Τα καρτέλ είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος εργοδότης του Μεξικού, απασχολώντας 160.000 έως 185.000 άτομα και ο μόνος τρόπος για να καταπολεμηθεί το πρόβλημα είναι να αποτραπεί η στρατολόγηση νέων μελών, καθώς οι εγκληματικές ομάδες στρατολογούν στις τάξεις τους 350-370 άτομα κάθε εβδομάδα.
Αυτά είναι τα συμπεράσματα μιας μελέτης του Complexity Science Hub Vienna, που δημοσιεύτηκε χθες στο περιοδικό Science. Πρόκειται για μια από τις πιο φιλόδοξες προσεγγίσεις στο δύσκολο έργο του να αποτυπωθεί σε αριθμούς η δύναμη που κατέχει το οργανωμένο έγκλημα στο Μεξικό.
Ο επικεφαλής ερευνητής της μελέτης, ο πρώην αστυνομικός της Πόλης του Μεξικού Ραφαέλ Πριέτο-Κουριέλ, λέει ότι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθηθεί είναι σαφής:
«Ούτε μέσα από τα δικαστήρια ούτε μέσα από τις φυλακές. Ο μόνος τρόπος για να μειωθεί η βία στο Μεξικό είναι να διακοπεί η στρατολόγηση στα καρτέλ».
Οι ερευνητές συνδύασαν δεδομένα για δολοφονίες, αγνοούμενους, φυλακίσεις και αλληλεπιδράσεις καρτέλ μεταξύ 2012 και 2022 για να καταλήξουν σε αυτό το συμπέρασμα.
Ένα από τα πιο σημαντικά ευρήματα της μελέτης είναι ότι παρά τη φυλάκιση χιλιάδων μελών, το μέγεθος των εγκληματικών οργανώσεων είναι μεγαλύτερο από ό,τι πριν από 10 χρόνια.
Οι μεξικανικές αρχές καταδικάζουν περίπου 6.000 μέλη καρτέλ σε ποινές φυλάκισης κάθε χρόνο. Ωστόσο, τα καρτέλ του Μεξικού είχαν 60.000 περισσότερα μέλη το 2022 από το 2012.
Συνολικά υπάρχουν περίπου 175.000 μέλη εγκληματικών οργανώσεων, σύμφωνα με τη μελέτη, γεγονός που θα έκανε τα καρτέλ τον πέμπτο μεγαλύτερο εργοδότη του Μεξικού, πάνω από εταιρείες όπως η κρατική εταιρεία πετρελαιοειδών Pemex και η αλυσίδα καταστημάτων ψιλικών Oxxo.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, μεγαλύτεροι εργοδότες από τα καρτέλ αποτελούν μόνο η FEMSA (εταιρία λιανικής και ποτών που αποτελεί και τον μεγαλύτερο ανεξάρτητο όμιλο εμφιάλωσης Coca-Cola στον κόσμο), η Walmart, η Manpower και η America Movil.
Τα αποτελέσματα παρέχουν επίσης δεδομένα για το πόσα μέλη έχει κάθε εγκληματική ομάδα: σχεδόν δύο στα 10 μέλη ανήκουν στο καρτέλ Jalisco New Generation και ένα στα δέκα εργάζεται για το καρτέλ της Σιναλόα. Αυτά τα δεδομένα λαμβάνουν υπόψη μόνο άτομα που συνδέονται άμεσα με τη βία των καρτέλ και όχι τα άτομα που συνδέονται με το εμπόριο ναρκωτικών, όπως όσοι αναλαμβάνουν το ξέπλυμα των χρημάτων.
Διαβάστε ακόμα:
Τα καρτέλ χάνουν πολλά μέλη λόγω βίας. Τα στοιχεία που έλαβαν οι ερευνητές δείχνουν ότι κατά τη διάρκεια της 10ετούς περιόδου που μελετήθηκε, το 17% των νεοσύλλεκτων στα καρτέλ σκοτώθηκε και ένα επιπλέον 20% φυλακίστηκε.
Ως εκ τούτου, η έκθεση συμπεραίνει ότι λόγω του ρυθμού των συλλήψεων και δολοφονιών, τα καρτέλ ως σύνολο πρέπει να στρατολογούν 350-370 άτομα κάθε εβδομάδα για να αποφύγουν την κατάρρευση. Αλλά πολλοί από αυτούς που προσχωρούν δεν το κάνουν εθελοντικά: η αναγκαστική στρατολόγηση είναι το πιο χρησιμοποιούμενο σύστημα μεταξύ των καρτέλ και ένα από τα πιο οδυνηρά για τις οικογένειες των εξαφανισμένων.
Εάν οι στρατολογήσεις των καρτέλ μειώνονταν στο μισό, μέχρι το 2027 θα ήταν συνολικά κατά 11% μικρότερα. «Μαθηματικά, επομένως, μια στρατηγική πρόληψης είναι πολύ πιο επιτυχημένη από μια παραδοσιακή στρατηγική αντίδρασης», σημειώνει η έκθεση.
Αντίθετα, εάν τα καρτέλ συνεχίσουν στα σημερινά τους επίπεδα στρατολόγησης και βίας, έως το 2027 θα μπορούσε να υπάρξει αύξηση 26% στον αριθμό των μελών του καρτέλ και 40% περισσότερα θύματα.
Η μελέτη αυτοπροσδιορίζεται ως η πρώτη που εκτιμά σε αριθμούς «το μαύρο κουτί» που αντιπροσωπεύει η διακίνηση ναρκωτικών, καθώς είναι εξαιρετικά δύσκολο να ποσοτικοποιηθεί η ισχύς της και να προσδιοριστούν οι μηχανισμοί της λόγω της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής αδιαφάνειας και σημασίας της σε όλο το Μεξικανικό έδαφος.
Ο διευθυντής της εταιρείας ερευνών εγκλήματος SciVortex, Εδουάρδο Σαλκέδο Αλβαράν, λέει ότι το μοντέλο υπολογισμού που χρησιμοποιήθηκε από τη μελέτη είναι «καταπληκτικό» και ότι αποτελεί ένα καλό σημείο εκκίνησης για την ανάπτυξη καλύτερων συστημάτων για τη διερεύνηση των καρτέλ στο μέλλον.
Ο Αλβαράν ενθαρρύνει επίσης τις αρχές σε όλα τα επίπεδα στο Μεξικό να δοκιμάσουν διαφορετικές στρατηγικές για την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών. «Το πιο δύσκολο κομμάτι είναι να φέρεις αυτές τις ιδέες στον πραγματικό κόσμο», είπε.
Διαβάστε επίσης: