Ένα επιστημονικό όργανο προσαρμοσμένο πάνω στο ρομποτικό ρόβερ Perseverance της Διαστημικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ (NASA) κατάφερε να παράξει οξυγόνο στον Άρη από το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα του επονομαζόμενου “κόκκινου πλανήτη”. Είναι η δεύτερη σημαντική επιτυχία αυτής της αποστολής της NASA στον Άρη μετά την επιτυχημένη πρώτη πτήση του μίνι-ελικοπτέρου “Ingenuity” στις αρχές της τρέχουσας εβδομάδας.
Η παραγωγή οξυγόνου επετεύχθη από το επιστημονικό όργανο Moxie, το οποίο έχει το μέγεθος μιας φρυγανιέρας, και είναι προσαρμοσμένο πάνω στο ρόβερ. Το Moxie (αρκτικόλεξο του Mars Oxygen In-Situ Resource Utilization Experiment) παρήγαγε το οξυγόνο στον κρατήρα Jezero, μέσω μετατροπής του διοξειδίου του άνθρακα της ατμόσφαιρας. Πρόκειται για ένα πρώτο σημαντικό βήμα για την επιτόπια παραγωγή οξυγόνου είτε για πυραυλικά καύσιμα είτε για αναπνεύσιμο αέρα. Είναι η πρώτη φορά που μία διαστημική συσκευή παράγει οξυγόνο σε έναν άλλο πλανήτη, ένα ορόσημο με μεγάλη σημασία για τις μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές αποίκισης του Άρη ή άλλων πλανητών.
Το Moxie παρήγαγε πέντε γραμμάρια του ζωτικού αερίου – ποσότητα αρκετή “για να κρατήσει έναν αστροναύτη υγιή για περίπου δέκα λεπτά κανονικής δραστηριότητας”, σύμφωνα με τη NASA. Το Moxie, προς το παρόν, μπορεί να παράγει περίπου δέκα γραμμάρια οξυγόνου την ώρα.
Η αραιή ατμόσφαιρα του Άρη διαθέτει απειροελάχιστο οξυγόνο και αποτελείται κατά 96% από διοξείδιο του άνθρακα, συνεπώς θα μπορούσε να σκοτώσει γρήγορα έναν άνθρωπο που θα την ανέπνεε. Το επιστημονικό όργανο, Moxie, απορροφά τον αρειανό τοξικό αέρα και διαχωρίζει -με μία διαδικασία ηλεκτρόλυσης που αναπτύσσει θερμοκρασία περίπου 800 βαθμών Κελσίου- τα μόρια του άνθρακα από εκείνα του οξυγόνου. Στη συνέχεια αποβάλλει τον άχρηστο άνθρακα και κρατά το πολύτιμο οξυγόνο, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί.
Ασφαλώς, οι πύραυλοι που καίνε υγρό οξυγόνο θα χρειαστούν πολύ μεγαλύτερες ποσότητες για να μπορέσουν να εκτοξευθούν από τον Άρη. Για παράδειγμα, η εκτόξευση τεσσάρων αστροναυτών από τον κόκκινο πλανήτη θα απαιτήσει περίπου 7.000 κιλά πυραυλικών καυσίμων και 25.000 κιλά οξυγόνου.Κάποια μέρα, στο μέλλον, σύμφωνα με τη NASA, μπορεί να σταλούν στον γειτονικό πλανήτη πολύ μεγαλύτερες μονάδες MOXIE, ικανές για μαζική παραγωγή οξυγόνου, πριν φθάσουν εκεί οι πρώτοι άνθρωποι.
Η ομάδα που έχει κατασκευάσει το Moxie δοκιμάζει το επιστημονικό όργανο σε διάφορες συνθήκες για να ελέγξει την αποτελεσματικότητά του. Ειδικότερα, σχεδιάζει να παράγει οξυγόνο περίπου δέκα φορές στη διάρκεια της αποστολής του εξάτροχου Perseverance (το οποίο έφθασε στον Άρη φέτος στις 18 Φεβρουαρίου με στόχο να αναζητήσει ίχνη ζωής), δοκιμάζοντας να το κάνει σε διαφορετικές ώρες της ημέρας, τοποθεσίες και θερμοκρασίες. “Το Moxie δεν είναι απλά το πρώτο όργανο που παρήγαγε οξυγόνο σε έναν άλλο κόσμο, είναι η πρώτη τεχνολογία του είδους του που θα βοηθήσει τις μελλοντικές αποστολές να ‘ζουν εκτός της γης’, χρησιμοποιώντας στοιχεία ενός περιβάλλοντος άλλου κόσμου, γνωστό κι ως επιτόπια χρήση πόρων”, δήλωσε ο Τρόιντ Κορτς, διευθυντής τεχνολογικών επιδείξεων στη Διεύθυνση Διαστημικής Τεχνολογίας της NASA.
Στο μεταξύ σήμερα Πέμπτη η NASA θα επιχειρήσει μία ακόμα πτήση του μικρού και ελαφρύτατου ρομποτικού ελικοπτέρου “Ingenuity” στην ατμόσφαιρα του Άρη.
Πηγή: BBC
