Τη διαγραφή τους από μέλη του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ) ζήτησαν την Τετάρτη 13 Σεπτεμβρίου, δέκα ημέρες πριν από τη διεξαγωγή των αρχαιρεσιών για την εκλογή νέου Διοικητικού Συμβουλίου του συλλόγου, εννέα προϊστάμενοι Εφορειών Αρχαιοτήτων.
Το κείμενο που απέστειλαν στον ΣΕΑ φέρει τον τίτλο «Υπόμνημα διαμαρτυρίας-αίτημα διαγραφής από το μητρώο μελών του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων» και επί της ουσίας αναπαράγει της αιτιάσεις της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη για την εκτός καταστατικών σκοπών χρησιμοποίηση του παραχωρηθέντος στον ΣΕΑ κτιρίου της Ερμού 134-136.
Οι εννέα αρχαιολόγοι στηλιτεύουν «τη μετατροπή», όπως την ονομάζουν του κτιρίου, «από χώρο δράσεων και προσωρινής διαμονής των παρεπιδημούντων συναδέλφων της επαρχίας σε πολυχώρο ποικίλων δράσεων αμφίβολης συγγένειας με την επιστημονική και υπηρεσιακή μας φυσιογνωμία», εκτιμούν δε πως «ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων έχει παύσει να λειτουργεί ως συνδικαλιστικό όργανο των υπηρετούντων στην Αρχαιολογική Υπηρεσία μελών του, έχει μετατραπεί σε εργαλείο κομματικών τακτικισμών και επιδίδεται σε δράσεις που υπαγορεύονται αποκλειστικά από τις πολιτικές εμμονές των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του».
Κατηγορούν, επίσης, το απερχόμενο ΔΣ του ΣΕΑ πως αδιαφορεί για τα προβλήματα του κλάδου, όπως η ανορθολογική κατανομή του προσωπικού και η χρόνια μισθολογική καθήλωση των αρχαιολόγων.
Το κείμενο των εννέα αρχαιολόγων δημοσιεύτηκε ταχύτατα σε φιλοκυβερνητικές ιστοσελίδες με τίτλους όπως «Αρχαιολόγοι κατά Δέσποινας Κουτσούμπα: «Μαγαζάκι» κομματικών τακτικισμών το ΣΕΑ – αποχωρούμε» και «Αρχαιολόγοι κατά Κουτσούμπα, αποσύρονται από τον Σύλλογο: ‘Έχει μετατραπεί σε κομματικό εργαλείο’» και φωτογραφίες της απερχόμενης προέδρου του Συλλόγου.
Η εξέλιξη αυτή και με δεδομένη τη «φιλοΜενδωνική» στάση των εννέα συγκεκριμένων αρχαιολόγων, ερμηνεύεται από συνδικαλιστικούς κύκλους του υπουργείου Πολιτισμού ως μια ακόμη άκομψη προσπάθεια παρέμβασης της πολιτικής ηγεσίας στα εσωτερικά του ΣΕΑ και επηρεασμού των μελών του εν όψει των αρχαιρεσιών της 22ας Σεπτεμβρίου.
Πολλοί, άλλωστε, θυμούνται πως παρόμοια προσπάθεια είχε γίνει και στις εκλογές του Συλλόγου το 2020, όταν αφενός σχηματίστηκε για πρώτη φορά «φιλοΜενδωνική» παράταξη («Νέα Πορεία») και αφετέρου επιχειρήθηκε με ένσταση που κατέθεσε φίλα προσκείμενος στην Υπουργό προϊστάμενος να ακυρωθούν οι εκλογές. Η προσπάθεια εκείνη κατέληξε σε φιάσκο, με τις εκλογές να γίνονται κανονικά και τη «Νέα Πορεία» να καταγράφει μόλις το 10% του εκλογικού σώματος των αρχαιολόγων.
Στη «φιλοΜενδωνική» τάση του ΣΕΑ οι «εννέα»
Αξίζει να σημειωθεί πως δύο εκ των αποχωρούντων, ο κ. Γρηγόρης Γρηγορακάκης και η κ. Κρυσταλλία Μαντζανά, συμμετείχαν στις προηγούμενες εκλογές στο ψηφοδέλτιο της «Νέας Πορείας», δίχως, ωστόσο, να μπορέσουν να εκλεγούν στο 15μελές ΔΣ του ΣΕΑ. Μία ακόμη εκ των αποχωρούντων, η κ. Αθανασία Ψάλτη, ήταν υποψήφια στις περσινές εκλογές του Ενιαίου Συλλόγου Υπαλλήλων Υπουργείου Πολιτισμού Αττικής Στερεάς και Νήσων, συμμετέχοντας στο ψηφοδέλτιο του διαβόητου συνδικαλιστή και προέδρου της ΠΟΕ-ΥΠΠΟ Γιάννη Τσακοπιάκου, η δίκη του οποίου για σοβαρές κακουργηματικές πράξεις που συνδέονται με τα πλαστά δάνεια του Ταμείου Αλληλοβοήθειας εργαζομένων στο ΥΠΠΟ έχει προσδιοριστεί για τις 20 Σεπτεμβρίου στο Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών.
Δεν είναι διόλου τυχαίο πως η «φιλοΜενδωνική» ΠΟΕ-ΥΠΠΟ του Γ. Τσακοπιάκου είναι η μοναδική μέχρι σήμερα συνδικαλιστική οργάνωση της χώρας που όχι μόνο δεν έχει εκδηλώσει την αλληλεγγύη της στον ΣΕΑ, όπως δεκάδες άλλοι επιστημονικοί, συνδικαλιστικοί και άλλοι συλλογικοί φορείς, αλλά έχει ταυτιστεί πλήρως (και σε αυτό το θέμα) με την πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ.
Σε πρόσφατη ανακοίνωσή της φτάνει στο σημείο, υιοθετώντας την επιχειρηματολογία της Λίνας Μενδώνη και τώρα και των «εννέα», να διατείνεται ψευδώς πως «ο Σ.Ε.Α λειτουργεί ως δήθεν συνδικαλιστική έκφραση των Αρχαιολόγων, αλλά στην πράξη έχει εξελιχθεί σε ανεξέλεγκτο παραμάγαζο αριστερίστικου παρακμιακού πολιτικού μορφώματος, σε τέτοιο βαθμό που μόνο η ταμπέλα «ΚΑΤΑΛΗΨΗ» λείπει από το κτίριο της Ερμού», προσθέτοντας, επιπλέον, πως «διοργανώνει πολιτικές εκδηλώσεις άσχετες με ζητήματα των εργαζομένων στο ΥΠ.ΠΟ, αλλά σχετικές με τις επιδιώξεις (πολιτικές και όχι μόνο) και τις στοχεύσεις της προέδρου Δέσποινας Κουτσούμπα και των «συνεταίρων» της»!
Επισημαίνουμε πως συγκατηγορούμενη με τον Γ. Τσακοπιάκο στην παραπάνω δίκη για κακουργηματικές πράξεις είναι άλλη μία εκ των αποχωρούντων τώρα από τον ΣΕΑ, η κ. Αναστασία Κουμούση. Η ίδια, όπως άλλωστε, και οι επίσης αποχωρούσες από τον ΣΕΑ κκ. Ολυμπία Βικάτου και Βαρβάρα Παπαδοπούλου, έχουν διοριστεί από την Λίνα Μενδώνη στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, στο όργανο που γνωμοδότησε θετικά για το ξήλωμα των μοναδικής αξίας βυζαντινών αρχαιοτήτων από τη στάση Βενιζέλου στο Μετρό Θεσσαλονίκης.
Διορισμό, όμως, από τη Λίνα Μενδώνη είδε πρόσφατα και η κ. Κρυσταλλία Μαντζανά, το όνομα της οποίας έχει εμπλακεί και σε καταγγελίες για εκτεταμένες παρανομίας στα Μετέωρα, στο ΔΣ του άρτι μετατραπέντος από δημόσια υπηρεσία σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, προτεινόμενη μάλιστα για την θέση αυτήν από την… ΠΟΕ-ΥΠΠΟ!
Τέλος, θυμίζουμε πως η αποχωρούσα από τον ΣΕΑ κ. Άλκηστις Παπαδημητρίου είναι προϊσταμένη της Εφορείας Αργολίδας, στην δικαιοδοσία της οποίας βρίσκονται οι Μυκήνες, μνημείο UNESCO που κινδύνεψε προ ετών από καταστρεπτική φωτιά (ή, μάλλον, κατά την υπουργό… «άναψε λίγο το πούσι τους»), με το πόρισμα της πυροσβεστικής υπηρεσίας να αποδίδει σοβαρές ευθύνες στην Εφορεία Αρχαιοτήτων. Στη δικαιοδοσία, δε, της Εφορείας Αρχαιοτήτων Βοιωτίας, της οποία προΐσταται η επίσης αποχωρούσα κ. Αλεξάνδρα Χαραμή, υπάγεται το φετινό μνημείο UNESCO που κινδύνεψε να γίνει παρανάλωμα της φωτιάς, η Μονή του Οσίου Λουκά…
Όλοι αυτοί τώρα κατηγορούν την απερχόμενη διοίκηση του ΣΕΑ για… πολιτικές εμμονές! Δεν γνωρίζουμε αν το παράδειγμα των «εννέα» θα ακολουθήσουν και άλλοι αρχαιολόγοι του περιβάλλοντος Μενδώνη-Τσακοπιάκου ούτε αν η κίνησή τους θα βάλει… φωτιά στις κάλπες των εκλογών του ΣΕΑ.
Καταλαβαίνουμε, ωστόσο, πως η πολύπλευρη δράση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων έχει ενοχλήσει τόσο πολύ την πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ που μετέρχεται κάθε μέσου για να την απομειώσει και να απαξιώσει συλλήβδην τον κλάδο των αρχαιολόγων και την συλλογική του έκφραση. Το αν θα τα καταφέρει ή όχι περνά (και) μέσα από τις κάλπες της 22ας Σεπτεμβρίου.
Το πλήρες κείμενο των «εννέα»
Με κλιμακούμενα συναισθήματα απορίας, θλίψης και οργής διαπιστώνουμε ότι τα τελευταία χρόνια η δημόσια εικόνα του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, όπως αυτή προβάλλεται με ευθύνη του Διοικητικού Συμβουλίου του, αποκλίνει πλήρως από τους καταστατικούς σκοπούς του σωματείου.
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων έχει παύσει να λειτουργεί ως συνδικαλιστικό όργανο των υπηρετούντων στην Αρχαιολογική Υπηρεσία μελών του, έχει μετατραπεί σε εργαλείο κομματικών τακτικισμών και επιδίδεται σε δράσεις που υπαγορεύονται αποκλειστικά από τις πολιτικές εμμονές των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του.
Τα προβλήματα που ταλανίζουν την Αρχαιολογική Υπηρεσία και δυσχεραίνουν το έργο της προστασίας και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως, μεταξύ άλλων πολλών, η ανορθολογική κατανομή του προσωπικού και η συγκέντρωσή του στα μεγάλα αστικά κέντρα, που έχει ως αποτέλεσμα την ακραία υποστελέχωση των περιφερειακών μονάδων, αλλά και η χρόνια μισθολογική καθήλωση ουδόλως απασχολούν το Δ.Σ. του ΣΕΑ.
Ένα εξέχον παράδειγμα της εκτροπής του Δ.Σ. του ΣΕΑ από τους κατασταστικούς του σκοπούς, είναι η πλήρης αδιαφορία για το νεώτερο μνημείο, στο οποίο στεγάζεται ο σύλλογος και έχει περιέλθει σε κατάσταση ετοιμορροπίας, αλλά και η μετατροπή του από χώρο δράσεων και προσωρινής διαμονής των παρεπιδημούντων συναδέλφων της επαρχίας σε πολυχώρο ποικίλων δράσεων αμφίβολης συγγένειας με την επιστημονική και υπηρεσιακή μας φυσιογνωμία.
Με αφορμή την αρνητική δημοσιότητα που έλαβε πρόσφατα το θέμα, χαρακτηρίζονται αρνητικά συλλήβδην οι αρχαιολόγοι του ΥΠΠΟ, απαξιώνεται το τεράστιο έργο που προσφέρουν στον τομέα του πολιτισμού και υπονομεύεται το κύρος ενός επιστημονικού κλάδου που έγραψε λαμπρή ιστορία χάρη στην επιστημονική υπόσταση και την προσωπική βαρύτητα των μελών του που συνειδητά λειτουργούσαν χωρίς κομματικές προμετωπίδες.
Επειδή αυτή η ολοσχερής μετάλλαξη του σωματείου μας που ιδρύθηκε για να υποστηρίζει τους μαχόμενους αρχαιολόγους της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και όχι για να υλοποιεί την προσωπική πολιτική ατζέντα των εκάστοτε προέδρων και μελών του Δ.Σ. δεν μας εκφράζει, δεν επιθυμούμε να είμαστε πλέον μέλη του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων.
Ζητούμε για τους λόγους που αναφέραμε τη διαγραφή μας από το μητρώο των μελών του ΣΕΑ.
Η Διεύθυνση Προϋπολογισμού και Οικονομικής Διαχείρισης Τομέα Πολιτισμού του ΥΠΠΟ, στην οποία κοινοποιείται το παρόν, καλείται να μη παρακρατεί στο εξής από τον μισθό μας οποιαδήποτε εισφορά υπέρ του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων.
Ολυμπία Βικάτου, Διευθύντρια ΕΦΑ Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας
Γρηγόρης Γρηγορακάκης, Διευθυντής ΕΦΑ Κεφαλληνίας και Ιθάκης
Αναστασία Κουμούση, Διευθύντρια ΕΦΑ Αχαΐας
Κρυσταλλία Μαντζανά, Διευθύντρια ΕΦΑ Τρικάλων
Άλκηστις Παπαδημητρίου, Διευθύντρια ΕΦΑ Αργολίδας
Βαρβάρα Παπαδοπούλου, Διευθύντρια ΕΦΑ Άρτας & Αναπληρώτρια
Ελλείποντος Προϊσταμένου ΕΦΑ Ιωαννίνων
Αλεξάνδρα Χαραμή, Διευθύντρια ΕΦΑ Βοιωτίας
Ιωάννης Χουλιαράς, Διευθυντής ΕΦΑ Θεσπρωτίας
Αθανασία Ψάλτη, Διευθύντρια ΕΦΑ Φωκίδας
