Καθώς το ένα σκάνδαλο ξεσπά μετά το άλλο στην Κύπρο η νομιμοποίηση της κυβέρνησης Αναστασιάδη έχει συρρικνωθεί σε μεγάλο βαθμό. Παρά τη σημαντική επιρροή που διατηρεί στα μέσα ενημέρωσης, την απουσία κριτικών φωνών εντός του κυβερνώντος κόμματος ΔΗΣΥ και την έμμεση στήριξη που λαμβάνει από μικρά κομματίδια της ακροδεξιάς, αλλά και της κεντροδεξιάς, η εικόνα της έχει επιδεινωθεί σημαντικά και αυτό φαίνεται. Στο κοινοβούλιο απέτυχε να πετύχει την έγκαιρη ψήφιση του προϋπολογισμού, παρά τη συναινετική παράδοση του ελληνοκυπριακού πολιτικού συστήματος και μολονότι το πέτυχε ένα μήνα αργότερα με κάποιες πολιτικές συναλλαγές, η αδυναμία της έχει φανερωθεί και καταγραφεί.
Η αποδυνάμωση της κυβέρνησης Αναστασιάδη δεν είναι άσχετη και με τη στροφή της προς την εθνικιστική ακροδεξιά. Αυτή εκφράστηκε παράλληλα και στο μεταναστευτικό με τις άθλιες συνθήκες κράτησης των προσφύγων στο κλειστό κέντρο κράτησης στην Πουρνάρα, τα μικτά περίπολα αστυνομίας και στρατού στη παλιά πόλη, τα push backs στη θάλασσα, το διάταγμα αποκλεισμού κατοίκησης προσφύγων σε συγκεκριμένη περιοχή και τη ρατσιστική ρητορική που εκπέμπει σταθερά το Υπουργείο Εσωτερικών και που έχει χειροτερεύσει τα τελευταία χρόνια. Στο δε θέμα διαχείρισης της πανδημίας επιλέγηκε μια κατασταλτική λογική με σειρά αλλοπρόσαλλων μέτρων, με έμφαση στον έλεγχο διακίνησης των πολιτών (αντί στην ενίσχυση του συστήματος υγείας) και τη συγκέντρωση εξουσιών στα υπουργεία και την ενίσχυση της αστυνομίας. Τον Νοέμβρη του 2020, συναισθανόμενη την κοινωνική δυσαρέσκεια, η κυβέρνηση εξέδωσε σειρά διαταγμάτων, με τα οποία ουσιαστικά κυβερνά στη βάση ενός απηρχαιωμένου αποικιακού νόμου, προχωρώντας, πέραν από τις απαγορεύσεις γενικά των συγκεντρώσεων, και σε ρητή αναφορά σε απαγόρευση των διαδηλώσεων.
Το κόλπο των διαβατηρίων, όπου ένα δίκτυο δικηγορικών και λογιστικών γραφείων σε συνεργασία με επιχειρηματίες ανάπτυξης γης έκανε ένα τζίρο 8-9 δισ. ευρώ πουλώντας την κυπριακή υπηκοότητα σε όποιον πλούσιο ήθελε να επενδύσει χρυσοπληρώνοντας ακίνητα στην Κύπρο, ήταν η εξέλιξη και το αποκορύφωμα μιας γενικότερης ραγδαίας επιδείνωσης της διαπλοκής και της διαφθοράς με την επιστροφή του ΔΗΣΥ στην εκτελεστική εξουσία το 2013. Τα απανωτά σκάνδαλα, η λεηλάτηση του κοινωνικού πλούτου, η οικολογική καταστροφή και γενικότερα η διασπάθιση δημόσιου χρήματος συνοδεύτηκαν και υποβοηθήθηκαν από μια διαδικασία άλωσης όλων των ανεξάρτητων θεσμών του κράτους από την κυβέρνηση Αναστασιάδη, με αποτέλεσμα ο μόνος που κατάφερε να μείνει όρθιος, ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης, να αποκτήσει σημαντική δημοτικότητα μέσα στην κυπριακή κοινωνία.
Παρά το ότι το μέγεθος του σκανδάλου με τα διαβατήρια είχε αποκαλυφτεί με σειρά δημοσιευμάτων στον ξένο τύπο τα τελευταία χρόνια προκαλώντας και την αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ήταν το σχετικό ντοκιμαντέρ του “Αλ Τζαζίρα” το περασμένο φθινόπωρο που έδωσε στο επενδυτικό πρόγραμμα τη χαριστική βολή. Η εξόφθαλμη σύγκρουση συμφερόντων του προέδρου Αναστασιάδη και πολλών μελών του υπουργικού συμβουλίου, που οι οικογενειακές τους επιχειρήσεις επωφελούνταν από τις αποφάσεις που λάμβαναν, διαμόρφωσαν ένα κλίμα γενικευμένης απαξίωσης. Οι δε αποκαλύψεις του έμπειρου δημοσιογράφου Ανδρέα Παράσχου για μεταφορά κερδών σε φορολογικούς παραδείσους και η άμεση διασύνδεση αυτού με την διχοτομική στροφή στο Κυπριακό, έφεραν και στην επίσημη δημόσια σφαίρα κάτι που ήδη συζητιόταν αλλά δεν ετίθετο ανοιχτά.
Αυτό είναι το υπόβαθρο πίσω από τη διαμαρτυρία του περασμένου Σαββάτου που οργανώθηκε από τον ευρύτερο αριστερό ριζοσπαστικό χώρο, υπό το σύνθημα “Ως δαμέ”, και που οδήγησε σε πρωτοφανή για τα κυπριακά δεδομένα καταστολή. Το τελευταίο διάστημα η κυβέρνηση Αναστασιάδη φαίνεται να μιμείται την κυβέρνηση Μητσοτάκη σε διάφορα επίπεδα. Τόσο στην αυταρχική διαχείριση της πανδημίας, στη ρατσιστική διαχείριση του μεταναστευτικού και, όπως φάνηκε το περασμένο Σάββατο, και στην καταστολή, όπου για πρώτη φορά επιχειρήθηκε να γίνει προληπτική χρήση αδιάκριτης βίας και χρήσης υδροβόλου οχήματος που αγοράστηκε από το Ισραήλ (αρκετά μάλιστα αρκετά πιο ακριβά από ό,τι το αντίστοιχο που αγόρασε το ελληνικό κράτος), προκαλώντας και αυτό με τη σειρά του συνειρμούς. Τα πλείστα μέσα ενημέρωσης αρχικά προσπάθησαν να θάψουν τη διαμαρτυρία, ακολούθως να υποβαθμίσουν την αστυνομική βία αλλά καθώς βίντεο και φωτογραφίες πλημύρισαν τα κοινωνικά δίκτυα, τις επόμενες μέρες το θέμα πέρασε στην καθημερινή δημόσια συζήτηση. Το κυβερνητικό στρατόπεδο αρνήθηκε να αναλάβει την ευθύνη, την οποία επιχείρησε να μετακυλίσει σε μεσαίους και χαμηλόβαθμους αστυνομικούς, για να προστατέψει τον Αρχηγό της Αστυνομίας και την Υπουργό Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, με αναφορές σε υπέρμετρη βία κάποιων αστυνομικών και όχι μόνο αρνούμενο την ύπαρξη πολιτικής απόφασης, αλλά μη παραδεχόμενο καν την ύπαρξη επιτελικού σχεδίου βίαιης διάλυσης της διαδήλωσης.
Η οργή του προοδευτικού τμήματος της κυπριακής κοινωνίας υπήρξε μεγάλη και αυτό ώθησε και τα κόμματα να μετακινηθούν, με το ΑΚΕΛ να στηρίζει ανοιχτά το δικαίωμα της διαδήλωσης κόντρα στο διάταγμα, ανακοινώνοντας ότι, παρά το ότι δεν θα συμμετάσχει στη διαμαρτυρία που καλέστηκε το ερχόμενο Σάββατο, συμμερίζεται την οργή του κόσμου και καλεί την αστυνομία να μην επιτεθεί στους πολίτες. Συγκινητική ήταν και η έκφραση αλληλεγγύης και από την τουρκοκυπριακή ριζοσπαστική αριστερά από την απέναντι πλευρά, η επαφή με την οποία διακόπηκε προληπτικά, όταν ο Αναστασιάδης έκλεισε τα οδοφράγματα πριν καν ακόμα ο κορονοϊός φτάσει στην Κύπρο – τα οποία οδοφράγματα παραμένουν ουσιαστικά από κλειστά έως κλειστότερα εδώ και ένα χρόνο ανάλογα με τις αυξομειώσεις στα περιοριστικά μέτρα.
Παρά το ότι όσοι νομικοί τοποθετήθηκαν ανέφεραν ότι η απόλυτη απαγόρευση των διαδηλώσεων που μετρά ήδη σχεδόν τέσσερις μήνες και δεν έχει ημερομηνία λήξης παραβιάζει το Σύνταγμα και διεθνείς συμβάσεις, και παρά το ότι και ο επικεφαλής της επιδημιολογικής ομάδας δήλωσε ότι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τη δημόσια υγεία αν τηρούνται αποστάσεις και μέτρα, όπως δηλαδή πράττουν οι διαδηλωτές, το κυβερνητικό στρατόπεδο δεν υποχώρησε, έτσι και η ερχόμενη διαδήλωση του Σαββάτου θα αποτελέσει πράξη πολιτικής ανυπακοής.
