Η Βουλγαρία θεωρείται ως ένα από τα λίγα μέλη του ΝΑΤΟ που, μαζί με την Ουγγαρία, έχουν αντιταχθεί δημόσια στον εφοδιασμό της Ουκρανίας με όπλα εν μέσω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης του Κιέβου με τη Μόσχα.
Ωστόσο, η κυβέρνηση στη Σόφια εκτελούσε με την οικονομική υποστήριξη των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου ένα μυστικό πρόγραμμα προμήθειας όπλων και καυσίμων προς την Ουκρανία καθ’ όλη τη διάρκεια της άνοιξης και του καλοκαιριού του 2022, ανέφερε σήμερα η γερμανική εφημερίδα Die Welt, επικαλούμενη Ουκρανούς αξιωματούχους και Βούλγαρους πρώην αξιωματούχους.
Σύμφωνα με την Die Welt, το σχέδιο επινοήθηκε σε μεγάλο βαθμό από μόνο δύο άνδρες: τον πρώην πρωθυπουργό της Βουλγαρίας, Κίριλ Πετκόφ, και τον πρώην υπουργό Οικονομικών, Ασέν Βασίλεφ. Τόσο ο Πετκόφ όσο και ο Βασίλεφ, συνιδρυτές του πολιτικού κινήματος «Συνεχίζουμε την Αλλαγή», είναι απόφοιτοι του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ.
Αντιμέτωποι με την έντονη αντίθεση για τις παραδόσεις όπλων στην Ουκρανία τόσο στον κυβερνητικό συνασπισμό όσο και στη βουλγαρική κοινή γνώμη, οι Πετκόφ και Βασίλεφ επέλεξαν ένα μυστικό σχέδιο μεταφοράς οπλισμού χωρίς να κάνουν επίσημες ανακοινώσεις, ανέφερε η Die Welt.
Τον Απρίλιο, ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρι Κουλέμπα ταξίδεψε στη Σόφια για να ζητήσει στρατιωτική βοήθεια εν μέσω της έλλειψης πυρομαχικών από τη Σοβιετική Ένωση. «Γνωρίζαμε ότι οι βουλγαρικές αποθήκες διέθεταν μεγάλες ποσότητες από τα πυρομαχικά που χρειάζονταν, έτσι ο Πρόεδρος Ζελένσκι με έστειλε … για να προμηθευτώ τα απαραίτητα υλικά», είπε ο Κουλέμπα στην εφημερίδα.
Η κυβέρνηση του Πετκόφ έδωσε στη συνέχεια άδεια εξαγωγής όπλων σε ορισμένες ιδιωτικές εταιρείες, που χρησίμευαν ως μεσάζοντες σε αυτό το σχέδιο και μετέφεραν τα πυρομαχικά στην Πολωνία, από όπου στη συνέχεια έφτασαν στην Ουκρανία. Ταυτόχρονα, η Σόφια δεν έδωσε καμία επίσημη δέσμευση υποστήριξης της Ουκρανίας με όπλα.
«Η ιδιωτική μας στρατιωτική βιομηχανία παρήγαγε με πλήρη ταχύτητα», είπε ο πρώην πρωθυπουργός, Πετκόφ, στην εφημερίδα. Τα φορτηγά αεροπλάνα που πετούσαν μεταξύ Βουλγαρίας και Πολωνίας ήταν «φορτωμένα μέχρι το χείλος» με πυρομαχικά, ανέφερε η Die Welt.
«Είχαμε διασφαλίσει ότι η χερσαία διαδρομή μέσω Ρουμανίας και Ουγγαρίας είναι επίσης ανοιχτή για φορτηγά», είπε ο Πετκόφ. «Υπολογίζουμε ότι περίπου το ένα τρίτο των πυρομαχικών που χρειαζόταν ο ουκρανικός στρατός προέρχονταν από τη Βουλγαρία στα πρώτα στάδια του πολέμου», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με την Die Welt, οι παραδόσεις χρηματοδοτήθηκαν από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Εκτός από πυρομαχικά, η Βουλγαρία προμήθευε επίσης καύσιμα στον ουκρανικό στρατό και κατέληξε να καλύπτει έως και το 40% των αναγκών του μεταξύ Απριλίου και Αυγούστου, υποστήριξε το γερμανικό μέσο ενημέρωσης.
Σε ό,τι αφορά τα καύσιμα, οι παραδόσεις πραγματοποιούνταν και από ξένους μεσάζοντες. Η εφημερίδα ανέφερε ότι τα καύσιμα που έστελνε η Σόφια στην Ουκρανία παρήχθησαν από πετρέλαιο που λάμβανε η Βουλγαρία από τη Ρωσία μέσω του τερματικού σταθμού στο λιμάνι της πόλης Μπουργκάς στη Μαύρη Θάλασσα.
Οι Πετκόφ και Βασίλεφ πραγματοποίησαν τις μυστικές παραδόσεις σε μια περίοδο που οι δημοσκοπήσεις στη Βουλγαρία έδειχναν ότι το 70% των πολιτών της φοβόταν ότι θα παρασυρθεί στη σύγκρουση και ήταν αντίθετο στην παροχή υπερβολικής υποστήριξης στην Ουκρανία, ανέφερε η Die Welt.
Στα τέλη Ιουνίου του 2022, η κυβέρνηση μειοψηφίας του Πετκόφ έχασε την ψήφο εμπιστοσύνης. Στις αρχές Αυγούστου, ο πρόεδρος Ρούμεν Ράντεφ διόρισε προσωρινή κυβέρνηση. Οι εκλογές του Οκτωβρίου κατέληξαν σε ένα κατακερματισμένο κοινοβούλιο που δεν έχει καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση μέχρι στιγμής. Τον Δεκέμβριο, η Βουλγαρία ενέκρινε το πρώτο επίσημο πακέτο στρατιωτικής βοήθειας για το Κίεβο, το οποίο περιελάμβανε φορητά όπλα και πυρομαχικά, σύμφωνα με τον προσωρινό υπουργό Οικονομίας, Νίκολα Στογιάνοφ. Το ίδιο διάστημα, η Σόφια αρνήθηκε να παράσχει στην Ουκρανία συστήματα αεράμυνας S-300 και μαχητικά αεροσκάφη.
