Η ακτοφυλακή των Φιλιππίνων εγκαινίασε μια νέα βάση επιτήρησης, σε ένα απομακρυσμένο νησί στη διαφιλονικούμενη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, καθώς εντείνεται ο ανταγωνισμός με την Κίνα στην περιοχή.
Οι αντιπαραθέσεις μεταξύ κινεζικών και φιλιππινέζικων πλοίων είναι όλο και πιο συχνές τους τελευταίους μήνες, στα αμφισβητούμενα ύδατα, με αποτέλεσμα μικρές αλλά ανησυχητικές συγκρούσεις κοντά στον αμφισβητούμενο ύφαλο Second Thomas Shoal που έχει καταλάβει το φιλιππινέζικο ναυτικό και έχουν τροφοδοτήσει φόβους για μια μεγαλύτερη σύγκρουση που θα μπορούσε να εμπλέξει τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι είναι υποχρεωμένες να υπερασπιστούν τις Φιλιππίνες, τον παλαιότερο σύμμαχό τους στην Ασία, εάν οι δυνάμεις τους δεχτούν ένοπλη επίθεση στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, με το Πεκίνο να κατηγορεί την Ουάσιγκτον ότι αναμειγνύεται σε μια ασιατική διαμάχη και σπέρνει διχόνοια στην περιοχή.
Σήμερα, Παρασκευή ο Φιλιππινέζος Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Εντουάρντο Άνο, συνοδεία και άλλων αξιωματούχων προσγειώθηκε στο νησί Θίτου, με αεροπλάνο της πολεμικής αεροπορίας, προκειμένου να παραστεί στην τελετή εγκαινίων του νέου κέντρου επιτήρησης, που θα διαθέτει ραντάρ και άλλον εξοπλισμό για την παρακολούθηση των ενεργειών της Κίνας στα έντονα αμφισβητούμενα ύδατα.
«Δεν είναι γκρίζα ζώνη. Πρόκειται για καθαρό εκφοβισμό», ανέφερε ο Άνο στους δημοσιογράφους μετά την τελετή, περιγράφοντας τις ενέργειες των κινεζικών πλοίων ως παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Αργότερα κοιτάζοντας μέσα από ένα τοποθετημένο τηλεσκόπιο στο νησί, ο Άνο είπε ότι εντόπισε τουλάχιστον 18 ύποπτα πλοία διασκορπισμένα στα ανοιχτά του νησιού, συμπεριλαμβανομένου ενός σκάφους του κινεζικού ναυτικού.
Περιτριγυρισμένο από λευκές παραλίες, το νησί Θίτου, είναι ένα από τα εννέα νησιά, νησίδες και ατόλες που έχουν καταληφθεί από τις δυνάμεις των Φιλιππίνων από τη δεκαετία του 1970 στο αρχιπέλαγος Σπράτλι της Θάλασσας της Νότιας Κίνας.
Η Μανίλα διεκδικεί το νησί ως το πιο απομακρυσμένο υπεράκτιο τμήμα των Φιλιππίνων, και έχει ενθαρρύνει αλιείς να μετακομίσουν εκεί με κίνητρα όπως το δωρεάν ρύζι, για να υπογραμμίσει τον έλεγχό της σε μια περιοχή που διεκδικούν επίσης η Κίνα και το Βιετνάμ.
Αεροσκάφη και πλοία των Φιλιππίνων που επισκέπτονται το νησί Θίτου, έχουν προειδοποιηθεί συστηματικά από την κινεζική ακτοφυλακή μέσω κλήσεων να μείνουν μακριά από αυτό που η Κίνα ισχυρίζεται ως έδαφός της, διαφορετικά αντιμετωπίζουν απροσδιόριστες επιπτώσεις. Οι Φιλιππινέζοι έχουν απαντήσει με δικά τους μηνύματα, διατάζοντας τους Κινέζους να εγκαταλείψουν το έδαφός τους και να σταματήσουν τους επικίνδυνους και προκλητικούς ελιγμούς.
Νάνοι σε σχέση με τη στρατιωτική ισχύ της Κίνας, οι Φιλιππίνες αποφάσισαν φέτος να επιτρέψουν την επέκταση της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στη χώρα, στο πλαίσιο ενός αμυντικού συμφώνου του 2014. Επίσης, ξεκίνησαν πρόσφατα κοινές θαλάσσιες και αεροπορικές περιπολίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Αυστραλία σε μια νέα αποτρεπτική στρατηγική που βάζει τις δύο συμμαχικές δυνάμεις σε τροχιά σύγκρουσης με το Πεκίνο.
Η Κίνα έχει προειδοποιήσει ότι τέτοιες κοινές ναυτικές περιπολίες δεν πρέπει να θίγουν την «εδαφική κυριαρχία και τα θαλάσσια δικαιώματα και συμφέροντά της».
Από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του ο πρόεδρος Φερντινάντ Μάρκος Τζουνιορ, πέρυσι, οι Φιλιππίνες έχουν εμβαθύνει τους δεσμούς ασφαλείας τους με την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους των ΗΠΑ όπως η Ιαπωνία και η Αυστραλία, σε μια σημαντική αλλαγή από τον προκάτοχό του, Ροντρίγκο Ντουτέρτε, ο οποίος είχε οικοδομήσει φιλικές σχέσεις με τον Κινέζο Πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ.