Πτώματα στους δρόμους, βόμβες βροχή, διακοπές της ηλεκτροδότησης, κάτοικοι που τράπηκαν σε φυγή ή διώχτηκαν από τα σπίτια τους από τους αντάρτες: οι μάχες ανάμεσα στους Ταλιμπάν και τις αφγανικές κυβερνητικές δυνάμεις, μαίνονται πλέον σε τρεις μεγάλες πόλεις του Αφγανιστάν, το οποίο χτυπήθηκε πρόσφατα και από φονικές πλημμύρες.
Στη Λασκάρ Γκα, πρωτεύουσα της νότιας επαρχίας Χελμάντ, Ταλιμπάν και κυβερνητικά στρατεύματα δίνουν μάχες “από δρόμο σε δρόμο”, σημειώνει τηλεφωνικά στο Γαλλικό Πρακτορείο, ο κάτοικος της πόλης, Μπαντσά Χαν.
“Η αεροπορία βομβαρδίζει την πόλη συνεχώς. Κάθε εκατοστό της πόλης βομβαρδίζεται”, υπογραμμίζει ο ίδιος. Ϋπάρχουν πτώματα στους δρόμους, υπάρχουν πτώματα στην κεντρική πλατεία. Όσοι μπόρεσαν, έφυγαν από την πόλη. Πολλές οικογένειες κατασκηνώνουν πλέον στην ύπαιθρο, στις όχθες του ποταμού Χελμάντ”, στην έξοδο της πόλης των 200.000 κατοίκων, προσθέτει ο Μπαντσά Χαν .
Ο Χαζράτ Όμαρ Σιρζάντ, άλλος κάτοικος της Λασκάρ Γκα, οργισμένος λέει πως “οι Ταλιμπάν τον έδιωξαν από το σπίτι του, για να το χρησιμοποιήσουν ώστε να προφυλαχθούν από τα πλήγματα της αφγανικής πολεμικής αεροπορίας”. “Έζησα την πιο θλιβερή ημέρα της ζωής μου” αποκαλύπτει.
“Το Ισλαμικό Εμιράτο βάζει φωτιά στη γη και οι αφγανικές κυβερνητικές δυνάμεις βάζουν φωτιά στον ουρανό. Κανένας δεν δίνει πεντάρα για τους αφγανούς πολίτες” στηλιτεύει ο κ. Σιρζάντ.
Το βράδυ της Κυριακής 1/8, η κυβέρνηση διαβεβαίωσε πως ελέγχει ακόμη τη Λασκάρ Γκα, χάρη στους ασταμάτητους αεροπορικούς βομβαρδισμούς, όμως το μέλλον της πόλης μοιάζει ολοένα πιο αβέβαιο.
Αφού κατέλαβαν τους τελευταίους τρεις μήνες αχανείς εκτάσεις σε επαρχίες απ’ άκρου σ’ άκρο του Αφγανιστάν, μετά την κεραυνοβόλα έφοδο που εξαπέλυσαν εν μέσω της οριστικής αποχώρησης –που έχει πλέον σχεδόν ολοκληρωθεί– των αμερικανικών και συμμαχικών στρατευμάτων, οι Ταλιμπάν εφορμούν στα αστικά κέντρα.
Τις τελευταίες εβδομάδες βία συνεχίζεται αμείωτη στο Αφγανιστάν εδώ και αρκετές εβδομάδες. Αναφορές λένε ότι η μαχητική ομάδα ελέγχει τώρα περισσότερα εδάφη από ό, τι το 2001, όταν ανατράπηκε κατά την εισβολή υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Η αναχώρηση έγινε σύμφωνα με την ειρηνευτική συμφωνία που υπέγραψαν οι ΗΠΑ και οι Ταλιμπάν τον Φεβρουάριο του 2020.
Μέχρι στιγμής, στην ευρείας κλίμακας έφοδό τους, οι ισλαμιστές συναντούν μικρή αντίσταση από τις αφγανικές δυνάμεις, που έχουν οχυρωθεί στις επαρχιακές πρωτεύουσες τις οποίες αναμένεται να υπερασπιστούν με νύχια και με δόντια.
Στη Χεράτ, η κατάσταση ασφαλείας “χειροτερεύει καθημερινά”, τονίζει ο Αγά Ρεζά, έμπορος της μεγαλούπολης των 600.000 κατοίκων στο δυτικό τμήμα της χώρας, που “πολιορκείται από τους Ταλιμπάν” και φοβάται ότι θα πέσει στα χέρια τους.
Στηλιτεύει ότι οι αρχές δεν διένειμαν όπλα στους παραστρατιωτικούς του Ισμαήλ Χαν, βετεράνου του πολέμου εναντίον των σοβιετικών (1979-1989) και κατόπιν ισχυρού πολέμαρχου που εναντιώθηκε στους Ταλιμπάν. Οι μαχητές του Ισμαήλ Χαν μοιάζουν πλέον να αντιμετωπίζονται με περισσότερη εμπιστοσύνη από κατοίκους από ό,τι οι αφγανικές κυβερνητικές δυνάμεις.
“Εδώ και τέσσερις ημέρες, γίνονται μάχες πολύ κοντά στην πόλη. Η δραστηριότητα έχει παραλύσει, τα περισσότερα μαγαζιά έχουν κλείσει”, σημειώνει ο ίδιος. “Οι περισσότεροι κάτοικοι τράπηκαν σε φυγή, το ρεύμα κόβεται και ξανάρχεται, κάποιοι δρόμοι έχουν κλείσει εξαιτίας των μαχών”, προσθέτει.
Στο σχολείο την Κυριακή “τόλμησαν να έρθουν μόνο αγόρια”, λέει δασκάλα της Χεράτ, η οποία ζήτησε να μην κατονομαστεί. “Την περασμένη νύχτα ακούγαμε μαχητικά να πετούν πάνω από την πόλη”, προσθέτει η ίδια.
Στην Κανταχάρ, τη μεγαλούπολη του νότου, στριμώχνονται σε πρόχειρους καταυλισμούς τους οποίους έστησαν βιαστικά οι αρχές χιλιάδες κάτοικοι των προαστίων, όπου οι Ταλιμπάν εξαπολύουν επιθέσεις και παρενοχλούν τις αφγανικές δυνάμεις εδώ και αρκετές εβδομάδες.
“Οι Ταλιμπάν χρησιμοποιούν τα σπίτια” για να προστατεύονται, εξηγεί ο Χαλίντ Χεουαντμάλ, που ζούσε σε προάστιο. Προ ημερών “μας διέταξαν να εγκαταλείψουμε τα σπίτια μας, λέγοντάς μας ότι εμείς θα ευθυνόμασταν” για οτιδήποτε συμβεί σε διαφορετική περίπτωση.
“Δεκάδες οικογένειες, ανάμεσά τους κι εμείς, φύγαμε. Φοβόμασταν πως θα βρισκόμασταν σε διασταυρούμενα πυρά”, καταλήγει.
Η Κανταχάρ, δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Αφγανιστάν, υπήρξε το λίκνο του κινήματος των Ταλιμπάν. Αποτελούσε το επίκεντρο του καθεστώτος τους όταν κυβερνούσαν το Αφγανιστάν (1996-2001), επιβάλλοντας τη φονταμενταλιστική εκδοχή του ισλαμικού νόμου.
Ως τώρα, η αφγανική κυβέρνηση υποβάθμιζε τη στρατηγική αξία των εδαφικών κερδών των Ταλιμπάν στις επαρχίες, κυρίως σε αγροτικές περιοχές. Αλλά αν χάσει μια ή περισσότερες επαρχιακές πρωτεύουσες, θα υποστεί πολύ βαρύ πλήγμα, ενώ θα τεθεί υπό ακόμα μεγαλύτερη αμφισβήτηση η δυνατότητά της να αντιστρέψει την τάση στα πεδία των μαχών.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ