Τη Δευτέρα 25 Ιουλίου στις 21.00 ,ο πρόεδρος της κοινότητας του κοντινού στο Γεννάδι, χωριού Ασκληπιείο Ρόδου, Νίκος Κουγκράς, έβλεπε το Γεννάδι και το Βάτι να παραδίδονται στις φλόγες. Μέσα από το βουνό μεσολαβεί μια απόσταση μόλις τριών χιλιομέτρων μέχρι αυτά τα χωριά και 10 χιλιόμετρα από τον δρόμο. Την εικόνα την είχε ξαναδεί πολλές φορές ως τότε, τις τελευταίες ημέρες.

Χθες Τρίτη, η Ρόδος καιγόταν πια επί 8 συνεχόμενα μερόνυχτα. Ο ίδιος σημείωνε ότι σε εκείνη τη φάση, το δικό του χωριό ήταν ελέγξιμο, όχι όμως κι αυτά σε απόσταση αναπνοής δίπλα του. Όπως σημείωνε: «Εμείς έχουμε ‘καντηλάκια’ τα οποία σβήνουν κάτοικοι και εθελοντές. Είμαι 73 ετών και τέτοιο πράγμα δεν έχω ξαναδεί. Να σβήνεις μια φωτιά και μετά να ανάβει ξανά και ξανά».

Το θετικό της υπόθεσης σύμφωνα με τον ίδιο, ήταν πως σε αυτή τη θηριώδη πυρκαγιά που ξεκίνησε από πυκνό δάσος στην καρδιά του νησιού, το κάθε χωριό βοηθάει το άλλο, όπως μπορεί. Λίγο αργότερα, το Βάτι έμπαινε ξανά σε διαδικασία εκκένωσης με τις φλόγες να το περικυκλώνουν. Νωρίτερα μέσα στην ημέρα, στις 13.30 είχε σταλεί το γνωστό μήνυμα εκκένωσης… 112. 

«Επί τρεις ημέρες η πυρκαγιά υποτιμούνταν»

Την Πέμπτη 20/7 το επίκεντρο της φωτιάς, η οποία είχε ξεκινήσει στις 18/7, βρισκόταν κοντά στα χωριά Έμπωνας και Απόλλωνας. Την Παρασκευή 21/7 και το Σάββατο 22/7, προχώρησε με αστραπιαία ταχύτατα προς τον νότο και πλησίασε τον οικισμό Λάερμα. Την επόμενη, Κυριακή 23/7 ξέφυγε και έφτασε στην ακτή. Εκτυλίχθηκαν οι γνωστές σε όλους σκηνές ροκ με χιλιάδες τουρίστες να εκκενώνουν την περιοχή. 

Το ίδιο βράδυ  θα ακούγονταν και το αφήγημα της πιο «επιτυχημένης εκκένωσης πολιτών στην ιστορία» η οποία μετά συμπληρώθηκε με τη φράση «σε καιρό ειρήνης». Οι ίδιοι οι κάτοικοι της Ρόδου παρόλα αυτά, λένε στο Κοσμοδρόμιο πως η επιχείρηση πέτυχε επειδή… έτυχε. 

Όπως μας είπε δασοπυροσβέστης εθελοντής στην Πολιτική Προστασία του νησιού, την Κυριακή όπου συνέβη η «μεγαλύτερη εκκένωση στην ιστορία» οι οδηγοί των ΚΤΕΛ, των ταξί, αγρότες, κτηνοτρόφοι, ιδιοκτήτες σκαφών, απλοί πολίτες, όλοι έβαλαν πλάτη για να γίνει η εκκένωση. Χάρη σε αυτόν τον τεράστιο κόπο και τα γρήγορα αντανακλαστικά των Ροδιτών, με τρόπο κατεπείγοντα μεν αλλά ανοργάνωτο, δε, τελεσφόρησε αυτή η τιτάνια προσπάθεια. Το ίδιο συνέβη αμέσως μετά και με τη φιλοξενία των τουριστών σε σπίτια πολιτών, στάδια και σχολεία.

Κατά τον ίδιο άνθρωπο, βασικός λόγος που η φωτιά ξέφυγε και απλώθηκε σε νότια και νοτιοανατολική Ρόδο είναι πως τις τρεις πρώτες ημέρες και για όσο βρισκόταν στον στενό πυρήνα του δάσους, υποτιμήθηκε από την Πυροσβεστική, η οποία είχε ρίξει όλο το βάρος και τα εναέρια στις μεγάλες πυρκαγιές της Αττικής και της Βοιωτίας (Δήμος Σαρωνικού, Δήμος Λαυρεωτικής, Μάνδρα, Μέγαρα, Δερβενοχώρια). Μόνοι τους έδιναν τη μάχη οι Ροδίτες και στο κομμάτι της κατάσβεσης.

Ο Νίκος Διμέλης, πρόεδρος της κοινότητας Αρχαγγέλου, έλεγε πως πάλευε με εθελοντές πυροσβέστες και με τους κατοίκους του χωριού του. Ο εθελοντισμός σε γενικές γραμμές γνώρισε χρυσές στιγμές αυτές τις ημέρες στη Ρόδο.

Ημερολόγιο καταστρώματος, ημέρα 9η σήμερα Πέμπτη 26/7: Η Ρόδος βρίσκεται στην ένατη κατά σειρά συναπτή ημέρα που βλέπει πυρκαγιές να εξελίσσονται στο εσωτερικό της. Τα νέα μέτωπα που απασχολούν έντονα την Πυροσβεστική είναι ο Μαλώνας και το Γεννάδι προς Βάτι. Στην πραγματικότητα τα μέτωπα δεν είναι καθόλου νέα. Ο Μάλωνας είχε εκκενωθεί και χθες Τρίτη 25/7 με μήνυμα από το 112, το Γεννάδι έχει ήδη βαμμένα σπίτια από τη φωτιά που μπήκε στον οικισμό χθες το βράδυ ενώ το Βάτι απειλείται για τρίτη φορά. 

Στην ουσία, όπως λένε στο Κοσμοδρόμιο άνθρωποι που επιχειρούν στο πεδίο στο νησί της Ρόδου, η φωτιά πια κάνει έναν εμμονικό κύκλο και επιστρέφει από σημεία όπου πέρασε για να κάψει ολοκληρωτικά, ό,τι δεν πρόλαβε στο προηγούμενο πέρασμά της. Οι ισχυροί άνεμοι που πνέουν στην περιοχή κάνουν εύκολη την εξάπλωσή της και ακόμα πιο δύσκολη την καταστολή.

Από τη Ρόδο στην Εύβοια και την Κέρκυρα

Ο αντιπεριφερειάρχης Εύβοιας, Γιώργος Κελαϊδίτης σημείωνε χθες, τρίτη κατά σειρά ημέρα πυρκαγιών στην περιοχή της Καρύστου, από Πλατανιστό ως Ποτάμι, πως η πυρκαγιά δείχνει να καταστέλλεται σε ορισμένες χρονικές φάσεις, αλλά στη συνέχεια αναζωπυρώνεται εκ νέου. Ο ίδιος το απέδιδε στο γεγονός πως η περιοχή έχει έντονο ανάγλυφο, είναι πολύ δύσβατη για επιχείρηση από εδάφους ενώ οι κλιματολογικές συνθήκες είναι εξαιρετικά δυσμενείς.

Η περιοχή είναι μια πυριτιδαποθήκη, έλεγε χαρακτηριστικά.

Στο ίδιο μήκος κλίματος και όσα μετέφερε την Τρίτη  (25/7) το βράδυ, ο Γιώργος Μαχειμάρης, Δήμαρχος Βόρειας Κέρκυρας. Στη δική του περιοχή η πυρκαγιά έχει κάνει μπόλικες φορές την «επίσκεψη» της το φετινό καλοκαίρι. Όπως έλεγε:

H πυρκαγιά αναζωπυρώθηκε ξαφνικά, δίνοντας νέες εστίες. Είχαμε πολλά χρόνια να δούμε τέτοιες πυρκαγιές στην Βόρεια Κέρκυρα.

Ο κ. Μαχειμάρης απέδιδε σε μεγάλο βαθμό τη δυσκολία κατάσβεσης της πυρκαγιάς στην περιοχή που είδε την ενεργοποίηση 4 μηνυμάτων του 112 για εκκένωση ισάριθμων οικισμών, στη μεγάλη διασπορά των εναέριων μέσων όταν τα σοβαρά μέτωπα είναι παραπάνω από δύο. Πρόσθεσε επίσης πως την προηγούμενη εβδομάδα είχαν ξεσπάσει άλλες τρεις πυρκαγιές στις Λούτσες. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν είμαστε πια επισήμως στην εποχή των ακραίων κλιματολογικών συνθηκών, οι οποίες χαρακτηρίζουν την περίοδο της κλιματικής κρίσης στην οποία επισήμως βρισκόμαστε.

Όπως υπογραμμίζει ο πυρομετεωρολόγος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Θοδωρής Μ. Γιάνναρος: «Οι ημέρες του καύσωνα δημιούργησαν αυξημένη ξηρότητα στη δασική καύσιμη ύλη. Η ευφλεκτότητα των δασικών καυσίμων είναι εξαιρετικά υψηλή. Την ίδια στιγμή, η εκτιμώμενη υγρασία των νεκρών δασικών καυσίμων είναι χαμηλότερη από 8%».

Να ένας λόγος παραπάνω, για περισσότερους πυροσβέστες, περισσότερα εναέρια, καλά συντηρημένα και ενισχυμένα Canadair, έγκαιρο έλεγχο στο τι έχουν πράξει Δήμοι και Περιφέρειες στο κομμάτι της καύσιμης ύλης, πρόληψη, επιχειρησιακή οργάνωση κ.τ.λ, κ.τ.λ, κ.τ.λ…