Το κυβερνών Συντηρητικό Κόμμα της Βρετανίας υπέστη μια συντριπτική ήττα στις τοπικές εκλογές, ένα ακόμη σημάδι ότι είναι πιθανό να απομακρυνθεί από την εξουσία στις επερχόμενες γενικές εκλογές.
Με σχεδόν όλα τα αποτελέσματα των δημοτικών συμβουλίων, οι Συντηρητικοί έχουν χάσει 473 έδρες, ενώ το αντιπολιτευόμενο Εργατικό Κόμμα έχει κερδίσει 185, καθώς το Σάββατο άρχισε η καταμέτρηση για μερικές ακόμη εκλογές για τις συνελεύσεις και τους δημάρχους.
Κρίσιμο είναι ότι ο Sadiq Khan των Εργατικών κέρδισε τον αγώνα για τη δημαρχία του Λονδίνου, εξασφαλίζοντας μια τρίτη θητεία ρεκόρ και επιφέροντας στους Συντηρητικούς άλλη μια επιζήμια ήττα.
Με τα αποτελέσματα από τις 106 από τις 107 εκλογές για τα δημοτικά συμβούλια, οι Συντηρητικοί έχασαν περίπου τα μισά από αυτά που υπερασπίζονταν, γεγονός που τους κόστισε τον έλεγχο 10 συμβουλίων.
Το αντίπαλό δέος, το Εργατικό Κόμμα, απέσπασε τον έλεγχο οκτώ συμβουλίων, ενώ κέρδισε επίσης τρεις νεοσύστατες δημαρχιακές έδρες, συμπεριλαμβανομένης μιας στην εκλογική περιφέρεια του ίδιου του συντηρητικού πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ στη βόρεια Αγγλία. Οι Εργατικοί κέρδισαν επίσης μια επαναληπτική εκλογή για την κοινοβουλευτική έδρα Blackpool South, που προκλήθηκε από την παραίτηση του σκανδαλισμένου συντηρητικού βουλευτή Σκοτ Μπέντον.
Ο ηγέτης των Εργατικών Κίρ Στάρμερ δήλωσε ότι οι εμφατικές νίκες σε εθνικό επίπεδο έστειλαν στον πρωθυπουργό ένα σαφές μήνυμα για τη διεξαγωγή ψηφοφορίας σε εθνικό επίπεδο. «Οι ψηφοφόροι στο Blackpool South έστειλαν ένα άμεσο μήνυμα στον Rishi Sunak: Κάντε χώρο, ας κάνουμε γενικές εκλογές», δήλωσε ο Στάρμερ.
Ο Σούνακ, του οποίου οι Συντηρητικοί βρίσκονται περίπου 20 μονάδες πίσω στις δημοσκοπήσεις από τους Εργατικούς, πρέπει να διατάξει τη διεξαγωγή γενικών εκλογών το αργότερο μέχρι τις 28 Ιανουαρίου του επόμενου έτους.
Πού κέρδισαν οι Εργατικοί;
Οι Εργατικοί σημείωσαν ισχυρές επιδόσεις σε περιοχές που ψήφισαν υπέρ της εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως το Χάρτλπουλ στη βορειοανατολική Αγγλία και το Θούροκ στη νοτιοανατολική Αγγλία. Οι Εργατικοί κατέλαβαν επίσης τον έλεγχο του Rushmoor, ενός καταπράσινου και στρατιωτικού συμβουλίου στη νότια Αγγλία, όπου δεν είχαν κερδίσει ποτέ.
Εκτός από τις νίκες τους στα δημοτικά συμβούλια, οι Εργατικοί κέρδισαν θέσεις δημάρχων στις περιοχές York και North Yorkshire, North East και East Midlands. Ο συντηρητικός δήμαρχος Ben Houchen επανεξελέγη στο Tees Valley, μια σπάνια επιτυχία, αν και με πολύ μειωμένη πλειοψηφία.
«Πιθανότατα βλέπουμε σίγουρα μια από τις χειρότερες, αν όχι τη χειρότερη, επίδοση των Συντηρητικών στις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης τα τελευταία 40 χρόνια», δήλωσε στο ραδιόφωνο του BBC ο John Curtice, καθηγητής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Strathclyde.
Αντιδράσεις για τη Γάζα
Ενώ οι Εργατικοί είχαν συνολικά ισχυρή παρουσία, οι υποψήφιοί τους φαίνεται ότι υπέφεραν σε ορισμένες περιοχές με μεγάλους μουσουλμανικούς πληθυσμούς, όπως το Μπλάκμπερν και το Όλνταμ στη βορειοδυτική Αγγλία, λόγω της στάσης της ηγεσίας του κόμματος στον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένης της αρχικής άρνησης να ζητηθεί κατάπαυση του πυρός.
Σε περιοχές με μουσουλμανικό πληθυσμό μεγαλύτερο του 10%, το ποσοστό των ψήφων των Εργατικών μειώθηκε κατά μέσο όρο κατά 11%, σύμφωνα με το BBC.
Το Εργατικό Κόμμα του Τζορτζ Γκάλογουεϊ, ο οποίος επανεξελέγη στο κοινοβούλιο τον Μάρτιο προβάλλοντας ένα φιλοπαλαιστινιακό μήνυμα, κέρδισε τέσσερις έδρες.
Τι θα συμβεί στις γενικές εκλογές;
Ο Σούνακ, αν και αναγνώρισε ότι τα αποτελέσματα ήταν «απογοητευτικά», παρέμεινε θετικός για τις πιθανότητες του κόμματός του στις γενικές εκλογές.
«Όταν έρθουν γενικές εκλογές, [οι ψηφοφόροι] θα μείνουν μαζί μας», δήλωσε την Παρασκευή ο Σούνακ, ενώ πανηγύριζε τη νίκη των Συντηρητικών στο Tees Valley.
Ο Σούνακ, ο οποίος δεν έχει καταφέρει να βελτιώσει τη δημοτικότητα του κόμματος από τότε που διαδέχθηκε τη Liz Truss τον Οκτώβριο του 2022, είχε δηλώσει προηγουμένως ότι σχεδίαζε να προκηρύξει γενικές εκλογές το δεύτερο εξάμηνο του 2024.
Εάν η αναμέτρηση αυτή εξελιχθεί παρόμοια με τις τοπικές εκλογές, οι Εργατικοί αναμένεται να κερδίσουν περίπου το 34% των ψήφων, με τους Συντηρητικούς να υπολείπονται κατά εννέα μονάδες, σύμφωνα με το BBC.
Γράφοντας στην εφημερίδα Daily Telegraph του Σαββάτου, ο Σούνακ παραδέχθηκε ότι τα αποτελέσματα έδειξαν ότι «οι ψηφοφόροι είναι απογοητευμένοι», αλλά πρόσθεσε ότι «εμείς οι Συντηρητικοί έχουμε τα πάντα για να αγωνιστούμε».
