Η νέα κυβέρνηση της Νέας Ζηλανδίας δήλωσε, ότι σχεδιάζει να καταργήσει την απαγόρευση του καπνίσματος στη χώρα, για να χρηματοδοτήσει τις φορολογικές περικοπές. Η νομοθεσία, που εισήχθη υπό την προηγούμενη κυβέρνηση υπό την ηγεσία της Τζασίντα Άρντερν, θα απαγόρευε τις πωλήσεις τσιγάρων τον επόμενο χρόνο σε όσους γεννήθηκαν μετά το 2008.
Το κάπνισμα είναι η κύρια αιτία θανάτων που μπορούν να αποφευχθούν στη Νέα Ζηλανδία και η πολιτική είχε στόχο, να σταματήσει τις νέες γενιές από το να αποκτήσουν τη συνήθεια.
Οι ειδικοί στον τομέα της υγείας επέκριναν έντονα την ξαφνική ανατροπή.
«Είμαστε αποτροπιασμένοι και αηδιασμένοι… Αυτό είναι ένα απίστευτα ανάδρομο βήμα σε κορυφαία, απολύτως εξαιρετικά μέτρα υγείας στον κόσμο», δήλωσε ο καθηγητής Ρίτσαρντ Έντγουορντς, ερευνητής για τον έλεγχο του καπνού και ειδικός στη δημόσια υγεία στο Πανεπιστήμιο του Οτάγκο.
«Οι περισσότερες ομάδες υγείας στη Νέα Ζηλανδία είναι απογοητευμένες από αυτό που έκανε η κυβέρνηση και τις καλούν να κάνουν πίσω», δήλωσε ο ίδιος.
Η νομοθεσία που ψηφίστηκε πέρυσι, είχε αναγνωριστεί διεθνώς με ερευνητικά μοντέλα που υποστηρίζουν τις βασικές μεταρρυθμίσεις. Τα μέτρα περιλάμβαναν τον περιορισμό του αριθμού των λιανοπωλητών καπνού και τη μείωση του επιπέδου νικοτίνης στα τσιγάρα. Τα μοντέλα δημόσιας υγείας είχαν υποδείξει ότι η νομοθεσία για το λεγόμενο «Smokefree» θα έσωζε έως και 5.000 ζωές κάθε χρόνο.
Οι νόμοι της Νέας Ζηλανδίας πιστεύεται ότι ενέπνευσαν την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου τον Σεπτέμβριο, να ανακοινώσει παρόμοια απαγόρευση του καπνίσματος για νέους. Μια εκπρόσωπος τόνισε, ότι η θέση του πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ παρέμεινε αμετάβλητη μετά την ανατροπή της Νέας Ζηλανδίας.
Ωστόσο, τα μέτρα για το Smokefree προκάλεσαν την αντίθεση ορισμένων επιχειρηματικών ομάδων στη Νέα Ζηλανδία. Οι ιδιοκτήτες εφημεριδοπωλείων και πολυκαταστημάτων επέκριναν την απώλεια εσόδων ακόμη και με κρατικές επιδοτήσεις. Ορισμένοι νομοθέτες, συμπεριλαμβανομένου του νέου πρωθυπουργού Κρις Λούξον, υποστήριξαν επίσης ότι η απαγόρευση θα οδηγούσε σε μαύρη αγορά για τον καπνό.
Ωστόσο, το Εθνικό του κόμμα, το οποίο κέρδισε το 38% των ψήφων στις εκλογές της 14ης Οκτωβρίου, δεν είχε αναφέρει τους νόμους για το Smokefree κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Το Σάββατο, η νέα υπουργός Οικονομικών, Νίκολα Γουίλις δήλωσε ότι τα μέτρα θα καταργηθούν πριν από τον Μάρτιο του 2024, ενώ τα έσοδα από τις πωλήσεις τσιγάρων θα διατεθούν για τις φορολογικές μειώσεις που έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση συνασπισμού.
Μια συμφωνία συμφωνήθηκε μόλις την Παρασκευή, έξι εβδομάδες μετά τις εκλογές, επιτρέποντας στη νέα κυβέρνηση να ορκιστεί τη Δευτέρα. Το New Zealand First, το οποίο κέρδισε το 6% των ψήφων, ήταν το μόνο κόμμα που έκανε εκστρατεία για την κατάργηση των νόμων για το κάπνισμα.
Και τα δύο δευτερεύοντα κόμματα εμπόδισαν μια εμβληματική εθνική πολιτική για το άνοιγμα της ιδιοκτησίας ξένης ιδιοκτησίας, στην οποία το κόμμα βασιζόταν για να χρηματοδοτήσει φορολογικές περικοπές για άτομα μεσαίου και υψηλότερου εισοδήματος.
«Η πρόταση ότι οι φορολογικές περικοπές θα πληρωθούν από άτομα που συνεχίζουν να καπνίζουν είναι απολύτως σοκαριστική», δήλωσε στο Pacific Media Network ο ομότιμος καθηγητής Ρόμπερτ Μπίγκλεχολ , πρόεδρος της επιτροπής New Zealand’s Action for Smokefree 2025. Ένας εθνικός οργανισμός υγείας των Μαορί, ο Hāpai Te Hauora, το χαρακτήρισε «ασυνείδητο πλήγμα για την υγεία και την ευημερία όλων των Νεοζηλανδών».
Τα ποσοστά καπνίσματος και οι σχετικές ασθένειες και ζητήματα υγείας είναι υψηλότερα μεταξύ των ιθαγενών Μαορί της Νέας Ζηλανδίας, για τους οποίους οι ειδικοί είχαν πει, ότι η πολιτική θα είχε τον πιο θετικό αντίκτυπο.
Η μοντελοποίηση της δημόσιας υγείας που διεξήχθη το 2022 είχε δείξει, ότι η πολιτική χωρίς καπνό θα είχε εξοικονομήσει το σύστημα υγείας της Νέας Ζηλανδίας περίπου 1,3 δισεκατομμύρια NZ $ (630 εκατομμύρια £, 790 εκατομμύρια $) τα επόμενα 20 χρόνια.
Η Νέα Ζηλανδία εξακολουθεί να επιδιώκει να μειώσει το εθνικό της ποσοστό καπνίσματος στο 5% έως το 2025, με στόχο να το εξαλείψει τελικά εντελώς.
Περισσότεροι από 80.000 ενήλικες έχουν σταματήσει το κάπνισμα τον περασμένο χρόνο, δείχνουν τα εθνικά στοιχεία της. Επί του παρόντος, περίπου το 8% του ενήλικου πληθυσμού καπνίζει.
