Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τιμήθηκε η χρονικά τελευταία αναγνωρισμένη επίσημη αργία για το ομοσπονδιακό κράτος και τους εργαζόμενους σε όλες τις υπηρεσίες. Με έκτακτο προεδρικό διάταγμα δυο μέρες νωρίτερα, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ενέταξε την 19^η Ιουνίου, ως παναμερικανική ημέρα μνήμης για την κατάργηση της δουλείας και πανεθνική αργία. Εκείνη τη μέρα, το 1865, ο μύθος θέλει τον στρατηγό των Βορείων, Γκόρντον Γκρέιντζερ να περιοδεύει στο Γκάλβεστον του Τέξας και να ενημερώνει τους αποσβολωμένους και κατάκοπους μαύρους δούλους στα χωράφια από όπου περνούσε ότι ήταν πλέον ελεύθεροι και δεν ανήκαν ως “ζωντανά εργαλεία” σε κάποιον λευκό Νότιο αφέντη, κατά εφαρμογή της περίφημης Ημερήσιας Διαταγής υπ’ αρ. 3. Σε αυτήν, εξειδικεύονταν τα μέτρα που έπρεπε να πάρουν οι στρατιωτικές δυνάμεις της Ένωσης, οι οποίες είχαν αναλάβει το έργο της Ανοικοδόμησης κατά τη διάρκεια της Κατοχής των νότιων δουλοκτητικών πολιτειών μετά την παράδοση των όπλων στο Απομάτοξ από τον Ρόμπερτ Ε. Λι.

Καταρχάς, οι μαύροι δούλοι άκουγαν για πρώτη φορά για τη Διακήρυξη της Χειραφέτησης και τις τροπολογίες 13 και 14 στο αμερικανικό Σύνταγμα που τους εξασφάλιζαν τύποις ισότητα πολιτικών δικαιωμάτων και αναφέρονταν στην οριστική κατάργηση της δουλείας και της καταναγκαστικής εργασίας χωρίς προηγούμενο νόμο σε ομοσπονδιακό, αμερικανικό έδαφος. Και μέχρις εκεί. Δεν υπήρχε κάποια πρόβλεψη στις διαταγές και τη γενικότερη πολιτική για των Βορείων για την οικονομική τους αποκατάσταση, για την κοινωνική τους ανόρθωση, για την ένταξη τους στο εκπαιδευτικό σύστημα. Με εξαίρεση όσους μαύρους πρώην δούλους είχαν υπηρετήσει στον στρατό των Βορείων φορώντας την Union Blue (τη μπλε στολή της Ένωσης) και είχαν εξ αυτού του λόγου λάβει την αόριστη υπόσχεση για μία μερική διανομή αγροτικής γης, που θα τους καθιστούσε ανεξάρτητους καλλιεργητές, οι υπόλοιποι αφέθηκαν στην τύχη τους και σύντομα, μόλις έληξε η περίοδος της Κατοχής και της Ανοικοδόμησης, συνειδητοποίησαν ότι παρέμεναν αιχμάλωτοι του προηγούμενου ρατσιστικού καθεστώτος που εν πολλοίς είχε μετασχηματιστεί και επιβληθεί πλέον με την τρομοκρατική δράση και τον φόβο της Κου-Κλουξ-Κλαν.

Παρόλα αυτά, η αναγγελία της απελευθέρωσης των σκλάβων στο Γκάλβεστον του Τέξας έδρασε καταλυτικά στο υποσυνείδητο των Αφροαμερικανών από το 1865 και μετά, κυρίως στις δεκαετίες του 1920 και 1930, διόλου τυχαία σε μια περίοδο έξαρσης της λευκής τρομοκρατίας ενάντια στους μαύρους. Κι ας μην ήταν στην πραγματικότητα παρών ο Γκρέιντζερ, που απλώς υπέγραφε τα πανομοιότυπα έγγραφα χειραφέτησης στο Όστιν και έστελνε αγγελιοφόρους για να πληροφορήσουν σχετικά και προφορικά τους έκπληκτους σε πρώτη φάση μαύρους δούλους. Ο μύθος λειτούργησε. Το Γκάλβεστον και η 19^η Ιουνίου υπήρξαν σημείο αναφοράς στις γιορτές και τις εκδηλώσεις μνήμης των Αφροαμερικανών σε πρώτη φάση στο Τέξας και εν συνεχεία σε όλον τον Νότο, όπου για χρόνια καμουφλάρονταν κάτω από την έξυπνη έμπνευση των πανηγυριών και των υπαίθριων λαϊκών αγορών, καθώς η ημερομηνία ήταν κόκκινο πανί για τους λευκούς του Νότου, και κυρίως για τα μέλη της Κλαν.

Σήμερα, όμως, η καθιέρωση της ημερομηνίας ως παναμερικανικής εθνικής αργίας δείχνει και είναι ένα συμβολικό μέσο απαξίωσης και εφησυχασμού για όσες τεκτονικές κινήσεις συμβαίνουν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το είπαν ξεκάθαρα οι χιλιάδες διαδηλωτές, μαύροι και λευκοί στη Μινεάπολη της Μινεσότα, μέλη οι περισσότεροι του τοπικού παραρτήματος του Black Lives Matter και των ομάδων μνήμης του Τζορτζ Φλόιντ, που διαμαρτυρήθηκαν για τη “μεθοδευμένη” ανακήρυξη της 19^ης Ιουνίου και φώναζαν εναντίον της προεδρικής και κυβερνητικής υποκρισίας μπροστά στα εκατοντάδες θύματα, τους Αφροαμερικανούς που φονεύει κάθε χρόνο η αστυνομία. Και είχαν έναν τουλάχιστον καλό λόγο να φωνάζουν τόσο δυνατά. Ο νόμος για την αστυνομική βία και περιστολή της χρηματοδότησης που πήρε ακριβώς και ξανά “συμβολικά” το όνομα του από τον δολοφονημένο Τζορτζ Φλόιντ καρκινοβατεί από τις 24 Φεβρουαρίου στους διαδρόμους της Γερουσίας, καθώς ακόμη και Δημοκρατικοί γερουσιαστές δείχνουν ξεκάθαρα απρόθυμοι να υπερψηφιστεί ένα νομθέτημα που σε μεγάλο βαθμό θα βάλει φραγμό στην αστυνομική αυθαιρεσία, με την απειλή μεγάλων αποζημιώσεων προς τα θύματα της βίας και με τη δαμόκλειο σπάθη της αποχρηματοδότησης των υπηρεσιών των οποίων οι αστυνομικοί παρανομούν και βιαιοπραγούν.

Στο ίδιο μήκος κύματος, κινούνται και δεκάδες πολιτικοί αναλυτές, όπως η Αφροαμερικανίδα καθηγήτρια Πολιτισμικών Σπουδών και Εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο του Όστιν του Τέξας, Κιφρέλιν Μπράουν που υπογράμμισε τη συστημική αφερεγγυότητα, ειδικά του εκπαιδευτικού συστήματος στην καταπολέμηση των φυλετικών διακρίσεων.

Αυτή τη στιγμή, και έπειτα από αγώνες ετών κυρίως των προσκείμενων στο Δημοκρατικό Κόμμα οργανώσεων των Αφροαμερικανών, όλες οι πολιτείες με εξαίρεση εκείνη της Νότιας Ντακότα, έχουν καθιερώσει την 19^η Ιουνίου ως πολιτειακή αργία. Όμως την ίδια στιγμή, οι ίδιες πολιτείες αρνούνται να αναθεωρήσουν τα βιβλία ιστορίας τους, όπως για παράδειγμα συμβαίνει πάλι στο Τέξας ή τη Νότια Καρολίνα, όπου τα παιδιά, μαύρα, λευκά ή ισπανόφωνα, διδάσκονται ότι υπήρχαν “εργάτες” (workers) και όχι σκλάβοι στην “υπηρεσία” (service) των λευκών και μάλιστα έπειτα από τη “μετανάστευση” (immigration) αιώνων από τη Δυτική Αφρική προς τη Βόρεια Αμερική. Πώς μπορεί να λειτουργήσει μια συμβολική αργία στο εθνικό συλλογικό υποσυνείδητο των Αμερικανών, όταν το εκπαιδευτικό σύστημα συνεχίζει να βασίζεται στα ψέματα, την εκμετάλλευση και τους εξωραϊσμούς της άγριας, δουλοκτητικής περιόδου που εν πολλοίς γέννησε και το “οικονομικό θαύμα” των νεαρών ανεξάρτητων πολιτειών μετά το 1776, μέσα από λέξεις και φράσεις, παντελώς ακατάλληλες να περιγράψουν επακριβώς τις φρικτές συνθήκες της δουλείας των μαύρων σκλάβων;

Επομένως, η καθιέρωση της 19^ης Ιουνίου ως εθνικής αργίας στις Ηνωμένες Πολιτείες μοιάζει να λειτουργεί ως συμβολική τιμή για το παρελθόν των νεκρών και βασανισμένων μαύρων δούλων, προκειμένου να θαφτούν στο σήμερα, οι διεκδικήσεις και οι αγώνες των ζωντανών Αφροαμερικανών εργαζομένων και νέων. Αν η εκτίμηση αυτή φαντάζει υπερβολική, ας υπογραμμιστεί σε αυτό το σημείο το γεγονός ότι το προεδρικό διάταγμα που υπέγραψε ο Μπάιντεν είχε ξεμείνει στα συρτάρια του Λευκού Οίκου από τον Φεβρουάριο του 2020, καθώς ήταν ο Ντόναλντ Τραμπ εκείνος που σχεδίαζε να αναγορεύσει την 19^η Ιουνίου σε εθνική αργία, ώστε να μετριαστούν, με μια υψηλού συμβολισμού κίνηση από την προεδρία, η οργή και οι κινητοποιήσεις των Αφροαμερικανών του Black Lives Matter. Με άλλα λόγια, ο καιροσκοπισμός της αναγνώρισης θα στόχευε στον ενταφιασμό των κοινωνικών αγώνων.

Ό,τι δεν έκανε ο Τραμπ πριν από δεκαοχτώ μήνες, το κάνει σήμερα ο Μπάιντεν. Αλλά ευτυχώς, το αναζωπυρωμένο στις Ηνωμένες Πολιτείες κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα δείχνει να έχει γνώση της κατάστασης και να μην υποκύπτει στον συμβολικό κατευνασμό των διεκδικήσεων του. Η πραγματική 19^η Ιουνίου δεν είναι μία ακόμη επέτειος βολικά ενσωματωμένη στη γυάλα των πολιτικών σκοπιμοτήτων της Ουάσιγκτον.