Η απόσυρση της Ρωσίας από τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια αποτελεί προϋπόθεση για να επιτύχουν οι προσπάθειες του διεθνούς παρατηρητηρίου ατομικής ενέργειας του ΟΗΕ για τη δημιουργία ζώνης προστασίας, δήλωσε σήμερα ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών, Ντμίτρο Κουλέμπα.
Ο Κουλέμπα συναντήθηκε χθες με τον επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), Ραφαέλ Γκρόσι, στο περιθώριο της συνόδου των υπουργών Εξωτερικών των χωρών του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, λίγες ημέρες μετά τη συνάντηση του ΔΟΑΕ με ρωσική αντιπροσωπεία στην Κωνσταντινούπολη.
«Συμφωνήσαμε και οι δύο ότι ο πυρηνικός σταθμός Ζαπορίζια πρέπει να προστατευθεί και για να επιτευχθεί αυτό η Ρωσία πρέπει να αποσύρει τα βαρέα όπλα και το στρατιωτικό προσωπικό της από τον σταθμό», δήλωσε σήμερα ο Κουλέμπα.
«Θα εξετάσουμε τρόπους για το πώς θα επιτευχθεί αυτός ο στόχος και ο Ραφαέλ θα ασκήσει διαμεσολαβητική διπλωματία μεταξύ Κιέβου και Μόσχας για το θέμα αυτό», συνέχισε.
Μια ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή δήλωσε ότι η δημιουργία μιας τέτοιας ζώνης προστασίας έχει περιπλεχθεί από τότε που η Ουκρανία ανακατέλαβε τη Χερσώνα.
«Θέλουμε να δημιουργήσουμε μια ζώνη προστασίας, αλλά αντιμετωπίζουμε επίσης τη νόμιμη επιθυμία της Ουκρανίας να ανακτήσει το έδαφός της, συμπεριλαμβανομένου αυτού του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ο οποίος είναι ακόμη πιο σημαντικός από στρατηγική άποψη, λόγω των αναγκών της Ουκρανίας σε ηλεκτρική ενέργεια, δεδομένου ότι οι Ρώσοι έχουν βομβαρδίσει τις υποδομές της», δήλωσε η πηγή.
«Επομένως, δεν θέλουμε να εγκαθιδρύσουμε ένα σύστημα που θα καθιστούσε νόμιμη τη ρωσική κατοχή», κατέληξε.
Τις προηγούμενες ημέρες, κυκλοφόρησε η είδηση της απόσυρσης της Ρωσίας από τον σταθμό, η οποία ωστόσο φάνηκε αναληθής και καταγγέλλεται από τη Μόσχα, η οποία δηλώνει ανοιχτή στο να απομακρύνει στρατιωτικές δυνάμεις από τον σταθμό, εφόσον επιτευχθεί σχετική συμφωνία με τον ΔΟΑΕ.
Εν τω μεταξύ, οι περισσότεροι από τους εργαζομένους του σταθμού έχουν υπογράψει συμβάσεις εργασίας με τη Rosatom, τον κρατικό οργανισμό πυρηνικής ενέργειας της Ρωσίας.
Επιπλέον, ο επικεφαλής μηχανικός του σταθμού, Γιούριι Τσερνιτσούκ, δέχτηκε την πρόταση να εξακολουθήσει να διευθύνει το σταθμό.
«Έλαβα την απόφασή μου. Κατά τη γνώμη μου, είναι η μόνη δυνατή απόφαση και η σωστή: να αποδεχθώ την πρόταση (…) να διευθύνω τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια», αναφέρει στην ανακοίνωση που ανήρτησε στον λογαριασμό του σταθμού στο Telegram.
Ο Γιούριι Τσερνιτσούκ ήταν ο επικεφαλής μηχανικός του σταθμού, του μεγαλύτερου πυρηνικού σταθμού της Ευρώπης, που βρίσκεται στην περιοχή της Ζαπορίζια και δήλωσε ότι θεώρησε πως όφειλε να αναλάβει την διεύθυνση για να διασφαλίσει την καλή λειτουργία του σταθμού σε πολύ δύσκολες συνθήκες.
«Εχουμε κάνει και κάνουμε ό,τι είναι δυνατό και αδύνατο ώστε ο κόσμος να μην γνωρίσει νέες (πυρηνικές καταστροφές όπως) Φουκουσίμα και Τσερνόμπιλ», γράφει στην ανακοίνωσή του.
Η ουκρανική διαχειρίστρια των πυρηνικών σταθμών Energoatom είχε δηλώσει τον Μάιο ότι οι ρωσικές δυνάμεις απαγόρευσαν στον Γιούριι Τσερνιτσούκ να φύγει από την πόλη Ενερχοντάρ, όπου βρίσκεται ο σταθμός, κρατώντας αυτόν και το υπόλοιπο προσωπικό ομήρους.