Διαφορετικές απόψεις για τη Βενεζουέλα αναδύθηκαν κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής των ηγετών της Νότιας Αμερικής την Τρίτη που διοργάνωσε ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα στο πλαίσιο των προσπαθειών του να ενώσει την ανάπτυξη της περιοχής και να της δώσει μια ισχυρότερη φωνή διεθνώς.
Ο Λούλα προέτρεψε τις 12 χώρες της Νότιας Αμερικής να ξεπεράσουν τις ιδεολογικές διαφορές που έχουν διχάσει την περιοχή και να ενώσουν τις προσπάθειες για περισσότερη οικονομική, πολιτιστική και κοινωνική ενοποίηση.
Αλλά η πρώτη τους ηπειρωτική συνάντηση εδώ και σχεδόν μια δεκαετία εμφάνισε αντίθετες απόψεις όταν οι αριστερός πρόεδρος της Χιλής και ο συντηρητικός πρόεδρος της Ουρουγουάης επέκριναν το γεγονός ότι ο Λούλα αγκάλιασε τον Νικολάς Μαδούρο της Βενεζουέλας ως δημοκρατικά εκλεγμένο ηγέτη.
Ο Λούλα, ο οποίος επιδιώκει να αποκαταστήσει τον ηγετικό ρόλο της Βραζιλίας στις εξωτερικές υποθέσεις, απέρριψε την κριτική. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι δυτικές χώρες και άλλοι επικριτές θεωρούν την κυβέρνηση της Βενεζουέλας «αυταρχική» και έχουν επιβάλει κυρώσεις σε μια προσπάθεια να πιέσουν τη χώρα να διενεργήσει νέες εκλογές.
«Πάντα υπερασπιζόμουν την ιδέα ότι κάθε χώρα είναι κυρίαρχη για να αποφασίσει το πολιτικό της καθεστώς και τις εσωτερικές της υποθέσεις», είπε ο Λούλα σε συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντηση.
Ο Λούλα συναντήθηκε με τον Μαδούρο τη Δευτέρα στην πρώτη επίσκεψη του προέδρου της Βενεζουέλας στη Βραζιλία εδώ και οκτώ χρόνια, καθώς οι χώρες αποκατέστησαν τις διπλωματικές σχέσεις εν μέσω της διάσκεψης που συγκέντρωσε αρχηγούς κρατών διαφόρων χωρών της Νότιας Αμερικής.
Είπε στους δημοσιογράφους ότι υπάρχει «πολύ μεγάλη» προκατάληψη εναντίον της χώρας και ότι η εικόνα μιας «αντιδημοκρατικής» Βενεζουέλας είναι μια «αφήγηση» που προωθείται από τις δυτικές χώρες που επιβάλλουν σκληρές κυρώσεις και επιδεινώνουν την ανθρωπιστική και οικονομική κρίση στο Καράκας.
Την Τρίτη, ο πρόεδρος της Ουρουγουάης Λουίς Λακάλ Πόου αμφισβήτησε ευθέως τα σχόλια του Λούλα.
«Έμεινα έκπληκτος όταν είπες πως αυτό που συνέβη στη Βενεζουέλα είναι μια “αφήγηση”. Ξέρεις ήδη τι πιστεύουμε για τη Βενεζουέλα και για την κυβέρνηση της Βενεζουέλας», είπε στη συνάντηση των προέδρων.
Ο Λακάλ Πόου είπε ότι μεγάλο μέρος του κόσμου «προσπαθεί να μεσολαβήσει ώστε η δημοκρατία να είναι πλήρης στη Βενεζουέλα, να έχουν ανθρώπινα δικαιώματα, να μην υπάρχουν πολιτικοί κρατούμενοι. Το χειρότερο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε είναι να μπλοκάρουμε τον ήλιο».
Ο πρόεδρος της Χιλής Γκάμπριελ Μπόριτς δήλωσε αργότερα σε δημοσιογράφους έξω από τη σύνοδο κορυφής ότι διαφωνεί με τις δηλώσεις Λούλα.
«Δεν είναι μια αφηγηματική κατασκευή. Είναι μια πραγματικότητα, είναι σοβαρή», είπε ο Μπόριτς, προσθέτοντας ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι «βασικός και σημαντικός» πυλώνας για τη Χιλή. Αναφέρθηκε μάλιστα στους 5.000 Βενεζουελάνους πρόσφυγες που ζουν στη Χιλή «οι οποίοι επίσης απαιτούν μια σταθερή και σαφή θέση σχετικά με το γεγονός ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει πάντα να γίνονται σεβαστά».
Η κοινή δήλωση της συνάντησης ανέφερε ότι η Νότια Αμερική είναι προσηλωμένη στη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κοινωνική δικαιοσύνη, αλλά πρόσθεσε ότι οι χώρες της περιοχής συμφώνησαν να σεβαστούν την διαφορετικότητα και την αρχή της μη ανάμειξης στις εσωτερικές υποθέσεις της άλλης.
Ο Μαδούρο απάντησε στις δηλώσεις του Λακάλ Πόου λέγοντας ότι η ιστορία θα είναι ο απόλυτος κριτής και πρόσθεσε ότι η ενότητα μεταξύ των εθνών της Νότιας Αμερικής θα πρέπει να βασίζεται σε έναν νέο πολυπολικό κόσμο.
«Υπάρχουν πρόεδροι με διαφορετικά οράματα», είπε μετά τη συνάντηση. «Δεν έχουμε κανένα πρόβλημα να καθίσουμε να μιλήσουμε με οποιαδήποτε πολιτική δύναμη ή πρόεδρο σε έναν ευγενικό, ανεκτικό διάλογο ενότητας στη διαφορετικότητα, αυτό είχαμε εδώ», είπε ο Μαδούρο.
Ο Λούλα προέτρεψε τις κρατικές τράπεζες να συνεργαστούν για να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξη και είπε ότι η περιοχή θα πρέπει να μειώσει την εξάρτηση από «εξωπεριφερειακά νομίσματα» για το εμπόριο. Πρότεινε επίσης τη δημιουργία μιας περιφερειακής αγοράς ενέργειας και πρότεινε συντονισμένες ενέργειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Ο Λούλα είπε ότι η ενσωμάτωση της Νότιας Αμερικής διακόπηκε τα τελευταία χρόνια από συντηρητικές κυβερνήσεις, ξεχωρίζοντας τον ακροδεξιό προκάτοχό του Ζαΐχ Μπολσονάρου, ο οποίος, είπε, οδήγησε στην απομόνωση της Βραζιλίας από τον κόσμο και τους γείτονές της.
Οι ιδεολογικές διαιρέσεις υπονόμευσαν μια προηγούμενη προσπάθεια περιφερειακής συνεργασίας που ονομαζόταν Unasur που δημιουργήθηκε από αριστερούς προέδρους το 2008, η οποία έπεσε όταν αρκετές χώρες εξέλεξαν δεξιές κυβερνήσεις, δημιουργώντας διπλωματικές ρωγμές στην ήπειρο.
Ο Μαδούρο, ο οποίος επίσης αποκατέστησε πρόσφατα τους δεσμούς με την Κολομβία, ελπίζει ότι οι χώρες της Νότιας Αμερικής θα ενωθούν καλώντας τις Ηνωμένες Πολιτείες να άρουν τις κυρώσεις κατά της Βενεζουέλας, τις οποίες ο ίδιος και ο Λούλα επέκριναν ως άδικο στη συνέντευξη Τύπου τους.
Ο Λευκός Οίκος και το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ δεν απάντησαν αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό σχετικά με την κριτική για τις κυρώσεις κατά της Βενεζουέλας.
