ΑΘΗΝΑ
06:06
|
25.04.2024

Τα 40 χρόνια από την εκδήλωση του “πραξικοπήματος-οπερέτα” της 23ης Φεβρουαρίου 1981, με τεράστια ακόμη κενά στην επίσημη αφήγησή του, συμπίπτουν με μία κρίσιμη καμπή […]

Το μοιράζομαι:
Το εκτυπώνω


Τα 40 χρόνια από την εκδήλωση του “πραξικοπήματος-οπερέτα” της 23ης Φεβρουαρίου 1981, με τεράστια ακόμη κενά στην επίσημη αφήγησή του, συμπίπτουν με μία κρίσιμη καμπή στην ιστορία της δημοκρατίας στην Ισπανία όπου το ζήτημα των θεσμών, της ελευθερίας της έκφρασης και ιδίως του ρόλου της μοναρχίας στο σύγχρονο κράτος αμφισβητούνται με έντονο τρόπο. Η κρίση του θεσμού της μοναρχίας, μετά το τεραστίων διαστάσεων σκάνδαλο και τη φυγή του Χουάν Κάρλος, τα ασυγκράτητα επεισόδια μετά την καταδίκη του ράπερ Πάβλο Χασέλ, ο νέος κύκλος αυτονομιστικών διεκδικήσεων που ενδέχεται να δρομολογήσει ο μετεκλογικός συσχετισμός στην Καταλωνία και το γενικότερο κλίμα στην ισπανική κοινωνία μετά την άνοδο της ακροδεξιάς, επιβάλλουν τον αναστοχασμό και υπό άλλο φως των γεγονότων εκείνης της ημέρας. Ιδίως τη στιγμή που η επέτειος για “την εμπέδωση της δημοκρατίας” τιμάται, ενώ εξακολουθούν να ισχύουν μέσα στο θεσμικό πλαίσιο του κράτους νόμοι που χρονολογούνται από την εποχή του Φράνκο,. Με προεξάρχοντα δε, εκείνον του 1968 που απαγορεύει την αποκάλυψη ευαίσθητων κρατικών μυστικών στην κοινή γνώμη μέχρι το 2030.

Η αβεβαιότητα των Ισπανών για τα διατρέξαντα ξεκίνησε σχεδόν αμέσως μετά την εισβολή του άγνωστου ίσαμε τότε συνταγματάρχη Αντόνιο Τεχέρο στο Κοινοβούλιο, που όπως θυμόμαστε όσοι το ζήσαμε μέσω των τηλεοπτικών δελτίων εκείνης της εποχής, εισόρμησε φωνάζοντας “όλοι στο έδαφος” και πυροβολώντας στον αέρα. Ποτέ ο ισπανικός λαός δεν έπαψε να θεωρεί πως η υπόθεση περιέχει πολλές αντιφάσεις και είχε πάντα την αίσθηση πως για την 23η Φεβρουαρίου επικρατούσε εκτεταμένη παραπληροφόρηση και κανείς δεν του ομολόγησε τι πραγματικά συνέβη. Ιδίως για τον ρόλο της βασιλείας, καθώς ίσαμε σήμερα η καταδίκη του πραξικοπήματος και το διάγγελμα του Χουάν Κάρλος προβάλλεται ως το μόνο ανδραγάθημα του “επίτιμου”, που πλέον έχει πάρει τα λεφτά και έτρεξε στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Ιδίως γιατί ο Χουάν Κάρλος φιγουράρει πρώτος πρώτος στη λίστα των πρωτομαστόρων στο πρόδρομο σχέδιο της 23ης Φεβρουαρίου για πραξικόπημα, που είχε εκπονηθεί από τις μυστικές υπηρεσίες του Κέντρου Πληροφοριών Ανώτερης Άμυνας (CESID, προκάτοχος του τρέχοντος CNI) υπό την κωδική ονομασία “Επιχείρηση Ντε Γκωλ”, που ήταν εικόνα και ομοίωση του ανάλογου σχεδίου που έφερε το διάσημο Γάλλο στρατηγό στην προεδρία της χώρας του. Βέβαια, ο τοτινός υπουργός Αμύνης Αγουστίν Ροδρίγεθ Σααγούν, μόλις το πληροφορήθηκε έσπευσε να απομακρύνει τους εμπλεκόμενους πράκτορες της CESID και να συμμαζέψει το στράτευμα, όμως τα έγγραφα και η “τεχνογνωσία” της “Επιχείρησης Ντε Γκωλ” δεν καταστράφηκαν ποτέ. Ούτε και ελήφθη μέριμνα για να διορθωθούν τα “κακώς κείμενα” στον στρατό που συνιστούσαν το πρώτο κινούν για ένα νέο πραξικόπημα.

Μη λησμονούμε πως στην Ισπανία, όπως και στην Ελλάδα, στη μετα-Φράνκο εποχή δεν υπήρξε καμμία προσπάθεια να αποκαθαρθούν τα ερείσματα του κράτους από τα “σταγονίδια” της πολύχρονης δικτατορίας. Στην “μεταβατική” κυβέρνηση του Αδόλφο Σουάρεθ, ο οποίος από τις 29 Ιανουαρίου είχε υποβάλλει την παραίτησή του (εξ ού και την αποφράδα εκείνη ημέρα η Βουλή συνεδρίαζε για την ψήφο εμπιστοσύνης στον Λεοπόλδο Κάλβο Σοτέλο) υπηρετούσαν παλιοί υπουργοί του Φράνκο (π.χ. ο περιώνυμος Μανουέλ Φράγα, ο Γαβριέλ Θισνέρος, ο στρατηγός Μανουέλ Σααβέδρα). Ενώ και η ηγεσία του στρατού και της αστυνομίας παρέμενε σταθερή και ατιμώρητη για τα εγκλήματα και τα βασανιστήρια που τη βάραιναν. Επιπλέον, η απόφαση να νομιμοποιηθεί το Ισπανικό Κομμουνιστικό Κόμμα ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της “αγανάκτησης” των φασιστικών και συντηρητικών κύκλων, που θεώρησαν την κίνηση τούτη του Σουάρεθ ως προδοσία.

Φυσικά, δεν θα πρέπει να λησμονούμε και την σχέση (αλίμονο) των ΗΠΑ με την Ισπανία και την εμπλοκή τους στο πραξικόπημα. Είναι η εποχή που μόλις είχε αναρρηθεί στην προεδρία ο Ρόναλντ Ρέιγκαν και το Imperium που ήθελε να στήσει έδινε μεγάλη σημασία στη διατήρηση του άξονα Αζόρες-Ρότα-Κύπρος προκειμένου να θωρακισθεί η ασφάλεια και ακεραιότητα του πολύτιμου Ισραήλ – τη στιγμή μάλιστα που με την πτώση του Σάχη στο Ιράν είχε απωλεσθεί ένας ζωτικός σύμμαχος της Ουάσιγκτον στην περιοχή και η ΕΣΣΔ είχε εισβάλλει στο Αφγανιστάν. Εκείνη τη συγκεκριμένη συγκυρία ήταν εντελώς απαραίτητη η είσοδος της Ισπανίας στο ΝΑΤΟ, όμως ο εφεκτικός και διόλου στιβαρός Σουάρεθ δεν θεωρείτο ως ο κατάλληλος άνθρωπος για να εξυπηρετήσει όλα τούτα τα σύνθετα συμφέροντα των Αμερικανών στην ευαίσθητη τούτη περιοχή, όπου η Ισπανία αποτελεί ένα σύνορο και μία πύλη εισόδου.

Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο που οι ΗΠΑ ήδη είχαν επέμβει καθοριστικά στη στέψη λόγο νωρίτερα του Χουάν Κάρλος ως βασιλέα και διαδόχου του Φράνκο. Το αντίτιμο που είχε πληρώσει ο Χουάν Κάρλος ήταν η προδοσία της ανεξαρτησίας του λαού Σαχράουι στη διένεξη του Κινήματος “Πολισάριο” για την ανεξαρτησία της Δυτικής Αφρικής με το Μαρόκο. Ο Χουάν Κάρλος παρέδωσε τη (έως τότε ισπανική) Δυτική Σαχάρα στον βασιλέα Χασάν Β’ επειδή οι ΗΠΑ χρειάζονταν ένα ενισχυμένο Μαρόκο, σύμμαχο με περιφερειακή δύναμη.

Το πραξικόπημα του Τεχέρο, λοιπόν είχε αποστολή να καταδείξει πόσο αδύναμη είναι η δημοκρατία, να αποκαταστήσει την “τάξη” του Φράνκο που κινδυνεύει να διασαλευθεί από τις εχθρικές πολιτικές δυνάμεις (κυρίως το Κ.Κ., γιατί οι Σοσιαλιστές του Φελίπε Γκονθάλεθ ως αντάλλαγμα για τη νομιμοποίηση τους είχαν συναινέσει στην ατιμωρησία των ζηλωτών της δικτατορίας και στον “ενταφιασμό” της ιστορικής μνήμης και των εγκλημάτων του Εμφυλίου Πολέμου) και την τρομοκρατία – που με αιχμή του δόρατος τη βασκική ΕΤΑ και τους Γαλιέγους της GRAPO, συνέχιζαν τον αγώνα που ξεκίνησαν κατά του Φράνκο και των δομών του, που η μεταπολίτευση φρόντισε να απορροφήσει αντί να ξεκαθαρίσει.

Τα σκοτεινά σχέδια προέβλεπαν τη δημιουργία μίας εκτροπής, ώστε να αναλάβει τη διακυβέρνηση ο στρατηγός Αλφόνσο Αρμάδα, επικεφαλής μίας Κυβέρνησης Εθνικής Σωτηρίας, όπου θα συμμετείχαν (φυσικά ως “ξεκάρφωμα”) ακόμη και μέλη της μη κομμουνιστικής αντιπολίτευσης, όπως ο ίδιος ο Φελίπε Γκονθάλεθ, ως αντιπρόεδρος για τις Πολιτικές Υποθέσεις ή ο μετέπειτα “Σοσιαλιστής” Γ.Γ. του ΝΑΤΟ Χαβιέρ Σολάνας.

Στις 14 Φεβρουαρίου, ο ίδιος ο στρατηγός Αρμάδα θα συναντηθεί με τον Αμερικανό πρέσβη Τόντμαν, σε αγρόκτημα στο Λογρόνιο. Ο επίδοξος επικεφαλής της κυβέρνησης των πραξικοπηματιών αποσπά την υποστήριξη των ΗΠΑ στο εγχείρημα, με αντάλλαγμα η Ισπανία να ακολουθήσει κατά γράμμα την γεωπολιτική γραμμή που θα της υπαγορεύσει η Ουάσιγκτον. Μάλιστα ο πρέσβης σπεύδει να ζητήσει από τον Λευκό Οίκο να αποστείλει ένα αεροπλάνο παρακολούθησης AWACS στη Λισαβόνα, για τον έλεγχο της ισπανικής κυβέρνησης και των στρατιωτικών επικοινωνιών.

Στις λεπτομερείς και πολυπληθείς εκείνες συναντήσεις συμμετείχε και ο ίδιος ο Χουάν Κάρλος, ιδίως για την προσέλκυση “πιστών” στελεχών, όπως ο Τεχέρο.

Παράλληλα, επιστρατεύεται το Ειδικό Τμήμα Πράκτορων (SEA), το οποίο κατά τη διάρκεια του 23-F θα είναι υπεύθυνο για το συντονισμό των δυνάμεων της Πολιτοφυλακής, ώστε να φτάσουν όλες μαζί ταυτόχρονα στη Βουλή. Μάλιστα, η CESID θα τα προμηθεύσει με οχήματα, ασυρμάτους ραδιόφωνα και πινακίδες κυκλοφορίας απευθείας από τη SEA, ώστε να μπορούν να αποφύγουν την αστυνομία εκείνη την ημέρα και να εκπληρώσουν την αποστολή τους.

Από τις 19 Φεβρουαρίου, η αμερικανική βάση στο Τορεχόν τίθεται σε κατάσταση επιφυλακής. Σε λίγο η ίδια διαταγή φθάνει και στις άλλες αμερικανικές βάσεις στη Ρότα, το Μορόν και τη Σαραγόσα, ενώ στη Βαλένθια κατέπλευσε μία μοίρα του 6ου Στόλου. Το πρωΐ της 23-F, η Στρατηγική Αεροπορική Διοίκηση των ΗΠΑ σταματά τον ραδιοηλεκτρικό έλεγχο εκπομπών στην Ισπανία.

Την ημέρα εκείνη, στις 23 Φεβρουαρίου, περιέργως πως, τα παιδιά του βασιλιά δεν πήγαν στο σχολείο τους. Όλα συνηγορούσαν πως σε λίγες ώρες, η μεταπολίτευση στην Ισπανία θα είχε τελειώσει. Όμως…

Το σχέδιο απέτυχε παταγωδώς. Και απέτυχε όχι επειδή προδόθηκε ή κάποιος άλλος ανακάλυψε την ύπαρξή του, αλλά γιατί απλώς υπερίσχησε το “γινάτι” του Τεχέρο, που προχώρησε μόνος του, θεωρώντας πως θίχθηκε η στρατιωτική τιμή και η νομιμοφροσύνη του. Το λάθος που διέπραξαν οι στρατιωτικοί ήταν πως ουδέποτε είχαν αποκαλύψει τα σχέδιά τους στον εκτελεστικό βραχίονα του πραξικοπήματος (έως ότου το κάνει κατά λάθος ο Αρμάδα την ενδεκάτη ώρα) και γιατί δεν είχαν φροντίσει να υπάρξει ένα εναλλακτικό “Σχέδιο Β”. Τόσο βέβαιοι ήσαν πως όλα θα πάνε καλά, μιάς και τα ερείσματα του στρατού ήλεγχαν, αλλά και είχαν τις ευλογίες της Ουάσιγκτον και του άνακτα.

Έτσι, στις 18.23 της 23ης Φεβρουαρίου ο Τεχέρο δεν περιμένει την πλήρη εκτέλεση του σχεδίου και με δική του πρωτοβουλία επικεφαλής μίας μικρής δύναμης μόνον εισέβαλε μέσα στην Ολομέλεια (μετά το θρυλικό επεισόδιο, που παρ’ ολίγον να τους σταματήσει ένας φρουρός) και με το πιστόλι στο χέρι κατέλαβε το Ημικύκλιο φωνάζοντας “σιωπή όλοι σας” (¡Quieto todo el mundo!). Σχεδόν αμέσως σηκώνεται από τα έδρανα ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και αντιστράτηγος Μανουέλ Γκουτιέρεθ Μελιάδο, ο οποίος διατάσσει τον Τεχέρο να καταθέσει τα όπλα και να φύγει. Μάταια. Ο Τεχέρο αποφασισμένος τον απωθεί βίαια, με τους άνδρες του να πυροβολούν στον αέρα, και καλεί όλους τους βουλευτές να πέσουν καταγής. Παρακούοντάς τον, καθιστοί παρέμειναν μόνον οι Γκουτιέρεθ Μελιάδο, ο Σουάρεθ και ο ηγέτης του ΚΚ Σαντιάγο Καρίγιο. Λίγο μετά, στις 19.00 ο Τεχέρο αφήνει τους διαπιστευμένους δημοσιογράφους και τους υπαλλήλους να εγκαταλείψουν το κτήριο της Βουλής, με τους βουλευτές να παραμένουν όμηροι στις διαθέσεις του μέχρι το τέλος της περιπέτειας..

Στις 19.30, καίτοι αιφνιδιασμένος από τις μη προβλεπόμενες από το σχέδιο εξελίξεις, ο εκ των αρχιπραξικοπηματιών στρατηγός Χάιμε Μιλάνς ντελ Μπός, επικεφαλής του 3ου Σώματος Στρατού καταλαμβάνει με τα άρματα μάχης τη Βαλένθια, ενώ άλλα τεθωρακισμένα και άρματα διατάσσονται να καταλάβουν την έδρα της Τηλεόρασης στη Μαδρίτη. Οι δυνάμεις αυτές στην Τηλεόραση θα αποσυρθούν τελικά στις 21.00, και από τις οθόνες ο διευθυντής Ασφάλειας του Κράτους Φρανθίσκο Λαΐνα εκπέμπει διάγγελμα, με το οποίο ανακοινώνει πως διαλύθηκε η κυβέρνηση και την ηγεσία της αναλαμβάνει πλέον ο ίδιος.

Στις 21.30 όμως, το Γενικό Επιτελείο συνεδριάζει και τάσσεται υπέρ της τήρησης της νομιμότητας της πολιτικής ηγεσίας, ενώ και το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο εκφράζει τη στήριξη στον Βασιλιά και την εκλεγμένη κυβέρνηση.

Το αλαλούμ μεταξύ των πραξικοπηματιών συνεχίζεται όταν στις 22.30, ο Τεχέρο από το βήμα της Βουλής και σε απ’ ευθείας σύνδεση πάντα, προσφέρει την ηγεσία της κυβέρνησης στον Μιλάνς ντελ Μπος! Στις 22.35 εισέρχονται στο Κοινοβούλιο ο “Λευκός Ελέφαντας” (έτσι ονομαζόταν ο κωδικός για τον επικεφαλής του πραξικοπήματος) Αρμάδα και ο αρχηγός της Πολιτοφυλακής Χοσέ Λουΐς Αραμπούρου Τορπέτε για να συνομιλήσουν με τον Τεχέρο, που εξόν από την κυβέρνηση ανέτρεψε και τα δικά τους σχέδια. Λίγο μετά ο Αραμπούρου εγκαταλείπει τη Βουλή, ενώ ο Αρμάδα παραμένει στο εσωτερικό.

Παράλληλα, οι εφημερίδες με αιχμή του δόρατος την τότε σημαιοφόρο της προοδευτικής δημοσιογραφίας (ιδρυμένης στα πρότυπα της γαλλικής Liberation) El Pais και τη Diario 16 με αλλεπάλληλες έκτακτες εκδόσεις ενημερώνουν τον κόσμο για τις καταιγιστικές εξελίξεις και σαλπίζουν το μήνυμα για την προάσπιση της δημοκρατίας και της έννομης τάξης απέναντι στους πραξικοπηματίες. Τα ραδιόφωνα εκπέμπουν διαρκώς και τροφοδοτούν με ειδήσεις τον κόσμο που έχει βγει στους δρόμους, ενώ το εθνικό πρακτορείο EFE διανέμει συνεχώς φωτογραφίες από τη Βουλή και τα γεγονότα εντός της. Η μεγάλη δημοσιότητα, που έσπασε σχεδόν αμέσως το φράγμα σιωπής, που πάντοτε επιδιώκουν τα πραξικοπήματα, η αντίσταση του Τύπου, που παράλληλα εξέπεμψε και το μήνυμα των δρόμων υπέρ της δημοκρατίας, αλλά και η μεγάλη διεθνής αντίδραση, όπως εκφράσθηκε από τα μεγάλα μέσα κι εφημερίδες (π.χ. New York Times) επενέργησε θετικά, στο να διστάσουν οι πραξικοπηματίες να συνεχίσουν το εγχείρημά τους, παρά την παράκαμψη του Τεχέρο στα αρχικά σχέδιά τους.

Η καταδίκη, κάπως αργοπορημένη η αλήθεια είναι, από τον Χουάν Κάρλος ήταν μονόδρομος πλέον. Στη 01.14 τα ξημερώματα, ο βασιλιάς με στολή αρχιστρατήγου ανακοίνωσε στο διάγγελμά του πως δεν υποστηρίζει τους πραξικοπηματίες και κάλεσε τους στρατιωτικούς να αποσυρθούν και να παραδώσουν τα όπλα. Σχεδόν αμέσος ο Μιλάνς ντελ Μπος διέταξε τα άρματα μάχης να αποσυρθούν από τους δρόμους και αργότερα, έπειτα από συνομιλία με τον Χουάν Κάρλος απέσυρε τη διαταγή για κήρυξη “κατάστασης εκτάκτου ανάγκης”, ενώ και ο Αρμάδα εγκατέλειψε το Κοινοβούλιο. Πλέον το πραξικόπημα πνέει τα λοίσθια και μετά και τη σύλληψη, στην κατοικία του, του πολιτικού αρχιτέκτονα των σχεδίων, του ακροδεξιού πρώην (φρανκο)αρχισυνδικαλιστή Χουάν Γκαρθία Καρές, δεν έχει μείνει άλλη δυνατότητα για να τελεσφορήσει. Στις 10.00 το πρωΐ της 24ης Φεβρουαρίου, ο Τεχέρο επιτρέπει στις γυναίκες βουλευτίνες να εγκαταλείψουν τη Βουλή, ενώ βλέποντας πως αμέσως μετά οι δικοί του άνδρες έχουν αρχίσει να παραδίδονται στους πιστούς στην κυβέρνησης πολιτοφύλακες που έχουν σπεύσει να καταστείλουν το πραξικόπημα, βγαίνει και ο ίδιος στις 12.27 από το κτήριο και παραδίδεται.

Ωστόσο, παρά το άδοξο τέλος του και την καταδίκη των εμφανών εκτελεστών του, το πραξικόπημα και όλα όσα το συνόδευαν ακόμη παραμένει ένα μυστήριο, που σχεδόν και οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές του δεν μπορούν να εξηγήσουν. Ενδεικτική είναι και η δήλωση του Τεχέρο στη δίκη του: “Τι ήταν η 23η Φεβρουαρίου, ας μου το πει κάποιος και εμένα, γιατί εγώ δεν το κατάλαβα ποτέ”…

Καμία σοβαρή έρευνα δεν έχει γίνει ποτέ από το επίσημο κράτος κι η μοναδική προσπάθεια (η Έκθεση Χάουδενες) ενταφιάσθηκε – τουλάχιστον η επίσημη εκδοχή. Θρυλείται πως η πραγματική έκθεση συγκέντρωσε λεπτομερείς πληροφορίες για όλους εκείνους που, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, είχαν συνωμοτήσει στο πραξικόπημα και σε μεγάλο βαθμό απεκάλυπταν την κίβδηλη πλευρά της Μετάβασης στη δημοκρατία (Transicion), που ουσιαστικά λειτούργησε ως Μεταβίβαση των δομών του φρανκισμού στη δημοκρατική διακυβέρνηση. Εξάλλου τα πρακτικά του Στρατοδικείου ουδέποτε έχουν δοθεί στη δημοσιότητα.

Πώς αλλιώς θα μπορούσε να ερμηνευθεί το γεγονός ότι χρόνια αργότερα, το 1996, συνέβη κάτι απροσδόκητο. Ο δεξιός πρωθυπουργός Χοσέ Μαρία Αθνάρ σε μία από τις πρώτες αποφάσεις του αποκατέστησε τον πραξικοπηματία Χαβιέρ Καλδερόν, ο οποίος είχε ήδη συνταξιοδοτηθεί, διορίζοντάς τον γενικό διευθυντή της CESID. Ενώ ο “στρατολόγος” του Τεχέρο, ο τότε λοχαγός, Χοσέ Λουΐς Κορτίνα θα διοριζόταν Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας στην Προεδρία της Κυβέρνησης. Εν ολίγοις, με πρωθυπουργική βούλα παραδινόταν ο μηχανισμός της κρατικής ασφάλειας στα χέρια των συνωμοτών του πραξικοπήματος του 1981.

Μέχρι σήμερα εξάλλου σιωπή κυριαρχεί από τα επίσημα όργανα και την Ιστορία για τον ρόλο που διεδραμάτισε η οργάνωση “Παράλληλη Μετάβαση” (μία παρακρατική ομάδα από στρατιωτικούς, μεγαλοεπιχειρηματίες και πολιτικούς), που από το 1977 δραστηριοποιούνταν για να εκτοπίσουν τον Σουάρεθ και να διοδεύσουν τις διαδικασίες της δημοκρατικής μεταπολίτευσης προς τη δική τους κατεύθυνση. Ούτε και έχει ερευνηθεί η σχέση του Παλατιού της Θαρθουέλα με τον Αρμάδα και κυρίως με τον κοντινό στον Χουάν Κάρλος Μιλάνς ντελ Μπος, ούτε βέβαια αναφέρεται η ύπαρξη του σχεδίου “Ένοπλη Λύση” (που τελούσε εν γνώσει των ανακτόρων), όπως τεκμαίρουν και πολλές ιστορικές μελέτες.

Το πραξικόπημα οπερέτα του Τεχέρο σύμφωνα με την επίσημη Ιστορία απέτυχε – ή μάλλον αποτράπηκε χάρις στα αντανακλαστικά της δημοκρατίας και του… Χουάν Κάρλος. Ωστόσο, η σχετική ατιμωρησία των αυτουργών του, η ουσιαστική και πρακτική ενσωμάτωση προσώπων και μηχανισμών του συστήματος που θέλησε να επιβάλλει μέσα στο θεσμικό σώμα και στα πολιτικά ήθη της κατοπινής Ισπανίας, ωθεί αρκετούς μελετητές να αναρωτιούνται: μήπως εν τέλει το πραξικόπημα του Τεχέρο πέτυχε τους σκοπούς του;

Το μοιράζομαι:
Το εκτυπώνω

Μπιενάλε: Το Περίπτερο του Ισραήλ κλείνει για τους ομήρους αλλά όχι για τους νεκρούς Παλαιστίνιους

Η γενοκτονία στη Γάζα δεν επιτρέπεται να περνά απαρατήρητη σε ένα παγκόσμιο γεγονός, που υποτίθεται ότι προωθεί τις υψηλές αξίες της ανθρωπότητας.
ΣΥΝΑΦΗ

Πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς έστειλε ο Μπάιντεν στην Ουκρανία

Πιθανή η παραίτηση του Σάντσεθ στη Μαδρίτη

Κυπριακό, Γάζα, και αμοιβαία συμφέροντα στη συνάντηση Στάνμαγιερ και Ερντογάν

Στη ΓΑΔΑ διανυκτερεύει ο βουλευτής Φλώρος μετά την άσκηση δίωξης για κακούργημα

Γραφτείτε συνδρομητές
Ενισχύστε την προσπάθεια του Κοσμοδρομίου με μια συνδρομή από €1/μήνα