Μεγαλώσαμε με την εικόνα τους. Όχι μόνο εμείς, αλλά και αναρίθμητες γενεές πριν από μας. Πριγκίπισσες και πρίγκιπες, καλοί βασιλιάδες με κακούς συμβουλάτορες, μαρμαρωμένοι βασιλιάδες στα δικά μας. Από τον Όμηρο και τους Αχαιούς βασιλείς στους μεσαιωνικούς τροβαδούρους, στις ιστορίες της Disney με τις ευπαρουσίαστες πριγκίπισσες και τους γενναίους πρίγκιπες να πολεμάνε δράκους, μέχρι και στο Netflix με τις χριστουγεννιάτικες ταινίες αμφιβόλου ποιότητας, στις οποίες νεαρές Αμερικανίδες ερωτεύονται τον καλόκαρδο ηγεμόνα ενός φανταστικού ευρωπαϊκού πριγκιπάτου. Σειρές όπως το καλλιτεχνικά εξαιρετικό The Crown, τους έφερε στη μικρή οθόνη μας, ενώ τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μας βομβαρδίζουν καθημερινά, ως άλλοι μεσαιωνικοί τροβαδούροι, με βασιλικές ιστορίες, ίντριγκες και σκάνδαλα, η πλειονότητα των οποίων δεν αφορά τα εξωφρενικά προνόμια που έχουν από τα γεννοφάσκια τους, αλλά μικρόψυχες κόντρες και γαλαζοαίματες έριδες, που στην πραγματικότητα θα μπορούσαν να επιλυθούν, αν κάποιος είχε σκεφτεί να επιστρατεύσει τη Σία Λιαροπούλου.
Το παραμύθι του καλού βασιλιά με τους κακούς συμβούλους κατέρρευσε με κρότο, όταν οι πεινασμένες γυναίκες του Παρισιού βρέθηκαν αντιμέτωπες με τις λόγχες της βασιλικής φρουράς των Βερσαλλιών. Ο «καλός Λούι» έχασε το κεφάλι του, όπως και η Αυστριακή Μαρία-Αντουανέτα – και οι Γάλλοι μας έλυσαν δια παντός την απορία: από το κομμένο κεφάλι του βασιλιά, το βουρβονικό αίμα, το οποίο επί εκατοντάδες χρόνια κυβερνούσε τη Γαλλία, ήταν κατακόκκινο και ουχί γαλάζιο. Το αυτό διαπίστωσαν και για το αίμα των Αψβούργων, το οποίο έφερε η μισητή Μαρία-Αντουανέτα. Πάνω από διακόσια χρόνια πέρασαν από τη γαλλική αυτή διαπίστωση, η οποία ήρθε να επιβεβαιώσει τις υποψίες που είχε γεννήσει η εκτέλεση του Άγγλου βασιλιά Καρόλου Α’ το 1649. Αυτό μάλλον θα διαπίστωσαν και οι Μπολσεβίκοι πριν έναν αιώνα, όταν εκτέλεσαν τους Ρομανόφ, αλλά δυστυχώς δεν διαθέτουμε οπτικοακουστικό υλικό, όπερ συνιστά εγκληματική παράλειψη της σοσιαλιστικής Ρωσίας.
Παρά την τριπλή επιβεβαίωση περί ανυπαρξίας γαλάζιου αίματος, είχαμε παρέλαση γαλαζοαίματων, σύμφωνα με τα ελληνικά μέσα,στην Αθήνα για την κηδεία του τελευταίου (πιστεύουμε) βασιλιά της Ελλάδας. Και αν για το δικό μας το φιντάνι έχουν ειπωθεί αρκετά το τελευταίο διάστημα, ίσως έχει μια αξία να ρίξουμε μια ματιά στους εστεμμένους, οι οποίοι παρευρέθηκαν στη βασιλική κηδεία και μας παρουσιάστηκαν ως «υψηλοί προσκεκλημένοι, στους οποίους δεν πρέπει να ξεφτιλιστούμε», όπως το ήθελε η δικαιολογία για την αναβαθμισμένη αντιπροσώπευση της ελληνικής κυβέρνησης. Με αφορμή τα εννιάμερα του Κωνσταντίνου, ας γνωρίσουμε τους «υψηλούς προσκεκλημένους» της προηγούμενης Δευτέρας, τους φέροντες δηλαδή την ιδιότητα του αρχηγού κράτους.
Βασίλισσα της Δανίας, Μαργαρίτα Β’, οίκος των Γλύξμπουργκ
Η συμπαθητική γραία, ετών 82, βρέθηκε στον δανέζικο θρόνο το 1972, λαμβάνοντας τη σκυτάλη από τον πατέρα της, Φρειδερίκο Θ’. Ξεκινάμε με τη Δανία, καθώς η Μαργαρίτα όχι απλά είναι αδερφή της Άννας-Μαρίας, αυτού του γονιδιακού τζακ-ποτ, το οποίο παντρεύτηκε ο κομματάκι μουρόχαβλος Κωνσταντίνος, αλλά ανήκει επίσης στη δυναστεία των Γλύξμπουργκ. Οι Γλύξμπουργκ, με μια σειρά επιτυχημένων γάμων, ενορχηστρωμένων από τον βασιλιά της Δανίας Χριστιανό Θ’, τον αποκαλούμενο και πεθερό της Ευρώπης, κατσικώθηκαν σε μια σειρά ευρωπαϊκών λαών, ανάμεσά τους και τον ελληνικό, καθώς τέτοια εμμονή είχε ο Χριστιανός με τους θρόνους, όπου έστειλε το γιό του, Γεώργιο να βασιλέψει στη μικρή και ασταθή Ελλάδα.
Η Μαργαρίτα όμως έχει την τύχη να βασιλεύει στην πλούσια και σταθερή Δανία. Φανατική καπνίστρια, εικαστικός, όταν δεν ντύνεται με τη στολή των νήσων Φερόε (στολή αντίστοιχης της δική μας καραγκούνας), σχεδιάζει τις πολύχρωμες τουαλέτες της, σήμα κατατεθέν των εμφανίσεων της. Ο σύζυγός της, Χένρι, διπλωμάτης και απόγονος μιας αριστοκρατικής οικογένειας, η οποία είχε συμφέροντα στη γαλλική Ινδοκίνα, πήγε να διαλύσει το γάμο όταν κατάλαβε πως τα παιδιά του δεν θα λάβουν το επίθετό του. Συμβιβάστηκε με τη συμπερίληψη του οικογενειακού του τίτλου σε αυτούς της βασιλικής οικογένειας και έτσι, ως το 2018 οπότε και πέθανε, ζούσε μαζί με τους υπόλοιπους εις βάρους του δανέζικου λαού. Σχεδόν 13 εκατομμύρια ευρώ είναι η ετήσια επιδότηση της βασιλικής οικογένειας, αλλά κάποιος θα έλεγε χαλάλι, καθώς η Μαργαρίτα έχει συμπαθητική φάτσα.
Όσο συμπαθητική είναι η εμφάνισή της όμως, τόσο εμετικές είναι οι απόψεις της. Το 2016, καταμεσής της προσφυγικής κρίσης, η βασίλισσα δήλωσε σε συνέντευξή της πως οι υψηλές αξίες της χώρας της κινδυνεύουν καθώς «οι μουσουλμάνοι δε δείχνουν έτοιμοι να ζήσουν σε δημοκρατικές κοινωνίες». Έτσι, η Μαργαρίτα παρείχε πολιτική στήριξη σε ακροδεξιά κόμματα και φωνές στο εσωτερικό της Δανίας, αλλά και στην κυβέρνηση η οποία εκείνο το διάστημα λήστευε κανονικά τους πρόσφυγες, αφαιρώντας τους κινητή περιουσία, κοσμήματα και οικογενειακά τιμαλφή, ως προϋπόθεση εισόδου στη χώρα. Κρίμα, καθώς έτσι, ίσως χάθηκε μια ευκαιρία εκπολιτισμού της βάρβαρης Δανίας.
Βασιλιάς της Ολλανδίας, Γουλιέλμος-Αλέξανδρος, οίκος της Οράγγης-Νασάου
Ο Βίλεμ-Αλεξάντερ επί το ολλανδικόν, ξεχωρίζει λόγω της ανεκδιήγητης κώμης του, η οποία θυμίζει επικίνδυνα τα μαλλάκια του Μπόρις Τζόνσον. Παντρεμένος με μια κοινή θνητή εξ Αργεντινής ορμώμενη, τη Μαξίμα, κόρη υπουργού της δικτατορίας Βιντέλα, ο Βίλεμ έχει τη χαρά να βασιλεύει όχι μόνο επί της Ολλανδίας αλλά και των υπερπόντιων κτήσεών της στην Καραϊβική. Επιπλέον χαρά για τη βασιλική οικογένεια της Ολλανδίας είναι το μέγεθος της περιουσίας της. Η μισθολογική δαπάνη για την οικογένεια ανέρχεται επισήμως σε 60 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο, αλλά σε αυτά δεν υπολογίζονται περαιτέρω έξοδα, με το τελικό ποσό να αγγίζει τα 350 εκατομμύρια ευρώ. Αν κάποιος υπολογίσει πως η ολλανδική βασιλική οικογένεια δεν πληρώνει φόρους, δεν προκαλεί εντύπωση πως αιώνες εκμετάλλευσης, οδήγησαν στη συγκέντρωση μιας περιουσίας η οποία αγγίζει τα 12 δισεκατομμύρια ευρώ.
Αλλά πιστά τέκνα του προτεσταντισμού, οι Ολλανδοί βασιλείς δεν καταπνίγουν το επιχειρηματικό τους πνεύμα. Όπως και οι πρόγονοί τους, οι οποίοι διοικούσαν την υπερπόντια ολλανδική αυτοκρατορία, με ό,τι αυτό σημαίνει για τους λαούς και την εκμετάλλευση την οποία υπέστησαν, η σημερινή βασιλική γενιά έβαλε στο μάτι ένα φιλέτο στη Μοζαμβίκη. Το 2008 αγόρασε μια έκταση στο φτωχό αυτό κράτος με σκοπό να κατασκευαστούν βίλες και ξενοδοχεία για πλούσιους τουρίστες, τηρώντας οικολογικά πρότυπα, βέβαια. Οι Οράνιε-Νασάου δεν σκέφτηκαν πόσο άσχημη εικόνα είναι οι δισεκατομμυριούχοι βασιλείς να μετατρέπουν μια ρημαγμένη από την αποικιοκρατία χώρα σε τουριστικό αξιοθέατο, μέχρι που τους το υπογράμμισε η ολλανδική κυβέρνηση και πούλησαν πίσω τις εκτάσεις. Τουλάχιστον, για παρηγοριά, έχουν εξοχικό σε μια άλλη ρημαγμένη χώρα και συγκεκριμένα στο Κρανίδι της Ερμιονίδας. Διασφαλισμένο το μέλλον της δυναστείας, καθώς εκτός της ακίνητης περιουσίας τους διαθέτουν και μια σειρά μετοχών σε τράπεζες, την αεροπορική KLM και πιθανότατα το 3,5% των μετοχών του παγκόσμιου ρυπαντή που ονομάζεται Shell.
Βασιλική Οικογένεια της Ισπανίας, οίκος των Βουρβόνων-Ανζού
Κατευθείαν για το «Αννίτα Κοίτα» οι Ισπανοί Βουρβόνοι, οι οποίοι μας κουβαλήθηκαν οικογενειακώς. Η βασιλομήτωρ Σοφία, αδελφή του Κωνσταντίνου, έχει οριακά μαλλιοτραβηχτει με τη νύφη της, βασίλισσα Λετίθια, μπροστά στις κάμερες για ένα πλάνο με τα βασιλόπαιδα, αλλά σε κάθε περίπτωση, αυτό είναι το μικρότερο ατόπημα της συγκεκριμένης οικογένειας.
Η Ισπανία κανονικά θα είχε απαλλαγεί από τα παράσιτα των Βουρβόνων. Ο λόγος που ξαναβρέθηκε με έναν εστεμμένο στην κορυφή του κράτους είναι ο δικτάτορας Φράνκο, ο οποίος όρισε ως διάδοχό του τον Χουάν Κάρλος, σύζυγο της Σοφίας. «Προίκα στην Παιδεία και όχι στη Σοφία», φώναζε τον καιρό του βασιλικού γάμου ο ελληνικός λαός, αλλά ματαίως, καθώς η παχυλή προίκα εδόθη. Ο Χουάν Κάρλος, έχοντας μάθει από τα λάθη της ελληνικής βασιλικής οικογένειας, επέβλεψε την ομαλή μετάβαση από το καθεστώς Φράνκο στην βασιλευομένη δημοκρατία και απέτρεψε απόπειρα πραξικοπήματος το 1981. Αφού εξασφάλισε τη θέση του, ξεκίνησε ένα πάρτι διαφθοράς καθώς τα εκατομμύρια τα οποία του έδιναν οι Ισπανοί φορολογούμενοι δεν ήταν ικανοποιητικά. Κατηγορίες για δωροδοκία εκατομμυρίων από τη Σαουδική Αραβία, αγορά ακίνητης περιουσίας στο Μονακό, τραπεζικοί λογαριασμοί στην Ελβετία και μια σειρά άλλων σκανδάλων ξεπήδησαν μετά την παραίτησή του, εξαιτίας ενός σαφάρι στην Μποτσουάνα εν μέσω οικονομικής κρίσης. Τα σκάνδαλα, τα οποία μπήκαν όλα στο συρτάρι, αφού η ισπανική κυβέρνηση επέκτεινε τη δικαστική ασυλία και στον πρώην βασιλιά, άγγιξαν και τον διάδοχό του, βασιλιά Φελίπε Στ’, καθώς ήταν συνδικαιούχος σε μια σειρά λογαριασμών. Η λύση βρέθηκε με τον βασιλιά να κάνει αποποίηση κληρονομιάς και τον Χουάν Κάρλος να ζει αυτοεξόριστος στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Πρίγκιπας Αλβέρτος Β’ του Μονακό, οίκος των Γκριμάλντι
Ίσως δεν υπάρχει μέρος πιο συνυφασμένο με τις βρωμιές του καπιταλισμού από το όμορφο πριγκιπάτο του Μονακό. Το μικρό κρατίδιο στην Κυανή Ακτή, με πληθυσμό 38.000 ανθρώπους, δεν επιβάλλει φόρο εισοδήματος. Δεν προκαλεί έτσι εντύπωση πως είναι μια Μέκκα ξεπλύματος μαύρου χρήματος, με 300.0000 τραπεζικούς λογαριασμούς να είναι δηλωμένοι στην επικράτεια των Γκριμάλντι. Δεν θα μπούμε στη διαδικασία να αναφέρουμε ούτε τα πολυπληθή σκάνδαλα, ούτε τις διαδρομές του χρήματος στο φορολογικό αυτόν παράδεισο των πλούσιων και ισχυρών αυτού του κόσμου-θεωρούμε πως είναι πασίγνωστα. Θα μείνουμε στην πριγκιπική οικογένεια και τις νόστιμες ιστορίες της.
Ο Αλβέρτος, παρά την εμφάνιση εφοριακού (μεγάλο κρίμα, αν σκεφτούμε πως η μητέρα του ήταν η Γκρέις Κέλι), παίζει μεγάλο ρόλο στα πράγματα του Μονακό καθώς είναι ένα από τα λίγα μέρη στην Ευρώπη όπου ο μονάρχης έχει ουσιαστική εξουσία. Όσο και να γκρινιάζει τα τελευταία χρόνια για την εκτεταμένη διαφθορά στο πριγκιπάτο, το οποίο η οικογένειά του εξουσιάζει από το 1419, η αλήθεια είναι πως προσωπικά έχει επωφεληθεί τα μέγιστα. Με περιουσία η οποία ξεπερνά το ένα δισεκατομμύριο ευρώ, ο Αλβέρτος δεν έχει πολλούς λόγους να θέλει να αλλάξει πραγματικά την κατάσταση. Για να μετριάσει κάπως τις εντυπώσεις, καθώς για ένα καθαρό κούτελο ζούμε, έχει αναλάβει πρωτοβουλίες βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και οικολογικής προστασίας, πιθανότατα και σε μέρη που καταστρέφουν με τις πρακτικές τους οι εταιρείες οι οποίες εδράζονται στο φιλόξενο πριγκιπάτο.
Αναφερόμενοι στο καθαρό κούτελο, πρέπει να σημειώσουμε πως οι Γκριμάλντι δεν φημίζονται ακριβώς για αυτό στους βασιλικούς κύκλους. Μπορεί η πλειονότητα του κόσμου να γνώρισε το Μονακό όταν ο Ρενιέ Γ’, πατέρας του Αλβέρτου, μετέτρεψε τον τότε πάμφτωχο βράχο σε προορισμό των πλουσίων και των επιχειρήσεών τους (με βοήθεια και από τον Ωνάση), αλλά οι βασιλικές οικογένειες έχουν παραδοσιακά μακρά μνήμη. Τον 21ο αιώνα, που τα έκανε όλα ίσιωμα, ο πλούσιος Αλβέρτος μπορεί να είναι καλοδεχούμενος παντού, αλλά κατά βάθος κανείς δεν ξεχνά πως η γιαγιά του, πριγκίπισσα Σαρλότ, ήταν το εξώγαμο παιδί του Λουί Β’ και μιας χορεύτριας καμπαρέ. Ελλείψει διαδόχων, ο Λούι αναγνώρισε την κόρη του και προσπάθησε γρήγορα να την παντρέψει, προκειμένου να σωθεί η δυναστεία. Η δυσκολία εύρεσης καθωσπρέπει γαμπρού για μια τέτοια νύφη, οδήγησε στον κόμη Πιέρ των Πολινιάκ, έναν τίμιο συμβιβασμό. Η νύφη βρήκε γαμπρό και σώθηκε η δυναστεία και ο κόμης Πιέρ έγινε πρίγκιπας, κάτι που δεν μπορούσε να του εγγυηθεί ο εραστής του. Ο γάμος δεν μακροημέρευσε, νύφη και γαμπρός γλεντούσαν με τα αγόρια τους στο Παρίσι, αλλά οι Μονεγάσκοι εξαναγκάστηκαν να τρέφουν μερικές γενιές Γκριμάλντι ακόμη.
Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε την περιήγησή μας στις βασιλικές αυλές της Ευρώπης και να αναφέρουμε τους Βέλγους βασιλείς και το κομπόδεμα που τους έμεινε από την γενοκτονική εκμετάλλευση του Κονγκό, ή τους δισεκατομμυριούχους Μεγάλους Δούκες του Λουξεμβούργου, οι οποίοι εκμεταλλεύονται τη θέση του δουκάτου ως κόμβου των διαδρομών του μαύρου χρήματος. Το μικρό αυτό κράτος έχει συσσωρεύσει το ποσό των 4,5 τρισεκατομμυρίων ευρώ, με το 80% αυτών να μην έχει ξεκάθαρο ιδιοκτήτη. Με λίγα λόγια, για να αντιληφθούμε τα μεγέθη, αυτή τη στιγμή το κεφάλαιο το οποίο διακινείται στο Λουξεμβούργου ξεπερνά το ΑΕΠ της Ιαπωνίας, της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου. Θα μπορούσαμε ίσως να πούμε και για τη βασιλική οικογένεια της Αγγλίας ή της Σουηδίας και τα αναρίθμητα εκατομμύρια που έχουν και αυτές συσσωρεύσει εις βάρος των λαών τους αλλά μάλλον έχει γίνει ήδη αντιληπτό πως όταν μιλάμε για βασιλικές οικογένειες στην πραγματικότητα μιλάμε για παράσιτα.
Αυτό το οποίο είναι εξαιρετικά δύσκολα αντιληπτό είναι γιατί συνεχίζουμε να ρομαντικοποιούμε την εκμετάλλευση λαών από μια χούφτα οικογενειών, οι οποίες και συγγενεύουν. «Άλλος για τη βάρκα μας» θα έλεγε κανείς, αλλά και αυτή η έρμη η βάρκα είναι ήδη γεμάτη με «αυτοδημιούργητους» καπιταλιστές τους οποίους, εξίσου αδιανόητα, ανεχόμαστε. Τουλάχιστον ο ελληνικός λαός ξαλάφρωσε εν μέρει τη δική του βάρκα το 1974 και ευχόμαστε σύντομα το ίδιο και για τους υπόλοιπους. Εάν όμως, στο ενδιάμεσο, η ζωή σας φέρει σε παρέα γαλαζοαίματων, θα σας προτείναμε να αποφύγετε το χειροφίλημα, καθώς το μόνο βέβαιο με δαύτους είναι πως έχουν εξαιρετικά βρώμικα χέρια. Σε αντίθεση με τα παραμύθια, οι πρίγκιπες δεν σκοτώνουν δράκους, αλλά μάλλον είναι οι ίδιοι δράκοι. Στους οποίους κάποιος πρέπει, μεταφορικά μιλώντας, να τους κόψει το κεφάλι.
