Το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάνθηκε σήμερα (15/11), ότι το νομοσχέδιο της κυβέρνησης Σούνακ, να προωθεί αιτούντες άσυλο στη Ρουάντα είναι παράνομο, προκαλώντας έτσι σοβαρό πλήγμα στη μεταναστευτική πολιτική της συντηρητικής κυβέρνησης και τη μείζονα προεκλογική δέσμευση του ενόψει των εκλογών της ερχόμενης χρονιάς.
«Αυτή δεν ήταν η έκβαση που περιμέναμε», παραδέχθηκε ο Βρετανός πρωθυπουργός στην πρώτη δήλωσή του μετά τη δικαστική απόφαση. Και έσπευσε να τονίσει, πως δεν αλλάζει το παραμικρό στη δέσμευση της κυβέρνησής του να σταματήσει τις μεταναστευτικές ροές και τις «βάρκες που διασχίζουν τη Μάγχη».
Με νόημα σχολίασε, ότι το σκεπτικό του Ανώτατου Δικαστηρίου αναφέρει ότι είναι καθ’ όλα νόμιμη η επαναπροώθηση των μεταναστών χωρίς νόμιμα έγγραφα σε μια τρίτη ασφαλή χώρα. «Το δικαστήριο επιβεβαίωσε την εξ αρχής ξεκάθαρη θέση της κυβέρνησής μας επί του θέματος», είπε χαρακτηριστικά ο Ρίσι Σούνακ. Μπορεί αυτό να σημαίνει το ενδεχόμενο απλά η Βρετανία να επιλέξει μια άλλη χώρα μετά το «ναυάγιο» της Ρουάντας; (σ.σ. Η Αλβανία για παράδειγμα;) Το BBC αναφέρει, ότι αυτό ενδέχεται να ξεκαθαρίσει εντός της ημέρας μετά την τοποθέτηση του νέου υπουργού Εσωτερικών, Τζέιμς Κλέβερλι στη Βουλή των Κοινοτήτων.
Το ίδιο απογοητευμένη όμως με την Ντάουνινγκ Στριτ είναι και η ηγεσία της Ρουάντας, η οποία είχε επενδύσει πολλά στα σχέδια των Τόρηδων. Ένας κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε ότι διαφωνεί «με την απόφαση, ότι η Ρουάντα δεν είναι μια ασφαλής τρίτη χώρα για τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες».
Η Βρετανία και η Ρουάντα υπέγραψαν συμφωνία τον Απρίλιο του 2022, με σκοπό να στείλουν ορισμένους μετανάστες (κυρίως όσους δε διέθεταν νόμιμα έγγραφα), που φτάνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο μέσω της Μάγχης, στη χώρα της Ανατολικής Αφρικής. Εκεί, θα διεκπεραιώνονταν τα αιτήματά τους για άσυλο κι αν τα κατάφερναν, θα έμεναν εκεί.
Ωστόσο, κανείς δεν έχει σταλεί ακόμη στη χώρα, με το νομοσχέδιο της τότε υπουργού Εσωτερικών, Πρίτι Πατέλ να αντιμετωπίζει μια σειρά νομικών κωλυμάτων. Η πρώτη προγραμματισμένη πτήση απέλασης τον Ιούνιο του 2022 σταμάτησε με διαταγή τελευταίας στιγμής από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Το πρόγραμμα της Ρουάντα είναι το κεντρικό στοιχείο της μεταναστευτικής πολιτικής του Σούνακ, καθώς όπως ο ίδιος έχει υποσχεθεί και δηλώσει, θα σταματήσουν οι μετανάστες να φτάνουν στη νότια ακτή της Βρετανίας με βάρκες και χωρίς άδειες.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι η Βρετανία δέχεται τους λιγότερους αιτούντες άσυλο από πολλές ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας. Χιλιάδες μετανάστες/πρόσφυγες από όλο τον κόσμο ταξιδεύουν στη βόρεια Γαλλία κάθε χρόνο με την ελπίδα να διασχίσουν τη Μάγχη (περισσότεροι από 27.300 μετανάστες διέσχισαν τη Μάγχη φέτος).
Η Σουέλα Μπρέιβερμαν εξαπέλυσε επίθεση στο Σούνακ μετά την απόλυσή της από τη θέση της υπουργού Εσωτερικών, λέγοντας ότι ο ίδιος απέτυχε να προετοιμάσει κάποιο αξιόπιστο σχέδιο. Επιπλέον, άλλα κυβερνητικά στελέχη τονίζουν, ότι υπάρχουν διάφορες εναλλακτικές επιλογές, όπως η διαπραγμάτευση μιας νέας συμφωνίας με τη Ρουάντα, η αναβάθμιση της συμφωνίας σε ένα μνημόνιο κατανόησης και η συμπερίληψη νέων διασφαλίσεων.