερό κόμμα.
Η μόνη άγνωστη παράμετρος προς το παρόν είναι η στάση του ίδιου του Ντράγκι. Ο δοτός πρωθυπουργός έχει ζητήσει πλήρη μετάνοια – ιδίως από το Κίνημα 5 Αστέρων – και τα κόμματα οφείλουν να δείξουν εάν είναι διατεθειμένα να δώσουν «γη και ύδωρ». Ιδίως το κόμμα του Κόντε, που θα πρέπει να σταθμίσει αν θα συμμορφωθεί ή αν θα τολμήσει να επιμείνει στην ανατροπή της κυβέρνησης, αποδεχόμενο και το πιθανό ανάθεμα, που θα αρχίσει να καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις και τις διαρροές κοινοβουλευτικών.
Και αν τα «5 Αστέρια» καταλήξουν στην αντιπολίτευση, δεν είναι βέβαιο εάν η Λέγκα θα παραμείνει σε μία κυβέρνηση που δεν στηρίζει ολότελα. Ο Σαλβίνι αντιτίθεται στα δύο νομοσχέδια για την κάνναβη (καλλιέργεια μέχρι και 5 δενδρυλλίων σε γλάστρες στο μπαλκόνι) και για την αυτοχρηματική χορήγηση ιθαγένειας σε παιδιά μεταναστών που έχουν συμπληρώσει 5 έτη σχολικής εκπαίδευσης στην Ιταλία (το ονομαζόμενο ius scholae). Ως εκ τούτου δεν είναι βέβαιο ότι ο Σαλβίνι θα θελήσει να αμαυρώσει περαιτέρω την εικόνα του στους σκληροπυρηνικούς του ψηφοφόρους, στηρίζοντας μία κυβέρνηση που ψηφίζει νόμους στους οποίους ο ίδιος αντιτίθεται.
Η Μελόνι περιμένει στη γωνία και τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών κατέδειξαν πως υφαρπάζει ψηφοφόρους από τη Λέγκα ακόμη και στα φέουδά της στη Βόρειο Ιταλία. Αλλά ακόμη και μέσα στο Δημοκρατικό Κόμμα, μπορεί να αναδυθεί ενισχυμένη έως την Τετάρτη μία τάση, που στηρίζοντας την εφεκτικότητα του Κόντε να βοηθήσει μία κυβέρνηση με φιλελεύθερο φιλοευρωπαϊκό και φιλονατοϊκό προγραμματισμό, να προτιμά την προσφυγή στις κάλπες, τώρα που δημοσκοπικά είναι για το Pd μια ευνοϊκή συγκυρία. Αφήνοντας έκθετο τον Λέτα και τα σχέδιά του για ένα «Ευρύ Μέτωπο», που έχοντας ως πρώτιστο στήριγμα τους Δημοκρατικούς θα πιστώνει με τις όποιες επιτυχίες το Pd ενόψει των βουλευτικών εκλογών.
