Η Τουρκία θα πρέπει να αντιμετωπίσει κατηγορίες ενώπιον του διεθνούς δικαστηρίου για την συνενοχή της σε πράξεις γενοκτονίας κατά του λαού των Γιαζίντι, ενώ η Συρία και το Ιράκ απέτυχαν να αποτρέψουν τις δολοφονίες, σύμφωνα με έρευνα που ενέκρινε η Βρετανίδα δικηγόρος για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Λαίδη Ελένα Κένεντι.
Η έκθεση, που συντάχθηκε από μια ομάδα διακεκριμένων δικηγόρων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, επιδιώκει να υπογραμμίσει την δεσμευτική ευθύνη που έχουν τα κράτη να αποτρέψουν την γενοκτονία στα εδάφη τους, ακόμη και αν αυτή διαπράττεται από τρίτο μέρος όπως το Ισλαμικό Κράτος (IS).
Οι δικηγόροι της Επιτροπής Δικαιοσύνης των Γιαζίντι (YJC) δήλωσαν ότι υπάρχει ευθύνη βάσει του διεθνούς δικαίου για τα κράτη να αποτρέψουν το έγκλημα της γενοκτονίας βάσει της Σύμβασης για την Γενοκτονία. Ο Σερ Τζόφρι Νάις, πρόεδρος της YJC, περιέγραψε την γενοκτονία του λαού των Γιαζίντι ως «τρέλα στοιβαγμένη στο κακό».
«Οι μηχανισμοί που υπήρχαν θα μπορούσαν να είχαν σώσει τους Γιαζίντι από αυτό που τώρα αποτελεί μέρος του παρελθόντος τους και μέρος της προηγούμενης μερικής καταστροφής τους», είπε.
Είναι ευρέως αποδεκτό ότι επιχειρήθηκε γενοκτονία κατά των Γιαζίντι, μιας θρησκευτικής μειονότητας, από το 2013 στο Ιράκ και την Συρία. Η έκθεση, η οποία ακολούθησε μια τριετή έρευνα για την συμπεριφορά 13 χωρών, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τρεις από αυτές δεν εκπλήρωσαν το καθήκον τους να λάβουν εύλογα μέτρα για την πρόληψη της γενοκτονίας.
Στην περίπτωση της Τουρκίας, η επιτροπή προχώρησε παραπέρα κατηγορώντας τους ηγέτες της ότι ήταν συνένοχοι στις σφαγές, ισχυριζόμενη ότι απέτυχε να αστυνομεύσει τα σύνορά της για να σταματήσει την ελεύθερη ροή μαχητών του Ισλαμικού Κράτους, συμπεριλαμβανομένου ενός σημαντικού αριθμού Τούρκων υπηκόων. Τούρκοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι οι επικρίσεις είναι αβάσιμες.
Η επιτροπή ισχυρίστηκε ότι από τον Απρίλιο του 2014, Τούρκοι αξιωματούχοι αγνόησαν την πώληση, την μεταφορά και την υποδούλωση Γιαζίντι γυναικών και παιδιών και βοήθησαν να εκπαιδεύσουν μαχητές που συνδέονται με το Ισλαμικό Κράτος για να πολεμήσουν τους Κούρδους εχθρούς του στη Συρία, ενισχύοντας έτσι τους δράστες της γενοκτονίας.
«Οι Τούρκοι αξιωματούχοι γνώριζαν ή/και αγνόησαν εσκεμμένα τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι αυτά τα άτομα θα χρησιμοποιούσαν αυτή την εκπαίδευση για να διαπράξουν απαγορευμένες πράξεις εναντίον των Γιαζίντι», αναφέρει η έκθεση.
Η έκθεση σημειώνει ότι παρόμοιοι ισχυρισμοί έχουν διατυπωθεί εναντίον ορισμένων κρατών του Περσικού Κόλπου, συμπεριλαμβανομένου του Κατάρ, αλλά δεν προσκομίστηκαν επαρκή στοιχεία.
Η έκθεση 278 σελίδων αναγνωρίζει ότι μέχρι τον Ιούνιο του 2014, το Ιράκ είχε καλέσει τον ΟΗΕ να αναγνωρίσει τις φρικαλεότητες που διέπραξε το Ισλαμικό Κράτος, αλλά κατηγόρησε την ιρακινή κυβέρνηση ότι δεν συντονίστηκε με τις κουρδικές αρχές ή δεν έλαβε μέτρα για να εκκενώσει τους Γιαζίντι σε ασφαλές μέρος.
Η κυβέρνηση της Συρίας, σύμφωνα με την έκθεση, απέτυχε να αποτρέψει την μεταφορά και κράτηση των υποδουλωμένων Γιαζίντι στο έδαφός της.
Ο πρέσβης της Τουρκίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, Ουμίτ Γιαλτσίν, δήλωσε ότι οι επικρίσεις είναι αβάσιμες και άδικες. Ανέφερε ότι η Τουρκία «ξεκινώντας από τα πρώτα χρόνια της σύγκρουσης στη Συρία έπαιξε βασικό ρόλο στην προστασία των Σύριων πολιτών και μειονοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των Γιαζίντι, στην περιοχή από τις επιθέσεις και τις παραβιάσεις τρομοκρατικών ομάδων».
«Η Τουρκία όχι μόνο άνοιξε τις πόρτες της και έγινε ασφαλές καταφύγιο για εκατομμύρια Σύριους και Γιαζίντι, αλλά παρείχε προστασία στον λαό της περιοχής μέσω τριών αντιτρομοκρατικών επιχειρήσεων στη Συρία. Σήμερα οι Γιαζίντι ζουν ειρηνικά σε περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο της νόμιμης συριακής αντιπολίτευσης στη βορειοδυτική Συρία».
«Επιπλέον, πέρυσι, πολλές οικογένειες Γιαζίντι που έφυγαν πρόσφυγες στη βορειοδυτική Συρία προσπάθησαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους στη βορειοανατολική Συρία, αλλά εμποδίστηκαν από το PKK/YPG».
Η Λαίδη Κένεντι, στον κοινό πρόλογό της με τον Λόρδο Άλτον, δήλωσε ότι «υπάρχει ένας ωκεανός ατιμωρησίας όσον αφορά την γενοκτονία των Γιαζίντι», σημειώνοντας ότι το Ισλαμικό Κράτος ως μη κρατικός παράγοντας δεν μπορεί να διωχθεί σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Παράλληλα, τα κράτη «απέτυχαν στο καθήκον τους να αντιμετωπίσουν τις ευθύνες τους για την πρόληψη της γενοκτονίας για διάφορους απάνθρωπους λόγους». Εάν δεν λογοδοτήσουν, έγραψε, «τότε η υπόσχεση ‘ποτέ ξανά’ είναι κούφια».
