Η σοβαρή ξηρασία στη Ζάμπια απειλεί με πείνα εκατομμύρια ανθρώπους, έχει σαν συνέπεια πολύωρες διακοπές στην ηλεκτρική ενέργεια και καταστρέφει τον κοινωνικό ιστό και την οικονομία, προειδοποιεί ο υπουργός Περιβάλλοντος της χώρας, δίνοντας μια πρόγευση του τι πρόκειται να συμβεί στην ευρύτερη περιοχή καθώς η κλιματική κρίση επιδεινώνεται καταστρέφοντας τις αναπτυσσόμενες χώρες, την ώρα που ο «ανεπτυγμένος» κόσμος αδυνατεί να συγκεντρώσει οικονομική βοήθεια για τους πληγέντες.

«Αυτό που συνέβη φέτος είναι ότι είχαμε βροχοπτώσεις πολύ λιγότερες από τις κανονικές. Πρόκειται για μια καταστροφική ξηρασία», δήλωσε. «Είχαμε μια τεράστια καταστροφή στις καλλιέργειες. Πολλοί άνθρωποι που εξαρτώνται από τον καλαμπόκι και γενικά τη γεωργία για την επιβίωσή τους, αντιμετωπίζουν το φάσμα της πείνας».

Zambia is experiencing a serious humanitarian crisis resulting from climate change making weather patterns more extreme, with more frequent droughts.

IFRC launched an emergency appeal to assist Zambia Red Cross provide urgent support to the affected➡️https://t.co/f8a93Z7I2f pic.twitter.com/e0uAk9nC3r

— IFRC Africa (@IFRCAfrica) May 28, 2024

Οι βροχοπτώσεις ήταν ελάχιστες τον Φεβρουάριο, όταν το καλαμπόκι, η βασική καλλιέργεια της χώρας, φτάνει στο στάδιο της «φούντας», και οι κόκκοι αρχίζουν να γεμίζουν. Η έλλειψη βροχοπτώσεων εκείνη την εποχή σημαίνει ότι υπάρχει μικρή προοπτική να σωθεί το μεγαλύτερο μέρος της σοδειάς. «Εκείνη την περίοδο δεν είχαμε ουσιαστικά σχεδόν καθόλου βροχοπτώσεις, οπότε τα πράγματα έγιναν πολύ, πολύ άσχημα», ανέφερε ο υπουργός, μιλώντας στον Guardian.

I'm in Zambia, where a historic #ElNiño drought has cost the country half of its harvest. In the region’s breadbasket, 6.6 million people face acute hunger. @WFP and our partners are responding but urgently need resources to do more. pic.twitter.com/tSvmbVZdNb

— Cindy McCain (@WFPChief) May 20, 2024

Οι προμήθειες σε τρόφιμα στερεύουν για πολλές οικογένειες και οι εισαγωγές από άλλες χώρες της περιοχής έχουν γίνει πολύ πιο δύσκολες, καθώς και αυτές αισθάνονται τις επιπτώσεις της ξηρασίας. Οι προμήθειες τροφίμων προέρχονται κυρίως από τη Νότια Αφρική και την Τανζανία, αλλά είναι αβέβαιες για τους επόμενους μήνες. Αξίζει, δε, να σημειωθεί ότι υπό κανονικές συνθήκες, η Ζάμπια έχει πλεόνασμα τροφίμων και εξάγει σε γειτονικές χώρες, όπως το Μαλάουι, η Ζιμπάμπουε και η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ).

Την ίδια ώρα σοβαρά προβλήματα υπάρχουν και στην ηλεκτροδήτηση. Περίπου το 95% της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας προέρχεται από υδροηλεκτρικά έργα, η δυναμικότητα των οποίων έχει μειωθεί στο μισό, με αποτέλεσμα συχνές διακοπές ρεύματος διάρκειας οκτώ ωρών και άνω.

Η ξηρασία ήρθε μετά από μια σειρά πλημμυρών που είχαν ήδη καταστρέψει τις υποδομές της χώρας.Ο πρόεδρος της Ζάμπια, Χακαΐντε Χιτσιλέμα κήρυξε εθνική καταστροφή και έθεσε σε εφαρμογή αυστηρά μέτρα για τη χρήση του νερού.

Emergency… President Nangolo Mbumba has declared a state of emergency over the persistent drought that has gripped most parts of the country. Namibia now joins other SADC countries, including Zimbabwe and Zambia, who have all declared a state of emergency on drought. pic.twitter.com/4wVpfURaLG

— New Era Newspaper (@NewEraNewspaper) May 27, 2024

Η χώρα επιδιώκει επίσης να διαφοροποιηθεί από τον αραβόσιτο, και να στραφεί στην καλλιέργεια άλλων ειδών που θεωρούνται πιο ανθεκτικά στην ξηρασία.

Σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος, η δυσχερής θέση της Ζάμπια αποτελεί μια πρόγευση των καταστροφών που θα πλήττουν όλο και περισσότερο την περιοχή καθώς η κλιματική κατάρρευση θα επικρατεί. «Κοιτάξτε όλους τους παράγοντες και θα σας δείξουν ότι έχει πράγματι υπάρξει αλλαγή στο κλίμα. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία», υπογραμμίζει.

Δύσκολη η πορεία προς την Cop29

Στις αρχές Ιουνίου, χώρες από όλο τον κόσμο θα συναντηθούν στη Βόννη, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, για το πρώτο στάδιο πολύμηνων διαπραγματεύσεων σχετικά με ένα νέο χρηματοδοτικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Οι συζητήσεις θα κορυφωθούν στη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ Cop29 στο Αζερμπαϊτζάν τον Νοέμβριο, στην οποία τα έθνη υποτίθεται ότι θα θέσουν έναν «νέο συλλογικό ποσοτικό στόχο» για την παροχή εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων σε χρηματοδότηση για το κλίμα κάθε χρόνο στον αναπτυσσόμενο κόσμο.

Ωστόσο, οι συνομιλίες πνίγονται στις δυσκολίες. Πολλές χώρες βρίσκονται στη δίνη προεκλογικών εκστρατειών, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο, και της Ε.Ε., όπου οι πολιτικοί ανησυχούν για πιθανές αντιδράσεις κατά της δράσης για το κλίμα.

#Zambia is among several southern African nations urgently seeking international assistance to feed their people amid a prolonged #drought. Most of their food crops have been wiped out. The UN #WFP chief visited the country to assess first-hand the impact of the crisis. pic.twitter.com/Tj1u64UUUh

— CGTN Global Watch (@GlobalWatchCGTN) May 24, 2024

Γενικά δεν είναι ορατή μια συμφωνία σχετικά με τον τρόπο χρηματοδότησης της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, τις πηγές και τον φορέα που θα την αναλάβει.

Αλλά ο υπουργός Περιβάλλοντος της Ζάμπιας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: «Εάν όλος ο κόσμος, ιδίως ο ανεπτυγμένος κόσμος, δεν προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και δεν παράσχει φθηνότερη και επαρκή χρηματοδότηση, τότε θα χάσουμε το τρένο», προειδοποιεί, τονίζοντας ότι οι χώρες που επωφελήθηκαν πρώτες από την εκβιομηχάνιση οφείλουν να αναλάβουν την ευθύνη έναντι των φτωχότερων. «Το κλίμα έχει αλλάξει επειδή ο ανεπτυγμένος κόσμος αγόραζε τόσα πολλά ορυκτά καύσιμα για την ανάπτυξή του. Αυτά τα ορυκτά καύσιμα έχουν καεί και έχουν κάνει το κλίμα να αλλάξει», λέει χαρακτηριστικά. «Η Αφρική έχει συμβάλει πολύ λίγο στην κλιματική αλλαγή. Οι εκπομπές μας CO2 είναι σχεδόν αμελητέες. Και όμως οι συνέπειες που υφίσταται η Αφρική είναι τόσο σοβαρές», υπογραμμίζει.

Δυσβάστακτο το χρέος της χώρας

Η Ζάμπια, όπως και πολλές άλλες ευάλωτες στο κλίμα χώρες, αγωνίζεται επίσης να αντιμετωπίσει ένα δυσβάστακτο χρέος, το οποίο έχει επιδεινωθεί από τα υψηλά επιτόκια σε όλο τον κόσμο ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία. Η κυβέρνηση έλαβε βοήθεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για την αναδιάρθρωση του χρέους της και πήρε μέτρα για τη σταθεροποίηση της οικονομίας, η οποία μέχρι την ξηρασία αναπτυσσόταν και πάλι μετά από χρόνια συρρίκνωσης.

Η χώρα ελπίζει επίσης να εκμεταλλευτεί περαιτέρω τον ορυκτό της πλούτο, συμπεριλαμβανομένου του κοβαλτίου και του χαλκού, μεταλλεύματα απαραίτητα για την παγκόσμια μετάβαση σε ένα ενεργειακό σύστημα χαμηλών εκπομπών άνθρακα και την ίδια ώρα διερευνά μια εταιρική σχέση με τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό για την πραγματοποίηση εξαγωγών.

Η παραγωγή κοβαλτίου υπήρξε προβληματική σε μέρη της Αφρικής, συμπεριλαμβανομένης της ΛΔΚ, όπου έχει συνδεθεί με παιδική εργασία και εκμετάλλευση. Η διαχείριση της παραγωγής θα γίνει με τρόπο που να ωφελεί τους ανθρώπους χωρίς να βλάπτει το περιβάλλον, δεσμεύτηκε ο υπουργός Περιβάλλοντος της Ζάμπια, τονίζοντας ότι οι όποιες επενδύσεις γίνουν στον κλάδο δεν θα πρέπει να ωφελήσουν μόνο τον ιδιωτικό τομέα, αλλά και την ίδια τη χώρα.

Διαβάστε επίσης: