“Ο γιατρός μπορεί να μην εγκαταλείπει τον ασθενή του, όμως ο ασθενής μπορεί να αλλάξει γιατρό”, δήλωσε την Πέμπτη 9 Απριλίου, ο πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαΐχ Μπολσονάρου στη συνάντησή του με τον υπουργό Υγείας του, Λουΐζ Ενρίκε Μαντζέτα, υπαινισσόμενος ότι η ανοικτή βεντέτα που έχει ξεκινήσει μεταξύ των δύο πολιτικών δεν έχει κλείσει οριστικά. Ο Μαντζέτα είχε διατυπώσει τον πρώτο όρο της προηγούμενης πρότασης την περασμένη Δευτέρα, όταν επιβεβαιώθηκε ότι παρά το γεγονός πως του τράβηξε το χαλί ο Μπολσονάρου, παρέμεινε στην κυβέρνηση, προκαλώντας τον ενθουσιασμό του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού της Βραζιλίας. Ενός πληθυσμού, που στην κρίση της πανδημίας, με τους κοντά 900 νεκρούς, έχει βρει στο πρόσωπο του υπουργού Υγείας, ενός γιατρού και σοβαρού τεχνοκράτη, τη μόνη στιβαρή βακτηρία για να στηρίξει τις ελπίδες της, απέναντι σε έναν εγκληματικά επικίνδυνο και ανεύθυνο πρόεδρο, του οποίου οι μόνες επιστημονικές βάσεις για τα επιχειρήματά του προέρχονται είτε από τους μεγαλοεπιχειρηματίες και τα άλλα κερδοσκοπικά συμφέροντα, είτε από τον προσωπικό του…αστρολόγο Ολάβου ντζι Καρβάλιου.
Η κοινή γνώμη την Δευτέρα, όταν άκουγε τον αρμόδιο υπουργό που επιδοκιμάζει το 76% και πλέον της κοινωνίας, να διαβεβαιώνει πως θα κάνει τα πάντα για να παραμείνει η χώρα “ανθεκτική” (το σύνθημα που τον έχει καθιερώσει), πλάι σε έναν σιωπηλό Μπολσονάρου, που πλέον μόλις το 33% δηλώνει πως τον εμπιστεύεται, υποδέχθηκε το νέο βγαίνοντας στα μπαλκόνια και κτυπώντας κατσαρόλες και και τραγουδώντας για την πρώτη σοβαρή ήττα του “Μποζο-νάρου” και της φατρίας των “Μπόμπου-νάρου” (bobo στα πορτογαλικά σημαίνει βλάκας), όπως αποκαλούν οι πολίτες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το νεποτικό σχήμα στην ηγεσία της χώρας, αλλά και ολάκερου του εσμού που συνδιοικεί μαζί τους.
Είναι αδιαμφισβήτητο πως όταν οι πολίτες άκουγαν στην απαρχή της βεντέτας τον Μπολσονάρου να αστράφτει και να βροντά ενάντια στους ουτιδανούς, “που έγιναν κάποιοι, όταν τους εμπιστεύθηκα κυβερνητικές θέσεις και μιλάνε αφ’ υψηλού, αλλά δεν έχει έλθει ακόμη η ώρα τους, γιατί εγώ ξέρω να χρησιμοποιώ τα μολύβια μου για να υπογράψω την απόλυσή τους”, όλοι καταλάβαιναν πως πίσω από τα λόγια του αυτά απηχούσε το δηλητήριο που είχε αρχίσει να χύνει ο ντζι Καρβάλιου, που έγραφε στο Facebook: “Ο Δαντελένιος [όπως ονομάζει τον Μαντζέτα] είναι το τυπικό παράδειγμα του τι συμβαίνει όταν μια κυβέρνηση επιλέγει τους κορυφαίους αξιωματούχους της με καθαρά “τεχνικά κριτήρια”, ανεξάρτητα από τις ιδεολογικές τους πεποιθήσεις. Όλοι οι κομμουνιστές εκείνο που επιδιώκουν ένθερμα είναι ο αντίπαλός τους να προσπαθήσει να τους νικήσει φεύγοντας από το ιδεολογικό επίπεδο. Οι στρατιωτικοί διέπραξαν αυτή τη μ…. και το 1964 και και έτσι παρ’ όλη τη δύναμη που διέθεταν κατέληξαν να ταπεινωθούν”.
Σαν κάποιος να ακούει ακριβώς τις δηλώσεις του Μπολσονάρου, που από την πρώτη φορά που εξέπεμψε διάγγελμα από το προεδρικό του γραφείο φρόντισε πλάι στη Βίβλο να βρίσκεται σε περίοπτη θέση και το βιβλίο του αστρολόγου-διανοούμενου—γραμμένο το 1996: O imbecil coletivo: atualidades intelectuais brasileiras (“Ο συλλογικός ηλίθιος: η σημερινή βραζιλιάνικη διανόηση”), που αποτελεί ένα από τα εγχειρίδια αναφοράς του προέδρου.
Οπαδός της Επίπεδης Γης, εξάγγελος κάθε θεωρίας συνωμοσίας
Αναμειγνύοντας ιδεολογικές ακρότητες με κακοχωνεμένες δοξασίες εσωτερισμού ο γκουρού του προέδρου, που θεωρεί πως “όποιος δεν διάβασε και δεν ασχολείται με την αστρολογία είναι αναλφάβητος”, ισχυρίζεται πως ο Μαντζέτα είναι “τηλεκατευθυνόμενο (sic) πιόνι της Κίνας”, η κυβέρνηση της οποίας χρησιμοποιεί έναν ιό “εξαιρετικά χαμηλής θνησιμότητας”, για να εγκαθιδρύσει μια “παγκόσμια επιστημονική δικτατορία”. Συνεπώς, η μάχη που πρέπει να δίνει η ανθρωπότητα δεν είναι στην πραγματικότητα για να σώσει ζωές.
Για τον αυτοανακηρυχθέντα φιλόσοφο (που δεν διαθέτει τέτοιο πτυχίο, αν και γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο), αλλά γνωστό αστρολόγο, οι ειδικοί σε όλο τον κόσμο που υπερασπίζονται την καραντίνα είναι κομμουνιστές και, όπως είπε σε ένα από τα βίντεο του YouTube, η επιδημία του κορονοϊού “δεν υπάρχει”. Βασισμένος στο δικό του αλάθητο, δηλώνει δεν υπάρχει “ούτε μία περίπτωση”, που να συνηγορεί ότι και στην οποία έχει επιβεβαιωθεί ότι ο νεκρός πέθανε εξαιτίας του ιού και ότι αυτό που συμβαίνει είναι “η μεγαλύτερη χειραγώγηση της κοινής γνώμης που υπήρχε ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία”.
Το παραλήρημα τούτο (που μας θυμίζει πως κάποτε οι γιατροί ήσαν και αστρολόγοι – βλ. Νοστράδαμο ή Πτολεμαίο) θα έμοιαζε χαριτωμένο, εάν δεν ήταν επικίνδυνο, γιατί ο αστρολόγος ελέγχει πλήρως έναν από τους σκληρούς πυρήνες της κυβέρνησης Μπολσονάρου, έχοντας λόγο για τον διορισμό πολλών υπουργών και γενικών γραμματέων, ιδίως του ίδιου του υπουργού Εξωτερικών, του διαπρύσιου αντιπάλου της παγκοσμιοποίησης Ερνέστου Αραούζου, του ανεκδιήγητου υπουργού Παιδείας Ρικάρντου Βελές Ροντρίγκες, αλλά και του αντικαταστάτη του Αμπραάμ Βεϊντράουμπ.
Όταν την Κυριακή 5 Απριλίου είχε κορυφωθεί η κρίση, με τον Μπολσονάρου να ανακοινώνει την απόλυση του υπουργού Υγείας, οι κυβερνήτες των πολιτειών (τους οποίους μαζί με τον Μαντζέτα δεν σταματά να στηλιτεύει ο πρόεδρος για τα μέτρα περιορισμού που “καταστρέφουν” το οικονομικό όραμα της χώρας, όπως βέβαια το ψυχανεμίζονται οι ισχυροί φίλοι του) αισθάνθηκαν ένα ρίγος, όπως άλλωστε και ο λαός.
Όπως έγραφε και η εφημερίδα O Globo, ως κύριος υποψήφιος για την αντικατάσταση του Μαντζέτα εμφανιζόταν ο Οσμάρ Τέρρα, γνωστός για τις ανατριχιαστικές απόψεις του περί εξαναγκασμένου εγκλεισμού των ναρκοεξαρτημένων σε θεραπευτικές κοινότητες της πανίσχυρης Ευαγγελικής Εκκλησίας, που χάρις και στη στήριξή της εξελέγη ο νυν πρόεδρος.
Μάλιστα ο κύριος “Terra Plana” (Επίπεδη Γη), όπως αποκαλείται από όλους με ένα λογοπαίγνιο ανάμεσα στο όνομά του και τις γενικότερες απόψεις του εναντίον του “ψεύδους” της επιστήμης, και εν προκειμένου τις υπερβολές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, εμφανίσθηκε το ίδιο βράδυ με τον Μπολσονάρου, κρατώντας και ένα κουτάκι υδροξυχλωρικίνης, της ουσίας που θεωρείται πως δρα αποτελεσματικά κατά του κορονοϊού και ο πρόεδρος με τους συν αυτώ αξιώνουν από τους γιατρούς να τη συνταγογραφούν ως πανάκεια, για να αποφευχθεί το καταστροφικό για την οικονομία lockdown.
Εδώ βρίσκεται και άλλη μία από τις γεννεσιουργές αιτίες της τριβής με τον Μαντζέτα. Ο υπουργός αρνείται να υπογράψει το διάταγμα που του προτείνει ο Μπολσονάρου για τη μαζική συνταγογράφηση της υδροξυχλωρικίνης, ασπαζόμενος πλήρως τα πρωτόκολλα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και αναμένοντας τα πλήρη και επιστημονικά αποτελέσματα των σχετικών θεραπειών, ακριβώς όπως έχει δηλώσει ότι θα κάνει το σύνολο του ιατρικού κόσμου στη Βραζιλία.
Ο Μπολσονάρου, που από την αρχή της πανδημίας έχει ταχθεί κατά των περιοριστικών μέτρων και έχει επιτεθεί στους κυβερνήτες και τους γιατρούς, δεν σταματά να διασαλπίζει πως ο Μαντζέτα, ο Τύπος και οι κυβερνήτες που τον ακούνε “θα κάνουν τον κόσμο να πεινάσει”, υπερβάλλοντας για μία ασθένεια που χτυπά μόνον “τα γερόντια” και όχι τον ενεργό πληθυσμό, που θα πρέπει να συνεχίσει να δουλεύει “γιατί η χώρα δεν μπορεί να σταματήσει”. Και φυσικά ως μέτρο αντιμετώπισης προτείνει μαζί με τους Ευαγγελιστές “νηστεία και προσευχή”.
Ο ίδιος ο Terra Plana (που ανήκει στο στενό περιβάλλον του “Μπολσονάρου 0.2”, δηλ. του προεδρικού υιού Εντουάρντου, που ασχολείται με τη διασπορά fake-news για λογαριασμό της προεδρίας) τις προηγούμενες ημέρες, δείχνοντας την πίστη του στον αρχηγό, τόλμησε να διαστρέψει ανερυθρίαστα τα ανατριχιαστικά στοιχεία από την πανδημία στην Ισπανία, αποδίδοντάς τα στα περιοριστικά μέτρα. Ισχυρίσθηκε ότι στο μόνο που συμβάλλει η καραντίνα είναι να πολλαπλασιάζει τα κρούσματα, αντί να τα μειώνει. Όπως δε πρόσφατα αποκαλύπτει μία συνομιλία του με τον υπουργό Πολιτών, Όνιξ Λουρενζόνι, ο Terra Plana ακόμη μηχανορραφεί για την απόλυση του υπουργού Υγείας.
“Πραξικόπημα” και αντι-πραξικόπημα
Ωστόσο, το πραξικόπημα-οπερέτα του Μπολσονάρου κατά του υπουργού του έμεινε στα χαρτιά, σχεδόν εν τη γενέσει του. Ο πρόεδρος δεν ανακοίνωσε ανοικτά την απόλυση του υπουργού, την άφησε να υφέρπει, ώσπου ο Μαντζέτα όρθωσε το ανάστημά του μέσα στο υπουργικό συμβούλιο, δηλώνοντας στον προεδρεύοντα, τον πανίσχυρο στρατηγό Μπράγκα Νέτου, πως θα δεχθεί μεν να φύγει, αλλά πρωτίστως θα πρέπει να σταματήσουν οι απειλές, οι κινδυνολογίες, οι φήμες και οι επιθέσεις κατά των γιατρών.
Ήταν ο Μπράγκα Νέτου και η πτέρυγα των στρατηγών (που τόσο μισούν οι γιοί Μπολσονάρου) που συνέβαλαν στο να αποτρέψουν την απομάκρυνση του Μαντζέτα, μαζί φυσικά με όσους και συστρατεύθηκαν υπέρ της παραμονής του.
Ίσως για αυτό κάποια δυτικά μέσα εημέρωσης, με πλημμελή εικόνα για το ποιά είναι η σύνθεση της κυβέρνησης του Μπολσονάρου, ερμήνευσαν το “αντι-πραξικόπημα” στην ουσία των στρατηγών, ως δικό τους coup d’état. Η αλήθεια είναι πως μέσα στην “σφηκοφωλιά” της κυβέρνησης συνυπάρχουν, λόγω των συμφερόντων τους, εκούσες άκουσες πολλές αντικρουόμενες πτέρυγες: από τους “Ολαβιστές”, το κόμμα της “Επιχείρησης Lava Jato” του υπουργού Δικαιοσύνης Σέρζιου Μόρου, τα υπερνεοφιλελεύθερα Chicago Boys του αδειασμένου από τις συνθήκες της πανδημίας υπουργού Οικονομικών Πάουλου Γκέτζις, τους Ευαγγελιστές, τους κεντρώους και τους φίλους των υιών του Μπολσονάρου. Εκείνοι όμως που κατορθώνουν να συσπειρώσουν πλειοψηφίες στο πολυκερματισμένο Κοινοβούλιο και τη Γερουσία είναι οι δύο πρόεδροί τους, Ροντρίγκου Μάια και Νταβίντ Αλκουλούμπρι, που παίζουν το δικό τους παιγνίδι.
Όταν στις 6 Απριλίου, ξεσηκώθηκε ο κόσμος στα μπαλκόνια, οι κυβερνήτες των πολιτειών και οι πρόεδροι των δύο νομοθετικών σωμάτων έσπευσαν να προειδοποιήσουν τον Μπολσονάρου πως, εάν αποπειράτο να απομακρύνει τον Μαντζέτα, θα έβρισκαν τη δεύτερη εξουσία απέναντί του. Μάλιστα, ο Μάια τον απείλησε πως δεν πρόκειται το σώμα να εγκρίνει καμία άλλη απόφασή του που αντιβαίνει στις παραινέσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του ιατρικού κόσμου. Μάλιστα ο ίδιος παρομοίασε τον Μπολσονάρου ως φορτηγατζή που οδηγεί με ταχύτητα το όχημά του στον τοίχο.
Παράλληλα, και το επίσης πανίσχυρο στη διαμόρφωση της πολιτικής γραμμής και των εξελίξεων στη χώρα Ανώτατο Δικαστήριο, άφησε να αιωρείται στην ατμόσφαιρα και η πιθανότητα μίας “παραπομπής” (impeachment) του Μπολσονάρου.
Η δαμόκλειος σπάθη άλλαξε κεφαλή και η μη άμεσα ομολογούμενη πτώση της είχε περάσει από το πρόσωπο του Μαντζέτα σε εκείνο του Μπολσονάρου, που έμεινε με την τελική ανακοίνωση να μην διαβαίνει το “έρκος οδόντων” του. Το βράδυ της Κυριακής μάλιστα, λίγο προτού ο Μαντζέτα προβεί σε δηλώσεις στον Τύπο, ο αντιπρόεδρος Άμιλτον Μουράου έσπευδε να τα μαζέψει, εν είδει εκμυστήρευσης στην Globo News, αποκαλύπτοντας πως ο Μαντζέτα παραμένει στη θέση του.
Ο Μαντζέτα την επομένη παρουσιάσθηκε μπροστά στις κάμερες και δήλωσε πως έχει κουρασθεί από τον επικοινωνιακό και πολιτικό κατατρεγμό του και τις επιθέσεις ενάντια στην επιστήμη. Μην κατονομάζοντας τον Μπολσονάρου τόνισε πως “όλοι γνωρίζουν για ποιον μιλάει, δεν χρειάζονται μεταφράσεις” και εξέπεμψε το διάσημο πλέον μήνυμά του “ένας γιατρός δεν παρατάει ποτέ τον ασθενή του”.
Η μετρημένη, ακόμη και στην εμφάνισή της, φιγούρα του Μαντζέτα (που όλη τούτην την περίοδο εμφανίζεται με το γιλέκο του μάχιμου στελέχους των πρώτων βοηθειών και όχι με την πομπώδη φορεσιά των υπουργών) είναι ιδιαίτερα απεχθής σε έναν υπερφίαλο και επιδειξιομανή σαν τον Μπολσονάρου – για έναν κύριο λόγο, πέρα από την ιδεολογική παρέκκλιση. Ο Μαντζέτα, αντιτάσσοντας τον ανθρωπισμό της επιστήμης και το κύρος της, αντιτίθεται στην εργαλειοποίηση της κρίσης από τον Μπολσονάρου για να επιτεθεί στους αντιπάλους του που “επιθυμούν να καταστρέψουν οικονομικά τη χώρα”, την ώρα που το θανατικό καλπάζει.
Όπως γράφουν πρόσφατα τα ειδησεογραφικά πρακτορεία, χωρίς να κάνει διακρίσεις, ο Μαντζέτα προτείνει διάλογο ακόμη και με τις μάφιες στις φαβέλες για να κρηπιδώσουν από κοινού απέναντι στην διαγραφόμενη εκατόμβη από την πανδημία τον πληθυσμό τους, που ζει στη φτώχεια, τις άθλιες και ανθυγιεινές συνθήκες και όπου η κοινωνική απόσταση, ο ακρογωνιαίος λίθος για την πρόληψη, αποτελεί αστείο. Ενώ οι αναγκεμένοι από την φτώχεια και τον υποσιτισμό κάτοικοί τους, πιστεύοντας τη μαυλιστική προπαγάνδα του Μπολσονάρου άρχισαν να βγαίνουν προς άγραν βιοπορισμού από τις φαβέλες, ο Μαντζέτα, δείχνει πραγματισμό. Ο Μαντζέτα είναι ο μόνος που έσπευσε στις περιοχές των επίσης απειλούμενων αυτοχθόνων (που κινδυνεύουν να αφανισθούν από την άγνωστη για τον οργανισμό τους ασθένεια) σχεδιάζοντας να κτίσει νοσοκομείο για την περίθαλψή τους – όταν ο ίδιος ο Μπολσονάρου απεργάζεται την καταστροφή του Αμαζονίου και την παράδοσή του στους καταπατητές και κερδοσκόπους, προβάλλοντάς το ως συμβολή στην ανάπτυξη, την ευημερία και τον “εκπολιτισμό” των αυτοχθόνων ή μάλλον των “πιθήκων” όπως τους αποκαλεί.
Μέσα στην εβδομάδα τα ευρήματα της Datafolha δικαιώνουν τη στάση του υπουργού: Το 76% πιστεύει πως πρέπει να παραμείνει ο πληθυσμός στο σπίτι, το 87% αντιτίθεται στο άνοιγμα των σχολείων, το 65% προτιμά να παραμείνουν κλειστά τα μη ζωτικής ανάγκης καταστήματα, ενώ μόνο το 18% δηλώνει πως στηρίζει τον Μποζο-νάρου, ενώ το 6% δηλώνει άγνοια. Ήττα κατά κράτος δηλαδή για τον Μπολσονάρου και τον αστρολόγο του – ο οποίος μάλλον θα βρει ακόμη έναν λόγο για να ξιφουλκήσει κατά του “ανόητου λαουτζίκου”, που δεν βλέπει την αλήθεια.
Ο Μαντζέτα είναι ο άνθρωπος που καθιερώνοντας την έκφραση “θα είμαστε ανθεκτικοί (resilientes)” σε τούτον τον πόλεμο, κατόρθωσε να πάρει με το μέρος του το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας. Μετά την “παλινόρθωσή” του απέδειξε την ανωτερότητα ενός πραγματικά ευγενούς ανθρώπου, που έχει επίγνωση της αποστολής του. Αμέσως επικοινώνησε με όλο το υγειονομικό προσωπικό και τους ανθρώπους στο υπουργείο του με το ποίημα του Ντρούμοντ ντζι Αντράντζι “στο μέσον της δρόμου μου υπήρχε μία πέτρα” και κατόπιν το τραγούδι του μεγάλου σαμπίστα Παουλίνιου ντα Βιόλα Argumento, για τον γερο-ναυτικό που δεν αφήνει μέσα στην καταιγίδα το καράβι να βουλιάξει.
Ενώ την ώρα που ο Μπολσονάρου μετρούσε τα άστρα για να του πούνε αν θα ξανακερδίσει τη δημοφιλία του και αν θα προστατευθεί από υπεύθυνους υπουργούς, όπως ο Μαντζέτα, εκείνος όπως δήλωσε εμφατικά, ξαναδιάβαζε τον μύθο του πλατωνικού σπηλαίου. Της αλληγορίας που δείχνει ότι ο άνθρωπος τελικά απελευθερώνεται από τα δεσμά και τη φενάκη της υποτιθέμενης ζωής που υπολαμβάνει μέσω των σκιών στον τοίχο, και βαθμηδόν ελευθερώνεται από τα δεσμά της “δόξας” και της στρεψόδικης δοκισησοφίας, για να ξαναβγεί στο φως της αλήθειας.Attachments area
