Σήμερα, 29 Μαΐου, είναι η «Μέρα της Ιερουσαλήμ». Όπως και τόσα άλλα σε αυτή την διχασμένη πόλη αυτή η μέρα είναι για ορισμένους μία σημαντική εθνική επέτειος ταυτόσημη με την «απελευθέρωση» του ανατολικού τμήματός της και για άλλους μία θλιβερή ημερομηνία συνδεδεμένη με την ισραηλινή κατοχή.
Τίποτε δεν είναι τόσο στενά συνυφασμένο με την ταυτότητα της Ιερουσαλήμ όσο οι αντιθέσεις και οι διαφορές κάθε είδους που διαμορφώνουν το μοναδικό χαρακτήρα της. Στην Ιερουσαλήμ τίποτε δεν είναι μόνο άσπρο ή μαύρο γιατί είναι η πόλη με το «σπάνιο χάρισμα» να συνταιριάζει ταυτόχρονα δύο ή και περισσότερες διαφορετικές ή και αντιφατικές καταστάσεις, δίχως να αποκλείεται όλο το φάσμα αποχρώσεων ανάμεσά τους. Είναι εδώ και αιώνες σταυροδρόμι πολιτισμών, θρησκειών, αιματηρών πολέμων και σφοδρών αντιπαραθέσεων στο όνομα ενός Θεού με διαφορετικά ονόματα και συνήθειες λατρείας.
Σε αυτή την πόλη σήμερα για το εβραϊκό μέρος του πληθυσμού της είναι γιορτή της ισραηλινής σημαίας και νίκης. Για το αραβικό και μουσουλμανικό κομμάτι του πληθυσμού είναι μέρα διωγμών, καταστροφής και κατατρεγμού.
Μία επέτειος 55 ετών
Η φετινή 55η επέτειος από πόλεμο των «Έξι Ημερών» που έφερε το Ανατολικό τμήμα της Ιερουσαλήμ υπό τον ισραηλινό έλεγχο δείχνει σαν να μην πρόκειται να ξεχαστεί ποτέ ούτε από τους Εβραίους, ούτε από τους Παλαιστίνιους. Το αποδεικνύει μεταξύ άλλων ο αναβρασμός που επικρατεί εδώ και μέρες στα επιτελεία των δύο πλευρών.
Εθνικιστικοί κύκλοι αξιοποιούν την αφορμή για να διαδώσουν μηνύματα μισαλλοδοξίας και εμπάθειας. Στην «Πορεία της Σημαίας» που συνηθίζουν να κάνουν εδώ και μερικές δεκαετίες, δεν λείπει το επιδεικτικό πέρασμα από τη μουσουλμανική γειτονιά και την Πύλη της Δαμασκού του τεμένους Αλ Άκσα, ούτε και τα συνθήματα μίσους και καταστροφής (όπως το γνωστό «Θάνατος στους Άραβες»).
Ούτε καν η βόλτα ακραίων εθνικιστών όπως ο 46χρονος ακροδεξιός δικηγόρος, βουλευτής και αρχηγός του εθνικιστικού κόμματος Otzma Yehudit (Εβραϊκή Ισχύς) Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ που έχει πάρει άδεια από το Σάββατο προκειμένου να επισκεφθεί τον περίβολο χώρο του τεμένους αλ Άκσα νωρίτερα σήμερα το πρωί.
Στην άλλη πλευρά, στην κατεχόμενη ανατολική Ιερουσαλήμ, οι πιο νέες γενιές νιώθουν στην πλάτη το βαρύ φορτίο της ιστορικής κληρονομιάς και της ήττας του παρελθόντος στο φόντο μίας αιματοβαμμένης κατοχής που (όσο περνούν τα χρόνια και οι δεκαετίες) παγιώνεται. Παρόλα αυτά η δίψα για ελευθερία και τερματισμό της κατοχής παραμένει άσβεστη. Τα περιθώρια όμως των Αράβων κατοίκων της Ιερουσαλήμ να εκφράσουν τη δική τους πλευρά αυτή τη μέρα είναι πολύ περιορισμένα. Σε πολλές περιπτώσεις προσπαθούν να εκπέμψουν το δικό τους μήνυμα τοποθετώντας τις παλαιστινιακές σημαίες έξω από τα σπίτια ή τα μαγαζιά τους. Ακόμη και αυτό όμως αρκεί να οδηγήσει αρκετούς στα αστυνομικά τμήματα καθώς από το πρωί του Σαββάτου η ισραηλινή αστυνομία στην Ανατολική Ιερουσαλήμ έχει κάνει πάνω από 100 προληπτικές συλλήψεις.
Σε αυτές τις συνθήκες, βαθαίνει το ρήγμα ανάμεσα στις διαφορετικές θρησκευτικές και εθνικές κοινότητες της πόλης με αποτέλεσμα οι πιο έντονες (αν όχι ακραίες) φωνές και από τις δύο πλευρές να αποκτούν μεγαλύτερη δυναμική.
Οι Εβραίοι εθνικιστές ακροδεξιοί, υπό την προστασία της αστυνομίας, πραγματοποιούν από την περασμένη Παρασκευή, μικρές ή μεγαλύτερες εκδηλώσεις στήνοντας απρόσμενα μικρούς χορούς ή «παρελάσεις» με θρησκευτικούς ύμνους σε αραβικές συνοικίες.
Δεν έλειψε το βράδυ του Σαββάτου ούτε το ξεδίπλωμα μίας τεράστιας ισραηλινής σημαίας στο Τείχος των Δακρύων από μεγάλο πλήθος Ισραηλινών.
Περιορισμένες μικρότερες εκδηλώσεις κατά της κατοχής κυρίως πέριξ και εντός του τεμένους αλ Άκσα πραγματοποίησαν το ίδιο διάστημα μεγάλες ομάδες Αράβων του Ισραήλ σε μία προσπάθεια να επαναφέρουν στο προσκήνιο το όραμα για μία ανεξάρτητη και ελεύθερη Παλαιστίνη με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ, όπως αναφέρουν εδώ και δεκαετίες αναρίθμητες αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Υπό αυτές τις συνθήκες η Πορεία της Σημαίας περίπου 16.000 Εβραίων νεαρών εθνικιστών που έχει προγραμματιστεί σήμερα να ξεκινήσει μετά τις 16.00 το απόγευμα (ώρα Ελλάδας και ώρα Ισραήλ) κάνει αρκετούς (και από τις δύο πλευρές) να ανησυχούν για το ενδεχόμενο νέας κλιμάκωσης της βίας. Όχι μόνον στην Ανατολική Ιερουσαλήμ αλλά και μεταξύ μαχητών της Χαμάς και της Ισλαμικής Τζιχάντ στην αποκλεισμένη (από το 2007) Λωρίδα της Γάζας και της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας που δεν διστάζει να απαντήσει άμεσα με τουλάχιστον έναν πύραυλο σε κάθε εκτόξευση ρουκέτας.
Πόλεμος δηλώσεων και κινήσεις «προετοιμασίας»
Ο εκπρόσωπος της Ισλαμικής Τζιχάντ, Νταούντ Σιχάμπ, διαβεβαίωσε την Παρασκευή πως η «πορεία της σημαίας θα οδηγήσει σε ευρύτερη έκρηξη». Διεμήνυσε πως «η αντίσταση είναι πλήρως έτοιμη να συγκρουστεί για να υπερασπιστεί τον ιερό τόπο του τεμένους αλ Άκσα».
Επιπλέον ο ηγέτης και επικεφαλής του Πολιτικού Γραφείου της ισλαμικής Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, δήλωσε πως «ο παλαιστινιακός λαός, υπό την ηγεσία της αντίστασης, και ειδικά εκείνοι σε Δυτική Όχθη και Ιερουσαλήμ «δεν θα επιτρέψουν στα σκουπίδια Εβραίων, τα σκουπίδια του Ταλμούδ, να μείνουν αναπάντητα».
Σε πιο υψηλούς τόνους ήταν το μήνυμα του πρώην επικεφαλής της Χαμάς, Χάλιντ Μασχάαλ που κάλεσε τους «απανταχού Μουσουλμάνους να βγουν στους δρόμους για να συμμετάσχουν για την μέρα οργής για την Ιερουσαλήμ».
Ταυτόχρονα την Παρασκευή δυνάμεις της «Ισλαμικής Τζιχάντ» αναφέρθηκε πως έκαναν «δοκιμαστικές» εκτοξεύσεις οκτώ ρουκετών προς τη μεριά της Μεσογείου, έχοντας σκοπό να ρίξουν «βροχή» ρουκετών ανάλογα με τις προκλήσεις που θα δεχθούν από την πλευρά των Εβραίων εθνικιστών.
Από την άλλη μεριά, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Ναφτάλι Μπένετ σε ανάρτησή του στο Τουίτερ το βράδυ του Σαββάτου, ανέφερε:
«Την Κυριακή έχουμε τα 55 χρόνια από την ένωση της Ιερουσαλήμ. Σήμερα, δόξα τω Θεώ, η Ιερουσαλήμ είναι ενωμένη και θα παραμείνει έτσι στην αιωνιότητα».
Παράλληλα, άλλοι Ισραηλινοί αξιωματούχοι διαβεβαίωναν πως οι διαδηλωτές που θα συμμετάσχουν στην πορεία της (ισραηλινής) σημαίας δεν θα εισέλθουν στον προαύλιο χώρο του τεμένους αλ Άκσα όπως «εδώ και 30 χρόνια». Φρόντιζαν, όμως, να υποδείξουν ως χρήσιμο το καθάρισμα των καταφυγίων και τον εφοδιασμό τους με τα απαραίτητα, μην αποκλείοντας το ενδεχόμενο να δεχθούν ρουκέτες και από τη μεριά του Λιβάνου, λόγω προειδοποιήσεων ορισμένων στελεχών της Χεζμπολάχ.
Μένει ως αργότερα απόψε να δούμε εάν η Μέρα της Ιερουσαλήμ θα σφραγιστεί, για μία ακόμη φορά, με όξυνση της βίας των κατοχικών αρχών, με συνθήματα μισαλλοδοξίας από τους ακροδεξιούς και τους εθνικιστές και με κινητοποιήσεις ή άλλες πράξεις αντίστασης από την πλευρά κυρίως της Λωρίδας της Γάζας. Ήδη από νωρίς σήμερα το μεσημέρι ξεκίνησαν τα επεισόδια…
Τουλάχιστον εάν είναι κάτι ξεκάθαρο σήμερα είναι το γεγονός πως όσο παραμένει άλυτο το παλαιστινιακό, τόσο θα αρκεί έστω και μία σπίθα ή μία επέτειος όπως η σημερινή για να προκαλέσει την επόμενη έκρηξη.
Ας μην γελιόμαστε. Όσο συνεχίζεται και εντείνεται η κατοχή και η επιβολή του ρατσιστικού καθεστώτος τύπου Απαρτχάιντ σε βάρος των Παλαιστινίων που ζουν στα κατεχόμενα εδάφη της Δυτικής Όχθης ή στα αποκλεισμένα εδάφη της Λωρίδας της Γάζας, τόσο η περιοχή θα εξακολουθεί να μοιάζει με ναρκοπέδιο παρά με μία «κανονική χώρα».
