Περιδιαβαίνοντας το διαδίκτυο για την πρωινή ενημέρωση έπεσα πάνω σε μια φωτογραφία από τον ποδοσφαιρικό αγώνα της περασμένης Κυριακής στη Νυρεμβέργη, στο στάδιο Μαξ Μόρλοκ, μεταξύ της 1. FC Nürnberg και της SC Paderborn 07 για τη 2η Μπούντεσλίγκα. Στον αγώνα επικράτησε η ομάδα της Νυρεμβέργης με 2-1.
Παρατηρούσα τα πανό των οργανωμένων φιλάθλων της Νυρεμβέργης και βρέθηκα μπροστά σε μια ποιοτική διαφορά σε σχέση με το τι έγραφαν. Είναι σύνηθες τον τελευταίο καιρό να αποτελεί κεντρικό θέμα των πανό των φιλάθλων το παγκόσμιο ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα ανδρών που θα διεξαχθεί στο Κατάρ από τις 20 Νοεμβρίου μέχρι τις 18 Δεκεμβρίου. Το θέμα των φιλάθλων δεν είναι άλλο από τον αριθμό των εργατών που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια κατασκευής των έργων.
Το Κατάρ έχει κατηγορηθεί ήδη εδώ κα μερικά χρόνια για πλήρη καταστρατήγηση των εργασιακών δικαιωμάτων και των κανόνων ασφαλείας στις κατασκευές που έχει οδηγήσει σύμφωνα με τις κατηγορίες αυτές σε έως και 15 χιλιάδες σκοτωμένους εργάτες. Ταυτόχρονα κατηγορείται η αραβική αυτή χώρα του Περσικού Κόλπου για το γεγονός πως καταπιέζει τους ομοφυλόφιλους και δεν δέχεται στο έδαφός της το σύμβολο του ουράνιου τόξου, που στο δυτικό κόσμο είναι σύμβολο της ομοφυλόφιλης κοινότητας. Τέλος, το Κατάρ έχει να αντιμετωπίσει την κατηγορία του ότι είναι μια απόλυτη μοναρχία και όχι δημοκρατία. Όλα αυτά έχουν συμπυκνωθεί στο αίτημα να μποϊκοταριστεί η διοργάνωση του παγκοσμίου πρωταθλήματος.
Εν χορώ, διαμορφωτές της κοινής γνώμης, καθώς και ποδοσφαιρόφιλοι ανά τον δυτικό κόσμο καταδικάζουν το Κατάρ και καλούν σε μποϊκοτάζ, ενώ σχεδόν όλα τα δυτικά μέσα ενημέρωσης, αριστερά και δεξιά, βρίσκουν ευρύ χώρο να φιλοξενήσουν αυτήν την άποψη. Ένα κίνημα ολόκληρο ορθώνεται σε αυτό το μέρος του κόσμου που καλεί τους ποδοσφαιρόφιλους να μην παρακολουθήσουν τους αγώνες, με τον θρυλικό Ερίκ Καντονά να είναι επικεφαλής.
Τα ζητήματα που οδηγούν σε αυτές τις αντιδράσεις είναι όπως είπαμε δύο συν ένα: οι σκοτωμένοι εργάτες, το θέμα των ομοφυλόφιλων συν το ζήτημα της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας δυτικού τύπου.
Τα πανό της Νυρεμβέργης
Επιστρέφουμε στη Νυρεμβέργη την περασμένη Κυριακή. Η ποιοτική διαφορά των πανό των οργανωμένων της εργατούπολης αυτής έγκειται στο ότι το κεντρικό πανό δεν καλούσε σε μποϊκοτάζ αλλά κατήγγειλε τη FIFA, τη διεθνή ομοσπονδία ποδοσφαίρου και την γερμανική ΕΠΟ, την DFB. Χωρίς να αμφισβητούν τον αριθμό των θυμάτων της εργοδοτικής αυθαιρεσίας που στοίχισε τη ζωή σε 6 έως 15 χιλιάδες εργάτες, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του δυτικού κόσμου, κατέδειξαν τη FIFA και την DFB ως συνενόχους στο έγκλημα: «Τα χέρια σας είναι βαμμένα με αίμα». Πολλά μικρά πανό καλούσαν σε μποϊκοτάζ και κατήγγειλαν τις αρχές της αραβικής χώρας, όμως δεν άφησαν εκτός των μύδρων τους τις ευθύνες του ίδιου του δυτικού κόσμου. «FIFA δολοφόνοι», «Παραδόπιστοι υποκριτές, ηθικά διπρόσωποι και αποτυχημένοι», «Η FIFA είναι μαφία και ο πρόεδρός της ένας δικτάτορας», αυτά ήταν γραμμένα στα πανό. Το μήνυμα ήταν παραπάνω από σαφές. Για το τι έχει συμβεί στα εργοτάξια του Κατάρ την ευθύνη δεν φέρει μόνο το κράτος αυτό, αλλά και η θεσμική διοίκηση του ποδοσφαίρου, διεθνής και εθνική.
Το αεροπλάνο που δεν έφτασε ποτέ
Τη Δευτέρα που μας πέρασε κατέφθασε στη Ντόχα, πρωτεύουσα του Κατάρ, η γερμανική αντιπροσωπεία: η εθνική ομάδα με τη συνοδεία της. Η πτήση έγινε με αεροσκάφος της Lufthansa, στο εξωτερικό του οποίου είχε κολληθεί μια εικόνα πιασμένων από τους ώμους ανθρώπων, διαφόρων φύλων και φυλών, και με την επιγραφή «Diversity wins» (H ποικιλομορφία νικά). Τα μέσα ενημέρωσης πανηγύρισαν την κίνηση. Όμως… Το αεροπλάνο έφτασε σε άλλη χώρα, στο Ομάν και εκεί η αντιπροσωπεία άλλαξε αεροσκάφος και έφτασε στο Κατάρ χωρίς μήνυμα, χωρίς επιγραφή, με ένα απλό αεροπλάνο της γραμμής. Η δικαιολογία της Lufthansa ήταν πως αν το αεροπλάνο πήγαινε στο Κατάρ θα γύριζε άδειο και αυτό δεν είναι καλό για το περιβάλλον σε συνθήκες κλιματικής κρίσης. Καλή δικαιολογία για να κρύψει την πραγματική αιτία. Και αυτή δεν είναι άλλη από το να μην κορυφωθεί η πρόκληση προς τη διοργανώτρια χώρα. Αυτό τουλάχιστον σχολιάζει και έτσι κρίνει την κίνηση η ανταπροκρίτρια της Neue Zürcher Zeitung στο Βερολίνο, Μπεατρίς Άχτερμπεργκ.
Οι εργάτες και οι ομοφυλόφιλοι
Ενώ το ζήτημα των διώξεων ανθρώπων για τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό έχει γίνει η επίσημη αιτία κριτικής από τους υψηλά ιστάμενους, το ζήτημα των σκοτωμένων εργατών δεν φτάνει να γίνει επιγραφή σε αεροπλάνα που τελικά δεν φτάνουν – αν και η αγγλική εθνική ομάδα πετάει μέχρι τη Ντόχα με αεροσκάφος που έχει διακριτικά σε ένα μικρό σημείο τα χρώματα του ουράνιου τόξου.
Το ίδιο το Κατάρ αρνείται τις κατηγορίες όσον αφορά τουλάχιστον τον αριθμό των νεκρών εργατών, καλεί να λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) και κάνει λόγο για 37 νεκρούς. Για σύγκριση, στα εργοτάξια των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας του 2004 σκοτώθηκαν 17 άνθρωποι, και εκατοντάδες τραυματίστηκαν σοβαρά, συχνά με αποτέλεσμα μόνιμες αναπηρίες. Το Κατάρ κάνει λόγο για άλλου είδους επιδιώξεις πίσω από την κριτική, που δεν έχουν να κάνουν με το Μουντιάλ αλλά προφανώς για την άσκηση πίεσης σε θέματα τιμής φυσικού αερίου, που η χώρα αυτή διαθέτει σε τεράστια αποθέματα.
Αλλά γιατί η Γερμανία δεν μιλά επίσημα για τους εργάτες με την ίδια ένταση όπως για τα ζητήματα σεξουαλικού προσανατολισμού; Μα, στη Γερμανία κάθε μέρα σκοτώνεται πάνω από ένας εργάτης ή μια εργάτρια, ενώ ειδικά ο κλάδος της οικοδομής έχει στενές διασυνδέσεις με διάφορες μαφίες, την ώρα που οι εργάτες, κυρίως οι μετανάστες, δουλεύουν σε επικίνδυνες συνθήκες, με εικονική ή και καθόλου ασφάλιση, πληρώνονται άθλια και διαβιούν συχνά σε απάνθρωπες συνθήκες. Σαν σκλάβοι. Όπως στο Κατάρ. Του οποίου η κυβέρνηση, όπως οι οπαδοί της Νυρεμβέργης κατηγορεί τη Δύση για υποκρισία.
