Του Άρη Χτζηστεφάνου, αναδημοσίευση από «Εφημερίδα των Συντακτών»

Νέα στοιχεία για το βεβαρημένο παρελθόν των συρμών που έκαναν λείανση στις γραμμές του μετρό έρχονται στο φως της δημοσιότητας.

Μία νύχτα πριν από το φοβερό δυστύχημα με τον συρμό, που διένυσε 15 χιλιόμετρα στη γραμμή Πειραιάς-Κηφισιά χωρίς φρένα, αναγκάζοντας πέντε επιβαίνοντες να πηδούν για να σωθούν και έναν να χάνει τελικώς τη ζωή του, άλλο τέτοιο μηχάνημα που έκανε εργασίες στη γραμμή 2 έμεινε από μοτέρ και ακινητοποιήθηκε μέχρι το πρωί.

Πρόκειται για ένα ακόμη περιστατικό βλάβης που αποκαλύπτεται και δείχνει ότι τα μηχανήματα της εργολαβικής εταιρείας αντιμετώπιζαν σοβαρά θέματα, χωρίς όμως να οδηγήσουν τους αρμοδίους της «Σταθερές Συγκοινωνίες» (ΣΤΑ.ΣΥ.) να λάβουν κάποια εμφανή μέτρα. Η προηγούμενη αποκάλυψη αφορούσε τον εκτροχιασμό της μοιραίας μηχανής στον σταθμό Βικτώρια στις 22 Αυγούστου.

Η διοίκηση της ΣΤΑ.ΣΥ. επανήλθε χθες με νέα ανακοίνωση, προσπαθώντας να απαντήσει στις σχετικές καταγγελίες των εργαζομένων γι’ αυτό το συμβάν που αποκαλύφθηκε μετά το δυστύχημα τα ξημερώματα της περασμένης Τρίτης. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή:

● Η ΣΤΑ.ΣΥ. προσέλαβε με διεθνή διαγωνισμό τη γερμανική Schweerbau για να πραγματοποιήσει εργασίες λείανσης των γραμμών σε μετρό, ηλεκτρικό σιδηρόδρομο και τραμ έναντι 5,5 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία έφερε τρεις συρμούς λείανσης.

● Ο συρμός που μπήκε για εργασίες στη γραμμή Πειραιάς-Κηφισιά εκτροχιάστηκε στις 22 Αυγούστου στον σταθμό Βικτώρια και, όπως κατήγγειλαν οι εργαζόμενοι, αυτό οφειλόταν σε πρόβλημα των φρένων. Αρχικώς η εταιρεία προσπάθησε να διαψεύσει το συμβάν, αλλά με νεότερες ανακοινώσεις το υποβαθμίζει λέγοντας ότι η βλάβη «αφορούσε στο σύστημα λείανσης και ουδεμία σχέση είχε με το σύστημα πέδησης» και ο εκτροχιασμός «ήταν η μικρή μετατόπιση ενός από τους 6 άξονες του μηχανήματος εκτός τροχιάς» που επανήλθε «με εργαλεία χειρός».

Οι εργαζόμενοι, όμως, δημοσίευσαν φωτογραφίες που έδειχναν να επιχειρεί γερανός της ΣΤΑ.ΣΥ., και η εταιρεία απάντησε ότι αυτός «κλήθηκε προληπτικά, δίχως να χρειαστεί να επιχειρήσει».

● Το νέο στοιχείο είναι ότι άλλο μηχάνημα, της ίδιας εταιρείας, που έκανε εργασίες στη γραμμή 2 (Ελληνικό-Ανθούπολη) ακινητοποιήθηκε το βράδυ της 14ης Νοεμβρίου λόγω βλάβης στη μηχανή του. Το περιστατικό καταγράφεται στο βιβλίο συμβάντων των εργοδηγών της ΣΤΑ.ΣΥ. (ένας εκ των οποίων είναι ο αδικοχαμένος Πέτρος Γιάμαλης που κηδεύεται σήμερα) της ίδιας μέρας.

Όπως αναφέρεται, το μηχάνημα εκτέλεσε εργασίες λείανσης σε διάφορα σημεία, όπως οι αποβάθρες των σταθμών Μεταξουργείου και Ομόνοιας. Ομως, «έμεινε από μοτέρ, ακινητοποιήθηκε και χρειάστηκε να τη βγάλει το Unimog (σ.σ. βοηθητικός συρμός έργων)». «Έγινε μονή γραμμή και έτσι βγήκε το τρένο», κλείνει την αναφορά ο συνάδελφος του νεκρού εργοδηγού.

Το περιστατικό θυμίζει εκείνο για το οποίο έγραφε η «Εφ.Συν.» προχθές στο Μετρό του Λονδίνου το 2010. Εκεί, πάλι μηχάνημα της Schweerbau έμεινε από μοτέρ και ρυμουλκήθηκε. Ομως, έσπασε η ζεύξη και ξεκίνησε μια ανεξέλεγκτη πορεία χωρίς φρένα, οι επιβαίνοντες πήδηξαν, χωρίς να υπάρξουν θύματα, αλλά προκλήθηκαν κάποιες ζημιές και το δικαστήριο επέβαλε πρόστιμα 300.000 λιρών για παραβίαση των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας.

Νέες καταγγελίες

Στην περίπτωση της ΣΤΑ.ΣΥ., πάντως, η διοίκηση αρνείται να συναντήσει την Επιτροπή Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΥΑΕ) των εργαζομένων. Οπως αναφέρει η ΕΥΑΕ, είναι όργανο θεσμοθετημένο από τον νόμο προκειμένου να συμβάλει στη διερεύνηση του ατυχήματος.

Εντοπίζει παραλείψεις στη διαχείριση του περιστατικού αφού συνέβη, καταγγέλλει «ερασιτεχνική» λειτουργία της ΣΤΑ.ΣΥ., κάτι που συμβαίνει κατ’ εξακολούθηση τα τελευταία χρόνια, και θέτει νέα ερωτήματα:

● Ποιο είναι το σχέδιο ή και η διαδικασία διαχείρισης τέτοιων περιστατικών;

● Ο χώρος του δυστυχήματος γιατί δεν αποκλείστηκε ευθύς εξαρχής και υπήρξε πλήθος κόσμου γύρω από το συμβάν;

● Γιατί δεν «δεσμεύτηκε» ως χώρος δυστυχήματος; Ποιος ήταν υπεύθυνος γι’ αυτό;

● Γιατί δεν υπήρξε παρουσία αστυνομίας ή και άλλων αρμόδιων αρχών (π.χ. εισαγγελέας) στο συμβάν;

● Γιατί η διαχείριση της οδικής κυκλοφορίας γινόταν από το προσωπικό της ΣΤΑ.ΣΥ. ;

● Γιατί δεν υπήρξε πραγματογνωμοσύνη στο σημείο της σύγκρουσης;

● Ο συρμός μετά την απομάκρυνσή του από το σημείο της σύγκρουσης πού μεταφέρθηκε; Υπήρξε συνοδεία καθ’ οδόν; Φυλάσσεται, έτσι ώστε να αποφευχθεί η απομάκρυνση ή και παραποίηση στοιχείων;

● Υπάρχουν συνοδευτικά έγγραφα του συρμού λείανσης; Πού βρίσκονται;

Ελέγχων και ελεγχόμενος

Στη δική της ανακοίνωση η διοίκηση της ΣΤΑ.ΣΥ. εμμένει στην άποψη ότι «η συντήρηση των μηχανημάτων είναι αποκλειστικά και μόνο αρμοδιότητα της αναδόχου εταιρείας», δηλώνοντας ότι η «Schweerbau GmbH & Co. KG» κατά τη διενέργεια του διαγωνισμού «προσκόμισε τα απαιτούμενα πιστοποιητικά για την εκτέλεση του έργου, καθώς και πιστοποιητικά ασφάλειας και υγιεινής για εργασίες λείανσης, που διαθέτει από αναγνωρισμένο διεθνή φορέα πιστοποίησης».

Μας ενημερώνει επίσης ότι έστειλε «από την πρώτη στιγμή» εξώδικο προς τη γερμανική εταιρεία, «ζήτησε την αναστολή εκτέλεσης των εργασιών μέχρι την ολοκλήρωση της διερεύνησης του δυστυχήματος, επιφυλασσόμενη ακόμη και για την καταγγελία της σύμβασης».

«Η ΣΤΑ.ΣΥ. έχει ζητήσει εξηγήσεις και αναζητά ευθύνες από την ανάδοχο εταιρεία», καταλήγει ενημερώνοντας ότι «συστήνεται Επιτροπή Διερεύνησης με τη συμμετοχή εξωτερικού, ανεξάρτητου πραγματογνώμονα».

«Να μην ορίσει εμπειρογνώμονα η ΣΤΑ.ΣΥ., να παραιτηθεί η διοίκηση της εταιρείας», δηλώνει ο τομεάρχης Υποδομών και Μεταφορών του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., Νίκος Παππάς, αναφέροντας ότι για τον εκτροχιασμό της 22ας Αυγούστου η διοίκηση της ΣΤΑ.ΣΥ. είχε τηρήσει σιγήν ιχθύος, αρνούνταν δε το τότε περιστατικό σε επικοινωνία της με δημοσιογράφους. «Η απόκρυψη και η επερωτώμενη αβελτηρία στη λήψη μέτρων καθιστούν υπόλογη τη διοίκηση. Το ερώτημα είναι: Γνώριζε ο κ. Καραμανλής;», σημειώνει ο κ. Παππάς τονίζοντας: «Προφανώς, η ΣΤΑ.ΣΥ., που θα ελεγχθεί για πράξεις και παραλείψεις, δεν μπορεί να επιλέξει και να ορίσει εμπειρογνώμονα. Η διερεύνηση του δυστυχήματος πρέπει να γίνει από ανεξάρτητη επιτροπή, την οποία δεν θα διορίσει η εταιρεία. Αυτονόητη η υποχρέωση παραίτησης της διοίκησης της ΣΤΑ.ΣΥ. πριν καν ξεκινήσει η διαδικασία διερεύνησης».