Η παράταση της συμφωνίας για τα σιτηρά στη Μαύρη Θάλασσα θα ήταν αδύνατη αν δεν υπήρχε η «ειδική σχέση» της Τουρκίας με τον Ρώσο ηγέτη Βλαντιμίρ Πούτιν, υποστήριξε, μεταξύ άλλων, σήμερα ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή του στο CNN.
Στη συνέντευξη μίλησε για ζητήματα όπως η οικονομική κατάσταση της Τουρκίας και η στρατηγική της διατήρησης των επιτοκίων δανεισμού χαμηλά, η ελευθερία του Τύπου και οι εκλογές, ωστόσο, ιδιαίτερη έμφαησ δόθηκε στο θέμα των διεθνών σχέσεων της χώρας υπό την προεδρεία του.
Με τη διαμεσολάβηση του ΟΗΕ και της Τουρκίας τον περασμένο Ιούλιο, η πρωτοβουλία επιτρέπει στην Ουκρανία να εξάγει τα σιτηρά και τα λιπάσματά της σε αγορές σε όλο τον κόσμο παρά τη συνεχιζόμενη στρατιωτική σύγκρουση με τη Ρωσία. Η συμφωνία επρόκειτο να λήξει στις 18 Μαΐου, αλλά η Ρωσία υπέγραψε παράταση 60 ημερών την Τετάρτη. Η Μόσχα συμφώνησε σε μία παράταση, παρότι καταγγέλλει την Ε.Ε. απέτυχε να άρει τους περιορισμούς της στις ρωσικές εξαγωγές σιτηρών και λιπασμάτων, όπως προβλέπεται από τη συμφωνία.
«Αυτό ήταν δυνατό λόγω της ειδικής σχέσης μας με τον Πρόεδρο Πούτιν», είπε ο Ερντογάν στον αμερικανικό τηλεοπτικό σταθμό. «Χρειάζεστε μια ισορροπημένη προσέγγιση απέναντι σε μια χώρα όπως η Ρωσία, η οποία θα ήταν μια πολύ πιο ευτυχής προσέγγιση».
Η επέκταση της συμφωνίας ήταν μια πολιτική νίκη για τον Ερντογάν, ο οποίος έχει τοποθετηθεί ως μεσάζων και δυνητικός ειρηνευτικός μεσολαβητής μεταξύ Μόσχας και Κιέβου. Ο Ερντογάν επικοινωνεί τακτικά με τον Πούτιν και η Τουρκία είναι το μοναδικό μέλος του ΝΑΤΟ που δεν έχει επιβάλει οικονομικές κυρώσεις στη Μόσχα.
«Δεν βρισκόμαστε σε ένα σημείο όπου θα επιβάλλουμε κυρώσεις στη Ρωσία όπως έχει κάνει η Δύση. Δεν δεσμευόμαστε από τις κυρώσεις της Δύσης», είπε ο Ερντογάν στο CNN. «Είμαστε ένα ισχυρό κράτος και έχουμε μια θετική σχέση με τη Ρωσία».
Ο Ερντογάν πέτυχε μια νίκη στις προεδρικές εκλογές της περασμένης εβδομάδας, κερδίζοντας τον αντίπαλό του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου με σχεδόν πέντε μονάδες, αλλά αποτυγχάνοντας να σπάσει το όριο του 50% που είναι απαραίτητο για να εξασφαλίσει μια τρίτη θητεία. Με τον τρίτο υποψήφιο Σινάν Ογκάν να αποκλείεται, ο Ερντογάν και ο Κιλιτσντάρογλου θα αναμετρηθούν στον δεύτερο γύρο των τουρκικών εκλογών στις 28 Μαΐου.
Εν όψει της κρίσιμης ψηφοφορίας, ο Ερντογάν κατηγόρησε τον Κιλιτσντάρογλου ότι προσπαθεί να «αποκόψει» Τουρκία και Ρωσία. Ενώ ο Κιλιτσντάρογλου δεν έχει απειλήσει να διακόψει τις σχέσεις με τη Μόσχα, κατηγόρησε πρόσφατα τη Ρωσία για ανάμιξη στις εκλογές, ισχυρισμός που του χάρισε μια επίπληξη από το Κρεμλίνο.
Ο Κιλιτσντάρογλου έχει επίσης δεσμευτεί να αποκαταστήσει τους δεσμούς της Άγκυρας με τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ –μεταξύ άλλων με την άρση του βέτο στην ένταξη της Σουηδίας στη στρατιωτική συμμαχία– και να επανεκκινήσει αμέσως τις ενταξιακές συνομιλίες με την Ε.Ε.
Η επιδίωξη μιας ανεξάρτητης εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας συναρτάται με τους ισχυρούς δεσμούς της με τη Μόσχα, υποστήριξε ο Ερντογάν. «Η Ρωσία και η Τουρκία χρειάζονται η μία την άλλη σε κάθε δυνατό τομέα», δήλωσε, εξηγώντας ότι οι πρόσφατες κινήσεις του προς τον διάλογο με τον Σύρο πρόεδρο, Μπασάρ αλ Άσαντ, – την ανατροπή του οποίου υποστήριξε στον συριακό εμφύλιο πόλεμο – δεν θα ήταν δυνατές χωρίς τη ρωσική μεσολάβηση.
«[Μέσω] της φιλίας μου με τον Πρόεδρο Πούτιν, σκεφτήκαμε ότι μπορούσαμε να ανοίξουμε μια δίοδο, ειδικά στον αγώνα μας κατά της τρομοκρατίας στο βόρειο τμήμα της Συρίας», είπε. «Εάν μπορούμε να το κάνουμε αυτό, είπα ότι δεν βλέπω να μένει κανένα εμπόδιο στον δρόμο της συμφιλίωσής μας».
Διαχώρισε τη θέση του από αυτή τη αντιπολίτευσης που θέλει να απελαθούν άμεσα οι Σύροι πρόσφυγες και δήλωσε πως θα αντιμετωπίσει το ζήτημα αφενός χτίζοντας καταλύματα και αφετέρου ενθαρρύνοντας ένα εκατομμύριο πρόσφυγες να επιστρέψουν στη Συρία – οι Σύροι πρόσφυγες στην Τουρκία υπολογίζονται σε περίπου 3,5 εκατομμύρια.
Ο Ερντογάν επέκρινε επίσης τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, επειδή τον αποκάλεσε «αυταρχικό» στην εκστρατεία του για τον Λευκό Οίκο το 2020. «Θα πήγαινε ποτέ ένας δικτάτορας σε δεύτερο γύρο εκλογών;» αναρωτήθηκε ο Ερντογάν. Είπε, ωστόσο, πως φυσικά και μπορεί να συνεργαστεί με τη διοίκηση Μπάιντεν.
Υποστήριξε, επιπλέον, πως η ένταση με τα κράτη του Κόλπου βρίσκεται στο παρελθόν.
Υπερασπίστηκε επίσης την απόφασή του να κρατήσει χαμηλά τα επιτόκια και ισχυρίστηκε ότι αυτή η επιλογή έχει ήδη αποφέρει θετικά αποτελέσματα. «Έχω μια θέση ότι τα επιτόκια και ο πληθωρισμός συσχετίζονται θετικά. Όσο χαμηλότερα είναι τα επιτόκια, τόσο χαμηλότερος θα είναι ο πληθωρισμός», είπε ο Ερντογάν. «Έχουμε δει αποτελέσματα όσον αφορά τα βήματα που έχουμε κάνει».
Ισχυρίστηκε, δε, ότι κανείς δεν διώκεται για τις απόψεις του στην Τουρκία.