Μία ημέρα μετά την έναρξή της, η μερική υποχώρηση της κυβέρνησης της Νιγηρίας, έφερε την προσωρινή αναστολή της γενικής απεργίας διαρκείας στην οποία είχαν προχωρήσει τα συνδικάτα της χώρας.
Η απεργία, η οποία ήδη από τις πρώτες 24 ώρες είχε παραλύσει τη χώρα της Αφρικής, μπλοκάροντας καθολικά κομβικούς τομείς της παραγωγής όπως η εξορυκτική δραστηριότητα, η βιομηχανία, η ενέργεια και οι μεταφορές, έγινε στο πλαίσιο μίας μάχης διαρκείας που δίνεται εδώ και καιρό στη Νιγηρία για την αύξηση του κατώτατου μισθού. Αίτημα που τίθεται ως αιχμή για τα συνδικάτα της χώρας την ίδια στιγμή που εκατομμύρια εργαζόμενοι και εργαζόμενες ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, καλούμενοι να επιβιώσουν με μισθούς-ψίχουλα μέσα σε ένα περιβάλλουν διαρκούς αύξησης του κόστους ζωής.
Με τις κινητοποιήσεις του τελευταίου έτους να λαμβάνουν πολύμορφο χαρακτήρα και να χαρακτηρίζονται από πρωτοφανή μαζικότητα, τα σωματεία κατάφεραν να κερδίσουν μερική αύξηση του κατώτατου μισθού χωρίς ωστόσο να έχουν μπορέσει -προς το παρόν- να επιβάλουν συνολικά τα αιτήματά τους.
Η αναστολή της απεργίας, που αποφασίστηκε την Τρίτη 4 Ιουνίου, έχει εβδομαδιαία χρονική διάρκεια, περίοδο που τα σωματεία θα διαπραγματευτούν εκ νέου -και όπως φαίνεται σε καθημερινή βάση- με την κυβέρνηση. Αξίζει να σημειωθεί πως η διαφορά μεταξύ των διεκδικήσεών τους για τον κατώτατο μισθό (494.000 naira/ περίπου 300 ευρώ) και της μέχρι τώρα κυβερνητικής πρότασης για μονιμοποίηση της προσωρινής αύξησης που είχε δώσει το 2023 (65.000 naira/ περίπου 40 ευρώ) είναι χαώδης.
Παρά τις πληροφορίες που θέλουν τα σωματεία να είναι διατεθειμένα να έρθουν σε προσωρινή πιθανή συμφωνία στο ύψος των 100.000 naira, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί για μία τέτοια εξέλιξη. Άλλωστε η κατάσταση κρίσης στην οποία έχει εισέλθει τα τελευταία χρόνια η οικονομία της χώρας, κομβικοί τομείς της οποίας (όπως η εξόρυξη και η βιομηχανία) είναι ιδιωτικοποιημένοι και στα χέρια διεθνών ομίλων καθώς και ο ρυθμός αύξησης του δημόσιου χρέους το οποίο για το 2023 ανήλθε στα 113 δισ. δολάρια, δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια για υποχωρήσεις στην κυβέρνηση. Την ίδια στιγμή o πληθωρισμός, που τον Απρίλιο του 2024 αυξήθηκε κατά 11% σε σχέση με τον Απρίλιο του 2023, έχει μετατρέψει τα τρόφιμα και πολλά είδη πρώτης ανάγκης σε είδη πολυτελείας στα οποία η πλειοψηφία του πληθυσμού δεν έχει πλέον πρόσβαση. Από την άλλη, οι εκπρόσωποι των σωματείων δέχονται πιέσεις από εκατομμύρια εργαζομένους που είναι διατεθειμένοι να παραλύσουν εκ νέου βιομηχανίες, αεροδρόμια, επιχειρήσεις, νοσοκομεία και σχολεία.
«Ακόμα και 100.000 naira δεν θα είναι αρκετά καθώς οι τιμές στην αγορά έχουν ανέβει, αλλά θα είναι καλύτερα από ό,τι έχουμε τώρα», δήλωσε ο Shittu Lawal, υπάλληλος στο υπουργείο Πληροφοριών της Νιγηρίας και ο οποίος ξοδεύει 500 naira την ημέρα μόνο για τη μετακίνηση από και προς τον χώρο εργασίας του.
Χωρίς να μπορούμε να γνωρίζουμε την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων των επόμενων ημερών, αξίζει να αναφέρουμε πως ήταν η ίδια η μαζικότητά της που έκανε μία ημέρα απεργίας αρκετή για να ταρακουνήσει την κυβέρνηση της Νιγηρίας: Εκτός του κλεισίματος επιχειρήσεων και δημόσιων υπηρεσιών, ακυρώθηκαν εκατοντάδες πτήσεις από και προς τα αεροδρόμια της χώρας, σταμάτησε σε πολλές περιπτώσεις η εξόρυξη πετρελαίου, ενώ δεκάδες περιοχές έμειναν χωρίς ρεύμα ως αποτέλεσμα της καθολικής συμμετοχής των εργαζομένων στο εθνικό δίκτυο ηλεκτροδότησης.
Ένας διάλογος που ξεκινάει στην Νιγηρία και τελειώνει σε όλο τον πλανήτη-Ποιος πληρώνει τις κρίσεις του συστήματος;
Στον έντονο δημόσιο διάλογο που έχει ανοίξει στη Νιγηρία ως αποτέλεσμα της πίεσης που έχουν καταφέρει να ασκήσουν τα συνδικάτα, τα αντικρουόμενα ταξικά συμφέροντα εκφράζονται εμφατικά.
Ο πρώην υποδιοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Νιγηρίας, Kingsley Moghalu, σχολίασε μέσω του λογαριασμού του στο X ότι το επίπεδο παραγωγικότητας της Νιγηρίας δεν μπορεί να υποστηρίξει τον κατώτατο μισθό των 494.000 naria που διεκδικούν τα σωματεία.
Ο πρώην υποδιοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Νιγηρίας, Kingsley Moghalu, σχολίασε ότι το επίπεδο παραγωγικότητας της Νιγηρίας δεν μπορεί να υποστηρίξει τον κατώτατο μισθό των 494.000 N που απαιτεί η οργανωμένη εργασία, συνιστώντας έναν κατώτατο μισθό από N75.000 έως N100.000.
«Στις συζητήσεις για τον εθνικό μισθό στη Νιγηρία, χάνουμε το θεμελιώδες σημείο: υπάρχει πολύ μικρή ή καθόλου παραγωγικότητα στην οικονομία», δήλωσε.
«Αν είχαμε μια πραγματικά παραγωγική οικονομία, δεν υπάρχει κανένας λόγος να μην μπορούμε να έχουμε το είδος του κατώτατου μισθού των 400.000 ή και 500.000 naria που θέλουν τα σωματεία. Αλλά δεν μπορούμε, διότι το επίπεδο παραγωγικότητας της οικονομίας δεν μπορεί να το υποστηρίξει. Θυμηθείτε, ο κατώτατος μισθός δεν αφορά μόνο τους μισθούς του κράτους. Δεν υπάρχουν περισσότεροι από 2 εκατομμύρια, το πολύ 3 εκατομμύρια δημόσιοι υπάλληλοι στη Νιγηρία. Αφορά ακόμη περισσότερο το τί πληρώνεται στον ιδιωτικό τομέα στο προσωπικό των νοικοκυριών κ.λ.π. Όλα αυτά είναι ο λόγος για τον οποίο, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα πράγματα, συμπεριλαμβανομένης της αποφυγής ενός κατώτατου μισθού που πολλαπλασιάζει τον ήδη καταστροφικό πληθωρισμό (αν υποθέσουμε ότι ένας τέτοιος μισθός μπορεί να καταβληθεί), προτείνω έναν κατώτατο μισθό μεταξύ N75.000 και N100.000».
«Στην πραγματικότητα, μιλώντας για παραγωγικότητα, πόσο παραγωγικός είναι ένας μέσος Νιγηριανός εργαζόμενος; Πόσο ειδικευμένος είναι και συνεπώς πόση αξία δημιουργεί;» σημείωσε μεταξύ άλλων.
Την ίδια στιγμή το Εργατικό Κογκρέσο της Νιγηρίας (NLC) και το Συνδικαλιστικό Κογκρέσο (TUC) δηλώνουν ετοιμότητα για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων και των κινητοποιήσεων. Ενώ αποτελεί κοινό μυστικό πως η αναστολή της απεργίας έχει τη μορφή τελεσιγράφου δίνοντας λίγες ημέρες στην κυβέρνηση έτσι ώστε αυτή να επανέλθει με νέα πρόταση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, σε κοινή τους ανακοίνωση μετά τη συνάντηση που είχαν με μέλη της κυβέρνησης αναφέρουν πως:
«Υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη να δημιουργηθεί το κατάλληλο περιβάλλον για να συνεχιστεί απρόσκοπτα η διαπραγμάτευση. Ως εκ τούτου, η επ’ αόριστον πανελλαδική απεργία χαλαρώνει για μία εβδομάδα από σήμερα, ώστε να επιτραπεί στην Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση να δεσμευτεί για έναν συγκεκριμένο και αποδεκτό Εθνικό Ελάχιστο Μισθό- να λάβει οριστικά μέτρα για την αναστροφή της αύξησης των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας πίσω στα N66/kwh και να καταργήσει την κατάταξη των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας σε ζώνες, απόφαση που επιφέρει διακρίσεις».
Τονίζουν πως η NLC και η TUC «έχουν εντολή να συνεχίσουν να διατηρούν ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας με την Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση για να διαπραγματευτούν και να εξασφαλίσουν ευνοϊκά αποτελέσματα για τους εργαζόμενους και το λαό της Νιγηρίας» ενώ εκφράζουν «βαθιά ευγνωμοσύνη στους Νιγηριανούς εργαζόμενους και στο ευρύ κοινό για την αμέριστη υποστήριξη και αλληλεγγύη τους σε αυτόν τον κρίσιμο αγώνα για καλύτερες συνθήκες διαβίωσης και εργασίας».
Όσα διαβάζουμε δεν μας είναι άγνωστα. Όπως αναφέρθηκε ήδη, αποτελούν καρέ συζητήσεων που αποτυπώνουν τα αντικρουόμενα συμφέροντα που συνυπάρχουν στην κοινωνία, ιδωμένα μέσα από τον μεγεθυντικό φακό που μας προσφέρουν ως εργαλείο, οι περίοδοι κρίσης των καπιταλιστικών οικονομιών. Συνιστούν αποσπάσματα του δημόσιου διαλόγου που απασχόλησε σε επίπεδο κεντρικής πολιτικής σκηνής και την Ελλάδα στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας. Είναι συζητήσεις, που αν και θαμμένες πλέον ανάμεσα στις αδιέξοδες λογικές του TINA και του ευρωμονόδρομου, συνεχίζουν να απασχολούν εκατομμύρια εργαζόμενους της χώρας.
Είναι συζητήσεις που πυκνώνουν σε όλο τον κόσμο και θέτουν όλο και πιο ξεκάθαρα το ερώτημα για το αν μπορεί να υπάρξει μία κοινά αποδεκτή λύση για τις δύο κύριες τάξεις όταν η μία συντηρεί και πολλαπλασιάζει τον πλούτο της βασισμένη στον μόχθο και στη φτώχεια της άλλης.
Όσο ο Νιγηριανός τραπεζίτης αναλύει για τη λειψή παραγωγικότητα της εργασίας στη Νιγηρία και συνιστά λελογισμένες κινήσεις στην κυβέρνηση, δεκάδες εκατομμύρια Νιγηριανοί που δουλεύουν φτηνά για το ένα ή το άλλο μονοπώλιο, δεν έχουν πρόσβαση σε τρόφιμα, φτηνή ενέργεια, σε δημόσιες και ποιοτικές υπηρεσίες Υγείας και Παιδείας.
Αυτό λοιπόν που φανερώνει και πάλι μπροστά στα μάτια μας η ταξική μάχη που διεξάγεται στην Νιγηρία, δεν είναι τίποτα περισσότερο από δύο αντιτιθέμενες τάξεις που ζητούν μεγαλύτερο μερίδιο από την κερδοφορία που παράγει με την εργασία της η μία, για να καταλήγει στην τσέπη της άλλης.
Είναι πολλές οι φορές στην Ιστορία που αυτές τις κρίσεις τις φορτώθηκαν τελικά οι εργαζόμενοι, βιώνοντας την απότομη φτωχοποίησή τους ή ακόμα και τη βαρβαρότητα των πολέμων που συχνά επιλέγεται ως διέξοδος από αυτούς που κρατούν στα χέρια τους το τιμόνι των κοινωνιών.
Αναμένοντας όμως τις εξελίξεις των διαπραγματεύσεων, οσφραινόμαστε ταυτόχρονα τις αναθυμιάσεις της εύφλεκτης ύλης που έχει συσσωρευτεί στις χώρες της Αφρικής ως αποτέλεσμα της μακράς περιόδου εντατικής εκμετάλλευσης των εργαζομένων τους και της καταλήστευσης του πλούτου τους από τη Δύση.
Και για κάποιον, όχι και τόσο περίεργο, λόγο ο αγώνας των εργαζομένων της Νιγηρίας μας υπενθυμίζει πως σε κάποιες στροφές της Ιστορίας, για όσους «είναι αναγκασμένοι να πουλούν την εργατική τους δύναμη για να ζήσουν, που ζουν τόσο όσο βρίσκουν δουλειά και που βρίσκουν τόσο δουλειά όσο η εργασία τους αυξάνει το κεφάλαιο», αυτές οι κρίσεις μετατράπηκαν σε ευκαιρίες.
