Δεκάδες χιλιάδες γυναίκες και μη δυαδικά άτομα σε όλη την Ισλανδία, και η πρωθυπουργός, αναμένεται να σταματήσουν την εργασία τους, αμισθί και απλήρωτοι, σήμερα Τρίτη (24/10) στην πρώτη απεργία αυτού του είδους εδώ και σχεδόν μισό αιώνα.
Οι διοργανωτές ελπίζουν ότι η απεργία των γυναικών, της οποίας οι επιβεβαιωμένοι συμμετέχοντες περιλαμβάνουν εργαζόμενους στον κλάδο της αλιείας, δάσκαλοι, νοσοκόμες και την πρωθυπουργό Κατρίν Γιακομπσντότιρ, θα επιστήσει την προσοχή στο συνεχιζόμενο σχετικά με το χάσμα στις αμοιβές των φύλων στη χώρα και στην εκτεταμένη έμφυλη και σεξουαλική βία.
Η εκδήλωση θα σηματοδοτήσει την πρώτη ολοήμερη απεργία των γυναικών από το 1975, όταν το 90% των Ισλανδών γυναικών αρνήθηκαν να εργαστούν στο πλαίσιο της «kvennafrí» (η ημέρα της άδειας των γυναικών), οδηγώντας σε κομβικές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της πρώτης γυναίκας εκλεγμένης προέδρου μιας χώρας στον κόσμο.
Αλλά οι διοργανωτές της τελευταίας απεργίας, ορισμένοι από τους οποίους συμμετείχαν στην απεργία του 1975, λένε ότι το βασικό αίτημα να εκτιμηθεί δηλαδή η εργασία των γυναικών, παραμένει ανεκπλήρωτο 48 χρόνια μετά. Παρά το γεγονός ότι θεωρούνται παγκόσμιοι ηγέτες στην ισότητα των φύλων, στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του 2023 για το χάσμα των φύλων για 14η συνεχή χρονιά, σε ορισμένα επαγγέλματα οι Ισλανδές εξακολουθούν να κερδίζουν 21% λιγότερα χρήματα από τους άνδρες και πάνω από το 40% των γυναικών έχουν βιώσει σεξουαλική βία.
Οι διοργανωτές της απεργίας λένε επίσης, ότι οι δουλειές που παραδοσιακά συνδέονται με τις γυναίκες, όπως η καθαριότητα και η φροντίδα, συνεχίζουν να υποτιμώνται και να αμείβονται υποτιμητικά. «Μιλάμε για εμάς, συζητιέται για την Ισλανδία, σαν να είναι ένας παράδεισος για την ισότητα», είπε η Σταινγκρινστοτέ, διοργανώτρια της απεργίας και διευθύντρια επικοινωνίας της BSRB, της Ισλανδικής Ομοσπονδίας Δημοσίων Εργαζομένων «Αλλά ένας παράδεισος για την ισότητα δεν πρέπει να έχει μισθολογικό χάσμα 21% και το 40% των γυναικών να υφίστανται βία λόγω φύλου ή σεξουαλική βία».
Ενώ υπήρξαν και άλλες απεργίες γυναικών από την πρώτη το 1975, η Τρίτη σηματοδοτεί την πρώτη ολοήμερη εκδήλωση. Λειτουργεί με το σύνθημα « Kallarðu þetta jafnrétti?» (Αυτό το ονομάζετε ισότητα;), είναι το αποτέλεσμα ενός κινήματος βάσης και σχεδιάζεται από περίπου 40 διαφορετικές οργανώσεις.
Οι γυναίκες καλούνται να μην κάνουν καμία αμειβόμενη ή μη αμειβόμενη εργασία την Τρίτη, συμπεριλαμβανομένων των οικιακών εργασιών στο σπίτι «για να δείξουν τη σημασία της συνεισφοράς τους στην κοινωνία». Κάποιοι όμως έχουν ήδη αρχίσει να προετοιμάζονται εκ των προτέρων για να διευκολύνουν τη ζωή των ανδρών κατά τη διάρκεια της απουσίας τους.
Τουλάχιστον 25.000 άτομα αναμένεται να παρευρεθούν στην εκδήλωση στο κέντρο της πόλης του Ρέικιαβικ και πολλοί περισσότεροι θα συμμετάσχουν σε 10 άλλες εκδηλώσεις σε όλη τη χώρα, καθιστώντας πιθανότατα τη μεγαλύτερη γυναικεία απεργία στην Ισλανδία.
Ανακοινώνοντας τη συμμετοχή της, η Κατρίν Γιακομπσντότιρ δήλωσε, ότι το γραφείο της πρωθυπουργού θα σταματήσει να λειτουργεί για εκείνη τη μέρα «Δείχνω αλληλεγγύη στις Ισλανδές γυναίκες». Σε αντίθεση με την απεργία του 1975, η εκδήλωση της Τρίτης είναι για γυναίκες και μη δυαδικά άτομα «Το κάνουμε αυτό, γιατί όλοι πολεμάμε το ίδιο σύστημα, είμαστε όλοι υπό την επιρροή της πατριαρχίας, οπότε σκεφτήκαμε ότι πρέπει να συνδυάσουμε τον αγώνα μας», τόνισε η Σταινγκρινστοτέ.
Η απεργία απαιτεί, να καλυφθεί το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων με τη δημοσίευση των μισθών των εργαζομένων σε γυναικεία κυρίαρχα επαγγέλματα και για τη δράση κατά της βίας λόγω φύλου και της σεξουαλικής βίας, με μεγαλύτερη έμφαση στους δράστες.
Η Ντρίβα Σνίνταλ, η οποία είναι στην εκτελεστική επιτροπή της απεργίας των γυναικών και εκπρόσωπος του Stígamót, ενός συμβουλευτικού και εκπαιδευτικού κέντρου για τη σεξουαλική βία, δήλωσε ότι η αυξημένη πρόσβαση στην πορνογραφία μεταξύ των παιδιών συνέβαλε στη βία κατά των γυναικών. Η θέση των γυναικών στην κοινωνία και η χρηματική τους αξία στο χώρο εργασίας συνδέονταν επίσης με τη σεξουαλική βία «Προσπαθούμε τώρα να συνδέσουμε τα σημεία, λέγοντας ότι η βία κατά των γυναικών και η υποτιμημένη εργασία των γυναικών στην αγορά εργασίας είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος και επηρεάζουν η μία την άλλη».
Παρά το κίνημα #MeToo και διάφορα άλλα που απαιτούν ισότητα στην Ισλανδία τα τελευταία χρόνια τόνισε, ότι οι γυναίκες δεν μπορούν να βασίζονται στο δικαστικό σύστημα όταν πρόκειται για εγκλήματα σεξουαλικής βίας «Η υπομονή των γυναικών εξαντλήθηκε».
