Ίσως μόνο μία ανεπτυγμένη ειρωνεία σαν αυτή του Βολφ Μπίρμαν μπορεί να θρέψει «αισθήματα αδελφικά προς της ασφάλειας τα πιστά λαγωνικά», που «μικρόφωνα βάζουν για να ακούν, ό,τι από το στόμα μου περνούν». Θα μπορούσε ίσως να βοηθήσει κάποιον να αντιπαρέλθει το σοκ των αποκαλύψεων στην Ισπανία για παρακολούθηση των Podemos από την τότε δεξιά κυβέρνηση, αλλά κυρίως από τη μεθόδευση ψευδών κατηγοριών εναντίον τους, ελλείψει αληθινών.
Όλα ξεκινούν στα τέλη Ιανουαρίου 2016. Μόλις έχει περάσει ένας μήνας από τις εκλογές του Δεκεμβρίου του 2015, όπου για πρώτη φορά το κόμμα του Πάβλο Ιγκλέσιας, μπαίνει στη Βουλή. Και μάλιστα οι Podemos το κατορθώνουν με εμφατικό τρόπο, συγκεντρώνοντας 61 βουλευτές, αναδεικνύονται τρίτο κόμμα και αρχίζουν να οραματίζονται το θρυλικό (και χιμαιρικό όπως έμελλε να αποδειχθεί) sorpaso. Το ξεπέρασμα σε έδρες των Σοσιαλιστών του PSOE, που θα τους έδινε την ηγετική θέση στον χώρο της Αριστεράς. Αυτή η επιτυχία καθώς ακόμη τότε το κύμα των Αγανακτισμένων βρισκόταν στην κορύφωσή του, είχε δώσει ιδιαίτερη αίγλη στους Podemos, που ήδη είχαν αρχίσει να διαπραγματεύονται με το PSOE για το ενδεχόμενο σχηματισμού κυβέρνησης, αφού οι σοσιαλιστές είχαν εξασφαλίσει 90 έδρες, και το δεξιό Λαϊκό Κόμμα (PP) με 123 δεν μπορούσε να σχηματίσει δεξιόστροφη κυβέρνηση, αφού οι φιλελεύθεροι Ciudadanos είχαν καρπωθεί μόλις 40 έδρες.
Οι διαπραγματεύσεις αυτές, με υπεύθυνο τον μαξιμαλισμό του Ιγκλέσιας δεν καρποφόρησαν και τον Ιούνιο του 2016 οι εκλογές επαναλήφθηκαν, με τα αποτελέσματα να μην είναι τα αναμενόμενα για τους «μωβ»: το sorpaso αναβλήθηκε και παγιώθηκε η κυβέρνηση μειοψηφίας του ΡΡ. Εν τούτοις, η κοινωνική και πολιτική ρήξη που ευαγγελίζονταν οι Podemos, αλλά και η πιθανή συμφωνία με τους Σοσιαλιστές ενέπνεε μεγάλη ανησυχία στο PP.
Η ημερήσια διαταγή τότε, ιδίως στο αρμόδιο για την εσωτερική ασφάλεια υπουργείο Εσωτερικών, με πρωτεργάτη τον υπουργό Χόρχε Φερνάντεθ Ντίαθ, ήταν πάσει θυσία να βρεθούν ενοχοποιητικές πληροφορίες σχετικά με το κόμμα του Ιγκλέσιας και των επικεφαλής του: τον ίδιο τον Ιγκλέσιας, αλλά και τους Ίνιγο Ερεχόν, Χουάν Κάρλος Μονεδέρο, Καρολίνα Μπεσκάνσα. Τότε εγκαινιάσθηκε αυτό που σήμερα ονομάζεται «κρατικοί υπόνομοι», μία μηχανή παρακολουθήσεων, διακίνησης ψευδών ειδήσεων και συνομωσίας, που δεν έμεινε μόνον στους Podemos αλλά επεκτάθηκε και στη συκοφάντηση των ηγετών της καταλανικής ανεξαρτησίας, ή το σκάνδαλο παρακολουθήσεων Pegasus που συνταράσσει ακόμα τη χώρα. Ειδικά για την περίπτωση της Καταλονίας, το υπουργείο και η Αστυνομία είχαν συστήσει ειδική ομάδα πρακτόρων στην αυτόνομη Περιφέρεια, ώστε να «συλλέξει» οικονομικά σκάνδαλα που θα έπλητταν το στρατόπεδο της ανεξαρτησίας.
Σήμερα, οι αποκαλύψεις φέρνουν ανατριχιαστικές λεπτομέρειες στην επιφάνεια, τόσο για την παρακολούθηση των ηγετών των Podemos, αλλά κυρίως για τα χαλκεία της υπόθεσης PISA (Pablo Iglesias S.A, δηλ Α.Ε.) για διοχέτευση ψευδών πληροφοριών σχετικά με χρηματοδότηση του Ιγκλέσιας για την παροχή συμβουλών στις κυβερνήσεις της Βενεζουέλας (του Ούγκο Τσάβες, ακόμη) και του Ιράν. Κατηγορίες που είχαν αρχίσει να διατυπώνονται ήδη πριν τις εκλογές και οι οποίες ναι μεν κατέπεσαν στα δικαστήρια, αλλά τέτοια απήχηση είχαν που ακόμη πολύς κόσμος εξακολουθεί να τις πιστεύει.
Βέβαια, κάποια ιλαροτραγικά προκύπτουν από τις αποκαλυφθείσες συνομιλίες ανάμεσα στα στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών και της Αστυνομίας. Κάποιος δεν ξέρει πώς να αντιδράσει -να γελάσει ή να εξοργισθεί- όταν διαβάζει τη στιχομυθία ανάμεσα στον υπ. αριθ. 2 του υπουργείου Φρανθίσκο Μαρτίνεθ με τον επικεφαλής της Αστυνομίας Ενρίκε Γκαρθία Καστάνιο για το εάν υπάρχουν ενοχοποιητικά στοιχεία για τους Podemos. Όταν ο αστυνομικός τον διαβεβαιώνει ότι δεν βρήκε τίποτα λάθος, ο Μαρτίνεθ ξεσπά: Cagüenlaputa! (να χ…ω την π…να μου μέσα, σε άψογα ελληνικά). «Οι άλλοι είναι καθαροί;… δεν εμπλέκονται σε βίαια επεισόδια στον δρόμο, είναι αναρχικοί;». Ο αρχηγός απαντά: «Θα το ξανακοιτάξω, αλλά νομίζω πως όχι». «Cagüenlaputa! Κάποιος τους πρέπει να είναι χάλια!», απαντά ο Μαρτίνεθ, που επιμένει να συνεχίσει ο Καστάνιο τις παρακολουθήσεις, με τον τελευταίο να τον διαβεβαιώνει πως θα το αναθέσει στον επικεφαλής της μονάδας Ειδικής Πληροφόρησης, Χερμάν Καστινιερία.
Καθώς στο συγκεκριμένο πολιτικό πλαίσιο, οι μηχανορραφίες του υπουργείου βρίσκονταν σε φρενήρη λειτουργία, οι τηλεοράσεις ήταν γεμάτες με ειδήσεις για την PISA (Pablo Iglesias Sociedad Anónima) και μιλούσαν για πακτωλούς χρημάτων στον Ιγκλέσιας. Ο Καστάνιο, γνωστός και ως El Gordo, συνεχίζει να παραγγέλνει υποκλοπές κι ό,τι άλλο χρειαστεί. Οι τίτλοι για πιθανή παράτυπη χρηματοδότηση δεν αρκούν.
Ο Καστάνιο εκτελούσε διατεταγμένη υπηρεσία στον Μαρτίνεθ και κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, τους προηγούμενους μήνες. Ο Μαρτίνεθ στις 30 Ιανουαρίου απαιτεί να μάθει εάν υπάρχει το παραμικρό για όλους τους αντιπάλους του, αλλά όπως ο κάθε θησαυρός που επιχειρεί η αστυνομία να ξεθάψει αποδεικνύεται άνθρακες. Η μόνη «αποκάλυψη» της ήταν ο Βάσκος γερουσιαστής των Podemos Χοσέτσου Αριέτα, ο οποίος ξανα-αποδείχθηκε ότι ήταν μέλος της ΕΤΑ. Μόνο που αυτό ήταν γνωστό από πριν και ο Αριέτα είχε προ πολλού ζητήσει συγγνώμη.
Το Κυνήγι Μαγισσών ενάντια στο κίνημα της ανεξαρτησίας και τους Podemos από το υπουργείο Εσωτερικών συνεχίζεται απτόητο. Δεδομένης της έλλειψης προηγούμενων για τους ηγέτες του νέου αριστερού κόμματος, ο δεύτερος τη τάξει στο Υπουργείο φαίνεται απογοητευμένος σε όλα τα μηνύματα που σήμερα έρχονται στην επιφάνεια. Όλα όσα αρχίζουν να αποκαλύπτονται είναι απλώς μια νέα επιβεβαίωση του μηχανισμού που έστησε το κράτος και βρήκε συνεργό στην «πατριωτική αστυνομία». Ένα χαλκείο ψευδών που δεν σταμάτησε εκεί. Τα στοιχεία για το «σκάνδαλο Βιγιαρέχο», που κατέγραφε όλους και όλα και μηχανορραφούσε για να κερδίζει χρήματα, αποκαλύπτουν πως και το 2017, ο τότε παντοδύναμος αστυνομικός ενημέρωνε την τότε ΓΓ του ΡΡ Μαρία Ντολόρες ντε Κοσπέδαλ πως «διαθέτει κάτι καυτό» για τους Podemos, σχετικά με χρηματοδότηση από το Ιράν. «Αυτό το θέλω», του απαντά εκείνη, για την πληροφορία, που ενώ κι αυτή δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ, εξακολουθεί να αποτελεί μία μετα-αλήθεια, δημιουργημένη από τον πολιτικό ντεσιζιονισμό και τη θεσμοποίηση της αλήθειας της εξουσίας, που η δεξιά κυβέρνηση εφάρμοσε και στην περίπτωση της Καταλονίας.
Η συνομιλία Βιβιαρέχο-Κοσπέδαλ είναι ανατριχιαστική, καθώς περιγράφει όλη τη λειτουργία του μηχανισμού ψευδών ειδήσεων, που διαστρέφουν, διογκώνουν και διαστέλλουν κατά τη διοχέτευσή τους, γεγονότα που δεν υπάρχουν. Λίγη σημασία έχει που τα στελέχη των Podemos με στοιχεία, αλλά και τα δικαστήρια διαψεύδουν τις κατηγορίες της κυβέρνησης του ΡΡ και των φιλικών του εντύπων και μέσων ενημέρωσης.
Η δύναμη της μετα-αλήθειας είναι πως εκμεταλλεύεται την πρώτη και καίρια εντύπωση, που δημιουργεί με πάταγο ένα μέσο επικοινωνίας όπως το διαδίκτυο, με τη ρευστότητά του, που διαρκώς μετατοπίζει το ενδιαφέρον και δεν παρακολουθεί τη συνέχεια μίας υπόθεσης, δεν προσέχει τις προκείμενές της και δεν ενδιαφέρεται για το τελικό συμπέρασμά της. Όπως επίσης εκμεταλλεύεται και τη βαθιά πεποίθηση του ανθρώπου να έχει πάντα δίκαιο χωρίς να εξετάζει τις παραμέτρους, αλλά μόνον την εδραία αρχική πεποίθηση που έχει διαμορφώσει – ιδίως όταν προέρχεται από μία (κυβερνητική) αυθεντία. Είναι φυσικό πως η ηγεσία των Podemos διαμαρτυρήθηκε και προσφεύγει στα εγχώρια και διεθνή όργανα για να καυτηριάσει αυτήν την εκστρατεία εναντίον του κόμματος, που έχει ξεκινήσει από το 2014 και δεν έχει σταματήσει να αναπαράγεται μέχρι και σήμερα με τρόπο ιταμό και αμετανόητα.
