Ακριβώς 60 χρόνια (συμπληρώνονται στις 27 Οκτωβρίου) από τον ύποπτο θάνατο του ιδρυτή της ΕΝΙ κι ιδεολόγο της ενεργειακής αυτονομίας της Ιταλίας Ενρίκο Ματέι, ο «Θεόπεμπτος» πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι βρέθηκε στην Αλγερία, αναζητώντας εναλλακτικές λύσεις για την απεξάρτηση της χώρας από το ρωσικό αέριο.
Με την κρίση στην Ουκρανία, αλλά και την προγενέστερη άνοδο στην τιμή της ενέργειας, ο πρώην διοικητής της ΕΚΤ ξεκινά μία «διπλωματική επίθεση». Δυστυχώς η στρατηγική διορατικότητά του δεν είχε προβλέψει την κρίση και θέτει σήμερα σε κίνδυνο τον κύριο λόγο που οι Βρυξέλλες προώθησαν τον Ντράγκι στο τιμόνι της Ιταλίας, δηλαδή την εφαρμογή των επαχθών 500 μεταρρυθμίσεων για το ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που ο πληθωρισμός κι η μείωση των προβλέψεων για την ανάπτυξη, έχουν εκτροχιάσει.
Η πρώτιστη μέριμνα είναι, όπως και για κάθε Ευρωπαίο ηγέτη άλλωστε, αυτή τη στιγμή η άμεση αντικατάσταση των προμηθειών σε ρωσικό αέριο. Η Αλγερία αποτελεί τον πρώτο σταθμό σε τούτην την κούρσα του Ντράγκι για να προλάβει την επαρκή προμήθεια αερίου, ώστε «τοις κείνων (των Ευρωπαιο-Αμερικανών) ρήμασι πειθόμενος» να αποτρέψει η αγορά ρωσικού αερίου να «χρηματοδοτήσει τον πόλεμο του Πούτιν». Η Ιταλία εισάγει ετησίως περίπου 29 δισ. κυβικά μέτρα φυσικό αέριο από τη Μόσχα, περίπου το 40% από τα 75 δισ. που καταναλώνει η χώρα κάθε χρόνο. Στο πλαίσιο της στρατηγικής (και επάρκειας, αλλά και του οικονομικού στραγγαλισμού της Ρωσίας), ο Ντράγκι θα μεταβεί επίσης την Ανγκόλα και το Κονγκό, αμέσως μετά το Καθολικό Πάσχα, από το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Απριλίου.
Στο Αλγέρι, ο Ντράγκι, συνοδευόμενος από τον ΥΠΕΞ, Λουΐτζι Ντι Μάγιο ,συναντήθηκε με τον Αλγερινό πρόεδρο, Αμπντελματζίντ Τεμπούν, στο προεδρικό μέγαρο «Ελ Μουράντια», ενώ οι δύο κρατικές εταιρείες ενέργειας ΕΝΙ και Sonatrach υπέγραψαν την επίζηλη συμφωνία για την αύξηση εισαγωγών φυσικού αερίου από την Αλγερία, μέσω του αγωγού TransMed που μεταφέρει μεθάνιο μέσω Τυνησίας στη Mazara del Vallo, στη Σικελία.
Μιλώντας σχετικά ο Ντράγκι ανέφερε πως «αμέσως μετά την εισβολή στην Ουκρανία ανακοίνωσα πως η Ιταλία θα κινηθεί γρήγορα για να μειώσει την εξάρτηση από το ρωσικό αέριο. Οι συμφωνίες που επετεύχθησαν είναι μια σημαντική απάντηση σε αυτόν τον στρατηγικό στόχο, θα ακολουθήσουν κι άλλες. «Η κυβέρνηση θέλει να υπερασπισθεί τους πολίτες και τις επιχειρήσεις από τις συνέπειες της σύγκρουσης. Θέλω να ευχαριστήσω τους υπουργούς Ντι Μάγιο και Τσινγκολάνι, αλλά και την EΝΙ για την προσήλωσή τους σε αυτό το μέτωπο». Μόνο που εν τη ρύμη του λόγου του ενώπιον του Αλγερινού προέδρου ο Ντράγκι αναφέρθηκε στην… Αργεντινή, ένα lapsus lingua, που ίσως εξεικονίζει την ενδόμυχη κι ασυνείδητη εικόνα που έχει για τη μέλλουσα πορεία του πληθωρισμού . Ποιος ξέρει; Μάλλον ο Ντράγκι σαν έμπειρος τραπεζίτης.
Πληροφοριακά, το πρόγραμμα του Ντράγκι για να παραφράσουμε την όπερα του Ροσίνι «Ένας Ιταλός (αντί Μια Ιταλίδα) στο Αλγέρι» περιλάμβανε και επίσημη τελετή κατάθεσης στεφάνου στο Μνημείο του Μάρτυρα, σειρά συναντήσεων με την ιταλική επιχειρηματική κοινότητα στην Αλγερία, διάφορες διμερείς και πολυμερείς θεσμικές συναντήσεις, για το φυσικό αέριο και τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Άλλωστε, πριν τη μετάβαση του Ντράγκι στο Αλγέρι είχε προηγηθεί σύνοδος κορυφής στο Μέγαρο Κίτζι της κυβέρνησης, σχετικά με τις κινήσεις της Ιταλίας για μικρότερη εξάρτηση από το φυσικό αέριο της Μόσχας.
Η προσπάθεια του Ντράγκι να πείσει τους Ευρωπαίους εταίρους να ορίσουν ανώτατο όριο στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου, προκειμένου να «θωρακισθεί» η ενιαία θέση της Ευρώπης στην πολεμόχαρη πολιτική του Κρεμλίνου, παραμένει μεν στο τραπέζι, αλλά η αλλοπρόσαλλη και μη συντονισμένη στάση των «27» στο θέμα αυτό παραμένει ο κύριος λόγος για τη διαιώνιση της εξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια.
Ο ίδιος ο Ντράγκι τονίζει πως η αναζήτηση μιας κοινής ευρωπαϊκής θέσης θα συνεχιστεί, όμως ανατρέχοντας στη μακρόπνοη πολιτική του Ματέι (που θρυλείται πως ουσιαστικά δολοφόνησαν οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες κι η CIA για να ξεφορτωθούν τον Ιταλό ανταγωνιστή και να καταλύσουν την ενεργειακή ανεξαρτησία της Ιταλίας) δηλώνει πως η Ιταλία είναι έτοιμη να προχωρήσει ανεξάρτητα και πως «εργάζεται για να μειώσει γρήγορα την εξάρτηση από το ρωσικό αέριο». Κι η επίσκεψη, όπως έκανε και παλαιοτέρα ο Ματέι, στο Αλγέρι, καθώς και η επόμενη αποστολή στην Αφρική, είναι μέρος αυτού του στόχου. Μάλιστα, όπως έκανε και προηγουμένως η Ισπανία με Αλγερία και Μαρόκο, τις τελευταίες εβδομάδες ο Ντράγκι, πολλαπλασίασε τις μονομερείς επαφές του για το ενεργειακό. Είχε συνδιάλεξη με τον Εμίρη του Κατάρ Αλ Θάνι, πάντα με σκοπό την ενίσχυση της προμήθειας φυσικού αερίου για την Ιταλία ως εναλλακτική σε αυτήν της Μόσχας.
Η αποστολή του Ιταλού πρωθυπουργού μοιάζει ως η δεύτερη πράξη στην αποστολή πριν ένα μήνα περίπου του υπουργού Εξωτερικών Λουΐτζι Ντι Μάγιο και του επικεφαλής της EΝΙ, Κλάουντιο Ντε Σκάλτσι. Αμφότεροι βρίσκονταν στο Αλγέρι λίγες ώρες μετά τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία. «Θα έχουμε μια ισχυρότερη ενεργειακή εταιρική σχέση» με την Αλγερία «που θα μας επιτρέψει να αντισταθμίσουμε τις επιπτώσεις του πολέμου. Υπάρχει μεγάλη προθυμία από την πλευρά της Αλγερίας να μας στηρίξει τόσο βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα», είχε δηλώσει ο ίδιος ο Ντι Μάγιο. Ο δε πρόεδρος της Δημοκρατίας Σέρτζο Ματαρέλα είχε επίσης επισκεφθεί την Αλγερία τον Νοέμβριο του περασμένου έτους. Ήταν η πρώτη επίσκεψη Ιταλού αρχηγού κράτους εδώ και 18 χρόνια (ο τελευταίος πρόεδρος που πήγε στο Αλγέρι ήταν ο Κάρλο Ατζέλιο Τσάμπι) ενώ και μία διακυβερνητική σύνοδος κορυφής ανάμεσα στις δύο χώρες προγραμματίζεται για τους επόμενους μήνες.
Παράλληλα, η Ιταλία σε απόλυτη συμφωνία με τις άλλες χώρες αποδύεται σε τακτικές κινήσεις για να ενισχυθεί το αντιρωσικό μέτωπο σε όλο το μήκος και πλάτος του πλανήτη αλλά και μέσα στην ίδια τη χώρα. Ο υπουργός Άμυνας, Λορέντσο Γκουερίνι, παράλληλα με τον Ντράγκι, μετέβη στο Τόκιο για να συναντηθεί με τον Ιάπωνα ομόλογό του Νομπούο Κίσι. Στο χρονοδιάγραμμα της συνάντησης περιλαμβάνονται θέματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως η εξέλιξη του παγκόσμιου και περιφερειακού γεωπολιτικού πλαισίου, υπό το πρίσμα των δραματικών γεγονότων στην Ουκρανία, καθώς και οι εξελίξεις στη διμερή και βιομηχανική συνεργασία ανάμεσα σε Ιταλία και Ιαπωνία.
Την ίδια στιγμή στο εσωτερικό της Ιταλίας, η θεωρούμενη «φιλο-Πουτινική» παράταξη αρχίζει να αποψιλώνεται, να μεταστρέφεται ή απλώς να σιωπά. Το περασμένο Σάββατο o Σίλβιο Μπερλουσκόνι, από καρδιακός φίλος του Ρώσου ηγέτη, δήλωσε «απογοητευμένος και λυπημένος» από τον Πούτιν, ο οποίος «ανέλαβε μια πολύ σοβαρή ευθύνη απέναντι σε ολόκληρο τον κόσμο».
Αλλά υπάρχει ένα διακομματικό Πουτινιανό κόμμα στην Ιταλία; Σύμφωνα με τον πρώην πρόεδρο της Βουλής, Πιερφερντινάντο Καζίνι, «δεν υπάρχει». Όμως ο ίδιος βλέπει πως υφίσταται αντίθετα ένα ενεργό κόμμα «Πούτιν στην Ευρώπη». «Στην Ιταλία βλέπω ότι ακόμη κι η ηγέτιδα του ακροδεξιού Αδέλφια της Ιταλίας Τζόρτζα Μελόνι έχει επιλέξει το στρατόπεδο της εθνικής ευθύνης κι υποστηρίζει μια ακραιφνώς φιλοΝΑΤΟϊκή θέση». Και ο Σαλβίνι, που φορούσε κάποτε τα μπλουζάκια με τον «μαχητή Πούτιν», σπεύδει να ταχθεί στο πλευρό των Ουκρανών προσφύγων (ενώ συνεχίζει να στηρίζει τη βύθιση των σκαφών για τους αφρικανο-ασιάτες μετανάστες); «Είναι πιο διστακτικός», τονίζει ο Καζίνι, αλλά είναι πλέον στην κυβέρνηση και ψηφίζει αυτά που λέει ο Ντράγκι. Θα έλεγα λοιπόν ότι στην Ιταλία είμαστε καλύτερα από άλλες χώρες». Αναφορικά με τα σχόλια του Μπερλουσκόνι ο Καζίνι τόνισε πως «ήταν ειλικρινής: δεν αρνήθηκε ότι ήταν φίλος του Πούτιν, αλλά στο τέλος είπε ειλικρινά ότι είναι ένας από τους απογοητευμένους φίλους. Μετά τη συλλογική σαγήνη από τον Πούτιν, τελικά όλοι στραφήκαμε στην άλλη πλευρά».
