Κορονοϊός- Οι περισσότεροι δεν θέλουν καν να ακούσουν τη λέξη και ο,τιδήποτε τη συνοδεύει: στατιστικά, θάνατοι, νοσηλείες, εμβόλια, μέτρα προφύλαξης. Και όμως, ο κορονοϊός είναι και φέτος εδώ και απέχει ακόμα πολύ από το να θεωρείται, σύμφωνα με τους ειδικούς, ένας εποχικός ιός. Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία του ΕΟΔΥ, την περασμένη εβδομάδα παρουσιάστηκε αύξηση 23% στις εισαγωγές ασθενών με κορονοϊό στα νοσοκομεία (σε σχέση με τις περασμένες 4 εβδομάδες). Κυρίαρχη παραλλαγή εξακολουθεί να είναι η Κράκεν, ενώ διαρκώς κερδίζει έδαφος και η Eris.
Αύξηση παρουσίασε και ο αριθμός των νέων διασωληνώσεων -αυτή τη στιγμή ο αριθμός των ασθενών με λοίμωξη COVID-19 που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι είναι 38. Τέλος, καταγράφηκαν 48 θάνατοι με διάμεση ηλικία τα 86 έτη (εύρος 75-101 έτη).
«Καθώς βρισκόμαστε στην καρδιά του φθινοπώρου, η πρόβλεψη για αύξηση κρουσμάτων και νοσηλειών λόγω Covid-19 αρχίζει να επαληθεύεται. Ακόμα οι νοσηλείες στις ΜΕΘ παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, αλλά και εκεί παρατηρείται μία αυξητική τάση» λέει στο «Κοσμοδρόμιο» η Σοφία Πουρίκη, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Πνευμονολόγος -Εντατικολόγος στη ΜΕΘ-COVID 19 του νοσοκομείου «Σωτηρία».
Υπάρχει όμως πραγματικός λόγος ανησυχίας τον τέταρτο πια χειμώνα που καλούμαστε να συνυπάρξουμε με τον κορονοϊό;
«Πλέον η εμπειρία μας για την αντιμετώπιση των επιδημιολογικών εξάρσεων της λοίμωξης Covid, είναι τεράστια. Γνωρίζουμε ακριβώς πώς λειτουργεί ο ιός, ποια όργανα χτυπάει, τις επιπλοκές της λοίμωξης , ενώ στη θεραπευτική μας φαρέτρα υπάρχουν αρκετά φάρμακα» μας λέει η κ. Πουρίκη και συνεχίζει: «Αυτό που δεν ξέρουμε ακόμα είναι πώς θα λειτουργήσει ο συνδυασμός λοίμωξης με Covid και άλλων αναπνευστικών ιών όπως η γρίπη και ο RSV που και αυτοί θα παρουσιάσουν αύξηση καθώς ερχόμαστε πιο κοντά στον χειμώνα. Οι χαμηλές θερμοκρασίες και η παραμονή σε κλειστούς χώρους σε συνδυασμό με τον συγχρωτισμό ευνοούν τη μετάδοση και την ανάπτυξη λοίμωξης. Περιμένουμε δηλαδή να δούμε αν η κλινική εικόνα από μία συλλοίμωξη θα είναι βαρύτερη ή θα διαδράμει με προεξάρχουσα την τυπική εικόνα του Covid. Μπορεί ακόμα και να μην επηρεάζεται η πορεία της κλινικής κατάστασης του ασθενούς σε περίπτωση που αυτός πάσχει από δύο ταυτόχρονα λοιμώξεις του αναπνευστικού (ήπια κλινική πορεία) αλλά αυτά πρέπει να τα δούμε στην πράξη».
Όπως εξηγεί η κ. Πουρίκη, το στέλεχος του ιού Covid που επικρατεί αυτήν τη χρονική περίοδο είναι το XBB.1.5 (σε ποσοστό 38%), μια άκρως μεταδοτική υποπαραλλαγή της Ο, με κλινική εικόνα συμπτωματολογίας από το ανώτερο αναπνευστικό. Που σημαίνει: πονόλαιμος, ρινική συμφόρηση και καταρροή, βήχας αλλά και συστηματικά συμπτώματα. Τα τελευταία, περιλαμβάνουν: πονοκέφαλο, πυρετό, κόπωση, αδυναμία, κακουχία και διάρροια.
Παρόλα αυτά υπάρχουν και περιπτώσεις, λίγες ακόμα, κατά τις οποίες είτε λόγω υποκείμενης ανοσοκαταστολής είτε λόγω μεγάλης ηλικίας, είτε λόγω συννοσηροτήτων, εμφανίζεται η τυπική πνευμονία από Covid (πνευμονία βαριά με συχνά καταστροφικά αποτελέσματα).
Η δύσκολη θέση των υγειονομικών και οι παρατεταμένες νοσηλείες
Και μπορεί η πλειοψηφία της κοινωνίας να αδιαφορεί αυτή τη στιγμή για τον κορονοϊό και να δείχνει πως τον έχει ξεχάσει, όμως οι υγειονομικοί ανησυχούν. «Η αύξηση κρουσμάτων και νοσηλειών δεν μας αφήνει αδιάφορους. Μια συνεχιζόμενη αύξηση, θα μπορούσε να επιφέρει μία πίεση στο σύστημα υγείας, ακολουθούμενη από παρεμβάσεις, όπως η μετατροπή ολόκληρων κλινικών και μονάδων αποκλειστικά σε κλινικές και ΜΕΘ Covid. Οι επακόλουθες συνέπειες στην αντιμετώπιση άλλων νοσολογικών καταστάσεων, η εξουθένωση του ήδη καταπονημένου υγειονομικού προσωπικού, τα ψυχοκοινωνικά θέματα του πληθυσμού που ήδη μετράει τις πληγές του μετά από αρκετά μεγάλους εγκλεισμούς θα ήταν σημαντικά» σημειώνει η κ. Πουρίκη.
Κατά την ίδια, το σίγουρο και αναμενόμενο, είναι πως αυτή η ακόμα συγκρατημένη αύξηση των κρουσμάτων και των νοσηλειών, αν και δεν έχει επιφέρει ακόμα σημαντική πίεση στο σύστημα υγείας, έχει οδηγήσει σε ανάλογη αύξηση του φόρτου εργασίας όσων δουλεύουν στις υγειονομικές δομές. «Μαζί με τα 4 χρόνια υπερκόπωσης και υπερπροσφοράς προς το κοινωνικό σύνολο, τις συνταξιοδοτήσεις και την οικειοθελή αποχώρηση γιατρών, από τα δημόσια νοσοκομεία κυρίως, οι συνθήκες παραμένουν πολύ δύσκολες και αγχωτικές για εμάς» σημειώνει η έμπειρη εντατικολόγος και συνεχίζει να περιγράφει την εικόνα: «Προφανώς και ο φόρτος εργασίας των υγειονομικών αυξάνεται μέρα με τη μέρα, οι ρυθμοί εργασίας παίρνουν ανιούσα πορεία και μπαίνουν σε κλίμα χειμωνιάτικο με την δυνατότητα αδειών και ανάπαυσης (ρεπό), περιορισμένη, με κύρια αιτία την έλλειψη επαρκούς προσωπικού. Μην ξεχνάμε επίσης και το λεγόμενο burn out σύνδρομο με το οποίο αρκετοί συνάδελφοι έχουν έρθει αντιμέτωποι, με αιτίες το στρεσογόνο περιβάλλον, την πίεση της δουλειάς και την έλλειψη ανάπαυσης».
Όσο για τους ασθενείς που νοσηλεύονται στις κλινικές του νοσοκομείου, αυτοί είναι κατά κύριο λόγο ασθενείς με βαριές και πολλές συν νοσηρότητες , ασθενείς που έχουν ηλικία μεγαλύτερη από 65 έτη και στους οποίους έχει περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα από τον τελευταίο εμβολιασμό τους (συνήθως έχουν κάνει συνολικά 3 εμβολιασμούς) ή τη νόσησή τους. Η νοσηλεία των ασθενών αυτών είναι συνήθως παρατεταμένη λόγω των προβλημάτων υγείας που έχουν και η παρουσία λοίμωξης Covid καταβάλει τον ήδη εξουθενωμένο οργανισμό τους, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο επιδείνωσης και παραμονής τους στο νοσοκομείο.
«Μην ξεχνάμε και τις περιπτώσεις εκείνες που ασθενείς μπήκαν στο νοσοκομείο για αντιμετωπίσουν ένα συνήθως σοβαρό πρόβλημα υγείας και βρέθηκαν μετά από κάποιο χρονικό διάστημα να παρουσιάσουν και λοίμωξη Covid, επιβαρύνοντας και άλλο την υγεία τους» σημειώνει η κ. Πουρίκη.
«Στον αυτόματο» η συμπεριφορά του κοινού
Πώς συμπεριφέρονται όμως οι πολίτες απέναντι σε όλα αυτά και με το εμβόλιο του κορονοϊού να συστήνεται φέτος μόνο σε ευάλωτες ομάδες και πολίτες άνω των 65 ετών;
Η 29χρονη Σοφία, μας περιγράφει πώς βίωσε τον κορονοϊό τη δεύτερη φορά που νόσησε πριν από λίγες ημέρες. «Κόλλησα για δεύτερη φορά COVID-19 στις 16 Σεπτεμβρίου. Η πρώτη φορά ήταν πέρσι τον Ιούλιο. Δυστυχώς, η δεύτερη φορά με βρήκε εντελώς απροετοίμαστη. Στην αρχή είχα πονόλαιμο και απίστευτη κόπωση, αλλά νόμιζα πως επρόκειτο για ίωση που κόλλησα από τον αδελφό μου. Εν τέλει, μετά από σελφ τεστ που έκανα μόνη μου αποδείχτηκε πως είχα κολλήσει κορονοϊό σε μία συναυλία. Απομονώθηκα από τον αδελφό μου και παρέμεινα στο σπίτι όπως ορίζει το πρωτόκολλο. Ωστόσο τα συμπτώματα που ακολούθησαν- πυρετός, βήχας και απίστευτη ημικρανία είχε ως αποτέλεσμα για πέντε περίπου ημέρες να είμαι μονίμως στο κρεβάτι, κάτι που δεν είχε συμβεί πέρσι για τόσο μεγάλο διάστημα. Να σημειώσω πως έχω εμβολιαστεί με το σκευάσμα της Moderna και έχω κάνει δύο δόσεις του εμβολίου. Προς το παρόν έχοντας περάσει ένας μήνας από τότε που βρέθηκα θετική δεν έχω κάποιο σύμπτωμα που να έχει επιμείνει. Ωστόσο πάντα ο κίνδυνος εμφάνισης long covid είναι υπαρκτός».
Την εμπειρία της μας περιγράφει και η Χρύσα, 43 ετών. «Κόλλησα covid για πρώτη φορά, την περασμένη βδομάδα. Ξαφνικά είχα ρίγη και πυρετό. Έκανα τεστ μόνη μου, το οποίο προμηθεύτηκα από το φαρμακείο. Για δύο μέρες ήταν πολύ δύσκολα. Δεν μπορούσα να φάω, με δυσκολία έπινα νερό. Ο πυρετός έπεσε την Τρίτη ημέρα. Βγαίνω ακόμα θετική, πέντε μέρες μετά. Και νιώθω ακόμη φοβερή εξάντληση».
«Πέρασα μόλις για πρώτη φορά Covid πριν από λίγες ημέρες» μας λέει και η Ιουλία, 42 ετών. Όπως συνεχίζει να περιγράφει: «Το βίωσα άσχημα με πυρετό δύο μέρες μέχρι 39. Πονοκέφαλος αφόρητος και πόνος στο σώμα. Σταμάτησα να φοράω μάσκα από τότε που έπαψε να είναι υποχρεωτική. Υποψιάζομαι ότι το τσίμπησα από τη μικρή – είναι 3,5 χρονών τώρα – η οποία πηγαίνει παιδικό σταθμό. Εκείνη πρέπει να ήταν ασυμπτωματική, είχε συνάχι, λίγο βήχα, μέχρι εκεί. Όταν της έκανα τεστ βέβαια ήταν αρνητική. Έχω κάνει τρία εμβόλια. Σίγουρα πλέον δεν προσέχω ιδιαίτερα λόγω της μικρής αφού θεωρώ ότι λόγω σχολείου δεν θα αποφύγουμε κάτι».
Η κ. Πουρίκη, συνοψίζει πάντως τον τρόπο που συμπεριφέρεται πια μεγάλη μερίδα του κοινού. «Πλέον οι μάσκες είναι ελάχιστες, κατά βάση τις βλέπεις σε ανθρώπους μεγάλης ηλικίας κυρίως ή με βαριές συννοσηρότητες και σε συγκεκριμένα μέρη (βλέπε μετρό). Λόγω της μη υποχρεωτικής καραντίνας, της συχνά ασυμπτωματικής νόσησης ή των ελαχίστων συμπτωμάτων λοίμωξης (χωρίς να γίνεται η χρήση τεστ για επιβεβαίωση ή αποκλεισμό) η μετάδοση του ιού είναι πάρα πολύ εύκολη. Το ελάχιστο που μπορούμε και πρέπει να κάνουμε είναι με τα πρώτα συμπτώματα ή σε επαφή με κάποιο επιβεβαιωμένο κρούσμα, να κάνουμε ένα τεστ. Εννοείται πως αν είναι θετικό απομονωνόμαστε και αν χρειάζεται να μετακινηθούμε κυκλοφορούμε με χρήση μάσκας υψηλής προστασίας».
