Ο υποψήφιος της ριζοσπαστικής αριστεράς για την προεδρία του Περού, Πέδρο Καστίγιο, υπερκέρασε το προβάδισμα της υποψήφιας της λαϊκιστικής δεξιάς, Κέικο Φουχιμόρι, και προηγείται με οριακή αλλά αυξανόμενη διαφορά, σύμφωνα με τα νεότερα δεδομένα της καταμέτρησης.
Ωστόσο, η Φουχιμόρι δεν μοιάζει διατεθειμένη να παραδεχθεί “αμαχητί” τη διαφαινόμενη ήττα της και ισχυρίζεται, χωρίς να παρουσιάζει στοιχεία, ότι υπάρχουν “ενδείξεις νοθείας”.
Με σχεδόν το 95% των ψηφοδελτίων καταμετρημένο, ο κ. Καστίγιο συγκεντρώνει το 50,3% των ψήφων, ενώ η Φουχιμόρι το 49,7%, μια διαφορά που μεταφράζεται σε λιγότερες από 100.000 ψήφους, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα της ONPΕ.
Tα αποτελέσματα γιορτάστηκαν από τους υποστηρικτές του Καστίγιο στην Τακαμπάμπα, την πόλη των Άνδεων που βρίσκεται πολύ κοντά στο φτωχό χωριό όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε ο τσακρέρο (εργάτης γης), ροντέρο (πολιτοφύλακας), αγρότης και δάσκαλος, υποψήφιος του κόμματος της ριζοσπαστικής αριστεράς “Περού Λίμπρε” ( “Ελεύθερο Περού”).
Η Φουχιμόρι, ισχυρίστηκε πως υπάρχει “σαφής πρόθεση μποϊκοτάζ της λαϊκής βούλησης, κατηγόρησε του οπαδούς του Καστίγιο πως “κλέβουν” ψήφους και κάλεσε τους υποστηρικτές της να μοιραστούν όποια καταγγελία έχουν στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης.
Το Perú Libre (“Ελεύθερο Περού”), αντέτεινε μέσω Twitter ότι “απορρίπτει” τις καταγγελίες της Κέικο Φουχιμόρι, υπενθυμίζοντας ότι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, με τον δάσκαλο Καστίγιο να καλεί τους υποστηρικτές του σε “επαγρύπνηση” προκειμένου να υπερασπιστούν τη δημοκρατία που εκφράζεται με κάθε ψήφο, τονίζοντας ότι “αυτή η ιστορική επαγρύπνηση οδηγεί στην αναγέννηση μίας νέας χώρας”.
Αναλυτές είχαν εκτιμήσει ότι εάν η αναμέτρηση ήταν αμφίρροπη θα επικρατούσαν αβεβαιότητα, εντάσεις και ταραχές. Οι ισχυρισμοί της υποψήφιας της λαϊκιστικής δεξιάς, που μιμείται την μετεκλογική τακτική του Ντόναλντ Τραμπ, ενισχύουν αυτό το σενάριο.
Σημειώνεται ότι την Δευτέρα (7/6) ο κ. Καστίγιο κατήγγειλε επίσης ότι υπήρξαν προσπάθειες για νοθεία σε βάρος του “Ελεύθερου Περού”.
Χάσμα ανάμεσα στη Λίμα και τις φτωχές επαρχίες
Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν το μεγάλο χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στη Λίμα και στις υπόλοιπες επαρχίες, από τη ζούγκλα του Αμαζονίου ως τα υψίπεδα των Άνδεων και τις ακτές στον Ειρηνικό, δεξαμενές ψήφων του εκπαιδευτικού και συνδικαλιστή από την Καχαμάρκα που προηγείθηκε έναντι της Φουχιμόρι από τον πρώτο γύρο των εκλογών.
Ο Καστίγιο είχε φτάσει στο 45% στο Αγιακούντο και στο 50,6% στην Ουανκαβελίκα, δύο από τις φτωχότερες περιοχές της χώρας. Αντίστοιχα άγγιξε το 30,5% στο Σούσκο, το 37,5% στην Καχαμάρκα και το 30% στο Ουάνουκο. Στην πρωτεύουσα, αντίθετα δεν συγκαταλεγόταν καν ανάμεσα στους πέντε πρώτους υποψηφίους.
Η υποστήριξή του Καστίγιο, όπως άλλωστε έχει δηλώσει και ο ίδιος, έρχεται από τις απομακρυσμένες, φτωχές, αγροτικές περιοχές της χώρας των Άνδεων, στις οποίες σπάνια φτάνουν οι δημοσκόποι.
Χθες στις 12:00 (τοπική ώρα· 20:00 ώρα Ελλάδας), ο Πέδρο Καστίγιο, πήρε διαφορά 39.164 ψήφων έναντι της Κέικο Φουχιμόρι, ενώ έξι ώρες νωρίτερα ήταν εκείνη που προηγείτο, με διαφορά 72.000 ψήφων.
Γιος αγροτών, ο 52χρονος Πέδρο Καστίγιο, υποσχέθηκε προεκλογικά να προχωρήσει σε αναθεώρηση του Συντάγματος και να επιβάλλει στις μεταλλευτικές εταιρείες να πληρώνουν περισσότερους φόρους στο δημόσιο, θορυβώντας τις αγορές και τις μεγάλες επιχειρήσεις, ειδικά αυτές του τομέα της εξόρυξης χαλκού.
Ο πρώτος φτωχός πρόεδρος του Περού
Ο βασικός δείκτης του χρηματιστηρίου στη Λίμα έπεφτε 7,22% περί το μέσο της συνεδρίασης χθες, ενώ το δολάριο κατέρριψε ρεκόρ. Η συναλλαγματική ισοτιμία του δολαρίου ΗΠΑ δεν έχει πάψει να ανεβαίνει έναντι του περουβιανού νομίσματος μετά την απρόσμενη νίκη του κ. Καστίγιο στον πρώτο γύρο των εκλογών, την 11η Απριλίου, καθώς ο υποψήφιος έχε υποσχεθεί ένα πολύ πιο παρεμβατικό κράτος.
Σε μια προσπάθεια να καλμάρει τα πράγματα, ο Καστίγιο διαβεβαίωσε τη Δευτέρα, ότι εάν κερδίσει θα σεβαστεί την αυτονομία της κεντρικής τράπεζας και πως το πρόγραμμά του δεν προβλέπει εθνικοποιήσεις και απαλλοτριώσεις.
Η 46χρονη Κέικο Φουχιμόρι, κόρη του εγκάθειρκτου σήμερα πρώην προέδρου Αλμπέρτο Φουχιμόρι (1990-2000), που καταδικάστηκε για διαφθορά και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, υπόσχεται από την πλευρά της να εφαρμόσει τις φιλελεύθερες συνταγές της οικονομίας.
Αν χάσει,– για τρίτη φορά, έπειτα από τις προεδρικές εκλογές του 2011 και του 2016 – όπως διαφαίνεται, θα βρεθεί αντιμέτωπη με τη δικαιοσύνη καθώς η εισαγγελία έχει καλέσει να της επιβληθεί ποινή κάθειρξης 30 ετών για υπόθεση διαφθοράς – ξέπλυμα χρήματος – στο πλαίσιο του σκανδάλου της Οντεμπρέχτ, για την οποία ήδη εξέτισε 16 μήνες προφυλάκισης.
Αν κερδίσει, όπως όλα δείχνουν, ο Πέδρο Καστίγιο, θα γίνει “ο πρώτος φτωχός πρόεδρος του Περού”, σημείωσε ο αναλυτής Ούγο Οτέρο.
Ο Καστίγιο ως αρχηγός του κράτους θα κληθεί να αντιμετωπίσει τεράστιες προκλήσεις στη χώρα που έχασε ως την 22η Μαΐου πάνω από 180.000 ζωές εξαιτίας της πανδημίας του νέου κορονοϊού και μετρά 3 εκατομμύρια νέους φτωχούς μέσα σε έναν χρόνο.
Θα κληθεί να λάβει επειγόντως μέτρα για να ξεπεραστούν η πανδημία, η οικονομική ύφεση και η χρόνια πολιτική αστάθεια του κράτους των Άνδεων, το ΑΕΠ του οποίου συρρικνώθηκε κατά 11,12% το 2020.
Θα πρέπει επίσης να συνεργαστεί με ένα κοινοβούλιο όπου η πολιτική ισχύς είναι κατακερματισμένη μετά τις βουλευτικές εκλογές του Απριλίου, συνηθισμένο σε ευκαιριακές συμμαχίες, που οδήγησαν στην απομάκρυνση δύο προέδρων: του Πέδρο Πάμπλο Κουτσίνσκι (2018) και του διαδόχου του, του Μαρτίν Βισκάρα (2020) και θα αναλάβει καθήκοντα την 28η Ιουλίου, την ημέρα που συμπληρώνονται 200 χρόνια από την ανεξαρτησία του Περού διαδεχόμενος τον μεταβατικό πρόεδρο Φραντσίσκο Σαγάστι.
Σε μια χώρα όπου η συμμετοχή στις εκλογές είναι υποχρεωτική – η αποχή επισύρει χρηματικό πρόστιμο –, από τους 23.262.475 εγγεγραμμένους ψηφοφόρους συμμετείχαν οι 17.803.306. Πάνω από ένα εκατομμύριο ψηφοδέλτια που καταμετρήθηκαν ήταν άκυρα, ενώ τα λευκά ξεπερνόύν τις 100.000.
Ποιος είναι ο τσακρέρο;
“Δεν μ’ ενδιαφέρουν οι απόψεις των ανθρώπων που δεν γνωρίζουν την πραγματικότητα της χώρας, των ανθρώπων που παίρνουν ένα μελανοδοχείο και μία πένα και από ένα γραφείο πιστεύουν ότι το Περού σχεδιάζεται έτσι, δεν χρειάζεται να μεταμφιέζομαι σε ‘φιλαράκο’ για να παρουσιάσω μια πρόταση στα αδέλφια μου, είμαι τσακρέρο (εργάτης γης), είμαι ροντέρο (πολιτοφύλακας), είμαι αγρότης και είμαι δάσκαλος και είναι τιμή μου”, εξηγεί ο ίδιος, σε όλους όσοι αμφισβητούσαν εξ αρχής τις “περγαμηνές”, τις ικανότητες και τις προθέσεις του.
Ο Πέδρο Καστίγιο γεννήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου του 1969 στην επαρχία Τσότα, τμήμα της Καχαμάρκα, μία από τις φτωχότερες περιοχές του Περού μολονότι διαθέτει μεγάλα ορυχεία χρυσού. Κατά τη διάρκεια της εφηβείας του κι αργότερα ως νέος, ήταν ροντέρο (όπως τονίζει) μέλος δηλαδή μιας οργάνωσης αγροτών στην πόλη Πούνια από την οποία και κατάγεται.
Η αγροτική ρόντα (Ronda) όπως είναι γνωστή στο Περού, προέκυψε ως απάντηση στην ελλειπή κρατική προστασία και έτσι μέσω των “ροντέρος” ο αγροτικός πληθυσμός μπορούσε να προστατευτεί από τους αντάρτες των Sendero Luminoso (Φωτεινό Μονοπάτι) και MRTA.
Ο αριστερός πολιτικός, σπούδασε δάσκαλος στο Ανώτερο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Oκτάβιο Μάτα Κοντρέρας. Το 1995, ξεκίνησε να εργάζεται ως δάσκαλος δημοτικού σχολείου στη γεννέτειρά του την Πούνια. Επιπλέον κατέχει και μεταπτυχιακό στην Εκπαιδευτική Ψυχολογία από το Πανεπιστήμιο Σέσαρ Βαγιέχο.
Ο Καστίγιο ηγήθηκε σε απεργίες εκπαιδευτικών, ήταν μέλος της Επιτροπής της Καχαμάρκα του πολιτικού κόμματος “Peru Posible” (2002) και ξεκίνησε την καριέρα του ως πολιτικός το 2005, αφού προηγουμένως είχε προσπαθήσει ανεπιτυχώς να διεκδικήσει την περιφέρεια της Ανγκουα στην Καχαμάρκα.
Το 2017 αποχώρησε από το “Peru Posible” και έγινε δημοφιλής σε εθνικό επίπεδο ως πρωτεργάτης των απεργιών των εκπαιδευτικών, που διαμαρτύρονταν ενάντια στο νομοσχέδιο της τότε υπουργού Παιδείας Μαριλού Μαρτενς που καταβαράθρωνε τους μισθούς τους.
Τον Οκτώβριο του 2020 ανακοίνωσε ότι θα βάλει υποψηφιότητα για την προεδρία με το κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς, Peru Libre (Eλεύθερο Περού).
Στις προεκλογικές δημοσκοπήσεις πριν από τον πρώτο γύρο των εκλογών, το όνομά του δεν συμπεριλαμβανόταν στη λίστα των έξι πρώτων υποψηφίων για την προεδρία. Μάλιστα, σε μία δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε στα μέσα Μαρτίου, ο “ροντέρο” κατέγραψε ποσοστό της τάξης του 3%. Ως εκ τούτου το προβάδισμά του στην καταμέτρηση του πρώτου γύρου αποτέλεσε έκπληξη για πολλούς.
Σε έρευνα που είχε πραγματοποιηθεί από το ινστιτούτο IPSOS τρεις εβδομάδες πριν τον δεύτερο γύρο των εκλογών, ο συνδικαλιστής Πέδρο Καστίγιο και η επικεφαλής παράταξη της λαϊκιστικής δεξιάς Κέικο Φουχιμόρι απείχαν ελάχιστα ως προς τα ποσοστά των προθέσεων ψήφου.
Πηγές: ΒΒC, El Pais